2 BY BUKOWSKI featuring KID MOXIE, ILLEGAL OPERATION, BEDOUIN τρία 45άρια της Inner Ear

2 BY BUKOWSKI FEATURING KID MOXIE: Dead man’s lullaby / Jam four [Inner Ear, 2018]

Το “Dead man’s lullaby / Jam four” είναι το τρίτο δισκάκι των 2 By Bukowski, για την Inner Ear. Κομμένο σε 150 αριθμημένα αντίτυπα εμφανίζει στην πρώτη πλευρά ένα τραγούδι σε στίχους April Walz (πρόκειται για μια τραγουδοποιό της country από την Καλιφόρνια, όπως διαβάζω στο site της εταιρείας, η οποία είχε γράψει στίχους και στο “Hot summer”, από το περσινό δισκάκι των 2 By Bukowski), ενώ στη δεύτερη ακούγεται ένα 6λεπτο ορχηστρικό, το “Jam four”.

Ξεκινώντας από το τελευταίο θα λέγαμε πως, σ’ αυτό, οι 2 By Bukowski φανερώνουν αρετές… μεγάλου γκρουπ. Πρόκειται, εν ολίγοις, για μια σύνθεση ηλεκτρονικού ροκ, απ’ αυτές που δεν ακούς συχνά από ελληνικά σχήματα, με φανερές αναφορές στη μεγάλη δεκαετία του είδους, τη δεκαετία του ’70, καθώς συνδυάζει hints από early Vangelis (εκείνο το φοβερό δισκάκι με τους Alpha Beta π.χ.) και γερμανική kosmische musik. Το αποτέλεσμα είναι απλώς… εντυπωσιακό.

Το “Dead man’s lullaby”, που διαθέτει για ακόμη μία φορά τα φωνητικά της Kid Moxie, έχει άλλη όψη (σαν τραγούδι). Ίσως, γιατί είναι τραγούδι. Εντάξει, εμένα φέρνει στη μνήμη μου, στο βάθος, το περίφημο “Dead man’s tale”, του Terje Rypdal από το 1968, παρότι εδώ δεν έχουμε ένα ψυχεδελικό-ροκ άσμα. Τα ηλεκτρονικά ροκ στοιχεία είναι και σ’ αυτό το track κυρίαρχα θέλω να πω – απλώς η αργή ανάπτυξη τού τραγουδιού, που πατάει πάνω σ’ αυτό το τελετουργικό rhythm section, μπορεί να δημιουργήσει ορισμένες ωραίες… αυταπάτες.

Πρέπει να το έχω ξαναγράψει. Περιμένουμε άλμπουμ από τους 2 Βy Bukowski…

ILLEGAL OPERATION: The leaf / Eleven [Inner Ear, 2018]

Μετά το προπέρσινο πια “Down” [Inner Ear, 2017], εκείνο το εξαιρετικό, blues κατά βάση, LP για το οποίον είχαμε γράψει τα σχετικά στην ανάρτηση τής 22/5/2017, οι Illegal Operation επανεμφανίζονται με τούτο το 45άρι, που επίσης είναι κομμένο σε 150 αριθμημένα αντίτυπα (πέραν του digital).

Το “The leaf” είναι ένα ορχηστρικό track με νόημα. Στην αρχή ξεκινάει με κάτι… θορύβους, feedbacks και τα τοιαύτα, αλλά πολύ γρήγορα ξεδιπλώνονται τόσο η μπροστινή, νωχελική, μελωδική γραμμή του, όσο και μια δεύτερη… παρεφθαρμένη στο background, που εξελίσσεται σαν να διαγράφει ρυθμικά το κομμάτι και που καταλαμβάνει θέση lead, όσο πλησιάζουμε προς το τέλος. Θέλω να πω πως αυτή η κιθαριστική συνομιλία είναι πολύ ενδιαφέρουσα, δείχνοντας την άνεση των Illegal Operation στη διαμόρφωση πειστικών desert-blues καταστάσεων.

Το “Eleven” που είναι στην πίσω πλευρά, και είναι τραγούδι, δεν διαφέρει σαν αισθητικό γεγονός από το “The leaf” – κάτι που ήταν αναμενόμενο φυσικά. Και εδώ η σχετική blues σκοτεινιά κυριαρχεί, που μαζί με την ιδιαίτερη φωνητική επεξεργασία οδηγούν τελικώς το κομμάτι κάπου… πολύ ψηλά.

BEDOUIN: Submarine / Youth [Inner Ear, 2018]

Καινούριο συγκρότημα είναι οι Bedouin, προέρχονται από την Πάτρα και αποτελούνται από τους Βασίλη Σμπήλια φωνή, κιθάρες, ταμπουρίνο, Σπύρο Παπαϊωάννου κιθάρες, πλήκτρα, φωνή, Θεόδωρο Παπαδόπουλο κιθάρες, Γεράσιμο Ασπρομάλλη μπάσο, φωνή και Γιώργο Αμαξά ντραμς, κρουστά. Το “Submarine / Youth” είναι το παρθενικό δισκάκι τους (κι αυτό 150άρι), που κινείται σε σκληρούς ροκ δρόμους, όχι μεταλλικούς, αλλά τύπου Wipers να πούμε. Κιθάρες στη… νιοστή, θόρυβοι (αναδράσεις) και γενικώς μια κάπως stoned κατάσταση, μια ροκ νιρβάνα στο μάξιμουμ στο πρώτο track, που δείχνει βασικά… νιάτα και όρεξη για ακατάβλητη κιθαριστική προσφορά

Το δεύτερο τραγούδι, το “Youth”, πάει πιο πολύ προς το… αυθάδες eighties garage-rock, με τα πλήκτρα να κάνουν πιο εμφανή την παρουσία τους πίσω, και με τις κιθάρες μπροστά να θερίζουν. Εξαιρετικό.

Και ωραίοι γενικώς!

Επαφή: www.inner-ear.gr

ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΦΕΓΓΟΣ ΔΕ ΒΙΤ λήροι

Για τον Σπύρο Φέγγο (1957-2018) έχω γράψει κι άλλες φορές στο δισκορυχείον. Πέρα από το επιμνημόσυνο κείμενο της 3ης Ιανουαρίου 2018, ο Φέγγος έχει αναφερθεί στο blog σε σχέση με το φεστιβάλ Praxis Jazz (κριτική του για τη διοργάνωση του 1982, που είχε δημοσιευθεί στο περιοδικό συν και πλην, τεύχος 4, Νοέμβρης 1982), ως συμμετέχων στο άλμπουμ «Παράξενα Παραμύθια / Weird Fairytales» [Η Λάθος Άκρη του Τηλεσκοπίου, 2012], όπως και για τη μετάφρασή του στο εξαιρετικό βιβλίο τού Charles Ives Δοκίμια πριν τη σονάτα [Άκρον, Καλαμάτα 2001].

Τώρα, ένα ποιητικό βιβλίο, ένα παράξενο ποιητικό βιβλίο του Σπύρου Φέγγου, που κυκλοφόρησε μετά το θάνατό του από τις εκδόσεις Απόπειρα (Νοέμβριος, 2018), με την επιμέλεια του φίλου και συντοπίτη του, στην Καλαμάτα, Γιώργου Γιαννόπουλου, θα μας απασχολήσει στις επόμενες γραμμές.
Έχοντας γνωρίσει από κοντά τον Σπύρο Φέγγο (υπήρξαμε συνεργάτες στο περιοδικό Jazz & Τζαζ) είχα αντιληφθεί, όχι μόνο μέσα από τα κατά καιρούς κείμενά του, αλλά και από τις μεταξύ μας συζητήσεις, τον ιδιαίτερο λόγο του (και τον γραπτό και τον προφορικό). Ο Φέγγος αντιμετώπιζε πολλές καταστάσεις και όχι μόνο τις θετικές ή τις ουδέτερες, αλλά ακόμη και τις πιο… επιβαρυντικές μ’ ένα οξυδερκές πνεύμα, μέσα από το οποίο διαφαίνονταν το χιούμορ του (μ’ αυτή τη λεπτή διάκριση της λέξης, την οποίαν εννοούν οι Βρετανοί), μα ακόμη η λεπτή ειρωνεία του (που συχνά επείχε ρόλο κριτικής), η αχαλίνωτη φαντασία του (κινούμενη στα όρια του υπερρεαλισμού), όπως και το μονίμως παιγνιώδες ύφος του, το οποίον επιβεβαιώνεται και από τον υπότιτλο τού τελευταίου βιβλίου του Λήροι / ή 39 ποιήματα σαν για μικρά παιδιά.

Ο Φέγγος ήταν επηρεασμένος ή μάλλον αγαπούσε τη λογοτεχνία και την ποίηση τού παραλόγου (ας το πούμε έτσι, αν και δεν είναι τόσο δόκιμος ο όρος).

Στην εισαγωγή ο Πρόδρομος Ιωαννίδης (ένα alter ego του ποιητή, όπως μας πληροφόρησε ο Γ. Γιαννόπουλος) τοποθετεί αυτό το πλέγμα αναφορών του Φέγγου στα limericks – εκείνα τα πεντάστιχα χιουμοριστικά-σκωπτικά ποιηματάκια, που εμφανίστηκαν στα αγγλικά γράμματα στις αρχές του 18ου αιώνα, για να γίνουν δημοφιλή, μέσω του Edward Lear, τον 19ον αιώνα πια.

Όσον αφορά στις σχετικές αναφορές στην ελληνική λογοτεχνία… ο Πάνος Κουτρουμπούσης με τα κείμενα και τα ποιήματά του, λογικώς, αποτέλεσε μια σοβαρή επιρροή για τον Φέγγο. Τέτοιου τύπου ποιήματα, αν και όχι πάντα πεντάστιχα, έχει δημοσιεύσει ο Κουτρουμπούσης σε διάφορα βιβλία του, όπως π.χ. στα Η Εποχή των Ανακαλύψεων [Futura, 2002] και Το Κεντράκι του Ταρζάν και Άλλα Παραμύθια [Εκδόσεις Γαβριηλίδης, 2005]. Ο Ιωαννίδης αναφέρει επίσης τη σχετική σκωπτική ποίηση του Μποστ και ακόμη εκείνη του όχι πολύ γνωστού Νίκου Δαμίγου. Σ’ αυτόν, τον τελευταίο, ανήκουν οι στίχοι από τα «τραγούδια της εξορίας», που είχαν ηχογραφηθεί από εξόριστους στη Λέρο, στο διάστημα 1967-1971, με το κασετόφωνο του επίσης εξόριστου (τότε) Χαρίλαου Φλωράκη.

Τα ποιήματα του Σπύρου Φέγγου είναι επτάστιχα, εξάστιχα, πεντάστιχα (στην κλασική φόρμα των limericks) τετράστιχα, τρίστιχα, και μερικά και πιο μεγάλα. Όλα βεβαίως, και τα 50 (και όχι μόνον τα 39, στα οποία αναφέρεται ο τίτλος), διαθέτουν αυτά τα χαρακτηριστικά που περιγράψαμε πιο πάνω. Δύο δείγματα: 

Πίστη και ελπίδα 

Ήταν δύο νέοι απ’ το Λαύριο 

που σκέφτονταν ελάχιστα το αύριο.  

Μα σαν τα πετεινά του ουρανού 

και σαν τις μαργαρίτες του αγρού 

αφήνανε το αύριο για το αύριο 

οι δύο αθώοι νέοι από το Λαύριο.  

Ερημίτης 

Ήταν ένας ακατοίκητος πλανήτης 

αλλά τον διάλεξε ένας ερημίτης 

για να εγκατασταθεί 

και να απομακρυνθεί – 

μακριά από τους ανθρώπους 

και τους κακούς τους τρόπους.

Έτσι, για έναν ακόμη ερημίτη 

χάσαμε έναν ακατοίκητο πλανήτη.

JEANNE LEE, RAN BLAKE άγνωστες εγγραφές ενός θρυλικού τζαζ ντούο από το 1966-67

Έχουμε αναφερθεί αρκετές φορές στο δισκορυχείον στον σημαντικότατο πιανίστα της jazz Ran Blake (δάσκαλος επίσης στο New England Conservatory της Βοστόνης, για πάνω από 50 χρόνια!) και ειδικότερα στα ντουέτα του με γυναικείες φωνές. Και υπάρχει μια παράγραφος σ’ αυτά τα κείμενα, που τη μεταφέρουμε από ποστ σε ποστ, προσθέτοντας πάντα κάτι, επειδή έτσι συνοψίζουμε αυτές τις συνεργασίες. Να…

«Το σχήμα πιάνο-φωνή απασχολεί τον Ran Blake από το ξεκίνημα της καριέρας του. Το πρώτο του άλμπουμ στην RCA, το 1962, που είχε τίτλο “The Newest Sound Around” έγινε με τη συμμετοχή τής Jeanne Lee, ενώ διεσώθη, μαζί της, κι ένα live στη Στοκχόλμη (1966), που εκδόθηκε για πρώτη φορά πολλά χρόνια αργότερα (1995) ως “Free Standards” από τη γαλλική Columbia. Με την Lee ξανασυναντήθηκε ο Blake το 1989 στο άλμπουμ τής Owl “You Stepped Out of the Cloud”, ενώ πιο πριν (1978) είχε συνεργαστεί με την Eleni Odoni στο “Rapport” [Arista-Novus], ερμηνεύοντας, μάλιστα, οι δυο τους, το “Βραδιάζει” του Μίκη Θεοδωράκη. Το 1994 ο Ran Blake συνεργάζεται για πρώτη φορά με την τραγουδίστρια Christine Correa (πάντα σε σχήμα πιάνο-φωνή), μια συνεργασία την οποίαν επαναλαμβάνει 15 χρόνια αργότερα με την ηχογράφηση του “Out of Shadows” και στη συνέχεια με τα δύο tributes στην Abbey Lincoln. Να θυμίσουμε ακόμη τα πιο πρόσφατα ντούο τού Ran Blake με την Sara Serpa, πριν πάμε στο τελευταίο εξ αυτών, το “Town & Country”, τη συνεργασία του δηλαδή με την Dominique Eade το 2017 – μια συνεργασία που είχε αποτυπωθεί και στο “Whirlpool” του 2011».

Τώρα, αυτή η σειρά των άλμπουμ τού Ran Blake με γυναικείες φωνές όχι απλώς επεκτείνεται, αλλά σφραγίζεται θα λέγαμε από ένα εκπληκτικό 2CD, το “The Unique Voice of Jeanne Lee with Ran Blake at the Piano / The Newest Sound You Never Heard, European Recordings 1966/1967” [a-side records, 2018], που περιλαμβάνει ανέκδοτες μέχρι σήμερα εγγραφές τού αμερικανού πιανίστα και της Jeanne Lee από τη διετία 1966-67, που συνέβησαν στο Βέλγιο. Στο πρώτο CD ακούγονται 19 θέματα από το 16o JazzPanorama του 1966, όπως και ηχογραφήσεις της 21/10/1966, στο Studio 1 της Vlaamse Radio-en Televisieomroeporganisatie (VRT), ενώ στο δεύτερο CD καταγράφονται 14 tracks (γραμμένα το 1967, στο VRT, άγνωστον όμως πότε ακριβώς).

Το σχήμα πιάνο-γυναικεία φωνή δεν ήταν κάτι σύνηθες το 1962, όταν κυκλοφόρησε το κλασικό σήμερα “The Newest Sound Around” [RCA Victor] των Ran Blake και Jeanne Lee. Μα και αν ήταν, σε όποιες περιπτώσεις ήταν στην πορεία (για τα sixties λέμε πάντα), δεν είχε την ελευθερία των κινήσεων που εμφάνιζε, άπλετα, εκείνο το LP. Πάνω σ’ εκείνη τη βάση της «ελευθερίας» ο Ran Blake συνέχιζε να ηχογραφεί και στην πορεία (για τα sixties λέμε πάντα), είτε μόνος του, είτε σε σχήμα duo, δημιουργώντας ένα αισθητικό τζαζ-σώμα, το οποίον, και επί της ουσίας, ποτέ δεν εγκατέλειψε. Πρόκειται, δηλαδή, για μία εντελώς σπάνια περίπτωση πιανίστα-συνθέτη και αυτοσχεδιαστή, που για 57 ολόκληρα χρόνια βαδίζει πιστά και ακάθεκτα στην ίδια διαδρομή! Ηχογραφήσεις είτε μόνος του είτε με ελάχιστους συμπαίκτες δίπλα του (οι λίγες εξαιρέσεις επιβεβαιώνουν τον κανόνα), ηχογραφήσεις που δημιούργησαν νέα πρότυπα, νέα αρμονικά δεδομένα για τα σχήματα πιάνο-φωνή, καταδεικνύοντας συν τοις άλλοις και το πώς ένα ευρύ-ευρύτατο ρεπερτόριο (και pop εννοείται) μπορεί να μετατραπεί, όταν είσαι μεγάλος μουσικός, δίχως παρωπίδες, σε κάτι κλασικό και αποδεκτό απ’ όλους (και από εκείνους τους ακραιφνείς jazzheads στην περίπτωσή μας, που μπορεί να μην έχουν καλλιεργήσει, εν τω μεταξύ, κάποια σχέση με την pop). Όλα τούτα και άλλα ακόμη αποδεικνύονται περίτρανα σ’ αυτές τις εντυπωσιακές ανέκδοτες εγγραφές, οι οποίες, μετά από 50+ χρόνια, είναι έτοιμες να γράψουν ιστορία.

Ο Ran Blake είναι ένας πιανίστας μοναδικός, μια τελείως διακριτή πιανιστική προσωπικότητα. Κάτι, που το αντιλαμβάνεσαι αμέσως – είτε είσαι πιανίστας, είτε όχι. Το πώς αναπτύσσει τις μελωδίες του (ο Monk θα αποτελεί, πάντα, μιαν αρχή), το πώς «χτίζει» τα κομμάτια του, πότε επιλέγει να αυξήσει την ένταση ή να την χαμηλώσει, πότε δίνει το σήμα για τους φωνητικούς αυτοσχεδιασμούς και πότε για το normal singing, πώς αντιμετωπίζει τις παύσεις, πώς αλλάζει ρυθμούς και tempi, πώς διευθετεί τα δύσκολα περάσματα στο δεξί χέρι, και πώς συνοδεύει απλά, και με λίγες νότες, από το αριστερό, πώς αυτοσχεδιάζει όταν μένει «μόνος» και βεβαίως πώς ενσωματώνει άπασες τις αναφορές του (έντεχνες, λαϊκές, jazz, pop κ.λπ.), δημιουργώντας ένα άλλο, καινούριο «είδος». Όλα τούτα, και άλλα ακόμη, προσδιορίζουν την περίπτωσή του.

Δίπλα του, οπωσδήποτε, σ’ αυτό το μοναδικό ταξίδι είχε φυσικά μιαν ασυναγώνιστη τραγουδίστρια. Η Αφροαμερικανή Jeanne Lee (1939-2000) είναι απλώς εκπληκτική! Απίστευτη! Ελάχιστες τραγουδίστριες εκείνη την εποχή, ακόμη και από τις πιο μεγάλες, είχαν τη δική της τεχνική. Η φωνή της δεν είναι απλώς το τέλειο όργανο, αλλά κι ένα όργανο πλήρως υποταγμένο στις εκάστοτε διαθέσεις και απαιτήσεις (γι’ αυτό είναι και τέλειο εξάλλου), καθώς οι άφθαστες ερμηνευτικές ικανότητές της τη βοηθούν να ανταποκριθεί πλήρως στους διάφορους ρόλους που επωμίζεται – μιας και στο “The Newest Sound You Never Heard” ερμηνεύει τραγούδια διαφορετικών λεπτομερειών, κάτι όχι σύνηθες για τότε. (Ναι, και Beatles και Bob Dylan, φυσικά και Monk, και επιπλέον παραδοσιακά, jazz standards, Billie Holiday, Ray Charles και άλλα πολλά, παραδίδοντας μαθήματα!). Για να μην πω ότι είμαι σίγουρος πως η Jeanne Lee είχε υπάρξει, τότε, βασική επιρροή για όλες τις ανερχόμενες ευρωπαίες τζαζ τραγουδίστριες του καιρού της, είτε μέσω του “The Newest Sound Around”, που είχε κυκλοφορήσει και στην Ευρώπη (το 1962), είτε μέσω των ζωντανών παραστάσεών της (στη Γηραιά Ήπειρο). Όσοι, για παράδειγμα, ευφραίνονται με το τραγούδισμα της Karin Krog, της Inge Brandenburg ή της Monica Zetterlund, θα διαπιστώσουν, ακούγοντας τις ερμηνείες της Jeanne Lee από τα sixties, το πλέον προφανές. Πως η περίπτωσή της υπήρξε μοναδική (και… μαύρη και λευκή, και «ευγενής» και λαϊκή, και ό,τι άλλο θα μπορούσε να θεωρηθεί ως «μπροστά από την εποχή της»).

Πολύ σημαντικό 2CD με unreleased sixties tracks από δύο μεγάλους καλλιτέχνες, που ξαναγράφουν ιστορία!

Επαφή: www.ranblake.com, www.necmusic.edu

ARIANNA K ελληνίδα singer-songwriter στο πρώτο άλμπουμ της

Arianna K είναι η Αριάννα Καρανικόλα, όπως διαβάζω στο discogs, κόρη του κιθαρίστα Γιώργου Καρανικόλα (Omega Ray, Blackmail, The Last Drive κ.λπ.). To “Early Landed” [Sound Effect Records, 2018] είναι το πρώτο της άλμπουμ, κυκλοφόρησε προς το τέλος της προηγούμενης χρονιάς σε CD και σε digital και μας γνωρίζει, όπως και να το κάνουμε, μια σημερινή τραγουδοποιό, που χρησιμοποιεί τα αγγλικά για να εκφραστεί, προσφέροντάς μας δέκα κομμάτια (εννέα δικά της, από τα οποία ένα είναι ορχηστρικό, και μια version, κάπως περίεργη ως επιλογή, αλλά όχι αταίριαστη τελικώς, το “Seabird” των Alessi από το 1976). Στο άλμπουμ δεν αναφέρεται ποιοι συμμετέχουν στην εγγραφή, πράγμα που μπορεί να σημαίνει πως ό,τι ακούμε εδώ ίσως να προέρχεται από την ίδια την Arianna K, ενώ η όλη ατμόσφαιρα, σαν άκουσμα, παραγωγή κ.λπ. κομίζει επίσης κάτι… προσωπικό – είναι κάπως «σπιτική» εννοώ και «ζεστή» (κάτι που, προφανώς, ήταν στις προθέσεις όσων δούλεψαν για το “Early Landed”).

Δεν ξέρω αν είναι το rock αυτό που κυριαρχεί εδώ, το indie, το post- και όλα αυτά τα από λίγο έως πολύ ασαφή, εκείνο που ξέρω (επειδή το ακούω) είναι πως η Arianna K βρίσκεται κάπως σ’ ένα… μεταίχμιο. Επιχειρεί δηλαδή να ισορροπήσει ανάμεσα σε πιο ηλεκτρικά κομμάτια και σε πιο ήπια, ακουστικά ή και folk (ή έστω στις παρυφές του folk), κάτι που εξ ορισμού δεν είναι εύκολο. Και αυτό είναι ένα θέμα, οπωσδήποτε, όσον αφορά στη συνοχή του άλμπουμ της. 

Εγώ νομίζω πως στην Arianna K ταιριάζουν πιο πολύ οι μπαλάντες και ο ακουστικός ήχος – ενώ θα ήθελα να την ακούσω και σε τραγούδια στη γλώσσα μας, γιατί αυτά που περιγράφονται εδώ, στα αγγλικά, δεν είναι δύσκολο να ειπωθούν και στα ελληνικά. Έτσι νομίζω (με κάποια παραπάνω προσπάθεια βεβαίως).

Συμπαθητικό ντεμπούτο λοιπόν, το “Early Landed”, πρώτον απ’ όλα συνθετικά (η Arianna K ξέρει να γράφει καλές μελωδίες), έπειτα ερμηνευτικά (μια ιδιαίτερη φωνή, όχι αξιώσεων, αλλά «δική της» και αυτό έχει σημασία) και βεβαίως στιχουργικά (με τα απλά νοήματα γύρω από τα ποικίλα υπαρξιακά θέματα, που άπτονται των σχέσεων, αλλά και ευρύτερα).

Στα καλύτερα τραγούδια του άλμπουμ θα τοποθετούσα οπωσδήποτε το “Angry song” και το “Steps”, ενώ πολύ καλό είναι και το “Seabird” (η διασκευή της στο τραγούδι των Alessi όπως είπαμε).

Επαφή: www.soundeffect-records.gr