o μαοϊκός CAT STEVENS στην… Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη τον Ιούνιο του ’76

Λίγοι γνωρίζουν-θυμούνται τις περιπέτειες του Cat Stevens στην Ελλάδα του ’76. Ο σημαντικότατος αυτός τραγουδοποιός είχε κανονίσει να κλείσει το ευρωπαϊκό κομμάτι της Majikat Earth Tour περιοδείας του με συναυλία στην Αθήνα, τον Ιούνιο εκείνης της χρονιάς, όμως, και δυστυχώς, είχε υπολογίσει χωρίς τους συμπατριώτες μας… ξενοδόχους. Όπως διαβάζουμε από συνέντευξή του στο theGuardian.com (18/7/2004): «Καταλήξαμε στην Αθήνα... Αυτό θα έπρεπε να είναι το σημαντικότερο σημείο της περιοδείας, επειδή με γύριζε πίσω στην ελληνική καταγωγή μου –από την πλευρά του πατέρα μου– αλλά στην πραγματικότητα ήταν μια ελληνική τραγωδία. Ο χώρος ήταν “κλεισμένος” κατά το ήμισυ, καθώς υπήρχε ένα μεγάλος ποδοσφαιρικός αγώνας σε εξέλιξη, αλλά και οι εξετάσεις των μαθητών την ίδια στιγμή(...)».

Πότε ακριβώς θα γινόταν εκείνη η συναυλία; Την Τετάρτη 2/6/1976 στο Στάδιο Καραϊσκάκη, ή μήπως μια βδομάδα αργότερα την 9/6/1976; Εκείνη την ημέρα, πάντως, την Τετάρτη της 9/6/1976, διεξαγόταν ο τελικός του Κυπέλλου Ελλάδος. Και όλοι θυμούνται (αυτοί που θυμούνται) τι σήμαινε τηλεοπτική μετάδοση ελληνικού τελικού στα seventies. Δεν κουνιόταν φύλλο. Όλοι μέσα… καθ’ άπασαν την επικράτειαν. Μιλάμε για το φοβερό παιγνίδι Ολυμπιακού-Ηρακλή, που είχε λήξει 2-2 στον κανονικό αγώνα, είχε πάει στο 4-4 στην παράταση, κι είχε τελειώσει με νίκη του Ηρακλή 6-5 στα πέναλτυ. Ήταν ο αγώνας που είχε λάμψει, για πρώτη φορά στο ποδοσφαιρικό στερέωμα, το αστέρι του Βασίλη Χατζηπαναγή, ο οποίος καθ’ όλη τη διάρκεια εκείνου του παιγνιδιού… μοίραζε σακούλες στους Πειραιώτες. Επίσης εκείνες οι μέρες όντως συνέπιπταν με τις εισαγωγικές εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο, που σήμαινε πως ο μαθητόκοσμος δύσκολα θα κουνιόταν. Με θυμάμαι κι εμένα, στα νειάτα μου, να ματαιώνω ταξίδι για συναυλία λόγω Πανελληνίων ή Πανελλαδικών… πώς ακριβώς τις έλεγαν τότε... Μ’ αυτά και μ’ αυτά το live του Cat Stevens στην Αθήνα ματαιώθηκε, αλλά έγινε στη Θεσσαλονίκη. Ο Stevens είχε καταλύσει στο Pallini Beach, στο πρώτο «πόδι» της Χαλκιδικής κι εκεί είχε πάει για να τον συναντήσει και να μιλήσουν ο μακαρίτης ο Θανάσης Μάνθος.

Ο Cat Stevens στη Χαλκιδική με σπασμένο πόδι, τον Ιούνιο του '76

Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο τεύχος 24 (1154) του περιοδικού Ο Ταχυδρόμος τής 10/6/1976. Λέει κάπου ο Cat Stevens:

«Είμαι μαοϊκός, αλλά με ποια έννοια. Είμαι μαοϊκός με την έννοια ότι θαυμάζω απεριόριστα τον Μάο και τον θεωρώ σαν τον πιο σπουδαίο άνθρωπο της εποχής μας. Δεν μπορώ βέβαια να ξέρω κατά πόσον θα ήταν καλός για να κυβερνήσει τον υπόλοιπο κόσμο, αλλά αυτό που ξέρω είναι ότι για την Κίνα αποδείχτηκε μοναδικός! Τόσα εκατομμύρια άνθρωποι πείναγαν και ο Μάο τους έδωσε να φάνε. Πρόσεξε: δεν είναι ούτε δέκα χιλιάδες, ούτε ένα εκατομμύριο, ούτε εκατό εκατομμύρια. Είναι οχτακόσια εκατομμύρια άνθρωποι! Καταλαβαίνεις τι σπουδαίο πράγμα είναι αυτό;».

Για να συνεχίσει ο Stevens, που ακόμη τότε δεν είχε ασπαστεί τον μουσουλμανισμό. (Η Majikat Earth Tour ήταν, μάλλον, η τελευταία περιοδεία του ως… Cat Stevens).

«Είναι μοιραίο να καταρρεύσει ο καπιταλισμός, γιατί είναι άδικο κοινωνικό σύστημα. Οι λίγοι εκμεταλλεύονται τους πολλούς. Ο καπιταλισμός μοιάζει με ένα μπαλόνι που αιωρείται ξεκρέμαστο. Είναι αρκετά ξεφουσκωμένο και ξεφουσκώνει συνέχεια. Ε λοιπόν κάποτε θα το τρυπήσει μια καρφίτσα και τότε… φσσσ! Θα ξεφουσκώσει τελείως. Δεν είμαι καπιταλίστας. Εξάλλου την περιουσία μου δεν την έκανα εκμεταλλευόμενος τους ανθρώπους».
Για να ρωτήσει ο Μάνθος: «Ναι, αλλά σε μια σοσιαλιστική κοινωνία δεν θα κέρδιζες τόσα χρήματα όσα τώρα, κι ούτε θα ζούσες πολυτελή ζωή όπως τώρα…».
Και ο 28χρονος Cat Stevens: «Δεν με πειράζει αυτό. Είμαι πρόθυμος να δώσω όλα τα χρήματά μου στο κράτος εφόσον θα ξέρω ότι αυτό γίνεται για το καλό των συνανθρώπων μου. Δεν μ’ ενδιαφέρει η πολυτελής ζωή».

Λέει κι άλλα πολλά (και ωραία) ο Cat Stevens στον Θανάση Μάνθο σε μια δισέλιδη πυκνογραμμένη συνέντευξη, αλλά δεν μπορώ ν’ αντιγράψω άλλο…

εφ. Μακεδονία, 5/6/1976

Πάντως υπάρχει ένα μικρό μπέρδεμα σε σχέση με το πότε ακριβώς έγινε το live στη Θεσσαλονίκη. Στη Μακεδονία της εποχής, στο φύλλο της 5/6/1976 διαβάζουμε πως «απόψε δίδεται στο Παλαί ντε Σπορ η πρώτη από τις δύο συναυλίες του διάσημου τραγουδιστή Κατ Στήβενς…». Στον Ταχυδρόμο που ήταν εβδομαδιαίο περιοδικό, ο Μάνθος αρχίζει το κείμενό του ως εξής: «Σήμερα δίνει την τελευταία του συναυλία στην Ελλάδα». Τι σημαίνει αυτό το «σήμερα»; Την ημερομηνία κυκλοφορίας του περιοδικού (10/6/1976), όταν θα διάβαζε τα σχετικά το αναγνωστικό κοινό, ή την ημέρα που πάρθηκε η συνέντευξη; Και αν αφορούσε στην ημέρα που πάρθηκε η συνέντευξη, γιατί ο Μάνθος κάνει λόγο για «τελευταία» συναυλία; Δεν θα δινόταν, μετά τη Θεσσαλονίκη, και το live στην Αθήνα; Εκτός κι αν είχε ήδη ματαιωθεί (είτε δινόταν αυτό την 2/6, είτε την 9/6). Αλλά είναι, πάλι, και το… σπασμένο πόδι. Μήπως δεν έγιναν οι συναυλίες στη Θεσσαλονίκη την 5/6 και την 6/6 και εδόθη μία μόνον παράσταση λίγες ημέρες αργότερα, την 10/6/1976, όταν κυκλοφόρησε και ο Ταχυδρόμος; Λεπτομέρειες θα μου πείτε, αν και όχι και τόσο...

Όποιος αναγνώστης, τέλος πάντων, θυμάται κάτι ή ξέρει κάτι για τη συναυλία (ή τις συναυλίες) του Cat Stevens στη Θεσσαλονίκη, το 1976, ας το προσθέσει…