WADADA LEO SMITH δώδεκα avant-jazz κουαρτέτα εγχόρδων, κλεισμένα σ’ ένα box-set των επτά CDs

Τιμώντας τα 80χρονα του μεγάλου συνθέτη-τρομπετίστα της avant-jazz και μάστερ της improv-jazz Wadada Leo Smith (γενν. 18 Δεκ. 1941) η φινλανδική TUM Records Oy –η εταιρεία που έχει συνδεθεί όσο καμία άλλη την τελευταία δεκαετία με το έργο του τρανού Αμερικανού– έχει έτοιμη μία κολοσσιαία έκδοση. Ένα box-set, με όλα τα “String Quartets” του Wadada Leo Smith, δώδεκα στον αριθμό, κατανεμημένα σε επτά CD, και συνοδευόμενα από ένα πολύχρωμο booklet 72 σελίδων!
Τα “String Quartets” αποδίδει το RedKoral Quartet, δηλαδή οι Shalini Vijayan πρώτο βιολί, Mona Tian δεύτερο βιολί, Andrew McIntosh βιόλα και Ashley Walters τσέλο, ενώ, ανά περιπτώσεις, ακούγονται και άλλοι μουσικοί, δηλαδή οι Alison Bjorkedal  άρπα (String Quartet No.4), Wadada Leo Smith τρομπέτα (String Quartets Nos.6 & 8), Anthony Davis πιάνο (String Quartet No.6) (συνεργάτης του Smith από τα early 70s και τους New Dalta Ahkri), Lynn Vartan κρουστά (String Quartet No. 6), Stuart Fox κιθάρα (String Quartet No.7) και Thomas Buckner φωνή (String Quartet No.8).

Όπως γράφει ο ίδιος ο Wadada Leo Smith στις liner notes του booklet (New Haven, Connecticut, 29 Μαρ. 2022) η επαφή του με τα κουαρτέτα εγχόρδων, ως ακροατής, ξεκινά πολύ νωρίς, από το 1965 ήδη, όταν ακούει τον Ornette Coleman να παίζει με string quartet και να ηχογραφεί στο Town Hall (αναφέρεται προφανώς στο ιστορικό άλμπουμ της ESP-Disk), ακούγοντας συν τω χρόνω κουαρτέτα εγχόρδων των Béla Bartók, Ludwig van Beethoven, Claude Debussy, John Lewis και Anton Webern. Για να «σταθεί» ο Wadada Leo Smith, σε κάποιες πιο πρόσφατες ακροάσεις (2013) των κουαρτέτων του Ντμίτρι Σοστακόβιτς, που δείχνει να τον επηρεάζουν ακόμη περισσότερο στα δικά του string quartets.
Δεν είναι, όμως, μόνον αυτές οι επιρροές, γιατί, όπως λέει ο ίδιος ο Wadada Leo Smith, εξ ίσου σημαντικές αναφορές αποτέλεσαν για ’κείνον οι τραγουδοποιοί και κιθαρίστες του blues, οι bluesmen δηλαδή B.B King, Howlin’ Wolf, Muddy Waters και John Lee Hooker.
Για να κλείσει αυτό το πλέγμα των αναφορών με τις επιμέρους ονομασίες των movements κάποιων κουαρτέτων, που αποτελούν και αυτές ονοματεπώνυμα μουσικών.
 Έτσι, για παράδειγμα, από το “String Quartet No.1” τα τέσσερα movements είναι αφιερωμένα στους αμερικανούς συνθέτες Ulysses Simpson Kay (1917-1995), Thomas Jefferson Anderson, Jr. (1928- ), Hale Smith (1925-2009) και George Theophilus Walker (1922-2018), ενώ άλλα movements από άλλα string quartets είναι αφιερωμένα στους Louis Armstrong, Bessie Smith, Angela Davis, Billie Holiday κ.ά.
Επίσης να πούμε πως πολλά από τα δώδεκα κουαρτέτα δεν συνετέθησαν κάποια συγκεκριμένη χρονική στιγμή (υπάρχουν και τέτοια, όπως το “String Quartet No.3”, που αποτελεί έργο του 1995), καθώς αποτέλεσαν «ασκήσεις» για τον Wadada Leo Smith, που ολοκληρώθηκαν μέσα στα χρόνια ή και μέσα στις δεκαετίες ακόμη.
Έτσι, το “String Quartet No.1” γράφτηκε ανάμεσα στα χρόνια 1965-1982, το “String Quartet No.2” ανάμεσα στα 1969-1980, το “String Quartet No.4” ανάμεσα στα 1987-2001, το “String Quartet No.9” ανάμεσα στα 2001-2015 κ.ο.κ.
Τώρα, από ’κει και κάτω... άκουσα μία φορά και τα επτά CD και μπορώ να πω πως περιέχουν θαυμάσια και καθόλου «δύσκολη» μουσική.
Σίγουρα δεν πρόκειται για κλασικά string quartets, αλλά αυτό δεν έχει καμία απολύτως σημασία. Εξάλλου δεν είναι η πρώτη φορά που ακούμε έγχορδα σε άλμπουμ του Wadada Leo Smith (θυμόμαστε, για παράδειγμα, το περίφημο “Ten Freedom Summers”, στην Cuneiform από το 2012), ούτε είναι εδώ η πρώτη φορά που καταγράφεται μια συνεργασία του με το RedKoral Quartet (καθώς υπάρχει ήδη το “Rosa Parks: Pure Love”, στην TUM Records, από το 2018).
Όλα, θέλουμε να πούμε, έχουν μια σειρά και πάνω απ’ όλα την υψηλή ποιότητα ενός μουσικού, που τα τελευταία χρόνια (και μέσω της TUM Records) βρίσκεται σε δημιουργική έξαρση (συνθετική, δισκογραφική, συναυλιακή), προσφέροντας συνεχώς καταπληκτικούς δίσκους, κατορθώνοντας να δώσει πνοή σ’ ένα συνθετικό όραμα, μέσα από το οποίο συνυπάρχουν τα λαϊκά ακούσματα, η πρωτοπορία και η διαρκής αγωνιστική διάθεση.
Είναι «εικόνα» για την σύγχρονη αμερικανική μουσική, ο Wadada Leo Smith και κάθε νέα δισκογραφική έκδοση, πόσω μάλλον τούτη εδώ των επτά CD, δεν μπορεί παρά να το υπογραμμίζει και να το επιβεβαιώνει.
Επαφή: www.tumrecords.com