4η ΟΛΥΜΠΙΑΣ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ

Οι Ολυμπιάδες Τραγουδιού υπήρξαν… έμπνευση της χούντας (διοργανώθηκαν έξι, από το 1968 έως το 1973) στην προσπάθειά της να ασκήσει πολιτιστική πολιτική, ποντάροντας, ταυτοχρόνως, και στην έξωθεν καλή μαρτυρία. Κάπως σαν μία επιβεβαίωση του καθεστώτος (θα το ήθελαν – το επεδίωξαν), το οποίον καθεστώς στρέφοντας τα όμματα της διεθνούς κοινής γνώμης (κάποιας κοινής γνώμης, τέλος πάντων) προς τις γιορτές και τα πανηγύρια, θα μπορούσε να συνεχίσει ανενόχλητο την… αποκατάσταση της υγείας του ασθενούς επί της χειρουργικής κλίνης. Εκείνο, πάντως, που πρέπει να ειπωθεί είναι πως στις Ολυμπιάδες έδωσαν το παρόν διακεκριμένοι καλλιτέχνες και συγκροτήματα (δεν αναφέρομαι μόνο στους εκτός συναγωνισμού) και, βεβαίως, ακούστηκαν κάμποσα καλά τραγούδια, τα οποία δεν είχαν ουδεμία σχέση με ό,τι θα χαρακτηρίζαμε, επιτιμητικώς ή υποτιμητικώς, ως χουντοτράγουδα.

Οι Ολυμπιάδες Τραγουδιού, όπως διαβάζουμε στο… χουντοπεριοδικό Θέσεις και Ιδέαι (τόμος Α, τεύχος 4, Απρίλιος 1969), εθεωρούντο από τη γέννησή τους προϊόν της «Πνευματικής Ελλάδος», μαζί με το Φεστιβάλ Αθηνών (που είχε ξεκινήσει πολύ πριν τη δικτατορία βεβαίως, αλλά παρουσίασε αύξηση θεατών, το 1968, της τάξεως του… 298% εν σχέσει με το ’67, πράγμα που σημαίνει πως το καθεστώς το στήριξε και το προώθησε), την Πολεμική Έκθεση του Ζαππείου (1968), τους επαίνους της Ακαδημίας Αθηνών, τα λογοτεχνικά βραβεία του (χουντικού) Υπουργείου Παιδείας (με την συντριπτική πλειονότητα των βραβευθέντων να τα αποδέχονται…) κ.λπ., κ.λπ.

Στην τετάρτη Ολυμπιάδα που διεξήχθη στο Παναθηναϊκό Στάδιο, στο διάστημα 9-11/7/1971, συμμετείχαν 40 χώρες (ρεκόρ συμμετοχών), ακούστηκαν 41 τραγούδια (η Ελλάδα συμμετείχε με δύο, τα οποία ερμήνευσαν οι Τέρης Χρυσός και Τζίμης Μακούλης), ενώ οι εκτός συναγωνισμού συμμετοχές περιελάμβαναν την Mireille Mathieu, τον Johnny Hallyday, τον Massimo Ranieri, τον Little Tony (μ’ ένα απίστευτο “Summertime blues”, όπως διαπιστώνουμε από το φιλμάκι των επικαίρων της εποχής, που διασώζεται στο Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο), τις δίδυμες αδελφές Kessler, τους Σκωτσέζους Marmalade και τους Golden Gate Quartet.

Η Claudia καθώς ερμηνεύει το τραγούδι τού Marcos Valle

Το πρώτο βραβείο της 4ης Ολυμπιάδος κατέκτησε η Βραζιλιάνα Claudia, με το τραγούδι των Marcos Valle και Paulo Sérgio Valle “Minha voz virá do sol da América” (οι τρεις μοιράστηκαν περί τις 140 χιλιάδες δραχμές, με τ’ αδέλφια Valle να παίρνουν από 60 καφετιά ο καθείς, ήτοι 2000 ντόλαρς – όχι κι άσχημα). Δεύτερο ήταν το “We must forget” με την Samantha Jones, που αντιπροσώπευε την Αγγλία (τα φράγκα εδώ ήταν πολύ λιγότερα, μόλις 45 χιλιάρικα), ενώ τρίτο κατετάγη το ισραηλίτικο “Shoov e’et hem”, σε μουσική Nurit Hirsh και στίχους Dudu Barak, με την Ilanit, οι συντελεστές του οποίου μοιράστηκαν 25 χιλιάρικα. (Επειδή το τραγούδι γράφεται με λατινικούς χαρακτήρες, έτσι όπως μεταφέρεται από τα εβραίικα, μπορεί να το δείτε και ως “Veshuv itchem”, “Shouv itchem”, “Shuv itchem”, “Shuv itkhem”, ακόμη δε και ως… “Together forever”). Τέταρτο ήταν το “Poema pena” με την Πορτογαλίδα Tonicha, για ν’ ακολουθήσουν τα υπόλοιπα… Απονεμήθηκε επίσης βραβείο δημοφιλέστερου τραγουδιού, το οποίον έλαβε ο Αμερικανός Jimmy Helms για το “The only thing that matters”.

Η Ilanit στο "Πάλι μαζί σου" - το τρίτο βραβείο

Το πρώτο βραβείο της κριτικής επιτροπής (Ray Conniff, Les Reed κ.ά.) δεν άρεσε στο κοινό –το Billboard της 24/7/1971 δημοσίευσε ανταπόκριση του Brian Mulligan από την Αθήνα υπό τον δίστηλο τίτλο “Audience Disapproval at Song Olympiad”–, το οποίον (κοινό) έδειξε σαφή προτίμηση προς το ισραηλίτικο τραγούδι, που πάραυτα μεταφράστηκε για να γίνει μεγάλη επιτυχία (και) στη χώρα μας. Φυσικά, μιλάμε για την «Μαριλού» [Columbia SCDG 4057] που τραγούδησε με τη φωνάρα της η Νάντια Κωνσταντοπούλου σε στίχους δικούς της (με την ωραία ενορχήστρωση του Τάκη Μωράκη), το 1972.

Οι υπόλοιπες συμμετοχές καταγράφονται στη συνέχεια: Jairo (Αργεντινή), Alfredo (Αυστρία), Evelyne Manuel (Βέλγιο), Γιορντάνκα Κρίστοβα (Βουλγαρία), Claude Steben (Καναδάς), Marisa (Χιλή), Hyun Mi (Κορέα), Helena Vondráčková (Τσεχοσλοβακία), Lisa Linn (Δανία), Manar (Αίγυπτος), Jean-Marie Leoni (Γαλλία), Anki Lindqvist (Φινλανδία), Jerry Rix (Γερμανία), Lenny Kuhr (Ολλανδία), Péter Máté (Ουγγαρία), Ziaollah Heravi Orooji (Ιράν), Ennio Sangiusto (Ιταλία), Romi Yamada (Ιαπωνία), Marie-Christina (Λουξεμβούργο), Sammy Clark (Λίβανος), Helen Aquilina (Μάλτα), Roberto Cantoral (Μεξικό), Ingjerd Helén (Νορβηγία), Irena Santor (Πολωνία), Dennis John (Ροδεσία), Doina Spătaru (Ρουμανία), Awa Sy (Σενεγάλη), Peter Vee (Νότια Αφρική), Marcos (Ισπανία), Cia Löwgren (Σουηδία), Anita Traversi (Ελβετία), Naim Hamdi (Συρία), Senay (Τουρκία) και Ibrica Jusić (Γιουγκοσλαβία). Πολλοί απ’ αυτούς τους τραγουδιστές/ τραγουδίστριες υπήρξαν φίρμες στις χώρες τους με συμμετοχές σε διαγωνισμούς της Eurovision και αλλού, και φυσικά με εκτεταμένη δισκογραφία.

Τέλος, από πλευράς κυκλοφοριών, ν’ αναφέρω μόνο το ελληνικό 45άρι με το πρώτο βραβείο. Είναι το single της Claudia “Minha voz virá do sol da América/ Jesus Cristo” [Odeon MSOG 61]. Είμαι, δε, σίγουρος πως σε άλλες χώρες τυπώθηκαν πολλά από τα υπόλοιπα τραγούδια, αλλά το ψάξιμο τραβάει σε μάκρος και, ίσως, δεν έχει και τόσο νόημα.

Ακούμε το “Minha voz virá do sol da América”, αυτήν την πανέμορφη μελωδία του Marcos Valle, από μεταγενέστερη ορχηστρική εκτέλεση…