JAZZ + ΠΡΑΞΕΙΣ στην ΠΑΤΡΑ 11-13/6

Μία από τις πιο σταθερές-σοβαρές τζαζ εκδηλώσεις που γίνονται στη χώρα είναι χωρίς αμφιβολία το «JΑΖΖ + ΠΡΑΞΕΙΣ» στην Πάτρα. Εφέτος θα διεξαχθεί το τριήμερο 11-13 Ιουνίου (την επόμενη Πέμπτη-Παρασκευή-Σάββατο δηλαδή) και πριν πούμε τα σχετικά θεωρώ καλό να επαναλάβω κάτι που είχα γράψει πέρυσι, γύρω από το πώς έχει δουλευτεί η jazz στην Πάτρα τα τελευταία 29 χρόνια –όσο διαρκεί το Διεθνές Φεστιβάλ δηλαδή– αποδεικνύοντας πως τίποτα δεν είναι τυχαίο. Λίγη ιστορία λοιπόν, πριν περάσουμε στο σήμερα…

Η σχέση του Διεθνούς Φεστιβάλ Πάτρας με την jazz θα μας πάει πίσω στο χρόνο. Στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’80, όταν καλλιτεχνικός διευθυντής του ήταν ο Θάνος Μικρούτσικος. Τότε εμφανίστηκαν στην πόλη μεγάλα τζαζ ονόματα όπως οι Chick Corea, Gary Burton, Oregon, Keith Jarrett, Al Di Meola, Wynton Marsalis, Hermeto Pascoal, Cecil Taylor, André Jaume, Günter Sommer, Pino Minafra, Ran Blake κ.ά., δίνοντας μια ξεχωριστή (και γιατί όχι πανευρωπαϊκή διάσταση) στα εγχώρια σχετικά δρώμενα.

Από το 1991 και μετά, όταν άλλαξε ο καλλιτεχνικός διευθυντής (Βασίλης Φιλιππάτος) και το χρήμα προς την Πάτρα δεν έρεε πια όπως στα eighties και πάλι το Διεθνές Φεστιβάλ είχε την τζαζ συναυλία σε προτεραιότητα. Για παράδειγμα το καλοκαίρι του 1991 είχαν εμφανιστεί στην Πάτρα, μεταξύ άλλων, οι Anouar Brahem, Carlos Zingaro, Rabih Abou-Khalil και Charlie Mariano, το 1992 οι Glen Velez και Gianni Gebbia, το 1994 οι Louis Sclavis και Carlo Actis Dato, αλλά και αργότερα (1995), όταν καλλιτεχνικός διευθυντής ήταν ο Νότης Μαυρουδής, είχαν περάσει από την Πάτρα οι Irakere και ο Arturo Sandoval, ενώ και επί Ηλία Ανδριόπουλου (1997-98) είχαν παίξει στην Πάτρα ο Tom Harrell, ο Stephan Micus και ο Jack DeJohnette. Και δεν έγραψα ακόμη λέξη για τους έλληνες μουσικούς, επειδή από την Πάτρα έχουν περάσει απαξάπαντες (από τους Σάκη Παπαδημητρίου και Φλώρο Φλωρίδη μέχρι τους νεότερους).

Από το 2004 και μετά το… jazz κεφάλαιο του Διεθνούς Φεστιβάλ έχει ξεχωριστό τίτλο, αποτελώντας μιαν ιδιαίτερη ενότητα μέσα στο γενικότερο πρόγραμμα. Πρόκειται για το… JAZZ + ΠΡΑΞΕΙΣ, που οργανώνεται κι εφέτος, για δωδέκατη συνεχή χρονιά, από τον Γιάννη Μουγγολιά και τους συνεργάτες του. Ένα αθόρυβο, αλλά πάντα ψαγμένο γεγονός, το οποίο έχει φιλοξενήσει (ήδη) ονοματάρες: Renaud Garcia-Fons, Tomasz Stańko, Louis Sclavis, Aldo Romano, Nik Bärtsch’s Ronin, Lars Danielsson, Chico Freeman, Barbara Dennerlein, Nicky Skopelitis, Sheila Jordan, Günter Sommer, Μilcho Leviev, Rick Margitza, Fritz Pauer, Trilok Gurtu, Furio Di Castri, Alexi Tuomarila, Olivier Gatto, Milo Kurtis… Για να συμπληρώσουμε και τα της ελληνικής σκηνής, καθώς κι εκεί χάνεται η μπάλα: Βασίλης Τσαμπρόπουλος, Γιώργος Τρανταλίδης, Σάκης Παπαδημητρίου, Γεωργία Συλλαίου, Γιώργος Κοντραφούρης, David Lynch, Κώστας Θεοδώρου, Τάκης Φαραζής, Σαβίνα Γιαννάτου, Σοφία Νοητή,  Φλώρος  Φλωρίδης, Λάκης Τζήμκας, Ανδρέας Γεωργίου, Γιώργος Μεταξάς, Μπάμπης Παπαδόπουλος, Παντελής Στόικος, Χάρης Λαμπράκης, Δημήτρης Βασιλάκης, Ανδρέας Πολυζωγόπουλος…

Πιστή στο ραντεβού της η γιορτή της τζαζ στην Πάτρα συγκεντρώνει κι εφέτος μεγάλα ονόματα από το χώρο τού διεθνούς και ελληνικού circuit, επιφυλάσσοντας, για ακόμη μια φορά, ένα πρόγραμμα υψηλών απαιτήσεων. Πάντα μέσα στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ, που διοργανώνει ο Πολιτιστικός Οργανισμός του Δήμου Πατρέων, και με σταθερό σημείο αναφοράς το Αίθριο του Παλαιού Δημοτικού Νοσοκομείου. Πιο αναλυτικά:

Πέμπτη 11 Ιουνίου, 21:00

Ιβόνα Γκλίνκα

Τέσσερις δεξιοτέχνες μουσικοί (και καθηγητές του Δημοτικού Ωδείου Πατρών), ο Ανδρέας Ζαφειρόπουλος πιάνο, η Ιβόνα Γκλίνκα φλάουτο, ο Βιλέν Καραπετιάν κοντραμπάσο και ο Λεωνίδας Πλιάτσικας ντραμς θα ενώνουν τις δυνάμεις τους παρουσιάζοντας ένα αφιέρωμα στον σημαντικό γάλλο συνθέτη, πιανίστα, ενορχηστρωτή, παραγωγό αλλά και ηθοποιό Claude Bolling μέσα από τις jazz σουίτες του: “Suite for Flute and Jazz Piano Trio No 2” (“Espiegle”, “Pastorale”) και “Suite for Flute and Jazz Piano Trio No 1” (“Baroque and Blue”, “Sentimentale”, “Javanaise”, “Fugace”, “Irlandaise” και “Véloce”). Ο Claude Bolling συνέθεσε, ως γνωστόν, δεκάδες σάουντρακ (“Borsalino”, “Les Brigades du Tigre”, “California Suite” κ.ά.), έργα για big bands κ.λπ., ενώ συνεργάστηκε με προσωπικότητες τύπου Lionel Hampton, Roy Eldridge, Yo-Yo Ma, Stéphane Grappelli, Boris Vian κ.ά. 

Αλέκος Βρέτος

Την ίδια βραδιά τη σκυτάλη θα πάρει το Αλέκος Βρέτος Quartet, αποτελούμενο από τους Αλέκο Βρέτο ούτι, Δημήτρη Σεβδαλή πιάνο, Περικλή Τριβόλη κοντραμπάσο και Κώστα Μερετάκη κρουστά, προτείνοντας ένα κράμα αραβικής, jazz, και latin μουσικής με μεγάλες δόσεις αυτοσχεδιασμού. Οι μουσικές του Βρέτου έχουν μιαν ιδιαίτερη ατμόσφαιρα, κρατώντας τον παραδοσιακό ήχο στην πρώτη γραμμή και αναπτύσσοντάς τον μέσα από τον αυτοσχεδιασμό και την εκρηκτική ρυθμική εξέλιξη. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει συνθέσεις από το νέο CD του “K on Top”, από παλαιότερες δουλειές του, μαζί με επιλεγμένα θέματα άλλων συνθετών (Wayne Shorter, Duke Ellington, Simon Shaheen, Anouar Brahem…). Ο Βρέτος έχει συνεργαστεί με τους Μίκη Θεοδωράκη, Gilad Atzmon, Simon Shaheen, Bassam Saba, Haig Yazdjian, Θόδωρο Αντωνίου, Λάκη Χαλκιά, Κώστα Θωμαΐδη, Τάκη Πατερέλη, Δημήτρη Μαραγκόπουλο, Γιώργο Φακανά, Ελληνικό Συγκρότημα Σύγχρονης Μουσικής, Kρατική Ορχήστρα Αθηνών, Καμεράτα κ.ά, ενώ πριν από το “K on Top” έχει στο ενεργητικό του δυο ακόμη άλμπουμ, το “Yunan” (2004) και το “Mergin” (2009).

Παρασκευή 12 Ιουνίου, 21:30

Marius Neset

Σημαντική ημέρα, αφού θα εμφανιστεί σε αποκλειστική εμφάνιση για το JAZZ + ΠΡΑΞΕΙΣ 2015, και για πρώτη φορά στην Ελλάδα, το κουαρτέτο του διάσημου σαξοφωνίστα (τενόρο και σοπράνο) Marius Neset, αποτελούμενο από τον ίδιο και τους Heine Bugge ακορντεόν, Anton Eger ντραμς και Phil Donkin κοντραμπάσο. Τον Απρίλιο του 2011 ο γεννημένος στη Νορβηγία και με βάση την Κοπεγχάγη Marius Neset κυκλοφόρησε το πρώτο άλμπουμ του, το “Golden Xplosion!” [Edition], το οποίο τον κατέστησε αμέσως ως έναν από του πιο πολυσυζητημένους νέους τζαζ συνθέτες της ευρωπαϊκής σκηνής. 

Οι μετέπειτα κυκλοφορίες του, το “Birds” [Edition, 2013] και το “Lion” [ACT, 2014], επιβεβαίωσαν τα προαναφερθέν. Μετά από τρία χρόνια γεμάτα περιοδείες, που περιλάμβαναν sold out συναυλίες σε μερικά από τα πιο δημοφιλή φεστιβάλ της Ευρώπης (North Sea Jazz, Stuttgart Jazzopen, Kongsberg Jazz Festival), ο Neset κυκλοφόρησε το πιο αναμενόμενο άλμπουμ του, το “Pinball” [ACT, 2015], μεταφέροντας τον ακροατή στον δικό του μοναδικό ήχο. Σε ηλικία 30 ετών, σήμερα, ο Marius Neset θεωρείται top για την διεθνή τζαζ σκηνή, και συζητιέται ως ένας ήδη σημαίνων τενόρο σαξοφωνίστας. Να πούμε, τέλος, πως στις γενικότερες επιρροές του ο ίδιος αναφέρει τους Frank Zappa, Django Bates (ήταν ο μέντοράς του), Pat Metheny και Wayne Shorter, καθότι έχει κι αυτό τη σημασία του...

Σάββατο 13 Ιουνίου, 21:30

Η αυλαία του «Jazz + Πράξεις 2015» θα πέσει με τον πιο μαγευτικό τρόπο, αφού στη σκηνή θα εμφανιστεί ένα από τα σημαντικότερα, αυτή τη στιγμή, διεθνή σχήματα, που συνδυάζουν γοητευτικά την παράδοση της Αφρικής με την τζαζ. Ο λόγος για το τρίο του 30χρονου υποψήφιου για Grammy κουβανού πιανίστα και συνθέτη Alfredo Rodriguez (δίπλα του οι Reinier Elizarde Ruano κοντραμπάσο και Michael Olivera ντραμς). Το ρεπερτόριο του σχήματος είναι βασισμένο σε πρωτότυπες συνθέσεις, αλλά και σε κλασικά latin τραγούδια όπως τα “Guantanamera”, “Veinte años”, “Quizás, quizás, quizás”, παιγμένα με τον δικό τους μοναδικό τρόπο. Ο Alfredo Rodriguez έχει αποσπάσει εγκωμιαστικές κριτικές σε όλο τον κόσμο, καθώς ορισμένοι τον συγκρίνουν ήδη με μεγάλες πιανιστικές μορφές της τζαζ, όπως τoυς Art Tatum, Bill Evans και Keith Jarrett. Υπερβολές; Όχι μεγαλύτερες από κάτι άλλο που γράφτηκε για ’κείνον: «Αν ο Σοπέν είχε γεννηθεί στην Αβάνα, κάπως έτσι θα ακουγόταν».

Alfredo Rodriguez

Ο Alfredo Rodriguez έχει μοιραστεί τη σκηνή με μουσικούς όπως οι Wayne Shorter, Chick Corea, Herbie Hancock, Patti Austin, McCoy Tyner, Esperanza Spalding, Richard Bona, Lionel Loueke, James Ingram κ.ά., έχει εμφανιστεί σε κορυφαίους συναυλιακούς χώρους, καθώς και στα πιο φημισμένα φεστιβάλ του κόσμου. Στο δισκογραφικό ντεμπούτο του με τίτλο “Sounds of Space” από το 2011 ο Αlfredo Rodriguez προτείνει τα ιδιαίτερα πιανιστικά τεχνάσματά του, μένοντας μακριά από στείρους εντυπωσιασμούς, ενώ στο δεύτερο, το “The Invasion Parade”, εξερευνά τις μνήμες του από την Κούβα. Αυτό το πολύχρωμο άλμπουμ φιλοξενεί πολλούς δημοφιλείς καλεσμένους: την μπασίστα Esperanza Spalding, τον ντράμερ από το Πουέρτο Ρίκο Henry Cole, τον βούλγαρο μπασίστα Peter Slavov... «H εισβολή για την οποία μιλώ στο “The Invasion Parade” είναι ειρηνική», εξηγεί ο πιανίστας. «Είναι η παραδοσιακή γιορτή που γίνεται κάθε χρόνο για το τέλος του πολέμου της Ανεξαρτησίας στο Σαντιάγο. Όλοι βρίσκονται στους δρόμους και παίρνουν μέρος σ’ αυτή την παρέλαση, χορεύοντας και παίζοντας κάθε πιθανό μουσικό όργανο. Εγώ ήθελα με το δίσκο αυτό να προσθέσω μια προσωπική πινελιά στην κουβανική μουσική, που να προέρχεται από κάπου αλλού. Σας προσκαλώ σ’ αυτή τη γιορτή!».