Τρίτη 30 Νοεμβρίου 2010

ΘΑΝΑΤΟΣ ΣΤΑ ΕΠΙΘΕΤΑ. Ή, έστω, ένας μικροτραυματισμός τους. Ας μην είμαστε και τόσο κακοί…

Ξεφύλλισα το πρόγραμμα του Εθνικού Θεάτρου, της περιόδου 2010/2011. Ανεβαίνουν ένα-δυο έργα, που θα ήθελα να τα δω («Η Μητέρα του Σκύλου», του Παύλου Μάτεσι, ας πούμε). Ελπίζω να το καταφέρω.Διάβασα, επίσης, όσα ήταν εντός γραμμένα (επιμέλεια κειμένων-διορθώσεις: Μαρία Τσέτσου). Σε καμμιά δεκαριά περιλήψεις, των 100 περίπου λέξεων η καθεμία, υπάρχει μία χρήση επιθετικών προσδιορισμών, που, κατ’ εμέ, υπερβαίνει τα όρια του ανεκτού.
«Η αριστουργηματική», «ένα εμβληματικό», «ένα αριστουργηματικό», «αριστούργημα», «εξέχοντες ηθοποιούς», «σπουδαίο επιτελείο», «σπουδαιότερα έργα», «σημαντικούς πρωταγωνιστές», «ένα αριστούργημα», «το αριστουργηματικό», «η εμβληματική», «σπουδαίοι πρωταγωνιστές», «σημαντικότερες ελληνίδες», «κορυφαίο έλληνα φιλόλογο»…
Η κατάχρηση, ακόμη κι αν μιλά κανείς για τον Παλαμά, τον Γκολντόνι, ή τον Ροστάν, είναι προφανής. Θα έλεγα δε πως ακριβώς επειδή τα πρόσωπα είναι… υπεράνω πάσης υποψίας, θα έπρεπε τα επίθετα που χρησιμοποιούνται για την «εξυπηρέτηση» των έργων τους να ήταν εντελώς ανώδυνα. Τι ανάγκη έχει ο Μάτεσις π.χ. του «εμβληματικού», μίας λέξης του συρμού, κακόηχης και «δήθεν», την οποίαν προσωπικώς δεν έχω ποτέ χρησιμοποιήσει; Και πόσες φορές «αριστούργημα» (σ.σ. δύο) θα πρέπει να αποκαλέσεις, μέσα σε 100 λέξεις, το «Συρανό Ντε Μπερζεράκ» του Ροστάν, προκειμένου να πειστεί το θεατρόφιλο κοινό ώστε να «ενδώσει»;
Έτσι, για το γαμώ το που λέμε, χτύπησα τη λέξη «αριστούργημα» με όλα τα παράγωγά της στο blog. Βρήκα τη λέξη 4 φορές γραμμένη (ίσως να υπάρχουν μερικές ακόμη – δεν είμαι σίγουρος τι πιάνει το search) μέσα σε 14 μήνες, εκ των οποίων οι τρεις είναι «κούφιες» (η λέξη αναφέρεται με ειρωνική διάθεση). Τι να πω; Δισκορυχείον είμαστε. Χώματα ανασύρουμε…
Θέλω να υποθέτω πως η επιμελήτρια από υπερβάλλοντα και μόνο ζήλο (και όχι από αδυναμία έκφρασης) κατέφυγε στην ανηλεή… επιθετότητα.

2 σχόλια:

  1. "Πάει καιρός που δε ζητάω τίποτα από τον ουρανό, κι όμως τα χέρια μου μένουν ακόμα υψωμένα".

    Αντόνιο Πόρτσια (σε μετάφραση Γονατά).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. πολυ ενδιαφερον σχολιο.εχει τυχη να κανω αρκετες φορες αυτη τη συζητηση για την ευκολια με την οποια χρησιμοποιουνται τετοιοι χαρακτηρισμοι ιδιαιτερα σε θεματα που απτονται της τεχνης (συναυλιες, ταινιες, μπαρ, παραστασεις,βιβλια οτιδηποτε).μου δινεται η εντυπωση οτι υπαρχει φοβερη αδυναμια να γινει οποιαδηποτε κριτικη ειτε λογω ανιας, ειτε λογω αδυναμιας οποτε καταφευγουμε σε τετοιους πομπωδεις χαρακτηρισμους για να κανουμε και καλα ενα σχολιο,γιατι για ολα εχουμε κατι να πουμε, ακολουθωντας την πεπατημενη. υπαρχουν πολλοι,τουλαχιστον δικοι μου γνωστοι που ολα τα βρισκουν καταπληκτικα, σουπερ, δεν υπαρχουν, τελεια, μαγικα.γενικως ειναι ευκολο να χαθει το μετρο και εφοσον ολα ειναι εμβληματικα και αριστουργηματικα δεν υπαρχει λογος να αφιερωσουμε και χρονο να το συζητησουμε.παμε παρακατω ..
    ευχαριστω για το χωρο
    pasqual

    ΑπάντησηΔιαγραφή