Σάββατο 8 Φεβρουαρίου 2025

ΚΩΣΤΑΣ ΒΛΑΧΑΣ electro-ambient σκηνικό

Ο Κώστας Βλάχας (Kostas Vlahas) μας είναι γνωστός ως βασικό μέλος των MENTA, χειριζόμενος εκεί κιθάρες, σύνθια και μπάσο. Για τους MENTA έχουμε γράψει αρκετές φορές στο παρελθόν εκθειάζοντας γενικώς εκείνο το synth-pop ιδίωμά τους, όμως εδώ στην περίπτωση του Wavevcrushers[Same Difference Music, 2025], πρώτου προσωπικού άλμπουμ του Βλάχα, έχουμε κάτι διαφορετικό. Υπάρχουν βεβαίως και κάποιες κοινές αναφορές –βασικά λέμε γι’ αυτήν την ρετρο-λαγνεία, την οποία συμβολίζουν τα αναλογικά σύνθια, τα reel to reel tape recorders κ.λπ.– όμως στην πράξη το άκουσμα, εδώ, είναι διαφορετικό.
Κατ’ αρχάς να πούμε πως ο Βλάχας, που χειρίζεται moog one, minimoog, κιθάρα, μπάσο, συν ήχους από διάφορα άλλα σύνθια, δεν είναι μόνος του σ’ αυτή την ηχογράφηση, αφού στο “Wavevcrushers” συμμετέχουν επίσης οι Voúdris (πιάνο, κλαρίνο, φλάουτο, τρομπέτα, τρομπόνι, Yamaha YC-45, Uher SG560 tape recorder), Καλλιόπη Μητροπούλου βιολί, βιόλα και Wera Kijewska τσέλο.
Επίσης εκείνο που έχει σημασία, στην περίπτωσή μας, να ειπωθεί είναι πως υπάρχει μια ιδιαιτερότητα στην τελική εγγραφή. Αν κατάλαβα καλά, αλλά μπορεί και όχι, υπάρχουν οι αρχικές ηχογραφήσεις, οι οποίες μετά παίζονται σε συγκεκριμένους χώρους, με τις ανάλογες αντηχήσεις τους (διαβάζουμε: Diskex Building, Geitonas School Gym, Davelis Cave), επανηχογραφούνται, και αυτή η επανηχογραφημένη μορφή τους είναι εκείνη που αποτυπώνεται, εν τέλει, στο 180άρι βινύλιο.
Το ότι το άκουσμα των μουσικών του Βλάχα είναι ιδιαίτερο, με ξεχωριστό βάθος και με το reverb να λειτουργεί με το δικό του τρόπο, το αντιλαμβάνεσαι αμέσως, με τα πρώτα λεπτά της ακρόασης αυτού του σχεδόν εντελώς χαμηλόφωνου δίσκου, που στήνει ένα καταφανώς electro-ambient σκηνικό.
Η μουσική, χωρίς να είναι υποτονική, διατηρεί καθ’ όλη τη διάρκεια της ακρόασης μια φυσική άπλα, είναι μελωδική οπωσδήποτε, αλλά με τις μελωδίες να «ανοίγουν» πολύ, καθώς διαχέονται σε κοσμικά περιβάλλοντα, με το τσέλο (ένα κρυφό σύμβολο του kraut), το βιολί και τη βιόλα να συνδράμουν σ’ αυτόν τον διαλογιστικό ήχο, που οφείλει πολλά στα σύνθια, προφανώς, και που κινείται, γλιστρώντας, ανάμεσα σε όλα τούτα τα genres (kraut, ambient, new age, meditation music κ.λπ.) δημιουργώντας πειστικές καταστάσεις.
Επαφή: https://kostasvlahas.bandcamp.com/album/wavecrushers

Παρασκευή 7 Φεβρουαρίου 2025

SATOKO FUJII GEN σε υψόμετρο 1100 μέτρα

Ένα ξεχωριστό άλμπουμ για τα δισκογραφικά δεδομένα της ιαπωνίδας πιανίστριας, συνθέτριας και αυτοσχεδιάστριας Satoko Fujii έχουμε εδώ. Αποκαλείται Altitude 1100 Meters [Libra Records, 2025] και συνετέθη λίγο πριν από τα 65α γενέθλιά της, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 2023. Το «ξεχωριστό» της παρούσης ηχογράφησης έχει να κάνει με το γεγονός πως, για πρώτη φορά, η Fujii συνθέτει για έγχορδα – καθώς στο εξαμελές σχήμα GEN, μέσω του οποίου, μας παρουσιάζει τούτη τη νέα δουλειά της, ακούγονται τέσσερα έγχορδα, μαζί με πιάνο και ντραμς. Το έργο αυτό δημιουργήθηκε στα υψίπεδα του Nagano (τόπος διαμονής των γονιών της συνθέτριας), σε 1100 μέτρα πάνω από τη θάλασσα, κοντά ή μέσα στη φύση τέλος πάντων, και αυτό, οπωσδήποτε, επηρέασε την Fujii καθ’ όλη την διάρκεια της σύνθεσης. Το άλμπουμ βεβαίως ηχογραφήθηκε στο Tokyo (στο χώρο Koendori Classics, στην περιοχή Shibuya, τον Μάρτιο του 2024), αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δεν «κουβαλά» τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε.
Ενδιαφέρον έχει επίσης το σχήμα, με το οποίο παρουσιάζει η Fujii το “Altitude 1100 Meters”. Λέμε για ένα σεξτέτο, λοιπόν, αποτελούμενο από τέσσερις γυναίκες, τις Yuriko Mukoujima βιολί, Ayako Kato βιολί, Atsuko Hatano βιόλα, ηλεκτρονικά και Satoko Fujii πιάνο, συν τους Hiroshi Yoshino μπάσο και Akira Horikoshi ντραμς.
Τώρα, τα πέντε tracks, που έχουν μέσες και μεγάλες διάρκειες (από 7:49 έως 19:49) έχουν... φυσικούς και κάπως προγραμματικούς τίτλους, σαν τους “Morning haze”, “Morning sun”, “Early afternoon”, “Light rain” και “Twilight”, και θα μπορούσε να υποστηρίξει κάποιος πως απεικονίζουν συγκεκριμένες συναισθηματικές, ψυχολογικές και φυσικές καταστάσεις. Εννοώ πως έχοντας στο νου σου τις συνθήκες κάτω από τις οποίες γράφτηκαν όλα αυτά τα tracks, μπορείς να παρακολουθήσεις πιο εύκολα την ηχογραφημένη ανάπτυξή τους – και αυτό συμβαίνει, εν ολίγοις, εδώ. Είναι χαρακτηριστικά, με άλλα λόγια, τα glissandi, στα βιολιά στην εισαγωγή του “Morning haze”, τα ούλτρα δυναμικά και ελεύθερα στοιχεία στο “Morning sun”, που αποδίδουν κατά κάποιον τρόπο την κυριαρχία του ζωογόνου ήλιου επί της καθημερινότητας, η άγρια κινητικότητα και η ζωντάνια του “Early afternoon”, που «πιάνει» κάτι ή και συμβολίζει μια αιχμή της παραγωγικότητας, με τα δύο τελευταία συνθέματα (“Light rain”, “Twilight”) να συνεισφέρουν με τις πιο παραδοσιακές νύξεις τους σε καταστάσεις, που μπορεί να αφορούν ακόμη και ένα διαλογιστικό περιβάλλον.
Όλα αυτά τα ωραία... είναι ωραία, όχι, βεβαίως, όταν τα περιγράφεις, αλλά όταν τα ακούς να αναπτύσσονται, έχοντας κατά νου τον τόπο, τον χώρο, τον χρόνο και τους ανθρώπους.
Ένα σπουδαίο άλμπουμ σύγχρονης μουσικής!
Επαφή: www.satokofujii.com

Πέμπτη 6 Φεβρουαρίου 2025

BROM, BEIERBACH / RODER / MARIEN, TWIRLS δύο άλμπουμ δημιουργικής jazz από την Γερμανία

BROM, BEIERBACH / RODER / MARIEN: A Night and 43 Seconds [Tiger Moon Records, 2024]
Η Tiger Moon Records είναι μια ανεξάρτητη εταιρεία της δημιουργικής jazz, που έχει την έδρα της στο Βερολίνο, και η οποία οδηγείται από τον Alexander Beierbach και την Almut Schlichting (και ο Alexander και η Almut χειρίζονται σαξόφωνα). Τυπώνει, δε, CD από το 2014, και έως σήμερα έχει στον κατάλογό της δεκατέσσερις κυκλοφορίες. Η τελευταία εξ αυτών έχει να κάνει με τους BROM, δηλαδή τους Alexander Beierbach (Β) τενόρο σαξόφωνο, Jan Roder (RO) μπάσο και Christian Marien (M) ντραμς, έχει τίτλο “A Night and 43 Seconds” και αφορά ένα session έξι συνθέσεων του Beierbach, το οποίον έλαβε χώρα τον Ιούνιο του ’23. Τα κομμάτια, που ακούγονται εδώ, είναι μεγάλης και μεσαίας διάρκειας. Υπάρχουν ανάμεσα ένα 16λεπτο κι ένα 15λεπτο, με τα υπόλοιπα τέσσερα να κινούνται μεταξύ των πέντε και των επτά λεπτών.
Κατ’ αρχάς να πούμε πως πρόκειται για το τρίτο άλμπουμ των BROM, μετά τα “There” (2013) και “Cardboard Sea” (2018), ενώ και το γεγονός πως για δέκα και πλέον χρόνια το τρίο αυτό παραμένει ενεργό, και βεβαίως ίδιο και απαράλλακτο στη σύνθεσή του, δεν είναι άμοιρο όσων, τελικώς, φθάνουν στ’ αυτιά μας. Το λέμε τούτο, επειδή οι Beierbach, Roder και Marien είναι «δεμένοι» σαν τριπλέτα, εμφανίζοντας πολύ καλή στουντιακή επικοινωνία –κάτι που προϋποθέτει και μια εξίσου δοκιμασμένη επικοινωνία στο «ζωντανό» επίπεδο–, κτίζοντας σταδιακώς όλες τις προϋποθέσεις, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα σετ με τους προσήκοντες βαθμούς ελευθερίας.
Είναι, λοιπόν, η επικοινωνία των τριών οργανοπαικτών, οι χώροι που ανοίγονται, οι αφορμές που δίνονται, προκειμένου να αναπτυχθούν τα σόλι και οι «συνομιλίες», και βεβαίως είναι τα πλαίσια που οριοθετούνται – εντός των οποίων διαλύονται και επανασυνδέονται όλα τα επιμέρους τμήματα, αποκτώντας συνεχώς νέες μορφές. Το ακούς αυτό σε κομμάτια σαν το «ατμοσφαιρικό» “Glimmer” ή σαν το γιγαντιαίο τέταρτο track, με τους τρεις τίτλους (“Mysterious west”, “A retrograde supreme”, “Pendelnd”), εκεί όπου πέφτεις «πάνω» (και) σ’ ένα έντονα ρυθμικό παιγνίδι, με το μπάσο και τα ντραμς να στρώνουν έντονα ενεργητικά περιβάλλοντα, με διαρκή «δολιοφθορά» από το τενόρο.
Ούτε το πάθος, ούτε η φαντασία λείπει από το “A Night and 43 Seconds” των BROM.
Επαφή: https://tigermoonrecords.bandcamp.com/album/a-night-and-43-seconds
TWIRLS: Tides & Shadows [Tiger Moon Records, 2023]
Κάτω από την ονομασία Twirls αναγνωρίζονται, εν προκειμένω, δύο σχήματα. Το πρώτο, το Twirls Duo, καταλαμβάνει το πρώτο CD, το “Tides”, ενώ το δεύτερο, το Twirls Quartet, καταλαμβάνει το δεύτερο CD, το “Shadows”. Πρόκειται λοιπόν για ένα double CD ηχογραφημένο τον Μάιο του 2022, στα Emil Berliner Studios, από δύο διαφορετικά σχήματα.
Στο πρώτο σχήμα, στο Twirls Duo, συμμετέχουν ο τενόρο-σοπράνο σαξοφωνίστας Alexander Beierbach και ο πιανίστας Nicolas Schulze. Αυτοί οι δύο μουσικοί βασικά αυτοσχεδιάζουν (και στα οκτώ κομμάτια του CD), μ’ έναν τρόπο, που προσιδιάζει περισσότερο σε συνθέσεις. Θέλουμε να πούμε πως τα κομμάτια των Beierbach-Schulze δεν ακούγονται καθόλου εικονοκλαστικά και πως αποπνέουν έναν ιδιότυπο λυρισμό, ο οποίος έχει τις άκρες του σε πολύ παλαιές αναφορές (που θα μπορούσε να κινούνται, χρονικώς, έως και στα όρια του μπαρόκ). Το μελωδικό χάρισμα, των κοινών κομματιών των δύο γερμανών μουσικών, είναι εκ των ων ουκ άνευ – και τούτο, όχι ως αίσθηση, αλλά ως βεβαιότητα, απλώνεται σε κάθε διάσταση αυτού του οπωσδήποτε ξεχωριστού CD, που ακούγεται κάπως και σαν... τζαζ-δωματίου.
Τα πράγματα αλλάζουν άρδην στο δεύτερο μέρος του άλμπουμ, το “Shadows”, εκεί όπου καταγράφεται το Twirls Quartet – δηλαδή οι Alexander Beierbach τενόρο & σοπράνο σαξόφωνα, Nicolas Schulze πιάνο, Meinrad Kneer μπάσο και Yorgos Dimitriadis ντραμς (η συμμετοχή του γνωστού έλληνα μουσικού της δημιουργικής jazz, που ζει και εργάζεται στο Βερολίνο, απλώς πιστοποιεί, για ακόμη μία φορά, τη σημασία της παρουσίας του, για την τοπική σκηνή).
Οι δυνατότητες και οι διαδρομές που μπορεί να «ανοίξει» ένα κουαρτέτο είναι προφανώς άλλης δυναμικής από τις ανάλογες που μπορεί να «ανοίξει» ένα ντούο. Και αυτό το προφανές, εν πολλοίς, θα γίνει για ακόμη μια φορά κατανοητό μέσω των επτά κομματιών του “Shadows” – κομματιών που φέρουν την δημιουργική σφραγίδα και των τεσσάρων μουσικών.
Είναι λοιπόν οι Beierbach, Schulze, Kneer και Dimitriadis, που συνεργάζονται και συνδιαλέγονται εδώ, προτείνοντας μια jazz ισχυρής αλληλεπίδρασης, που επηρεάζει τα κομμάτια τόσο μελωδικά, όσο και αρμονικά και ρυθμικά. Η επικοινωνία των τεσσάρων είναι διαρκής και κυρίως στιβαρή, χωρίς «κενά» και με συνεχή διερεύνηση των εκφραστικών μέσων, με δυναμικά κρεσέντι, μα και με στιγμές περισσότερο χαμηλότονες και «εσωτερικές», που καταλήγουν πάντα σε κάτι εντυπωσιακό και συγκεκριμένο.
Απαιτητική improvised music, με διαρκείς εκπλήξεις, που θα αφορά, σίγουρα, κάθε φίλη και φίλο του είδους.
Επαφή: https://tigermoonrecords.bandcamp.com/album/twirls-tides-shadows

Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου 2025

FRODE KJEKSTAD TRIO, INGI BJARNI jazz από τον βορρά της Ευρώπης

FRODE KJEKSTAD TRIO: Jazz Detectives [Losen Records, 2025]
Κιθαρίστας με καλή και αναγνωρισμένη διαδρομή, ο Frode Kjekstad μας έχει απασχολήσει ξανά στο blog. Να θυμίσω πως έχουμε συναντήσει τον Kjekstad όχι μόνο σε προσωπικά άλμπουμ του, σαν τα “In Essence (2019) και “A Piece of the Apple” (2017), μα και σε εγγραφές του Erik Thormod Halvorsen Sextet, της τραγουδίστριας Aina Fridén κ.λπ. (πάντα για λογαριασμό της Losen Records).
Στο πιο νέο CD του, που γίνεται με το τρίο του, το Frode Kjekstad Trio, ο νορβηγός μουσικός συνεργάζεται με τους Roy Powell όργανο και Raciel Torres ντραμς, σε μια σειρά πρωτότυπων συνθέσεων (τέσσερις του Kjekstad και επτά του Powell) που κινούνται σε groovy διαδρομές. Ναι, το “Jazz Detectives” είναι ένα κλασικό soul-jazz άλμπουμ, κλασικό στο setting του, και κλασικό στον ήχο του, που από τη μια μεριά «σκάβει» κατά το κοινώς λεγόμενον, ενώ από την άλλη προσθέτει κάτι σ’ αυτό το αγέραστο οικοδόμημα, που εξακολουθεί να αναπτύσσεται καμιά 70αριά χρόνια τώρα.
Εντάξει, πολλοί μπορούν να πουν πως... αυτά τα έχουμε ξανακούσει, αλλά δεν είναι έτσι. Σε τελευταία ανάλυση... ποιο είναι εκείνο, που δεν έχουμε ξανακούσει; Το λέω, γιατί αν μείνουμε σε αυτό, τότε θα πρέπει να το κλείσουμε όλοι μαζί το μαγαζί (το ευρύτερο μαγαζί της δισκογραφίας εννοώ). Όταν νέοι, νεότεροι τέλος πάντων μουσικοί, σκύβουν με σύνεση και με γνώση πάνω στις παλιές ιδέες, δίνοντάς τους νέα credits, είναι κάτι (αυτό) που δεν μας παίρνει να το αγνοήσουμε. Και δεν μπορούμε να το κάνουμε, αν αναφερόμαστε στο τρίο του Frode Kjekstad – ένα σχήμα γεμάτο φωτιά και λαύρα, με πλήρη έλεγχο κινήσεων, και με μερικές καταπληκτικές συνθέσεις ανάμεσα, έτοιμες να πυρπολήσουν τις αισθήσεις. Γιατί, τέτοια είναι η φερώνυμη “Jazz detectives” ή η “The lizard” (αμφότερες του Roy Powell), με κάθε track, τέλος πάντων, να προδιαγράφει το καλύτερο, για τον δίσκο συνολικώς.
Το λέμε, γιατί οι Frode, Powell και Torres είναι παικταράδες, και έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να εντυπωσιάσουν τον ακροατή με τα μεστά, γερά και γεμάτα ουσία παιξίματά τους.
Ασυζητητί ένα έξοχο άλμπουμ, που προτείνεται σε όλους τους fans της groovy jazz και τους λάτρεις του οργάνου (και της κιθάρας).
INGI BJARNI: Hope [Losen Records, 2025]
Ο ισλανδός πιανίστας και συνθέτης Ingi Bjarni Skúlason μας έχει απασχολήσει και στο παρελθόν, καθώς είχαμε γράψει παλαιότερα για το άλμπουμ του “Tenging” επίσης στην Losen, από το 2019. Στο πιο νέο CD του, ο Bjarni, συνεργάζεται με τους Hilmar Jensson κιθάρα, Anders Jormin μπάσο και Magnús Trygvason Eliassen ντραμς σε μια σειρά δικών του συνθέσεων (εννέα στον αριθμό), στις οποίες έδωσε τον γενικό τίτλο “Hope”. Όπως γράφει και ο ίδιος στις σχετικές liner notes:
«Καθώς κάθισα να γράψω αυτό το μικρό κείμενο, κοίταξα τη λίστα τραγουδιών του άλμπουμ. Παρατήρησα ότι επτά από τα εννέα κομμάτια γράφτηκαν το 2021, τη χρονιά που πέθανε η μητέρα μου. Μετά από λίγες σκέψεις, κατάλαβα ότι αυτά τα κομμάτια συνδέονταν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, με τη διαδικασία του πένθους – του χαμού της μητέρας μου. Δεν ήταν κάτι που το σχεδίασα σκοπίμως, όταν επέλεγα τις συνθέσεις για αυτόν τον δίσκο, ή ακόμα και όταν συνέθετα τα κομμάτια. Είχα επικεντρωθεί μόνο στη μουσική, όχι απαραίτητα στο πώς εκείνη θα προέκυπτε. Αυτή λοιπόν η συνειδητοποίηση είναι λίγο ξεχωριστή για μένα. Προσφάτως, μάλιστα, παρατήρησα πως το υποσυνείδητό μου παίζει μεγάλο ρόλο τη ζωή μου – και κάπως έτσι άφησα την διαίσθησή μου να με οδηγήσει. Η μητέρα μου ασχολιόταν με την ποίηση και συχνά δημοσίευε μέρη από τα ακυκλοφόρητα ποιήματά της στα social media. Σε ένα απ’ αυτά έγραφε: “Είναι η ζωή πάντα ένα απαλό βαλς, που ανοίγεται σ’ ένα καθαρό μονοπάτι και δεν υπάρχουν προβλήματα μπροστά; Ο χειμώνας της ζωής μπορεί, πράγματι, να είναι μακρύς και σκληρός. Αλλά αγαπητέ μου φίλε, μπορείς να τα κάνεις όλα καλύτερα. Με την ελπίδα στην καρδιά σου, είσαι ικανός για όλα”. Είναι επιθυμία μου να εκφράσω ένα αίσθημα ελπίδας με αυτή τη μουσική – ελπίδα για ειρήνη, ελπίδα για συντροφικότητα και ελπίδα για ευτυχία. Άρα η Ελπίδα είναι η πιο κατάλληλη λέξη για να τιτλοφορήσω το άλμπουμ μου.(...)».
Απ’ αυτά τα λίγα λόγια όλοι και όλες αντιλαμβανόμαστε το κλίμα που επικρατεί στο “Hope” – ένα άλμπουμ αναγκαστικώς «βαρύ», που έχει όμως τον τρόπο να επικοινωνεί με τον ακροατή, από διάφορες κατευθύνσεις. Εννοώ πως, εδώ, δεν έχουμε μια «στενή» μινόρε κατασκευή, αλλά ένα λυρικό άλμπουμ έμπλεο συναισθημάτων και οπωσδήποτε μιας κάποιας τζαζ τελειότητας. Αυτό το τελευταίο το συνδέω, κυρίως με τα ονόματα των μουσικών, και βασικά με εκείνο του μεγάλου μπασίστα Anders Jormin, πάνω στο ακρογωνιαίο παίξιμο του οποίου στηρίζεται το “Hope”. Υπάρχουν στιγμές που ακούς κάτι πολύ κοντά στην αισθητική του Terje Rypdal, ιδίως σε κομμάτια με την ηλεκτρική κιθάρα μπροστά σαν το “April dreams”, αλλά υπάρχουν και tracks, εδώ, σαν τα λυρικά “Chant” και Hægur dans” ή σαν το πιο «προχωρημένο» “Continuation”, που δείχνουν την ικανότητα του Bjarni να κινείται σ’ ένα αναπτυγμένο φάσμα επιρροών και χρωματισμών, δημιουργώντας, εν προκειμένω, ένα πολύ ουσιαστικό και σίγουρα υψηλού επιπέδου (μέσα στην ευρύτητα της jazz) άκουσμα.
Επαφή: www.losenrecords.no

Τρίτη 4 Φεβρουαρίου 2025

ΜΙΚΡΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟ FACEBOOK 626

4/2/2025
Ο Τζωρτζ Χάμιλτον και η Νόρα Βαλσάμη στην ταινία "Medusa" (1973) παραγωγής Θεόδωρου Ρουμπάνη. "Cult Όψεις του Ελληνικού Κινηματογράφου [LiFO Books, 2024].

4/2/2025
Γύρνα Χρήστο επειγόντως - με τα τραγούδια σου να "θάψεις" όσους σπέρνουν πανικούς...
https://www.youtube.com/watch?v=KvpfymuY7q4

3/2/2025
Θέλω να ρωτήσω τα παιδιά εκεί από την ΕΡΤ, που απ’ όσο είδα, στην εκπομπή τους με το Σαββόπουλο, προβάλλανε και φωτογραφίες του με τα Μπουρμπούλια από ένα παμπάλαιο Φαντάζιο –τις οποίες... τελείως συμπτωματικά είχα βάλει κι εγώ στο LiFO. gr πριν από δέκα χρόνια, το 2015– μήπως έχουν και αυτό το τεύχος, που έχει εξώφυλλο τον Ντόνοβαν και το οποίο ψάχνω από χρόνια (δεν κάνω πλάκα).
Αν το έχουν... θα με εξυπηρετήσουν. (γέλιο) Όπως τους εξυπηρέτησα κι εγώ...

3/2/2025
Ο φοβερός ορισμός του Βελλούδιου για τον ζεϊμπέκικο, που τον συνδέει με την κοινωνική και οικονομική καταπίεση, και με το ξέδομα που επιχειρείται μέσα από τη χορευτική διαδικασία, ώστε κάποιος να χαλαρώσει, να ηρεμήσει και να σκεφθεί αν πρέπει τελικά να βγει ή όχι με τα... σφυριά και τα δρεπάνια στους δρόμους.
Για να αντιληφθείτε, με απλά λόγια, γιατί τα ζεϊμπέκικα που χορεύονται απ’ όποιους να ‘ναι, όπου να ‘ναι, είναι για τα μπάζα...
«Αυτός ο χορός, ή μάλλον η όρχησις – διότι είναι κατ' εξοχήν ανδρική όρχησις, αφού υπονοεί και ορισμένους αδένας του άρρενος εις την σύνθεσίν της και την ετυμολογία της. Διότι μόνον ένας άνδρας έχει το βάρος να χορέψει μόνος και εκ του εαυτού του για τον εαυτόν του. Είναι ένα είδος, ας πούμε, κινησιολογικής υπερβατικής μεταρσιώσεως. Και έτσι ο κατατρυχόμενος από διάφορα βάρη οικονομικά, οικογενειακά, οιασδήποτε κοινωνικής σειράς πηγαίνει σε μία ταβέρναν εις ένα κέντρον, σηκώνεται, και χωρίς να 'χει ανάγκην από συντροφιά γυναικός ή άλλου ατόμου αρχίζει και χορεύει μονήρης, σόλο, μίαν όρχησιν χαλαρώσεως που είναι ο Αρτοζήνας-Ζεϊμπέκικος. Δηλαδή αρχίζει και περιδινίζεται , περιστρέφεται, απλώνει τα χέρια του σαν φτερούγες και τα κινεί σαν να ήθελε να πετάξει. Και πράγματι φαντάζεται ότι στις ωμοπλάτες του έχει φτερά και αιωρείται μεταξύ ας πούμε χρόνου και διαστήματος χώρων. Αφού εκτελέσει αυτό το γύμνασμα αισθάνεται χαλαρωμένος και πάει και κάθεται στην καρέκλα του, εις το κουτούκι(...) χωρίς να έχει το μίσος της πάλης των τάξεων, που λένε».
[Θάνος Μούρραης-Βελλούδιος]

3/2/2025
Επανέρχομαι στο ζήτημα της ανάρτησης του περασμένου Σαββάτου, σε σχέση με την υφαρπαγή ντοκουμέντων, από την εκπομπή της κρατικής τηλεόρασης, Στούντιο 4 – τα οποία ντοκουμέντα είχα αναρτήσει πρώτος εγώ σε άρθρο μου σχετικό με το «Βρώμικο Ψωμί» του Σαββόπουλου (μα και σε άλλα), στο LiFO. gr.
Κατ’ αρχάς θέλω να ευχαριστήσω τον κόσμο (600 λάικ) για την ηθική συμπαράσταση. Γιατί, για μένα, το θέμα είναι ΜΟΝΟ ΗΘΙΚΟ και τίποτ’ άλλο. Δεν με ενδιαφέρει καθόλου η όποια νομική διάσταση του ζητήματος – και αν κάποιος σχολιάσει επ’ αυτού τα σχόλιά του θα τα σβήσω αμέσως. Θέλω να είμαι ξεκάθαρος.
Οι άνθρωποι αυτοί μπήκαν στο LiFO. gr και ξεκόλλησαν σκαναρισμένα ντοκουμέντα από τα κείμενά μου, για να τα χρησιμοποιήσουν στην εκπομπή τους. Τα ντοκουμέντα αυτά, βασικά σκαναρίσματα από παλιές (50ετίας) εφημερίδες και περιοδικά, αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της έρευνάς μου για το «Βρώμικο Ψωμί» (και για τον Σαββόπουλο γενικότερα), δεν είχαν αναδημοσιευτεί ποτέ πριν τα αναδημοσιεύσω εγώ και βεβαίως πριν τα επεξεργαστώ. Έξω από τα κείμενά μου, θέλω να πω, δεν έχουν κανένα απολύτως νόημα.
Βεβαίως οι άσχετοι της ΕΡΤ αυτό δεν το καταλαβαίνουν. Έχουν μαύρα μεσάνυχτα γι’ αυτά τα θέματα, τα οποία ανακατεύουν με διάφορα άλλα της επικαιρότητας, στο στυλ... όλα τα σφάζω όλα τα μαχαιρώνω.
Φυσικά, για να εμπλουτίσουν την εκπομπή τους με τον Σαββόπουλο, θα μπορούσε να πάρουν φωτογραφίες από τους δίσκους του, και με αυτές και μόνο να πλαισιώσουν τη συνέντευξή τους – και θα ήταν μια χαρά.
Τόσους δίσκους έχει βγάλει ο Σαββό, τόσο φωτογραφικό υλικό υπάρχει μέσα σ’ αυτούς. Όχι... δεν θέλανε να δείξουν τον «Μπάλλο» ή το εξώφυλλο του “Happy Day” ή όλες αυτές τις κοινές φωτογραφίες του Σαββό που κυκλοφορούν παντού, ήθελαν να πάρουν τις δικές μου – εννοώ αυτές από τα κείμενά μου. Γιατί; Γιατί τους φάνηκαν μπάνικες, γιατί ακόμη και με το πτωχό τους μυαλό είδαν πως δεν πρόκειται για κάτι τετριμμένο, και θέλησαν να το παίξουν «ερευνητές» πάνω στην πλάτη μου. Ξεδόντιασαν δηλαδή τα κείμενά μου –γιατί κείμενα και φωτογραφίες είναι ένα πράγμα–, κάνοντάς τα φύλλο και φτερό, ακυρώνοντας κατά βάση τα ντοκουμέντα (με τον τρόπο που τα παρουσίασαν στην εκπομπή τους).
Γιατί, τι νόημα είχε να βάλλουν το απόκομμα από τη «Μουσική Γενιά» στην τηλεόραση; Το απόκομμα αυτό μπήκε στο κείμενό μου για να τεκμηριώσει κάτι που ακουγόταν από δω κι από κει, πως ο Σαββόπουλος είχε απευθυνθεί στην τύχη για να βρει μουσικούς για το Βρώμικο Ψωμί. Γιατί υπήρχαν θέματα με τα Μπουρμπούλια κι έψαχνε να βρει αντικαταστάτες τους. Γι’ αυτό μπήκε το απόκομμα. Το οποίο έτσι όπως είναι δημοσιευμένο και επεξεργασμένο στο LiFO. gr αποτυπώνει και τη δική μου δουλειά πάνω σ’ αυτό (στο απόκομμα εννοώ). Όποιος έχει τη «Μουσική Γενιά» και δει το συγκεκριμένο σημείο θα αντιληφθεί αμέσως τι δουλειά έχω κάνει εκεί. Θέλω να πω πως το απόκομμα αυτό έχει επάνω δέκα αόρατα «υδατόσημα», που αποδεικνύουν τη δουλειά μου.
Θέλανε, λοιπόν, οι λεβέντες αυτοί να δείξουν «γράμματα». Δεν τους έκαναν μόνον κάποιες κοινές φωτό του Σαββό (που θα ήταν μια χαρά –το ξαναλέω– για την εκπομπή τους), θέλανε να το παίξουνε και ερευνητές, υφαρπάζοντας ξένες έρευνες. Και το έκαναν αυτό, επεμβαίνοντας επί των κειμένων μου (διαχωρίζοντας τα αδιαχώριστα), επειδή εγώ γι’ αυτούς είμαι ένας «τίποτας», ένας «άγνωστος».
Είμαι δε σίγουρος, πως αν ήμουν δημοσιοσχεσίτης, αν τριγύριζα σε διαδρόμους, και αν πήγαινα όπου με καλούν να πάω, και εμφανιζόμουνα στα ραδιόφωνα και τις τηλεοράσεις τους, θα μου συμπεριφέρονταν αλλιώς. Το γεγονός ότι με απαξιώνουν, μετά από 30 επαγγελματικά χρόνια στην αρθρογραφία, είναι κάτι που μπορεί να μ’ ενοχλεί σ’ ένα μικρό βαθμό (βασικά χέστηκα, για τη γνώμη τους για μένα), αλλά κυρίως αυτό δείχνει το θράσος τους και την ασχετοσύνη τους.
Για κάθε ντοκουμέντο που υφάρπαξαν από τα κείμενά μου ισχύουν αυτά που έγραψα. Όπως ισχύουν και για το διαφημιστικό με τους ρεμπέτες από το Κύτταρο του ’73, που δεν είχε καμία σχέση με την εκπομπή τους, και μ’ αυτά που λέγανε με το Σαββόπουλο. Εκείνο όμως το φτωχό διαφημιστικούλι, που επίσης φάνηκε για πρώτη φορά στο άρθρο μου στο LiFO. gr, είχε τη δική του σημασία, για την ιστορία που ανέπτυσσα εκεί.
Αυτά τα ολίγα.

1/2/2025
Θες ν' ακούσεις μια δυνατή κουβέντα για το ελληνικό ροκ, στην οποία μιλάω για Σαββόπουλο, Πουλικάκο-Εξαδάκτυλο, Πελόμα Μποκιού, Σιδηρόπουλο-Σπυριδούλα, Τζίμη Πανούση, Φατμέ-Πορτοκάλογλου και άλλα πολλά; Εδώ με τον Ανδρέα Σταματόπουλο...
https://www.youtube.com/watch?v=TKSpPy4nh4U

1/2/2025
Και για την ταινία «Μοναστηράκι» (1964) του ποιητή Τάσου Δενέγρη, με τη μουσική του Σταύρου Ξαρχάκου, και για την ταινία «Τετράγωνο» (1964) των Γιάννη Κοκκόλη, Στέλιου Τζάκσον-Νίκου Οικονόμου, Κώστα Τοσίου και Πάνου Κατέρη, ξανά με μουσική του Ξαρχάκου, θα διαβάσετε στις «Cult Όψεις του Ελληνικού Κινηματογράφου» [LiFO Books, 2024]…

1/2/2025
Μου τα βούτηξαν όλα. Με έγδυσαν κανονικά. Νοιώθω σαν να μου πήραν τα υπάρχοντά μου. Όλα όσα με κόπο έχω μαζέψει, για να τα χρησιμοποιήσω στη δουλειά μου, γίνονται φύλλο και φτερό, και τα βλέπω παντού – σε σχετικούς και άσχετους. Ιδίως στους δεύτερους.
Μου πήρανε τις φωτογραφίες από τη «Μουσική Γενιά», από το «Φαντάζιο», από τα «Επίκαιρα», μου τα πήραν όλα. Μπήκαν στα κείμενά μου, στο LiFO. Gr, και τα ξεκόλλησαν ένα-ένα για να τα βάλουν στις εκπομπές τους. Γιατί οι ίδιοι είναι ανίκανοι να παρουσιάσουν κάτι δικό τους, κάτι πρωτότυπο, κάτι που να έχει τον κάματο της κ@βλας και της γνώσης μαζί.
Γιατί εμένα είναι η ζωή μου όλα αυτά τα πράγματα, και αυτή δεν την σέβονται. Είναι ο πολύτιμος χρόνος μου, οι ώρες που έχω ρίξει πίσω από κάθε επεξεργασμένη φωτογραφία, ώστε να την φέρω σ’ ένα σημείο «άλφα» (από ’κείνα τα παλιόχαρτα, που τα έχουν μετρημένοι στα δάκτυλα), ώστε να μπορεί να δημοσιευθεί.
Είναι τα λεφτά μου, που τα δίνω από δω κι από κει, για να βρω μετά κόπου όλα αυτά τα ντοκουμέντα, ώστε να στοιχειοθετήσω τα κείμενά μου – τα καλύτερα και πιο ουσιαστικά κείμενα που έχουν γραφτεί ποτέ για το «Περιβόλι του Τρελλού», για τον «Μπάλλο» και «Το Βρώμικο Ψωμί». Κείμενα γεμάτα ουσία, γνώσεις και πληροφορίες, που γίνονται βορά για τον κάθε τυχάρπαστο.
Λυπάμαι πολύ αλλά κάτι τέτοιες κινήσεις με φέρνουν στα όριά μου. Θα ήθελα να εξαφανιστώ. Να μην ξαναδημοσιεύσω ποτέ τίποτα. Να κάνω ένα κλειστό blog για 100 ανθρώπους, που να με αγαπάνε και να σέβονται τον κόπο μου.
[μιλάω για την εκπομπή της ΕΡΤ1 Στούντιο 4, που στηρίχθηκε φωτογραφικά σε μεγάλο βαθμό στη δουλειά μου, χωρίς να με ρωτήσει– ντροπή της]

31/1/2025
Έχω διάφορους φίλους, που όταν πάνε στο Λονδίνο, θέλουν να φωτογραφίζονται στην Abbey Road, σαν τους Beatles. (Ρε να προσέχετε, γιατί οι Εγγλέζοι οδηγάνε ανάποδα... μη σας πατήσουνε...). Εν τω μεταξύ κανείς τους δεν σκέφτηκε ποτέ να φωτογραφηθεί στην Ηρώδου Αττικού -δεν περνάνε και αυτοκίνητα από εκεί, συχνά- σαν τον Magic Alex...

31/1/2025
Ξέρετε πολλά ελληνικά τραγούδια, με ελληνικό στίχο, με σαφές γκέι περιεχόμενο, που να είναι ταυτοχρόνως και σπουδαία τραγούδια; Να έχουν δηλαδή φοβερές μουσικές, ερμηνείες... τα πάντα; Εγώ ξέρω ελάχιστα. Ξέρω επίσης πως ένα από τα καλύτερα, που το έλεγε ο Χρήστος Λεττονός, είχε ακουστεί στο κυνηγημένο θεατρικό του Κολλάτου «Ένας Έλληνας Σήμερα», το 1975. Τόσο παλιά. Γι’ αυτό το τραγούδι είχα γράψει το 2020 ένα κείμενο στο LiFO. gr.
Δείτε το κείμενο και ακούστε και το τραγούδι στα link γιατί έχουν λίγο γυμνό οι φωτογραφίες και θα μας τα κόψουν οι τζαναμπέτηδες...

Δευτέρα 3 Φεβρουαρίου 2025

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΓΟΥΓΟΥΛΑΚΗΣ διασκευές

O τραγουδοποιός, κιθαρίστας και τραγουδιστής Απόστολος Γουγουλάκης (Apostolos Gougoulakis) μας έχει απασχολήσει ξανά στο παρελθόν, καθώς έχουμε γράψει reviews για δύο προγενέστερους δίσκους του – τους «Στον Ίσκιο» [Kyklos Records, 2020] και «Είδα Φως και Βγήκα» [Studio pazl / βλεπο, 2014].
Σ’ αυτή την πιο πρόσφατη δουλειά του, που αποκαλείται “Revisiting Yesterdays Vol.1+2” [Private Pressing, 2023] και κυκλοφορεί σε κασέτα, ο Γουγουλάκης προτείνει κάτι διαφορετικό, αλλά όχι ασύνηθες. Ετοιμάζει ένα άλμπουμ σχεδόν μόνο με διασκευές – καθότι από τα οκτώ κομμάτια της κασέτας του τα επτά είναι versions, ενώ υπάρχει στο τέλος κι ένα μονόλεπτο πρωτότυπο track, που αποκαλείται “Exodus”. Όπως γράφει ο ίδιος στο περιποιημένο φυλλάδιο της MC:
«Όλα ξεκίνησαν από την αγάπη στο παλιό καλό τραγούδι. Όλη αυτή η αγάπη να έρθει στο σήμερα, στο δικό μου τώρα... Μέσα από τα δικά μου φίλτρα. Τα κομμάτια αυτά με κάποιο τρόπο υπομένουν τις αλλαγές των καιρών, παραμένοντας ζωντανά στο χρόνο. Κρύβουν μια ενέργεια, έτοιμη να σκάσει. Περιμένουν όλους εμάς που ερχόμαστε μετά. Η ζωντανή ηχογράφηση προσπαθεί να αποτυπώσει ακριβώς αυτή τη στιγμή της συνάντησης του χθες με το σήμερα. Καλή ακρόαση!».
Ωραία μπορεί να είναι όλα αυτά (τα λόγια), στην πράξη όμως τι γίνεται; Και υπάρχουν δύο πράξεις εν προκειμένω. Η πρώτη αφορά μια παρέα (την παρέα του Γουγουλάκη), που αποφασίζει να «πειράξει», για το κέφι της, μερικά παλιά τραγούδια. Ποιος μπορεί να αρνηθεί αυτή την πράξη; Κάθε παρέα διασκεδάζει όπως της γουστάρει και καλά κάνει. Το ζήτημα, εν προκειμένω, είναι η δεύτερη πράξη. Η αποτύπωση, εννοώ, μιας παρεΐστικης συνεύρεσης ή περισσοτέρων, για τις ανάγκες της δισκογραφίας (ή έστω της κασετογραφίας). Αυτό είναι κάτι τελείως διαφορετικό. Και θα πρέπει να ζυγίζεται αναλόγως.
Η δική μου γνώμη είναι πως εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων η προσπάθεια του Γουγουλάκη και των φίλων του να μετατρέψει σε rock ή σε reggae rock ή σε balkan rock μια σειρά από γνωστά ελληνικά τραγούδια (λαϊκά κυρίως), συνθέσεις των Αντώνη Διαμαντίδη (Νταλγκά), Βασίλη Τσιτσάνη, Γιάννη Παπαϊωάννου / Χαράλαμπου Βασιλειάδη, Σταύρου Ξαρχάκου / Κώστα Φέρρη κ.ά. δεν είναι επιτυχημένη. Τα τραγούδια, εννοώ, χάνουν, σε γενικές γραμμές, το δυναμισμό και την πρωτογενή γοητεία τους, με αποτέλεσμα να μένουν, μόνον, κάποιες λιγοστές οργανικές στιγμές, που προσδίδουν στο ακρόαμα ένα κάποιο ενδιαφέρον.
Βασικά εκείνο που φταίει εδώ είναι το τραγούδισμα, το οποίο ακούγεται τελείως ξεκομμένο, άνευρο και εν τέλει ακατάλληλο. Δεν ξέρω αν τα πράγματα θα ήταν καλύτερα με άλλον τραγουδιστή ή τραγουδίστρια –δεν είμαι καθόλου σίγουρος γι’ αυτό–, όμως εκείνο που ξέρω, και είναι ηλίου φαεινότερον εδώ, είναι πως η φωνή δεν χρειαζόταν καθόλου στο “Revisiting Yesterdays Vol.1+2”.
Θέλω να πω πως σίγουρα το άλμπουμ θα είχε μεγαλύτερο ενδιαφέρον ως «σκέτη» μουσική –απορώ πως δεν το είδαν αυτό οι ίδιοι οι δημιουργοί του–, κάτι που αποδεικνύεται από τα κομμάτια του Χιώτη και του Μάρκου, που δεν έχουν φωνή, και που είναι από τα ωραιότερα της κασέτας.
Επαφή: https://apostolosgougoulakis.bandcamp.com/album/revisiting-yesterdays-vol-1-2

Κυριακή 2 Φεβρουαρίου 2025

ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΙΔΗΣ και ARIS SAN: μια φιλική και καλλιτεχνική σχέση – δίσκοι, τραγούδια και ταινίες, που τους έφεραν κοντά, στις δεκαετίες του ’50, του ’60 και του ’70

Ο Aris San (1940-1992) –πραγματικό όνομα Αριστείδης Σαϊσανάς και όχι Σεϊσανάς–, υπήρξε ένας καλλιτέχνης (κιθαρίστας και τραγουδιστής), που σχετίστηκε φιλικά με τον Στέλιο Καζαντζίδη (1931-2001), σε διάφορες φάσεις, μέσα στις δεκαετίες. Είναι γνωστό πως ο Aris San έκανε μεγάλη καριέρα πρώτα στο Ισραήλ (στη δεκαετία του ’60) και πιο μετά (στα σέβεντις) και στην Αμερική, αλλά με τον Καζαντζίδη θα βρισκόταν κοντά από το 1958 ήδη, τόσο παλιά, στο ξεκίνημα σχεδόν της καλλιτεχνικής διαδρομής του.
Ο μικρός Άρης είχε διακριθεί κατά πρώτον στα ταλέντα του Γιώργου Οικονομίδη, στο Άλσος Παγκρατίου, στην αρχή της δεκαετίας του ’50, μάλλον το 1951, παίζοντας όλα τα επόμενα καλοκαίρια (γιατί τις άλλες εποχές πήγαινε σχολείο), από δω κι από κει, εμβόλιμος σε διάφορα κέντρα της Αθήνας –κάπως σαν «παιδί θαύμα»–, ενώ το 1956, μόλις στα δεκάξι του, θα βρισκόταν για δουλειά στην Τουρκία, στο κλαμπ Semiramis της Κωνσταντινούπολης. Εκεί θα μείνει περίπου εννέα μήνες, θα τον βρει και το 1957, και μέσα σ’ εκείνο το διάστημα θα γνωρίσει μια νεαρή Εβραία, την οποία θα ερωτευθεί.
Ο Άρης θα επιστρέψει στην Αθήνα, συνεχίζοντας να επικοινωνεί δι’ αλληλογραφίας με το κορίτσι, που, κάποια στιγμή, θα γύριζε κι εκείνο στο Ισραήλ. Οι δύο νέοι θα συνέχιζαν να αλληλογραφούν, αλλά όταν οι επιστολές δεν θα έρχονταν πια στην Αθήνα, ο Άρης θα αποφάσιζε να πάει εκείνος στο Ισραήλ, προκειμένου να δει τι είχε συμβεί. Και ήταν άνοιξη του 1957, όταν ο Άρης Σαν θα πατούσε, για πρώτη φορά, το πόδι του στη Χάιφα.
Παρότι λοιπόν θα μάθαινε πως το κορίτσι τα είχε βρει με κάποιον Ισραηλινό, ο Άρης δεν θα γύριζε πίσω, επειδή του άρεσε το μέρος και ο κόσμος, παίρνοντας την απόφαση να παραμείνει στο Ισραήλ και να ψάξει για δουλειά. Εν τω μεταξύ ήξερε να τραγουδά και κάποια ισπανικά κομμάτια, που μαζί με το ελληνικό ελαφρό και λαϊκό ρεπερτόριό του θα αποτελούσαν έναν πόλο έλξης για τους ναυτικούς βασικά, που σύχναζαν σ’ εκείνο το μικρό μπαρ της Γιάφα (Jaffa), μιας ιστορικής παραλιακής γειτονιάς στο νότιο Τελ-Αβίβ, από την οποία ο 17χρονος Έλληνας θα ξεκινούσε την τρανή διαδρομή του.
Ο Άρης Σαν δεν είχε νόμιμη άδεια εργασίας και αυτό ήταν, οπωσδήποτε, ένα πρόβλημα. Χοντρικά, ήθελε μια δισκογραφία, έστω και πενιχρή και βεβαίως συστάσεις για να μπορέσει να διεκδικήσει την παραμονή του στη χώρα – κάτι που θα τον ανάγκαζε να επιστρέψει στην Ελλάδα. Και ήταν σ’ εκείνη τη φάση, όταν θα γνώριζε τον Στέλιο Καζαντζίδη και την Μαρινέλλα. Πότε συνέβη αυτό; Σίγουρα το 1958, γιατί από τότε προέρχονται και οι σχετικές φωτογραφίες.
Έχει γραφτεί πως ο Άρης συναντήθηκε με τον Στέλιο στο κέντρο Λουξεμβούργον της Θεσσαλονίκης, το 1957. Πως τον είχε πάρει, τάχα, εκεί μαζί του ο Στέλιος, όταν θα πρωτοσυνεργαζόταν με την Μαρινέλλα. Αυτό δεν είναι σωστό. Γιατί σ’ εκείνο το ιστορικό πρόγραμμα (το πρώτο για το ζευγάρι Στέλιος-Μαρινέλλα), που θα ξεκινούσε στο εν λόγω παραλιακό κέντρο της Θεσσαλονίκης στις 5 Σεπτεμβρίου του 1957 και στο οποίον η Μαρινέλλα λεγόταν ακόμη Κική Παπαδοπούλου (και όχι Κίτσα – έτσι την αποκαλούσαν στο σινάφι), κοντά στον Στέλιο δεν βρισκόταν ο Άρης Σαν, αλλά οι Λάκης Καρνέζης και Κώστας Παπαδόπουλος στα μπουζούκια, και ακόμη οι φωνές Νίκος Παντέλος, Πόπη Λώρη και Κώστας Προκοπίου, όλοι και όλες υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Χρήστου Κολοκοτρώνη.
Πότε συνέβη η συνεργασία Στέλιου-Μαρινέλλας και Άρη Σαν; Σίγουρα το 1958. Δεν μαρτυρούν μόνον οι σχετικές φωτογραφίες, που είναι χρονολογημένες από εκείνο το έτος, αλλά και η κοινή εμφάνισή τους στους Χορτατζήδες της Θεσσαλονίκης, στις 6 Σεπτεμβρίου του ’58, μαζί με τον μπουζουξή Γιαννάκη Αγγέλου, τον Βασίλη Βασιλειάδη στο ακορντεόν (τον δημοφιλή συνθέτη αργότερα και χειριστή της φαρφίζα – γνωστό και ως Βήτα-Βήτα), τον «βελούδινο» Πάνο Ιατρού και όλους τους υπόλοιπους, όπως μαρτυρά και η σχετική διαφημιστική καταχώριση της εποχής.
Στο βιβλίο «Υπάρχω / Στέλιος Καζαντζίδης / μιλάει στον Βασίλη Βασιλικό» [«Νέα Σύνορα» - Α. Α. Λιβάνη, 2000] ο Στέλιος εμμέσως πλην σαφώς λέει ότι η γνωριμία αυτή είχε γίνει στου Ξυπολητάκου, στο Νέο Ηράκλειο. Διαβάζουμε σχετικώς:
«Τότε ήταν που πήρα κοντά μου τον Άρη Σαν σαν τραγουδιστή. Ήρθε και με παρακάλεσε η μητέρα του να τον βοηθήσω, σαν προστάτη οικογενείας. Ο πατέρας του ήτανε στα υποβρύχια και είχε σχεδόν χάσει το φως του. Με κάλεσε η Ασφάλεια, γιατί ήταν ανήλικος και δεν μπορούσε να δουλέψει. Παρακάλεσα το διοικητή, του είπα το περιστατικό, έστειλα και τη μάνα του, ιστορία ολόκληρη. Τελικά, ο Άρης έμεινε μαζί μας».
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/music/stelios-kazantzidis-kai-aris-san-mia-filiki-kai-kallitehniki-shesi

Σάββατο 1 Φεβρουαρίου 2025

MESSIER THIRTEEN ένα καινούριο ελληνικό συγκρότημα

Καινούριο ελληνικό ροκ συγκρότημα, που αποτελείται από τέσσερα μέλη (Pavlo Paloka κιθάρες, φωνή, George Ray κιθάρες, θόρυβοι, Natalia μπάσο, Nikolas ντραμς, πλήκτρα, σύνθια), οι Messier Thirteen κάνουν τώρα την εμφάνισή τους μ’ ένα μεγάλο δίσκο, που αποκαλείται Stay for a while [Inner Ear, 2024]. Μπορεί το συγκρότημα να έχει μια μικρή προϊστορία, είναι όμως το συγκεκριμένο LP, που θα επιχειρήσει να τους κάνει γνωστούς στους fans και την αγορά – ένα καλοδουλεμένο, σε κάθε περίπτωση άλμπουμ, που περιέχει τέσσερα και τέσσερα αγγλόφωνα τραγούδια ανά πλευρά.
Οι Messier Thirteen έχουν από την μια μεριά αιθέριες φωνές, που παραπέμπουν στο πιο τυπικό shoegaze, τύπου Slowdive ας πούμε, αλλά από την άλλη η μουσική τους, αρκετές φορές, δεν είναι και τόσο ελαφριά ή pop τέλος πάντων. Είναι πιο βαριά θέλω να πω (στο bandcamp διαβάζω χαρακτηρισμούς σαν τους grungegaze και slowcore), κινείται και σε post-rock διαδρομές, με τα τραγούδια να κυλάνε αβίαστα, βεβαίως, και με εκρηκτικά παιξίματα ανά διαστήματα (σε εισαγωγές, περάσματα κ.λπ.).
Σίγουρα υπάρχουν και τα πιο χαμηλόφωνα μέρη σε αυτά, ή κομμάτια ατμοσφαιρικά σαν το “Mimi”, που βαραίνει κι αυτό ωραία προς το τέλος, είναι όμως tracks σαν το βαρύ “Boston” ας πούμε που διεκδικούν τις καλύτερες των εντυπώσεων.
Σοβαρό συγκρότημα, που φαίνεται ότι έχει δουλέψει πάνω στο ύφος και στα τραγούδια του, και γι’ αυτό το λόγο δίνει ένα τόσο καλό και συμπαγές άλμπουμ.
Επαφή: https://messier13.bandcamp.com/album/stay-for-a-while

Παρασκευή 31 Ιανουαρίου 2025

ΜΙΚΡΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟ FACEBOOK 625

31/1/2025
Μετρημένες στα δάκτυλα του ενός χεριού φορές έχω μιλήσει σε επώνυμο, στο δρόμο, την ώρα που διασταυρωνόμαστε. Το λέω, γιατί δεν μου αρέσει να ενοχλώ τους ανθρώπους. Το εκλαμβάνω σαν ενόχληση δηλαδή – το να μιλήσεις σε κάποιον, που δεν τον γνωρίζεις. Αυτός είναι ο κανόνας. Κι επειδή οι εξαιρέσεις πάνε πάντα μαζί με τους κανόνες, μία από τις λίγες φορές, που θα πήγαινα κόντρα στη συγκεκριμένη αρχή, θα ήταν στη μοναδική συνάντησή μου με τον Δημήτρη Κολλάτο. Θα βοηθούσε και η ώρα, βεβαίως, για να συμβεί κάτι τέτοιο.
Πρέπει να ήταν κάπου στην αρχή του Μάρτη, του 2013. Ήταν μεσάνυχτα. Και ερημιά. Εγώ ανέβαινα με τα πόδια την Βασιλέως Αλεξάνδρου, λίγο πριν από το Κάραβελ, εκεί στο παρκάκι, ενώ ο Κολλάτος την κατέβαινε. Δηλαδή λίγο πριν διασταυρωθούμε ήμουν πεπεισμένος πως ήταν εκείνος –παρ’ όλο το σκοτάδι– και γι’ αυτό του μίλησα. Καλησπέρα κ. Κολλάτε... κάτι τέτοιο.
Σταμάτησε. Συστηθήκαμε, του είπα ποιος είμαι, του είπα ότι έχω γράψει για το «Θάνατο του Αλέξανδρου» στο μπλογκ (όντως είχα γράψει τον Οκτώβριο του 2012), του είπα ότι έχω διαβάσει τα περισσότερα βιβλία του, του είπα ότι θα ήθελα πολύ να είχα δει στο θέατρο το «Ένας Έλληνας Σήμερα» (ήμουν μικρός όταν ανέβηκε) και μετά πιάσαμε κουβέντα για τα... μνημόνια. Ήταν η εποχή τους, και ο Κολλάτος το είχε πάρει πολύ ζεστά εκείνο το θέμα (ως γνωστόν θα πω), όπως και οι περισσότεροι Έλληνες εξάλλου. Είχαμε σταθεί κάτω από ένα φανάρι του πάρκου, μια νύχτα του Μαρτίου, σε απόλυτη ερημιά, και τα λέγαμε για κανα μισάωρο, λες και γνωριζόμασταν χρόνια, πριν χωρίσουμε ανταλλάσσοντας τηλέφωνα...
Θα μιλούσαμε και στο τηλέφωνο κάποια στιγμή αργότερα, όταν θα μου έλεγε πως του είχε αρέσει το κείμενο για τον «Θάνατο του Αλέξανδρου» –το οποίο υπάρχει εμπλουτισμένο και στις «Cult Όψεις του Ελληνικού Κινηματογράφου»–, καλώντας με και στο σπίτι του, με την αφορμή κάποιας προβολής κ.λπ. Τελικά, δεν ξανασυναντηθήκαμε δια ζώσης, ξαναπιάνοντας επαφή στο facebook, όταν τον βρήκα και γίναμε «φίλοι».
Και αυτό.
Διάβασα χθες σε μια κοινή νεκρολογία που μοιράστηκε στα σάιτ, γεμάτη από διάφορες ανακρίβειες, πως το πρώτο βιβλίο του από το 1956, που ήταν ποιητικό, είχε τίτλο «Δέκα ερωτικά ποιήματα». Το βιβλίο αυτό, που είχε τίτλο απλώς «Ποιήματα» κι είχε κυκλοφορήσει ιδιωτικά όντως το 1956 σε 500 αντίτυπα, περιείχε 14 ποιήματα του 19χρονου τότε Κολλάτου, που δεν ήταν όλα σώνει και καλά «ερωτικά». Το βιβλίο αυτό, που είναι πολύ σπάνιο, το είχα βρει, τυχαία φυσικά, σ’ ένα παλαιοβιβλιοπωλείο της Πάτρας, λίγους μήνες μετά από τη συνάντησή μας, και το θεώρησα κάπως «καρμικό» σαν γεγονός. Πως το βιβλίο με περίμενε σ’ εκείνο το μαγαζί, για να πάω εγώ εκεί και να το πάρω...
Ένα... κινηματογραφικό ποίημα του 19χρονου Δημήτρη λοιπόν, από το εν λόγω βιβλίο...

31/1/2025
Την απώλεια του Δημήτρη Κολλάτου την κρίνω ως πολύ σημαντική για το σύγχρονο ελληνικό πολιτισμό.
Δεν ήταν μόνο οι ταινίες του, δεν ήταν μόνο τα βιβλία του (λογοτεχνικά και ποιητικά), δεν ήταν μόνο τα προκλητικά θεατρικά έργα του, που αναστάτωναν την Αθήνα στα σέβεντις και τα έιτις, ήταν και οι πάντα ρηξικέλευθες απόψεις του σε σχέση με την πατρίδα, τη θρησκεία, την εκκλησία, την πολιτική και άλλα διάφορα ζητήματα του δημόσιου βίου, όπως ήταν και η αποφασιστικότητά του να ευαισθητοποιήσει τους Έλληνες, μόνος του αυτός, ήδη από τα χρόνια του ’80, σε σχέση με τον αυτισμό, και τα παιδιά που υπέφεραν και υποφέρουν απ’ αυτή την αθεράπευτη διαταραχή.
Έχω γράψει σίγουρα 3-4 κείμενα για τον Δημήτρη Κολλάτο μέσα στα χρόνια και σίγουρα θα γράψω κι άλλα και στο μέλλον. Αυτά για την ώρα...
[Στη φωτό ο Δημήτρης Κολλάτος και η σύζυγός του και στην πραγματική ζωή Αρλέτ Μπωμάν στη δραματική ταινία του 1966 «Ο Θάνατος του Αλέξανδρου»]

30/1/2025
Marianne Faithfull as Lilith / "Lucifer Rising" (1972) (dir. Kenneth Anger) 

30/1/2025 
Είναι μια ωραία συζήτηση, με τον δημοσιογράφο Ανδρέα Σταματόπουλο, για τον ραδιοσταθμό Flash 99.4 της Θεσσαλονίκης, που συνέβη προχθές.
Συζητάμε, με αφορμή το "Ραντεβού στο Κύτταρο" [Όγδοο, 2024], και για το βιβλίο, και για το ελληνικό ροκ και την ποπ, και για άλλα διάφορα (πρόσωπα,, συγκροτήματα, καταστάσεις κ.λπ.). Σας προτείνω να την ακούσετε... στο λινκ που ακολουθεί.
https://www.youtube.com/watch?v=TKSpPy4nh4U

29/1/2025
Το έχω πει πολλές φορές. Τα βιβλία που μεταφέρουν προφορικές ιστορίες θέλουν τσεκάρισμα από γνώστες των αντικειμένων, αλλιώς δίνουν λάθος πληροφορίες δίχως να είναι αυτή η πρόθεσή τους (και είναι κρίμα). Είναι άλλο ο διορθωτής ή και ο επιμελητής των κειμένων (της ορθογραφίας και της σύνταξης), και άλλο ο άνθρωπος που ξέρει γεγονότα και καταστάσεις μέσα από πηγές, έχοντας τον τρόπο να επαληθεύσει ή όχι τον προφορικό λόγο. Οι εκδοτικοί οίκοι δεν έχουν τέτοιους ανθρώπους στη δούλεψή τους – απλώς επαφίενται στην καλή διάθεση των συγγραφέων, που τις απείρως περισσότερες φορές δεν επαρκεί.
[τη Δημοκρατική Αλλαγή, την εφημερίδα της Αριστεράς από το μέσο του '60, που την έκλεισε η χούντα, δεν την βρήκα στο γιουσουρούμ, ούτε την αγόρασα από το διαδίκτυο – την είχε ο πατέρας μου χωμένη σ’ ένα συρτάρι, και την ανακάλυψα στο παλιό μου σπίτι πριν από μερικά χρόνια...]

29/1/2025
Ευχαριστώ πολύ τον Κώστα Προβατά για την παρουσίαση της δουλειάς μου, μέσα από το σάιτ Μουσικόγραμμα.
Είχε προηγηθεί μια συζήτησή μας για τις «Cult Όψεις του Ελληνικού Κινηματογράφου» [LiFO Books, 2024], ενώ τώρα συζητάμε και για το «Ραντεβού στο Κύτταρο» [Όγδοο, 2024]. Η συζήτηση στο λινκ...
https://www.mousikogramma.gr/synenteukseis/arthro/fontas_trousas_sto_rok_h_teleutaia_leksi_den_eipothike_oute_tha_eipothei_pote-5949/#gsc.tab=0

28/1/2025
>>«Τα παιδιά με τα μαλλιά και τα μαύρα ρούχα» θα είναι εκεί. Το 1972 ο Διονύσης Σαββόπουλος δήλωνε «είμαι ένας Έλλην που παίζει ροκ». Το 2025 θα είναι ένας Έλλην που θα παίξει ροκ στο Rockwave, με το φεστιβάλ να γιορτάζει τα 30 χρόνια του.<<
Το «είμαι ένας Έλλην που παίζει ροκ» το έφερα εγώ για πρώτη φορά στο φως το 2015, σ’ ένα κείμενό μου στο LiFO. gr, βγαλμένο από μια σπάνια συνέντευξη του Σαββό, από το 1972 (δες στα σχόλια) κι έχει ένα πολύ συγκεκριμένο νόημα, που συνδέεται με την τότε εποχή (και με τα πριν και τα μετά του).
Τώρα το βλέπω παντού. Το έχουν πάρει, σχετικοί και άσχετοι, το έχουν κάνει μαστίχα και το κολλάνε οπουδήποτε...

Πέμπτη 30 Ιανουαρίου 2025

μια συνέντευξή μου στον Ανδρέα Σταματόπουλο, στον Flash 99,4 της Θεσσαλονίκης, για το «Ραντεβού στο Κύτταρο»

Είναι μια ωραία συζήτηση, με τον δημοσιογράφο Ανδρέα Σταματόπουλο, για τον ραδιοσταθμό Flash 99.4 της Θεσσαλονίκης, που συνέβη προχθές.
Συζητάμε, με αφορμή το «Ραντεβού στο Κύτταρο» [Όγδοο, 2024], και για το βιβλίο, και για το ελληνικό ροκ και την ποπ, και για άλλα διάφορα (πρόσωπα, συγκροτήματα, καταστάσεις κ.λπ.). Σας προτείνω να την ακούσετε...

EDDIE DARK το “Disko-Terrorista” στην Inner Ear

O Eddie Dark είναι ένας τύπος, για τον οποίο διαβάζεις στο discogs πως... βγήκε από το νεκροτομείο τον Σεπτέμβριο του 2021 και πως από τότε συνθέτει πένθιμη μουσική (αν θέλουμε το πιστεύουμε). Υπάρχουν διάφορες κυκλοφορίες του Eddie Dark σε ψηφιακές και φυσικές μορφές, τα τελευταία τρία-τέσσερα χρόνια, με το Disko-Terrorista [Inner Ear, 2024] να αποτελεί το πιο πρόσφατο LP του. Για ν’ ακούσουμε...
Το άλμπουμ είναι... δισυπόστατο. Από τη μια μεριά είναι το στιχουργικό υλικό, που είναι όντως βαρύ και δύσθυμο, και από την άλλη υπάρχει η μουσική επένδυση αυτού του υλικού, που είναι εξωστρεφής και χορευτικότατη. Αυτά τα δύο αντιθετικά στοιχεία, που βαδίζουν παράλληλα στο “Disko-Terrorista”, έχουν πολύ ενδιαφέρον και μεμονωμένα, μα και ο συνδυασμός τους, και σαν ιδέα «στέκουν».
Ο Eddie Dark εκφράζεται αρνητικά για το κύκλωμα της σύγχρονης ντισκο-διασκέδασης. Όπως διαβάζουμε στο bandcamp, εδώ περιλαμβάνονται... 10 κομμάτια γεμάτα οργή απέναντι στην Αθήνα, στην ελληνική εναλλακτική μουσική σκηνή, στην απογοήτευση που ονομάζεται έρωτας, στα μπαρ, στα πάρτι και κυρίως, απέναντι στον ίδιο του τον εαυτό.
Δεν είναι του τύπου... όλα τα σφάζω, όλα τα μαχαιρώνω, η απόπειρα του Eddie Dark να περιγράψει ένα κλίμα που τρέχει (στη νύχτα ή πέρα απ’ αυτή), ούτε όσα λέει είναι στο βρόντο. Τούτο το τελευταίο το διαπιστώνεις, ας πούμε, στο κομμάτι του #8, που έχει τίτλο «Εγώ και εσύ» και στο οποίο διαβάζεις λόγια σαν και τούτα... «Εγώ και εσύ / ανάγκη για να γίνουμε αγενείς / ουρλιάζεις θα πεθάνεις / και σίγουρα δεν νοιάζεται κανείς (...) / Πρέπει να σταθούμε / ακόμα και αν δεν στέκεται κάνεις / χιλιάδες νεκροί / χιλιάδες προβολές για την TV / δεν θα είμαστε η γενιά / μιας μαζικής καταστροφής». Η κριτική του Eddie Dark, θέλω να πω, ξεπερνάει την επιφάνεια και διαχέεται και πιο μέσα.
Και αν όλα αυτά ανήκουν στο πλαίσιο του λόγου, έχοντας τη δική τους αυτονομία στο “Disko-Terrorista”, υπάρχει και η μουσική, εδώ, και βεβαίως το τραγούδι, που συμπληρώνουν τούτο το... σχιζοειδές της σύγχρονης ζωής, που σε εξαναγκάζει να συνδυάσεις τα ασυνδύαστα.
Περιττό να το πω πως όλα τα κομμάτια του άλμπουμ, που κινούνται, χοντρικά, μέσα σ’ ένα βαρύ electro περιβάλλον, με πολύ ισχυρό beat, με πειραγμένα φωνητικά και με επιρροές από τους Χωρίς Περιδέραιο έως το τέκνο, και από το electro rock έως το post-punk, είναι όλα από καλά και πάνω (δηλαδή πολύ καλά), δείχνοντας πως ο Eddie Dark το έχει δουλέψει το θέμα του, γνωρίζοντας πώς να το προβάλλει.
Ένας πολύ ενδιαφέρων δίσκος.
Επαφή: https://eddiedark.bandcamp.com/album/disko-terrorista