Δευτέρα 25 Ιανουαρίου 2016

το ΕΛΛΗΝΙΚΟ FOLK και FOLK-ROCK από τα sixties έως τις μέρες μας

Υπήρξε μέσα στα χρόνια ελληνικό folk, acid-folk, folk-rock και τα λοιπά; Υπήρξε και υπάρχει… αν και θα πρέπει κάπως να το ορίσουμε. Τροβαδούροι, λοιπόν, που μπορεί να διασκευάζουν παγκόσμια folk τραγούδια, άλλοι που μπορεί να διασκευάζουν ελληνικά δημοτικά (ή και λαϊκά), άλλοι που δεν διασκευάζουν σώνει και καλά παρουσιάζοντας πρωτότυπο υλικό επηρεασμένοι όμως από τον Dylan και την Baez παλιότερα, ή από τη σύγχρονη neo-folk κίνηση τώρα... Επίσης, αντίστοιχα συγκροτήματα, που μπορεί να διασκεύασαν για ηλεκτρική ορχήστρα (χρησιμοποιώντας συχνά και παραδοσιακά όργανα) δημοτικά, ρεμπέτικα ή λαϊκά… Γενικώς, το folk και κυρίως το folk-rock έχει «ψωμί» στην Ελλάδα και με την ευκαιρία ας θυμηθούμε μερικές χαρακτηριστικές περιπτώσεις του…
Η Ευγενία Συριώτη είναι μία από τις πιο αξιοπρεπείς παρουσίες της σκηνής – και από τις πιο γνήσιες, και παλαιότερες, εκπροσώπους της folk μουσικής στην Ελλάδα (τουλάχιστον με τη σημασία που είχε ο όρος στις ΗΠΑ και την Αγγλία στη δεκαετία του ’60).
Γεννημένη στην Αθήνα, η Ευγενία Συριώτη σπούδασε πιάνο και φωνητική εδώ και στο Λονδίνο, για να γίνει  γνωστή στους μουσικόφιλους από τη συμμετοχή της στα έργα του Μάνου Χατζιδάκι «Καίσαρ και Κλεοπάτρα» (1962/63) και «Όρνιθες» (1964). Έχει εμφανιστεί επανειλημμένως στο Ηρώδειο, στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών. Δίδαξε πιάνο και τραγούδι, ενώ διατήρησε, για μεγάλες χρονικές περιόδους, εκπομπές στην κρατική τηλεόραση («Τα τραγούδια του κόσμου», «Δύο τραγούδια κι ένα παραμύθι») με συνεργάτες τους Σταύρο Παπασταύρου, Κώστα Γεωργίου κ.ά. Ταξίδεψε στην Ευρώπη και την Αμερική όπου έδωσε σειρές συναυλιών αποσπώντας κολακευτικά σχόλια. Για τη folk διαδρομή της η ίδια σημειώνει:
«Όταν τελείωσα τις σπουδές μου, άρχισα τα ταξίδια μου στην Αμερική, όπου ζούσε ο αδελφός μου Αντώνης ήδη από το 1951. Με τον αδελφό μου ήμασταν πολύ αγαπημένοι. Είχαμε μοιραστεί τα δύσκολα χρόνια της Κατοχής, τα παιδικά μας χρόνια στην Αγγλία και είχαμε την κοινή αγάπη της μουσικής. Εκείνος με έστρεψε προς τον δρόμο που είμαι ακόμη και σήμερα. Ο Αντώνης ζώντας στην Αμερική, είχε ακούσει μουσική που ήξερε ότι θα μ’ ενδιέφερε και που στην Ελλάδα δεν είχα ακούσει ζωντανά. Με πήγε παντού. Ακούσαμε spirituals, blues, την Judy Collins, την Joan Baez, τον Pete Seeger, τον Woody και τον Arlo Guthrie, τον Burl Ives, τον Willie Nelson, την Mahalia Jackson. Κι έτσι άρχισε το ταξίδι μου στον κόσμο. Άρχισα να αναζητώ φολκλορικά τραγούδια, να επεξεργάζομαι, να μεταφράζω… Τα τραγούδια του κόσμου. Από το ’57 έως σήμερα τα δούλεψα, τ’ αγάπησα, τα τραγούδησα…».
Πρόγραμμα από παράσταση της Ευγενίας Συριώτη και του Βασίλη Τενίδη - Στέγη Καλών Τεχνών και Γραμμάτων 12/2/1970
Από τα μέσα της δεκαετίας του ’60 και μετά η Συριώτη θα ξεκινήσει μια σειρά κονσέρτων κάνοντας γνωστά στο ελληνικό κοινό τραγούδια των Bob Dylan, Tom Paxton, Malvina Reynolds, Simon and Garfunkel, Leonard Cohen κ.ά. Σ’ εκείνα τα live πολύ συχνά την συνόδευαν διάφοροι ροκάδες της εποχής όπως ο κιθαρίστας Γιάννης Ψιμόπουλος (Blue Birds), ο πιανίστας Ντίνος Παπαβασιλείου (Idols), ο μπασίστας Λεωνίδας Λουλούδης (Blue Birds), ο ντράμερ Johnny Carr (Zoo) κ.ά.
Το πρώτο προσωπικό LP τής Ευγενίας Συριώτη είχε τίτλο «Ταξιδεύοντας» [Rod Strofes, 1970] και περιείχε λιτές ατμοσφαιρικές μπαλάντες, όπως και παραδοσιακά τραγούδια σε ιδιαίτερη folk ενοργάνωση από τον άξιο συνθέτη και κιθαριστή Βασίλη Τενίδη. Η Συριώτη και ο Τενίδης αποδίδουν στη γλώσσα μας σκοπούς από το Μεξικό, τη Χαβάη, τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, την Κύπρο, το Ισραήλ, την Αρμενία, την Αγγλία, την Ουαλία, την Περσία και την Ελλάδα. Το όλον κλίμα παραπέμπει στα αντίστοιχα folk duos της εποχής, και βεβαίως της αλλοδαπής, π.χ. στους David και Marianne Dalmour, με την Ευγενία Συριώτη να δίνει μερικές απροσδόκητες ερμηνείες – φερ’ ειπείν στο χιώτικο «Πυργούσοι» ή στο «Τι κακό σου έχω κάνει», ένα folk-psych gem με σπηλαιώδη φωνητικά, ικανό να «χτυπήσει» τα καλύτερα της Shirley Collins και του Davy Graham.  

Η συνέχεια εδώ… 
http://www.lifo.gr/articles/music_articles/87265

11 σχόλια:

  1. Ύπνε που παίρνεις τα παιδιά, έλα πάρε και τούτο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ευχαριστούμε Φώντα για τα καλά σου λόγια για την "Πλανωδία" του Σείριου Σαββαϊδη. Κυκλοφορεί σύντομα απο την G.O.D. RECORDS σε περιορισμένης έκδοσης 99 κόπιες βινυλίου,και είναι ήδη σχεδόν sold out απο την προπώληση (έχουν μείνει 7)
    Παραθέτω link: https://godrecordsgardenofdreams.bandcamp.com/album/seirios-savvaidis

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Καλημέρα Φώντα!!Συγχαρητήρια για το όπως κάθε φορά ωραίο άρθρο σου. Νομίζω πως θα έπρεπε να αφιερώσεις λίγες γραμμές στον Περικλή Χαρβά.
    Αναρωτιέμαι τι ορίζουμε ως Ελληνικό Φόλκ? Αυτούς που "αντέγραψαν" τον Dylan κυρίως ή έπαιξαν ελληνικές παραδοσιακές φόρμες σε πιο συγχρονα μοτίβα?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλημέρα.

      >>Αναρωτιέμαι τι ορίζουμε ως Ελληνικό Φόλκ? Αυτούς που "αντέγραψαν" τον Dylan κυρίως ή έπαιξαν ελληνικές παραδοσιακές φόρμες σε πιο συγχρονα μοτίβα?<<

      «Υπήρξε μέσα στα χρόνια ελληνικό folk, acid-folk, folk-rock και τα λοιπά; Υπήρξε και υπάρχει… αν και θα πρέπει κάπως να το ορίσουμε. Τροβαδούροι, λοιπόν, που μπορεί να διασκευάζουν παγκόσμια folk τραγούδια, άλλοι που μπορεί να διασκευάζουν ελληνικά δημοτικά (ή και λαϊκά), άλλοι που δεν διασκευάζουν σώνει και καλά παρουσιάζοντας πρωτότυπο υλικό επηρεασμένοι όμως από τον Dylan και την Baez παλιότερα, ή από τη σύγχρονη neo-folk κίνηση τώρα... Επίσης, αντίστοιχα συγκροτήματα, που μπορεί να διασκεύασαν για ηλεκτρική ορχήστρα (χρησιμοποιώντας συχνά και παραδοσιακά όργανα) δημοτικά, ρεμπέτικα ή λαϊκά…».


      >>Νομίζω πως θα έπρεπε να αφιερώσεις λίγες γραμμές στον Περικλή Χαρβά.<<

      Ναι, ίσως. Για το δεύτερο άλμπουμ του κυρίως, που έχει μπαλάντες.

      Διαγραφή
  4. οι Χάνομαι Γιατί Ρεμβάζω δεν ήταν φολκ?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Και το «Η Καρδιά μου Πεθυμώντα» του Μιχάλη Χριστοδουλίδη... http://diskoryxeion.blogspot.gr/2013/01/blog-post_9.html

      Αλέξανδρος

      Διαγραφή
    2. Ναι κι αυτό (πολύ καλό) προς το πιο έντεχνο στυλ.

      Διαγραφή
  5. Και κάποια (μάλλον πάρα πολλά) τραγούδια του Θανάση Παπακωνσταντίνου θα μπορούσαν να ενταχθούν στο genre - ας πούμε - του acid folk. Το "Κάτω απ' το μαξιλάρι" και το "Ανδρομέδα" για παράδειγμα, από τον δίσκο "Στην Ανδρομέδα καi στη Γη" μου ακούγονται σαν ελληνική εκδοχή Incredible String Band.

    B.A.

    ΑπάντησηΔιαγραφή