ENRICO RAVA / JOE LOVANO, LOUIS SCLAVIS, ETHAN IVERSON με TOM HARRELL κ.ά.: νέες ECM-εκδόσεις

ENRICO RAVA / JOE LOVANO: Roma [ECM Records, 2019]

Δύο κλασικές τζαζ φιγούρες της ECM, o ιταλός τρομπετίστας (εδώ φλουγκελχορνίστας) Enrico Rava και ο αμερικανός τενόρο σαξοφωνίστας (εδώ φυσάει και σε tarogato) Joe Lovano, συναντήθηκαν σ’ ένα live, που συνέβη στη Ρώμη (στο Auditorium Parco Della Musica) τον Νοέμβριο του 2018 και αυτό ακριβώς το live αποτυπώνεται, τώρα, σε CD. Δίπλα στους δύο βασικούς συνθέτες και σολίστες παρατάχθηκαν και οι Giovanni Guidi πιάνο, Dezron Douglas κοντραμπάσο και Gerald Cleaver ντραμς, και κάπως έτσι, με την παρουσία και την συνεισφορά του κουιντέτου, καταγράφηκε το “Roma”.

Το άλμπουμ αποτελείται από πέντε μέσης και μεγάλης διάρκειας tracks (από 18:50 το μακρύτερο στο χρόνο, έως 9:47 το συντομότερο). Οι εκτεταμένες διάρκειες, που αιτιολογούνται προφανώς και από το γεγονός τού live, δεν είναι αυτοσκοπός, αποτελούν, δε, άμεσο παρεπόμενο της συνθετικής μαεστρίας και αυτοσχεδιαστικής επάρκειας των σολιστών, που βρέθηκαν σε μεγάλη φόρμα, τη συγκεκριμένη στιγμή, προσφέροντας ένα πρώτης τάξεως ακρόαμα.

Το βασικό «σύστημα» στο “Roma” είναι το blues. Έχουμε δηλαδή τζαζ συνθέσεις, πρωτότυπες οι τέσσερις από τις πέντε, που εξερευνούν κλασικές αφηγηματικές δομές, με απόλυτη γνώση και αυτόματη επάρκεια. Η συνθετική πυκνότητα, η ποικιλία των αυτοσχεδιασμών και κυρίως η προσαρμογή που δείχνει το σχήμα προς μία τζαζ-κατεύθυνση, που προασπίζεται την μεγάλη παράδοση της δεκαετίας 1955-1965, είναι τα βασικά χαρακτηριστικά στην... πρωτότυπη “Roma”. Που επισφραγίζονται, αυτά τα χαρακτηριστικά, στο έσχατο 19λεπτο track, το θαυμάσιο “Drum song / Spiritual / Over the rainbow” (το πρώτο μέρος του Lovano, το δεύτερο του John Coltrane και το τρίτο του Harold Arlen), που αφήνει περιθώρια και στους υπόλοιπους τρεις μουσικούς (Guidi, Douglas, Cleaver) να αποδείξουν την κλάση τους.

Μεγάλο τζαζ άλμπουμ!

LOUIS SCLAVIS: Characters On the Wall [ECM Records, 2019]

Όπως γράφει και ο Stéphane Olivier στο booklet τού τελευταίου άλμπουμ τού γάλλου κλαρινίστα / μπασοκλαρινίστα Louis Sclavis... ο Sclavis, από τα nineties ήδη αρχίζει να σκέφτεται μουσικώς και τζαζικώς και σε σχέση με άλλες τέχνες και να επηρεάζεται από αυτές. Και αναφέρει, επ’ αυτού, τα soundtracks για τις ταινίες Ça commence aujourd'hui (1999, σκην. Bertrand Tavernier) και Kadosh (1999, σκην. Amos Gitai), τη μουσική που έγραψε (ο Sclavis) για την βωβή ταινία τού Charles Vanel Dans la Nuit (CD στην ECM, το 2002), αλλά και τις διαχρονικές φιλίες και συνεργασίες του με τον διάσημο (τζαζ) φωτογράφο κ.λπ. Guy Le Querrec, όπως και με τον συμπατριώτη του σχεδιαστή και urban-art δημιουργό Ernest Pignon-Ernest. Με τον τελευταίο ο Sclavis είχε συνεργαστεί το 2003 για τις ανάγκες του άλμπουμ “Napoli’s Walls” [ECM], μιας μουσικής πρότασης εμπνευσμένης από τα έργα που είχε σχεδιάσει ο Pignon-Ernest σε τοίχους της ιταλικής πόλης – κάτι, τέλος πάντων, που το επαναλαμβάνει και τώρα με το “Characters On the Wall”, ένα θαυμάσιο CD σύγχρονης, contemporary jazz, εντελώς... ευρωπαϊκού προσανατολισμού. 

Εν αντιθέσει, όμως, με το “Napoli’s Walls”, που ήταν επικεντρωμένο στη Νάπολι και που περιείχε μια πιο avant μουσική, με ηλεκτρονικά, κιθάρες κ.λπ., στο “Characters On the Wall” η έμπνευση αντλείται από ποικίλα έργα τού Pignon-Ernest, που δημιουργήθηκαν σε διάφορες περιοχές του κόσμου, από τα seventies έως τις μέρες μας (ανάμεσα και η παλαιστινιακή πόλη Ramallah στη Δυτική Όχθη). Η δε μουσική που ακούμε εδώ, συντεθιμένη κατά κύριo λόγο από τον Sclavis, είναι άλλου τύπου. «Εσωτερική», θωπευτική, στοχαστική, τελετουργική, μυσταγωγική ενίοτε, που δίνει ώθηση σε ποικίλους συνειρμούς, καθώς μέσω της μελωδικής διάπλασης και ανάπτυξής της κατορθώνει να επιβληθεί στον ακροατή σε πολλαπλά επίπεδα.

Συντείνει σ’ αυτό το αληθινά σπουδαίο κουαρτέτο (Louis Sclavis κλαρίνο, μπάσο κλαρίνο, Benjamin Moussay πιάνο, Sarah Murcia κοντραμπάσο, Christophe Lavergne ντραμς) και βεβαίως το συνολικότερο κλίμα της ηχογράφησης-παραγωγής, που προσφέρει στο ακρόαμα, ανά στιγμές, τα ρίγη της αληθινής συγκίνησης (“Extases”).

ETHAN IVERSON QUARTET with TOM HARRELL: Common Practice [ECM Records, 2019]

Ο αμερικανός πιανίστας Ethan Iverson δεν είναι τυχαίος φυσικά (ο Iverson, να θυμίσουμε, υπήρξε για χρόνια ο πιανίστας των Bad Plus, πριν αντικατασταθεί από τον Orrin Evans), όπως δεν είναι τυχαίο και το κουαρτέτο του εννοείται – πόσω μάλλον, όταν μέλος αυτού του κουαρτέτου είναι ο θρύλος τρομπετίστας Tom Harrell! Iverson και Harrell συνεργάζονται λοιπόν στο “Common Practice”, και μαζί τους οι Ben Street κοντραμπάσο και Eric McPherson ντραμς, σε μια σειρά από στάνταρντ (κυρίως), που θα αποτελούν πάντοτε μια πολύ ισχυρή βάση της τζαζ (και της τζαζ παράδοσης και της τζαζ πρωτοπορίας). Τα συγκεκριμένα στάνταρντ είναι συνθέσεις των George Gershwin, Denzil Best, Vernon Duke, Les Brown/Ben Homer, Johnny Green, Jimmy Van Heusen, Jerome Kern, George Bassman και Victor Schertzinger, ενώ ανάμεσά τους παρεμβάλλονται και δύο πρωτότυπα του Iverson.

Το αποτέλεσμα είναι αυτό, που αναμένεται από τέτοιας κλάσης οργανοπαίκτες. Πλήρης και απόλυτη εξοικείωση με το εν λόγω (κλασικό) υλικό, με, την ίδια ώρα, έξοχες σολιστικές παρεμβάσεις από τον Harrell, που είναι άπιαστος γενικώς (στο “Sentimental journey”... λυγίζει σίδερα , όπως και σε κάθε άλλο θέμα εξάλλου) και με τον Iverson να κρατάει, τέλεια, και το ρυθμικό μέρος του σετ και να αυτοσχεδιάζει με μέτρο και με σύνεση.

Blues και μπαλάντες ακούμε κατά βάση στο “Common Practice”, άπαντα ενσωματωμένα σ’ ένα μετα-bop (με στοιχεία hard bop) σκηνικό, ικανό να συναρπάσει κάθε τζαζ θιασώτη.

AVISHAI COHEN / YONATHAN AVISHAI: Playing the Room [ECM Records, 2019]

Κατ’ αρχάς να ξαναπούμε πως υπάρχουν δύο ισραηλινοί τζαζ μουσικοί, με το ονοματεπώνυμο Avishai Cohen. Ο πιανίστας / μπασίστας, που είναι γεννημένος το 1970 και ο τρομπετίστας, που είναι γεννημένος το 1978. Στο παρόν “Playing the Room”, που είναι ένα άλμπουμ για δύο, ακούμε τον τρομπετίστα Cohen και μαζί του τον πιανίστα Yonathan Avishai. Avishai Cohen και Yonathan Avishai έχουν συνεργαστεί ξανά για την ECM, στα άλμπουμ του πρώτου “Into the Silence” (2016) και “Cross my Palm with Silver” (2017), με το “Playing the Room” να αποτελεί το πρώτο τους δισκογραφημένο ντούο.

Το άλμπουμ περιλαμβάνει εννέα tracks. Μόλις δύο πρωτότυπα και επτά versions. Τις απόψεις των Cohen και Avishai πάνω σε συνθέσεις των John Coltrane, Duke Ellington, Abdullah Ibrahim, Ornette Coleman, Milt Jackson, Stevie Wonder, καθώς και σ’ ένα νανούρισμα του Ρωσοεβραίου Sasha Argov. Να μην ξεχάσουμε να πούμε, πάντως, πως το άλμπουμ διαθέτει κι έναν... τρίτο μουσικό, που δεν είναι άλλος από το στούντιο Auditorio Stelio Molo RSI του Λουγκάνο, το οποίον ως χώρος, ως «αντήχηση», πρωταγωνιστεί κι αυτό! Γεμάτος ήχος, με μιαν αίσθηση πληρότητας, που μόνον τέτοιου τύπου αίθουσες και ανάλογες (εννοείται) παραγωγές μπορεί να προσφέρουν.

Για το σύνολο, τώρα, της μουσικής στο “Playing the Room” δεν υπάρχουν και πολλά που πρέπει οπωσδήποτε να πεις. Οι δύο οργανοπαίκτες, ως παλαιοί γνώριμοι, δεν μπορεί παρά να είναι απολύτως «δεμένοι», «ένα σώμα» όπως λέμε, λειαίνοντας και αμβλύνοντας τις όποιες δυσκολίες συνύπαρξης ανάμεσα στα δύο όργανα (κυρίως όσον αφορά στον «όγκο» του ήχου, που κομίζει κάθε ένα εξ αυτών), συμμετέχοντας επί ίσοις όροις στο λυρικό-συναισθηματικό πεδίο, δημιουργώντας σπάνιας δύναμης μελωδικά μοτίβα (“Crescent” του John Coltrane, “Shir eres” του Sasha Argov κ.λπ.).

Ένα κλασικό ECM-άλμπουμ έχουμε εδώ – με όλα όσα κομίζουν αυτές οι δύο λέξεις.

DANISH STRING QUARTET: Prism II, Bach / Schnittke / Beethoven [ECM New Series, 2019]

Παραφράζοντας κάτι που είχαμε γράψει πέρυσι για το Danish String Quartet:

Τρία άλμπουμ για την ECM μέσα σε τρία χρόνια έχουν τυπώσει οι Danish String Quartet (Rune Tonsgaard Sørensen βιολί, Frederik Øland βιολί, Asbjørn Nørgaard βιόλα, Fredrik Schøyen Sjølin βιολοντσέλο), με το παρόν “Prism ΙΙ” να περιστρέφεται βασικά γύρω από κουαρτέτα εγχόρδων των Alfred Schnittke (“String Quartet No.3” του 1983) και Ludwig van Beethoven (“String Quartet No.13 in B-flat major”), με την προσθήκη της “Fugue in B minor” του Johann Sebastian Bach από το «Καλώς Συγκερασμένο Κλειδοκύμβαλο», Book I, στην ενορχήστρωση του Emanuel Aloys Förster.

Το βασικό χαρακτηριστικό τού Danish String Quartet, πέραν των προφανών (εκφραστική και τεχνική τελειότητα, υψηλή αισθητική και ανάλογο αίσθημα) είναι η ικανότητά του να εκτείνεται σε όλο τον χώρο της λεγόμενης «σοβαρής μουσικής», από το μπαρόκ, και την «κλασική», έως τις πιο μοντέρνες και σύγχρονες εκφράσεις της, ενοποιώντας διαφορετικές εποχές και επενδύοντας στα ίδια πάντα στοιχεία, που οδηγούν, νομοτελειακώς, τη μουσική απόλαυση στο maximum. 

Η ECM και η ECM New Series εισάγονται από την AN Music