ο SOCOS μελοποιεί ΝΤΙΝΟ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΠΟΥΛΟ

Αυτό που πράττει ο Socos στο CD «το πρώτο απ’ το δεύτερο και το δεύτερο απ’ το τρίτο…» [Puzzlemusik, 2014] δεν συνηθίζεται στην σύγχρονη σκηνή. Επιχειρεί να μελοποιήσει με τον πιο… κυριολεκτικό τρόπο ορισμένα ποιήματα –του Ντίνου Χριστιανόπουλου εν προκειμένω– και όχι να δημιουργήσει «ατμόσφαιρες», αφήνοντάς τα (αφήνοντας τα ποιήματα εννοώ) πάνω τους να επιπλέουν. Η προσπάθεια, δηλαδή, εμπεριέχει στοιχεία πρωτοτυπίας (έτσι πρέπει να το πούμε τελικώς), τα οποία… διογκώνονται λόγω (και) της ακουστικής ενοργάνωσης. Κιθάρες και μόνον κιθάρες. Ή μάλλον, πιο σωστά, κιθάρες και φωνές. Socos και Μαρίνος Τζιάρος. Τώρα, αν η φωνή του Τζιάρου, και μάλιστα κάτω από το συγκεκριμένο «ένδυμα», φέρνει στον νου μου, ενίοτε, τον Χάρη Κατσιμίχα (όχι τον Πάνο) είναι κάτι που δεν μπορώ να το εξηγήσω – αν και σε κάθε περίπτωση δεν το επισημαίνω ως ντεζαβαντάζ. Απεναντίας, η φωνή «ζεστή» και με το συγκεκριμένο ηχόχρωμα έχω την αίσθηση πως δημιουργεί μιαν επιπρόσθετη οικειότητα.

Σε οκτώ ποιήματα λοιπόν του Ντίνου Χριστιανόπουλου, διαφόρων περιόδων, επιλέγει να τοποθετήσει μουσική ο Socos (Το έγκλημα της μοναξιάς, Βολέματα καταστροφής, Όσο με πληγώνεις, Όλο και πιο πολύ, Ρήμαγμα, Η θάλασσα, Αναστολή, Τέλος) – ποιήματα που δοκιμάζουν, αν θέλετε, τις ικανότητες και τις δυνατότητες των μελοποιών, γενικώς, στην προσπάθειά τους να δημιουργήσουν ολοκληρωμένα άσματα. Γράφω «δοκιμάζουν», γιατί η ποίηση του Χριστιανόπουλου δεν φαίνεται εκ πρώτης να μετατρέπεται, με εύκολο τρόπο, σε τραγούδι. (Το υποστηρίζω, δίχως να παραγνωρίζω τινές επιτυχείς μελοποιήσεις στίχων –βασικά από τον Σταύρο Κουγιουμτζή– τού θεσσαλονικιού ποιητή). Ο Socos, πάντως, εμπνέεται από τους συγκεκριμένους στίχους και την ποίηση, κατορθώνοντας να δώσει ένα άλμπουμ μοναδικό θα έλεγα στην σύγχρονη παραγωγή. Προσπαθώντας να «κατεβεί» βαθιά σε κάθε λέξη, σε κάθε στίχο, σε κάθε στροφή, ο φίλος μας αποδεικνύει πως γνωρίζει τι ακριβώς μελοποιεί, και άρα που πρέπει να διπλασιάσει, να τριπλασιάσει ή και να πολλαπλασιάσει λέξεις, στίχους ή στροφές, ώστε να δημιουργήσει άλλοτε υποτυπώδη, αλλά λειτουργικά «ρεφρέν», και άλλοτε ουσιαστικά κουπλέ, τα οποία να αποδίδουν όλες τις διακυμάνσεις της ποίησης του Χριστιανόπουλου.

Είχα γράψει παλαιότερα, με αφορμή τον δίσκο ενός άλλου σύγχρονου τραγουδοποιού, ότι μου κάνει εντύπωση το γεγονός πως η σύγχρονη σκηνή μοιάζει να αγνοεί το σχήμα φωνή-κιθάρα. Μπορεί η ατμόσφαιρα της «Εκδρομής» του Μαμαγκάκη και ο όγκος του «Φορτηγού» του Σαββόπουλου (αφήνω τα ακόρντα της «Δημοσθένους Λέξις») να… καταπίνουν, 40-50 χρόνια τώρα, οτιδήποτε στο πέρασμά τους, όμως αυτό δεν πρέπει να αποθαρρύνει νεότερους μουσικούς να δοκιμάσουν στον «τρόπο», αγνοώντας ταυτίσεις, συγκρίσεις, ή οτιδήποτε άλλο. Το «σχήμα» φωνή-κιθάρα δεν είναι πρόχειρο, ούτε lo-fi (αν ορισμένοι νομίζουν κάτι τέτοιο). Απεναντίας, είναι πολύ απαιτητικό. Πρέπει να έχεις ούμπαλα για να φτιάξεις τραγούδια, τα οποία να μπορείς, εν συνεχεία, να τα υποστηρίξεις μόνο με μιαν ακουστική κιθάρα. Τα πολλά όργανα, τα «κόλπα», τα εφφέ, οι μείξεις, οι «επεξεργασίες» και όλα τα υπόλοιπα μπορεί να έχουν την σημασία τους (όταν την έχουν), όμως κάποιες φορές κουκουλώνουν το πρωτογενές υλικό… παραπλανώντας δημιουργούς και ακροατές. Ο Socos έχοντας αντιληφθεί πως έχει στην φαρέτρα του σοβαρό πρωτογενές υλικό (ξεχωρίζω το «Όσο με πληγώνεις», το «Όλο και πιο πολύ» και την «Αναστολή», χωρίς να αδιαφορώ –ποσώς– για κανένα από τα υπόλοιπα tracks) δεν κωλώνει στο να υιοθετήσει το απλούστερο και λειτουργικότερο των σχημάτων συνοδείας για να υποστηρίξει τη δουλειά του, που ταυτίζεται εν προκειμένω και με την μοναχική όσο και απέριττη ποίηση του Ντίνου Χριστιανόπουλου. Το αποτέλεσμα δεν τον δικαιώνει απλώς. Το «πρώτο απ’ το δεύτερο και το δεύτερο απ’ το τρίτο…» είναι το σημαντικότερο άλμπουμ μελοποιημένης ποίησης που έχω ακούσει εδώ και πάρα πολύ καιρό. Για να μην πω... εδώ και χρόνια.

Επαφή: puzzlemusik@gmail.com