LIBRARIES… και κάποιες ελληνικές περιπτώσεις (Ι)

Πιθανώς ν' ακουγόταν υπερβολικό αν έλεγα πως αυτό που εξακολουθεί να συμβαίνει με τις library recordings δεν έχει προηγούμενο, όμως σε κάθε περίπτωση οι «ηχοθήκες» εξακολουθεί ν’ αποτελούν την πιο κρυφή, την πιο απρόσμενη και εν τέλει την πιο cult πηγή του παγκόσμιου DJ-sampling. Μπορεί στην Ελλάδα η χρήση των libraries να υπήρξε ανύπαρκτη ή μάλλον ασήμαντη – αν και, με την καλή διάθεση... που με χαρακτηρίζει, θα μπορούσε να αποκαλέσω "greek libraries" τα τουριστικά άλμπουμ που παρήγαγε ο EOT στα χρόνια του ’70, ίσως κι ένα-δυο ακόμη –, όμως στις περισσότερες δυτικοευρωπαϊκές χώρες, κυρίως στην Ιταλία, την τότε Δυτική Γερμανία, την Αγγλία, τη Γαλλία, την Ελβετία, το Βέλγιο κ.ά. αυτού του τύπου οι ηχογραφήσεις υπήρξαν «κοινή λογική» χρησιμεύοντας (είναι η λέξη κλειδί) σε πλήθος διαφορετικών εφαρμογών. Αυτή ήταν και η ουσία των libraries, εξάλλου. Να προσφέρουν έτοιμες μουσικές λύσεις για διαφημιστικά jingles, για επενδύσεις εμπορικών ή άλλων εκδηλώσεων, για κάλυψη τηλεοπτικών ή κινηματογραφικών παραγωγών (άλλοτε ως sticks και άλλοτε ως χαλιά), χωρίς αυτό να σημαίνει πως ορισμένες φορές δεν προέβαλαν κάποια συνολικότερη άποψη των εκάστοτε συνθετών, εν είδει μουσικής αυτοδυναμίας. Τέτοια, θρυλικά σχεδόν, library albums είναι π.χ. το “Rythmes Contemporains” [FR. Montparnasse 2000] του Janko Nilovic από το 1973, το “Love That” [GER. Selected Sound] των Roland Kovac New Set από το 1971, το “Moonshade” [UK. De Wolfe] των Roger Webb Sound, από το 1971 επίσης, και δεκάδες άλλα... Τα τρία αυτά labels που προανέφερα (Montparnasse 2000, Selected Sound, De Wolfe), καθώς επίσης η CAM στην Ιταλία, η Ring Musik στη Δυτική Γερμανία (με τα υπο-labels Golden Ring και Happy), η KPM, η Bruton Music και η Chappell στη Βρετανία υπήρξαν κάποια από τα πιο σημαντικά του χώρου, ενώ και πολυεθνικές ετικέτες, όπως η Polydor π.χ., είχαν συμμετοχή στις εγγραφές βιβλιοθήκης. Εντύπωση, δε, προξενούν, από γραφιστικής πλευράς, αρκετά από τα εξώφυλλα των άλμπουμ με τις μονοχρωμίες και τις ευθείες γραμματοσειρές, που θυμίζουν κουτιά φαρμάκων. Σωστό κι αυτό… Η Ελλάδα… τριταγωνιστεί στο library σκηνικό με το δικό της τρόπο. Και μέσω ελλήνων συνθετών, αλλά και από σπόντα. Library recordings με θέμα την τουριστική Ελλάδα έφτιαξε τόσο η De Wolfe, το άλμπουμ “Ancient and Modern” [DWS/LP 3308], όσο και η Bruton Music [BRR 3], το “Greece/ Central Europe” του John Leach, ενώ ανάλογα θέματα συνέθεσαν – κι εδώ είναι η έκπληξη – μεγάλοι ιταλοί συνθέτες για ένα LP της CAM, το “Francia e Grecia” [cml 095], του 1975. Ανάμεσά τους ο Stelvio Cipriani, ο Gianni Ferrio και ο Pierro Piccioni. Οι τίτλοι τους: “The island of Skorpyos” (Cipriani), “Ricordo di Patrasso” (Ferrio – μου το αφιερώνω), “Ballabille alla Greca” (Piccioni). Έλληνες μουσικοί, που να βρέθηκαν (και) στο εξωτερικό, συμμετέχοντας σε εκδόσεις «βιβλιοθήκης» υπήρξαν κάποιοι. Έχω ήδη γράψει για τον Jean Vassilis και το άλμπουμ του “Top Instrumental Music” της E.C.A.P. [Ε 10] που λογικά βγήκε περί τα μέσα των seventies. Πρόκειται για το κορυφαίο «ελληνικό» library, με την κομματάρα “Psycho 2000” ανάμεσα (drum break, βαρβάτο μπάσο, hammond, κοφτερή κιθάρα με wah-wah, γεμίσματα από τρομπέτα – κάνει σκόνη τους James Taylor Quartet), αλλά και με τα “White spiritual”, “Concerto 5”, “Strip flash”, “Swimming in the sky” και “Three hearts” να κρατούν υψηλά το ενδιαφέρον. (Δες και http://diskoryxeion.blogspot.com/2009/10/jean-vassilis-top-instrumental-music.html). Library recordings έφτιαξε στο εξωτερικό και ο Γιάννης Σπανός. Μυρίζομαι τη συμμετοχή του σε διάφορες σειρές, γνωρίζω όμως, στην πράξη, μόνο μία. Αναφέρομαι στα LP της ολλανδικής Polydor Special “Sonorama Vol.1, Disque Special pour La Sonorisation de Vos Films” [236 766] και “Sonorama Vol.8, Gay Family Music – Electronics and Space Music” [236 773], κάπου από τις αρχές του ’70. Στο πρώτο ακούγεται μια μελωδία με μπουζούκι (“Taverna”), ενώ στο δεύτερο το ευρωπαϊκώς ενεορχηστρωμένο “Simha hora”, που δεν είναι άλλο από το «Μαγγανοπήγαδο», κομμάτι το οποίο τραγούδησε η Αλέκα Κανελλίδου το 1976, σε στίχους Πυθαγόρα. (Νομίζω ότι το είχε πρωτοπεί στη γαλλική η Angela, αν και δεν είμαι σίγουρος – μπορεί και να κάνω λάθος). Πάντως από το συγκεκριμένο LP, το Vol.8, μετράει πολύ η δεύτερη πλευρά με τα abstract ηλεκτρονικά του R. De Kers. Ένας τρίτος που κινήθηκε στο χώρο ήταν ο Σταύρος Λογαρίδης, ο οποίος έκανε ένα ολόκληρο LP για την KPM [1382], το 1987, υπό τον τίτλο “Alchemy”. Οι υπότιτλοι είναι σαφείς… “Driving, rhythm action”, “Emotive theme building throughout”, “Lighter version of above – no drums”, “Fragmentary opening building to strong current affairs theme” κ.ά. Συνθέσεις; Καλές. Ο ήχος; Στηριγμένος στα keyboards, στο ύφος π.χ. του άλμπουμ «Μανούλα Ελλάς» [Minos], που είχε κυκλοφορήσει ο Λογαρίδης δύο χρόνια αργότερα (1989). Α, και κάτι ακόμη. Υπάρχει κι ένα κομμάτι στο LP, που τιτλοφορείται “The city of violets”. Είναι το score από το σίριαλ «Μενεξεδένια Πολιτεία» (σκηνοθεσία Κώστας Φέρρης, είχε προβληθεί στην τηλεόραση την περίοδο 1975-76). Εκείνη την εποχή ο Λογαρίδης ήταν στα δικαστήρια με τον Βαγγέλη Παπαθανασίου, για τη γνωστή υπόθεση του “Chariots of Fire”. O Παπαθανασίου είχε διακαιωθεί (ότι ήταν δικό του το θέμα δηλαδή, και όχι κλεμμένο), και ο Λογαρίδης έμεινε με την πεποίθηση πως εκεί που «μπαίνει» το keyboard-πιάνο οι πρώτες νότες είναι «δικές» του. Όμως, συμμετοχή σε άλμπουμ της KPM [LP 34] είχε, ήδη από το 1970, και ο Μίμης Πλέσσας. Μπορεί το συγκεκριμένο LP να ενδιαφέρει κόσμο «έξω» ελέω Laurie Johnson (ο διάσημος σκόρερ του «SOS Πεντάγωνο Καλεί Μόσχα» και βεβαίως των Avengers και των Professionals), οι συνθέσεις του οποίου καταλαμβάνουν την πρώτη πλευρά του άλμπουμ (υπάρχει κι άλλη μία στη β) – υπέροχες relaxed μποσανόβες, ένα φοβερό baion, το “City in the sun” και διάφορα άλλα –, όμως εμένα μ' ενδιαφέρει ο Πλέσσας, που έχει 4 συμμετοχές στο άλμπουμ με χαρακτηριστικά bouzouki θέματα. Οι τίτλοι τους: “Choros a gto gto”, “Moonlight over the Acropolis”, Plaka Omonoia”, “Journey to Rhodes”. Ενδιαφέρον έχουν οι επεξηγήσεις των άγγλων παραγωγών – άλλο χαρακτηριστικό των libraries, προκειμένου να εντοπίζεται εύκολα ό,τι σε κάθε στιγμή ζητείται. Στο «Φεγγαρόφωτο πάνω από την Ακρόπολη» γράφουν “warm romantic greek melody”, στο «Χορό» γράφουν “authentic contemporary greek dance”, ενώ στο «Ταξίδι στη Ρόδο» σημειώνουν “gay melodic greek dance”. Ως γνωστόν, όταν οι Άγγλοι λένε “gay” εννοούν... ζωηρός. Θα επανέλθω στο θέμα.