Από το facebook
του ποιητή, δημοσιογράφου και εκδότη Ντίνου Σιώτη πληροφορηθήκαμε τον θάνατο
του ποιητή, πεζογράφου και δοκιμιογράφου Νάνου Βαλαωρίτη.
Με αφορμή το γεγονός αντιγράφω μια μικρή παράγραφο από ένα
από τα πιο απολαυστικά βιβλία του, που διαπερνά με τρελή οξυδέρκεια την πορεία
της λογοτεχνίας και της ποίησής μας στον 20ο αιώνα:
«Όποιος δεν είναι Αθηναίος –έστω κι αν είναι Νεογιορκέζος– δε μπορεί ν’ απολαύσει τ’ αμίμητα λογοπαίγνια και τα υπονοούμενα του χιούμορ του Νικόλα Κάλας (σ.σ. ή Νικήτας Ράντος). Αλλεπάλληλες ριπές πολυβόλου είναι τα ποιήματα αυτά, που αφήνουν τον αναγνώστη διάτρητο. Αν γράφτηκε ποτέ ένα ποίημα για την Αθήνα, ανάλογο με την Έρημη Χώρα του Έλιοτ (για το Λονδίνο), είναι ασφαλώς η σειρά Οδός Νικήτα Ράντου. Και τελειώνω τον Ράντο με το αξέχαστο εκείνο “O μπακλαβάς είναι γλυκύτερος από τον θάνατο”, όπου σατιρίζει τον Σεφέρη, που τον ονομάζει: “Ο Κανατάς που ανεκάλυψε την ποιητική αξία του ζεστού νερού...”».
[Για Μια Θεωρία της Γραφής, Εξάντας 1990]
«Όποιος δεν είναι Αθηναίος –έστω κι αν είναι Νεογιορκέζος– δε μπορεί ν’ απολαύσει τ’ αμίμητα λογοπαίγνια και τα υπονοούμενα του χιούμορ του Νικόλα Κάλας (σ.σ. ή Νικήτας Ράντος). Αλλεπάλληλες ριπές πολυβόλου είναι τα ποιήματα αυτά, που αφήνουν τον αναγνώστη διάτρητο. Αν γράφτηκε ποτέ ένα ποίημα για την Αθήνα, ανάλογο με την Έρημη Χώρα του Έλιοτ (για το Λονδίνο), είναι ασφαλώς η σειρά Οδός Νικήτα Ράντου. Και τελειώνω τον Ράντο με το αξέχαστο εκείνο “O μπακλαβάς είναι γλυκύτερος από τον θάνατο”, όπου σατιρίζει τον Σεφέρη, που τον ονομάζει: “Ο Κανατάς που ανεκάλυψε την ποιητική αξία του ζεστού νερού...”».
[Για Μια Θεωρία της Γραφής, Εξάντας 1990]
Για τον Νάνο Βαλαωρίτη ή σε σχέση με αυτόν μπορείτε να δείτε
και τα εξής κείμενα:
ΝΑΝΟΣ ΒΑΛΑΩΡΙΤΗΣ για
τη… χαμένη τιμή των ποιητών
ΝΑΝΟΣ ΒΑΛΑΩΡΙΤΗΣ: Η
Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει
CONRAD ROOKS – ZINA
RACHEVSKY στην Αθήνα των sixties
https://diskoryxeion.blogspot.com/2014/05/conrad-rooks-zina-rachevsky-sixties.html
Διάβασα μια συνέντευξη του Νάνου Βαλαωρίτη στην Athens Voice. Η συνέντευξη είχε δημοσιευθεί την 19/7/2017, είχε δοθεί σε κάποια Μαρίλη Σταυρούλη και τώρα επανέρχεται λόγω του θανάτου του Βαλαωρίτη. Η Σταυρούλη, που τότε έκανε κάποιο διδακτορικό για την Πάντειο, είχε πιάσει κάτι ξώφαλτσα περί underground και ρωτάει γι’ αυτό δυο φορές τον Βαλαωρίτη. Η πρώτη:
Διάβασα μια συνέντευξη του Νάνου Βαλαωρίτη στην Athens Voice. Η συνέντευξη είχε δημοσιευθεί την 19/7/2017, είχε δοθεί σε κάποια Μαρίλη Σταυρούλη και τώρα επανέρχεται λόγω του θανάτου του Βαλαωρίτη. Η Σταυρούλη, που τότε έκανε κάποιο διδακτορικό για την Πάντειο, είχε πιάσει κάτι ξώφαλτσα περί underground και ρωτάει γι’ αυτό δυο φορές τον Βαλαωρίτη. Η πρώτη:
«Την ίδια εποχή με άξονα το «Πάλι»
δημιουργείται η ελληνική underground σκηνή, που επιθυμούσε την υπέρβαση των
αισθητικών, πνευματικών και πολιτικών οριοθετήσεων».
O Βαλαωρίτης δεν σχολιάζει τίποτα περί underground, οπότε η υποψήφια διδακτόρισσα, που είχε κολλήσει με τη λέξη, την επαναφέρει:
«Τελικά εμπλακήκατε με το underground;».
Και η απάντηση:
«Εγώ δεν αναγνωρίζω ότι υπάρχει το underground. To ελληνικό underground είναι ένας μύθος. Τη νέα λογοτεχνία των beat εμείς τη φέραμε, όχι αυτοί. Ήταν κάτι παρεούλες με τον Σίμο και κάτι ψευδοϋπαρξιακούς. Μεταξύ άλλων και ο Λεωνίδας Χρηστάκης, ο οποίος έκανε πολεμική και έγραφε κακίες για τους πάντες και τα πάντα. Κακολογούσε και έβριζε συνέχεια. Αυτό δεν είναι underground, είναι ένα μίζερο πράγμα, που δεν είχε καμία ουσιαστική επιρροή στα κατοπινά πράγματα. Εμείς παρουσιάζαμε καινούρια πράγματα και δημιουργικές αναλύσεις».
Το ότι το ελληνικό ή αθηναϊκό underground είναι ένας μύθος το πιστεύω κι εγώ, και το έχω γράψει κι έχω γίνει κακός – αν και ο Βαλαωρίτης άλλο εννοεί εδώ.
Βασικά αντιπαρέρχεται όσους συνασπίστηκαν γύρω από τον Σίμο και τον Χρηστάκη, και σίγουρα τον Πουλικάκο, που εξώκειλε στην πορεία προς το ροκ, τον Κουτρουμπούση, που εξώκειλε στην πορεία προς τα κόμιξ και την ποπ κουλτούρα, όπως και τους hippies της εποχής (Τάσος Φαληρέας κ.ά.).
Υπάρχουν δηλαδή δύο ομάδες που αντιμάχονται για το ποια ήταν η «underground», καθώς ο Βαλαωρίτης θεωρούσε το υπερεκτιμημένο, για μένα, περιοδικό Πάλι, ως underground έντυπο (το λέει ο ίδιος στη συνέντευξη στην A.V.), που μάλιστα το έκλεισε και η δικτατορία.
Η δική μου γνώμη είναι πως το Πάλι δεν είχε ουδεμία σχέση με το underground, ενώ και αυτό με τη δικτατορία, που διαχέεται εντέχνως από σχετικούς και άσχετους (για ευνόητους λόγους), δεν στέκει. Το έχει διαψεύσει δε, πολύ ωραία, σε ανύποπτο χρόνο και ο Λεωνίδας Χρηστάκης στον βιβλίο του Η Δυστυχία του Να Είσαι Μαλάκας [Κάκτος, 1984] γράφοντας (τα κεφαλαία δικά μου):
«Ο Βαλαωρίτης στο ραδιόφωνο μάς είπε ότι το ‘Πάλι’ το σταμάτησε η δικτατορία, που ήρθε τον Απρίλη του 1967. Πρόκειται για ΑΙΣΧΡΟ ΨΕΜΑ, διότι το κατεστημένο της δεξιάς θεωρούσε τόσο ΑΝΩΔΥΝΟ αυτό το περιοδικό και τόσο ΑΚΙΝΔΥΝΟΥΣ τους συνεργάτες του, που η προεδρία της Κυβέρνησης με απόφαση τού τότε διευθυντού των οικονομικών υπηρεσιών κυρίου Αγγελάκα, ΕΝΙΣΧΥΣΕ την έκδοση αγοράζοντας 600 τεύχη από κάθε τεύχος».
Αυτά τα ωραία...O Βαλαωρίτης δεν σχολιάζει τίποτα περί underground, οπότε η υποψήφια διδακτόρισσα, που είχε κολλήσει με τη λέξη, την επαναφέρει:
«Τελικά εμπλακήκατε με το underground;».
Και η απάντηση:
«Εγώ δεν αναγνωρίζω ότι υπάρχει το underground. To ελληνικό underground είναι ένας μύθος. Τη νέα λογοτεχνία των beat εμείς τη φέραμε, όχι αυτοί. Ήταν κάτι παρεούλες με τον Σίμο και κάτι ψευδοϋπαρξιακούς. Μεταξύ άλλων και ο Λεωνίδας Χρηστάκης, ο οποίος έκανε πολεμική και έγραφε κακίες για τους πάντες και τα πάντα. Κακολογούσε και έβριζε συνέχεια. Αυτό δεν είναι underground, είναι ένα μίζερο πράγμα, που δεν είχε καμία ουσιαστική επιρροή στα κατοπινά πράγματα. Εμείς παρουσιάζαμε καινούρια πράγματα και δημιουργικές αναλύσεις».
Το ότι το ελληνικό ή αθηναϊκό underground είναι ένας μύθος το πιστεύω κι εγώ, και το έχω γράψει κι έχω γίνει κακός – αν και ο Βαλαωρίτης άλλο εννοεί εδώ.
Βασικά αντιπαρέρχεται όσους συνασπίστηκαν γύρω από τον Σίμο και τον Χρηστάκη, και σίγουρα τον Πουλικάκο, που εξώκειλε στην πορεία προς το ροκ, τον Κουτρουμπούση, που εξώκειλε στην πορεία προς τα κόμιξ και την ποπ κουλτούρα, όπως και τους hippies της εποχής (Τάσος Φαληρέας κ.ά.).
Υπάρχουν δηλαδή δύο ομάδες που αντιμάχονται για το ποια ήταν η «underground», καθώς ο Βαλαωρίτης θεωρούσε το υπερεκτιμημένο, για μένα, περιοδικό Πάλι, ως underground έντυπο (το λέει ο ίδιος στη συνέντευξη στην A.V.), που μάλιστα το έκλεισε και η δικτατορία.
Η δική μου γνώμη είναι πως το Πάλι δεν είχε ουδεμία σχέση με το underground, ενώ και αυτό με τη δικτατορία, που διαχέεται εντέχνως από σχετικούς και άσχετους (για ευνόητους λόγους), δεν στέκει. Το έχει διαψεύσει δε, πολύ ωραία, σε ανύποπτο χρόνο και ο Λεωνίδας Χρηστάκης στον βιβλίο του Η Δυστυχία του Να Είσαι Μαλάκας [Κάκτος, 1984] γράφοντας (τα κεφαλαία δικά μου):
«Ο Βαλαωρίτης στο ραδιόφωνο μάς είπε ότι το ‘Πάλι’ το σταμάτησε η δικτατορία, που ήρθε τον Απρίλη του 1967. Πρόκειται για ΑΙΣΧΡΟ ΨΕΜΑ, διότι το κατεστημένο της δεξιάς θεωρούσε τόσο ΑΝΩΔΥΝΟ αυτό το περιοδικό και τόσο ΑΚΙΝΔΥΝΟΥΣ τους συνεργάτες του, που η προεδρία της Κυβέρνησης με απόφαση τού τότε διευθυντού των οικονομικών υπηρεσιών κυρίου Αγγελάκα, ΕΝΙΣΧΥΣΕ την έκδοση αγοράζοντας 600 τεύχη από κάθε τεύχος».
Σχόλια από το fb...
ΑπάντησηΔιαγραφήΓιώργος Γιαννόπουλος
Δισυπόστατο όντως το πάλι, αλλά τί εννοείς υπερεκτιμημένο? Τότε που έβγαινε, στην μεταπολίτευση ή τώρα?
Φώντας Δισκορυχείον Τρούσας
Τώρα φυσικά.