Δευτέρα 14 Ιουλίου 2025

ΜΟΝΟΚΕΡΩΣ dreamy pop με ελληνικό στίχο

Οι Μονόκερως είναι ένα συγκρότημα-πρότζεκτ, μέλη του οποίου είναι ο μπασίστας Νίκος Κόλλιας, που γράφει και τις μουσικές των τραγουδιών του πρόσφατου φερώνυμου δίσκου τους [Veego Records, 2025] και ακόμη οι Κωστής Χριστοδούλου πιάνο, σύνθια, Δημήτρης Σιάμπος κιθάρες και Σεραφείμ Γιαννακόπουλος ντραμς. Ο Γιαννακόπουλος έχει γράψει και στίχους σε δύο τραγούδια, ενώ στα υπόλοιπα έξι στιχουργός είναι ο Νίκος Βεργέτης. Αυτή η βασική ομάδα συμπληρώνεται, τώρα, από μία δεύτερη, που έχει πάρει πάνω της σχεδόν όλες τις φωνές. Έχουμε λοιπόν και τους/τις Χριστίνα Χριστοδούλου, Ειρήνη Αραμπατζή, Moa Bones, Ελένη Αράπογλου, Κώστα Σιδηροκαστρίτη, Sophie Lies και Φώτη Σιώτα, που συμπληρώνουν την line-up του σχήματος.
Τους Μονόκερως, χοντρικά, θα τους χαρακτηρίζαμε pop, και ειδικότερα dreamy pop, και το γεγονός πως οι άνθρωποι αυτοί προσπαθούν να ταιριάξουν, στο συγκεκριμένο υποείδος, λόγια ελληνικά είναι κάτι (αυτό) που τους τιμά. Πόσο μάλλον όταν τα λόγια, τα περισσότερα λόγια είναι καλά και όχι αυτά τα διάφορα δήθεν και κακογραμμένα που ακούμε σε πολλά άλμπουμ της σύγχρονης ελληνικής ποπ. Επίσης να πω πως ο Βεργέτης είναι πολύ καλύτερος στιχουργός από τον Γιαννακόπουλο – και ευτυχώς, δηλαδή, αφού τα έξι από τα οκτώ τραγούδια έχουν δικά του λόγια. Τώρα, το πώς γίνεται το ωραιότερο συνολικά τραγούδι του δίσκου, ή έστω ένα από τα 2-3 ωραιότερα, να έχει στίχους του Γιαννακόπουλου (και αναφέρομαι στο «Μωβ», που τραγουδά η Αραμπατζή) εμένα δεν με παραξενεύει. Υπό την έννοια πως το σύνολο είναι κάτι που διαθέτει μιαν αυτοδυναμία, δίχως να εξαρτάται πάντα από τα επιμέρους. Φερ’ ειπείν μέτριοι κατά μόνας μουσικοί, μπορεί, όταν συνεργάζονται να δημιουργούν κάτι πολύ παραπάνω από τις ικανότητες του καθενός ξεχωριστά. Έτσι λειτουργούν, συχνά, οι ομάδες και στο... ποδόσφαιρο και στη μουσική.
Η δική μου γνώμη είναι πως το dreamy style δεν πολύ-ταιριάζει στους Μονόκερως. Βασικά πιστεύω πως αν τα τραγούδια τους είχαν μια πιο κοινή (διάβαζε και παλαιική) αντιμετώπιση αυτά θα ακούγονταν καλύτερα. Εν πάση περιπτώσει το dreamy εξακολουθεί να «παίζει» ως διέξοδος και στο σύγχρονο ποπ περιβάλλον οπότε δεν γεννάται θέμα. Οι άνθρωποι ήθελαν να κάνουν κάτι που να συμβαδίζει με την εποχή και, βεβαίως, δεν μπορείς να τους κατηγορήσεις γι’ αυτό.
Ακόμη να πω πως τα ακουστικά parts προσφέρουν άλλη χάρη στα κομμάτια (στο «Σβήνουν οι μνήμες» ας πούμε), ενώ πολύ καλό τραγούδι είναι και το «Θα ’ρθουν καλύτερες στιγμές», που έχει ακουστική εισαγωγή, πολύ καλούς στίχους από τον Βεργέτη, ωραία μουσική από τον Κόλλια και ερμηνεία (όχι και τόσο dreamy) από τον Φώτη Σιώτα.
Γενικώς θα έγραφα για ένα ενθαρρυντικό ντεμπούτο και για ένα καλό άλμπουμ (ή και πολύ καλό κατά τόπους) από τους Μονόκερως, οι οποίοι αξίζει να το παλέψουν κι άλλο και να μην τα παρατήσουν.
Επαφή: https://veegorecords.bandcamp.com/album/monokeros

Κυριακή 13 Ιουλίου 2025

ΜΙΚΡΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟ FACEBOOK 651

12/7/2025
Και όμως υπήρχε κατάστημα στην Αθήνα, την άνοιξη του 1972, σε μια πολύ δύσκολη εποχή, που πουλούσε πόστερ ροκ καλλιτεχνών και συγκροτημάτων (Santana, Jimi Hendrix), μαζί με Che και τη θρυλική (και κυνηγημένη) αντιχουντική αφίσα «ΒUS ONLY» του Δημήτρη Σαπρανίδη! Μπορεί κάτι τέτοια να μοιάζουν με λεπτομέρειες, αλλά δεν είναι...
Μόνο στο «Ροκ, Ελληνικό Ροκ, Κοινωνία & Πολιτική στη μακρά δεκαετία του ’60 (Μία αντι-ανάγνωση)» [Όγδοο, 2025] θα διαβάσεις γι’ αυτά τα θέματα...

12/7/2025
Σήμερα συμπληρώνει μια βδομάδα στα βιβλιοπωλεία το νέο βιβλίο μου «Ροκ, Ελληνικό Ροκ, Κοινωνία & Πολιτική στη μακρά δεκαετία του ’60 (Μία αντι-ανάγνωση)» [Όγδοο, 2025]. Ένας τόμος 500 σχεδόν σελίδων, που επιχειρεί να δει πίσω από τις κουρτίνες, τι συνέβαινε στη «δυτικού τύπου» μουσική και την ταυτόχρονη κοινωνικοπολιτική καθημερινότητα ανάμεσα στα χρόνια 1956-1974.
Μέσα σ’ αυτή τη βδομάδα λοιπόν το βιβλίο κατορθώνει να ανεβεί στη ΔΕΥΤΕΡΗ θέση, στη λίστα με τα ευπώλητα μουσικά βιβλία του τελευταίου διμήνου της Πολιτείας (έχω τη γνώμη πως και σε άλλα βιβλιοπωλεία πάει το ίδιο καλά), ενώ βρίσκεται και στην ΤΕΤΑΡΤΗ θέση μεταξύ όλων των βιβλίων Τέχνης. Πρόκειται (για τόσο γρήγορα) για μία πρώτη απόδειξη επιτυχίας.
Όσοι και όσες ετοιμάζεστε για διακοπές και ταυτόχρονα γουστάρετε την ελληνική μουσική σε όποια έκφανσή της μην αμελήσετε αυτό το βιβλίο από τις επιλογές σας. Θα επιστρέψετε, με το καλό, και ακόμη θα το διαβάζετε...

11/7/2025
Όταν από τον Σεπτέμβριο του ’66 η Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη (ΔΝΛ) –παιδιά που πρόσκεινταν χοντρικά στη λεγόμενη «παραδοσιακή αριστερά»– μέσω του περιοδικού της «Η Γενιά μας», παρουσίαζε θέμα για τους Beatles, στο οποίο τα έχωνε στους πουριτανούς Αμερικάνους που εξεγείρονταν, επειδή ο Λένον είχε πει, τότε, πως ήταν πιο δημοφιλείς και από τον Χριστό, παρουσιάζοντας τους «εξεγερμένους» σαν τους ρατσιστές της Νοτίου Αφρικής (ορθότατον!), προβάλλοντας ταυτόχρονα την αντιπολεμική ρητορική των Fab Four, κάποιοι άλλοι ροκάδες, στην Ελλάδα, μερικά χρόνια αργότερα, θα μας έλεγαν πως οι Beatles αρέσουν «σε πολλές νοικοκυρές» (φτύνοντάς τους). Είμαστε με τις νοικοκυρές ασυζητητί!
Γι’ αυτά τα ωραία θα διαβάσεις στο μαχητικό βιβλίο «Ροκ, Ελληνικό Ροκ, Κοινωνία & Πολιτική στη Μακρά Δεκαετία του ’60 (μία αντι-ανάγνωση)» [Όγδοο, 2025] και όχι ξανά-μανά τα ίδια και τα ίδια... δισκογραφίες, πήγαινε-έλα μουσικών και... είμαστε όλοι μια ωραία ατμόσφαιρα...

11/7/2025
Όλοι πρέπει να ξέρετε την τραγουδάρα του Donovan “Hey Gyp”, αν όχι από τον ίδιο τουλάχιστον από τους Eric Burdon & The Animals. Ποιος ήταν ο Gyp Mills, που εδώ φωτογραφίζεται, το 1966, στην Πάρο με τον Donovan (ο οποίος Donovan κρατάει το “Revolver” των Beatles);
Η ιστορία του μεγάλου Σκωτσέζου τραγουδοποιού στην Ελλάδα, δεν έχει γραφτεί ποτέ με τις λεπτομέρειες τις οποίες θα διαβάσετε στο «Ροκ, Ελληνικό Ροκ, Κοινωνία & Πολιτική στη Μακρά Δεκαετία του ’60 (μία αντι-ανάγνωση)» [Όγδοο, 2025], που τώρα κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία...

10/7/2025
Ανέτρεξα σε πάνω από 400 πηγές (οι απολύτως περισσότερες έντυπες και πολλές από αυτές δυσεύρετες) προκειμένου να εξακριβώσω πλείστα όσα γεγονότα και καταστάσεις, σχετικές με όλα εκείνα που περιγράφονται στο νέο βιβλίο μου «Ροκ, Ελληνικό Ροκ, Κοινωνία & Πολιτική στη Μακρά Δεκαετία του ’60 (μία αντι-ανάγνωση)» [Όγδοο, 2025]. 
Ανάμεσα σ’ αυτές οι «Μοντέρνοι Ρυθμοί», με τις όποιες ονομασίες τους μέσα στα χρόνια, έχουν τη δική τους θέση.

ALUNE WADE: ο σενεγαλέζος μπασίστας και τραγουδοποιός με τους έξοχους δίσκους – το νέο άλμπουμ του “New African Orleans” λειτουργεί σαν ένα παλίμψηστο της μαύρης μουσικής

Γεννημένος το 1978 στο Ντακάρ της Σενεγάλης, ο Alune Wade είναι ένας σημαντικότατος σύγχρονος συνθέτης, μπασίστας, τραγουδοποιός και τραγουδιστής – κάτι που το αποδεικνύει εδώ και χρόνια εξάλλου. Και το λέμε τούτο έχοντας κατά νου το γεγονός πως είναι οι δύο τελευταίοι δίσκοι του, στην ιστορική γερμανική ετικέτα Enja (A&N Music), εκείνοι, που χαίρουν, ακόμη πιο πολύ, της διεθνούς προσοχής.
Τον Wade τον ανακαλύπτει ο περίφημος συνάδελφός του Ismaël Lô (γενν. το 1956), όταν ήταν ακόμη μικρός (ο Wade), στα 18 του, δίνοντάς του το πρώτο «σπρώξιμο». Το αποτέλεσμα δεν θα αργήσει να φανεί. Όπως διαβάζουμε στο βιογραφικό του, όλα τα επόμενα χρόνια ο Wade θα βρεθεί δίπλα σε τεράστια ονόματα (Salif Keita, Oumou Sangaré, Bobby McFerrin, Joe Zawinul, Béla Fleck, Cheick Tidiane Seck, Deep Forest, Gregory Porter κ.ά.), πριν επιλεγεί από τον αμερικανό μπασίστα της τζαζ και του r&b Marcus Miller (γενν. το 1959) για να παίξει έναν ξεχωριστό ρόλο στο άλμπουμ του “Afrodeezia” [Blue Note, 2015].
Με προσωπική δισκογραφία, που ξεκινάει το 2006, για να κορυφωθεί τα τρία τελευταία χρόνια με τα άλμπουμ του στην Enja, o Alune Wade κάνει πράματα και θάματα στους δίσκους του, βγάζοντας φοβερή ενέργεια – ενώ, προφανώς, χαμός θα γίνεται και στα live του...(...)
Η πιο πρόσφατη δουλειά του σενεγαλέζου μουσικού αποκαλείται
New African Orleans [Enja & Yellowbird Records, 2025], αποτελώντας, και αυτή, άλλη μία ιδιαίτερη πρότασή του.
Στο έκτο άλμπουμ του, λοιπόν, ο Wade καταγράφει δικές του συνθέσεις, όπως και διασκευές, ηχογραφώντας σε Παρίσι, Ντακάρ, Λάγκος και Νέα Ορλεάνη. Οι τοποθεσίες δεν είναι τυχαία επιλεγμένες, καθώς συνδέονται και με κάποιες πολύ βασικές διαστάσεις της μουσικής του. Τις επιρροές του, εννοούμε, που μπορεί να εκκινούν από τη δυτικο-αφρικανική παράδοση και το afrobeat, πριν καταλήξουν στο ροκ του Hendrix, στην τζαζ και το νεο-ορλεανικό funk.
Περαιτέρω, κοιτώντας (και ακούγοντας) τις διασκευές, που συμπεριλαμβάνονται στο “New African Orleans”, αμέσως προσανατολίζεσαι. Λέμε για συνθέσεις των Dr. John (“Gris-gris gumbo ya ya”), Jimi Hendrix (“Voodoo child”), Fela Kuti (“Water no get enemy”) και Herbie Hancock (“Watermelon man”) και οι οποίες, εδώ, δεν δρουν μόνο συμβολιστικά. Εννοούμε πως μέσα από τα συγκεκριμένα tracks o Wade αρπάζει την ευκαιρία για να δημιουργήσει τον δικό του ήχο, αυτό το «μαύρο» αμάλγαμα, που μπορεί να ακούγεται, ταυτοχρόνως, χθεσινό, σημερινό ή –γιατί όχι;– και μελλοντικό ακόμη.
Έχουμε, έτσι, έναν ήχο αρκετά afro, με πολλά πνευστά, πλήκτρα, φωνές και κρουστά σε πρώτο πλάνο – και με το μπάσο, βεβαίως, του Wade να είναι πάντα εκεί, βαρύ, δυνατό και αποφασιστικό. Και κάπως έτσι τα κομμάτια του αποκτούν, αμέσως, λόγω των δικών του παιξιμάτων, και άλλα, deep αυτή τη φορά, χαρακτηριστικά. Υπάρχει λοιπόν από τη μια μεριά μια χορευτική διάθεση, που μπορεί να παραπέμπει ακόμη και σε George Clinton (Funkadelic κτλ.), αλλά από την άλλη υπάρχουν και οι soulful προσαρμογές, που χαλαρώνουν κάπως το κλίμα κάνοντάς το πιο... αγαπησιάρικο.
Φυσικά, οι μεγάλες προσφορές του δίσκου είναι κάτι κομμάτια σαν το... σενεγαλέζικο afrobeatSame Fufu” ή σαν την mid-tempo funky balladThree baobabs”, με τα νοσταλγικά breaks από το πιάνο και τη γενικότερη δυτικο-αφρικανική ατμόσφαιρα να σε ταξιδεύουν. Γενικώς, τα επτά πρωτότυπα είναι το ένα καλύτερο από τ’ άλλο, κάνοντας το “New African Orleans” να ηχεί εντελώς απολαυστικά (και όχι μόνο λόγω του μπασιστικού οδοστρωτήρα του Wade). Με τρεις λέξεις; Ένα σπουδαίο άλμπουμ!
 
Το όλον εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/music/alune-wade-o-senegalezos-mpasistas-kai-tragoydopoios-me-toys-exohoys-diskoys

Σάββατο 12 Ιουλίου 2025

ARVE HENRIKSEN / TRYGVE SEIM / ANDERS JORMIN / MARKKU OUNASKARI τέσσερις σκανδιναυοί σ’ ένα νέο ECM-άλμπουμ

Αυτοί οι τέσσερις σκανδιναυοί μουσικοί, ο τρομπετίστας Arve Henriksen (χειρίζεται και ηλεκτρονικά), ο σοπρανίστας-τενορίστας Trygve Seim, ο κοντραμπασίστας Anders Jormin και ο ντράμερ Markku Ounaskari, μπορεί να μην είχαν δισκογραφήσει, έως εσχάτως, και οι τέσσερις μαζί, όμως, ως μονάδες, είναι πασίγνωστοι μέσα στο ECM-πλαίσιο. Οπότε... αυτήν ακριβώς την ιστορία και την εμπειρία τους κουβαλούν και στο Arcanum [ECM Records / AN Music, 2025], το πολύ πρόσφατο κοινό άλμπουμ τους, που ηχογραφήθηκε στην Κοπεγχάγη, τον Μάρτιο του ’23.
Μουσικοί με μεγάλη πορεία, μέσα κι έξω από τη γερμανική εταιρεία, και με μια πληθώρα από αξιόλογα άλμπουμ να κοσμούν το βιογραφικό τους, οι Henriksen, Seim, Jormin και Ounaskari, παρουσιάζουν στο “Arcanum” δέκα έξι μικρής και μέσης διάρκειας tracks, εν πολλοίς πρωτότυπα, υπό την έννοια πως τα δεκατέσσερα είναι originals, ενώ υπάρχουν και δύο διασκευές – η πρώτη σ’ ένα παραδοσιακό από την Φινλανδία και η δεύτερη στο “What reason could I give” του Ornette Coleman.
Οι λυρικοί τόνοι, οι χαμηλόφωνες οργανικές «ομιλίες» και «συνομιλίες», οι «θαμπές» μελωδίες, τα αργά tempi, και μαζί μ’ αυτά μια διάθεση νωχελικά εξερευνητική, που διατηρεί αυτή την τυπική περιβαλλοντική αφήγηση της βορειοευρωπαϊκής σκηνής είναι εκείνα που χαρακτηρίζουν το “Arcanum” – ένα άλμπουμ ήσυχο και στοχαστικό, πλήρως εναρμονισμένο με τον «ήχο της ECM».

Παρασκευή 11 Ιουλίου 2025

ERKKI-SVEN TÜÜR σύγχρονη συμφωνική

Ο Erkki-Sven Τüür (γενν. 1959) είναι ένας εσθονός συνθέτης, με μεγάλη πορεία στις ECM New Series (AN Music). Εμφανίστηκε εκεί για πρώτη φορά το 1996, με το άλμπουμ του “Crystallisatio”, ηχογραφώντας σε σταθερή βάση όλες τις επόμενες δεκαετίες.
Το πρόσφατο
Aeris (2025) είναι το ένατο άλμπουμ του, για την παράλληλη ετικέτα της ECM (την contemporary, avant, classic κ.λπ.), περιλαμβάνει τρία έργα του –το “Phantasma” (2018) για ορχήστρα, την “Symphony No.10 ÆRIS” (2021) για κουαρτέτο κόρνων και ορχήστρα και το “De Profundis” (2013) για ορχήστρα– και είναι ηχογραφημένο στο Estonian Concert Hall του Tallinn, τον Σεπτέμβριο του 2022. Στην ηχογράφηση συμμετέχουν η Estonian National Symphony Orchestra, υπό τον Olari Elts και το τετραμελές German Hornsound.
Το μεσαίο έργο, που διαρκεί περί τη μισή ώρα και που δίνει και τον τίτλο στον δίσκο, κυριαρχεί οπωσδήποτε, φανερώνοντας μάλλον με τον πληρέστερο τρόπο την συμφωνική γραφή του Erkki-Sven Τüür, που εδώ διαρρηγνύεται από την σθεναρή παρουσία του κουαρτέτου γαλλικών κόρνων.

Πέμπτη 10 Ιουλίου 2025

ΜΙΚΡΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟ FACEBOOK 650

10/7/2025
Ροκ, ελληνικό ροκ, κοινωνία & πολιτική στη μακρά δεκαετία του '60 (μία αντι-ανάγνωση) [Όγδοο, 2025].
[από το οπισθόφυλλο]

9/7/2025
Όσα αναφέρονται για τον Διονύση Σαββόπουλο και τα Μπουρμπούλια του στο «Ροκ, ελληνικό ροκ, κοινωνία & πολιτική στη μακρά δεκαετία του ’60 (μία αντι-ανάγνωση)» [Όγδοο, 2025] δεν θα τα βρείτε σε κανένα άλλο βιβλίο...

9/7/2025
Για μένα ο Τσίπρας έκανε μεγαλύτερο κακό στην Αριστερά και στις ιδέες της Αριστεράς απ’ όσο έκανε ο Σκόμπι το ’44 και η χούντα το ’73, όταν μπήκε στο Πολυτεχνείο. Αλλά δεν είναι αυτό το θέμα τώρα. Εννοώ πως αυτά είναι ζητήματα των ιστορικών και των μελετητών και πως δεν έχουν καμία σχέση με την καθημερινότητα του κόσμου.
Επίσης όλη η κουβέντα γύρω από το 2015 δεν έχει κανένα απολύτως νόημα, επειδή όλα είναι προφανή. Είναι προφανές θέλω να πω γιατί έγινε το δημοψήφισμα, είναι προφανές το τι σήμαινε το θηριώδες ΟΧΙ του κόσμου, που άγγιζε στην πράξη το 70%, ανεξάρτητα από το τι έγραφε το ψηφοδέλτιο, όπως είναι προφανές και το τι έπραξε ο Τσίπρας αμέσως μετά. Θέλω να πω ότι όλα αυτά είναι... τι κάνει νιάου-νιάου στα κεραμίδια.
Αν ο Τσίπρας θέλει να επιστρέψει λοιπόν, ας επιστρέψει. Εξάλλου, τίποτα άλλο δεν έχει να προτείνει το βαλτωμένο πολιτικό σύστημα. Πρέπει, όμως, να κάνει δύο πράματα πριν.
Να ζητήσει συγγνώμη από τον ελληνικό λαό, για το μεγαλύτερο έγκλημα της θητείας του. Την παράδοση της ΔΕΗ και του αγαθού της ενέργειας στα πιο αδηφάγα ιδιωτικά συμφέροντα, και να πει τι σκοπεύει να κάνει επ’ αυτού. Αν έχει διάθεση δηλαδή να επανορθώσει σ’ ένα βαθμό, και σε ποιον, το καθημερινό κακό που έκανε στην κοινωνία – στον απλό άνθρωπο και τις επιχειρήσεις, που γονατίζουν μέρα με τη μέρα από τους δολοφονικούς λογαριασμούς.
Κι έπειτα να μας εξηγήσει μ’ έναν πειστικό τρόπο γιατί μάζεψε 37 δις ευρώ, για να εξευμενίσει τους τοκογλύφους (τα «γεμάτα ταμεία» που λέει), και γιατί δεν προτίμησε να χτίσει και να εξοπλίσει πέντε μεγάλα καινούρια νοσοκομεία ας πούμε (να πηγαίνει ο κόσμος να κοιτάζεται τζάμπα, ή με συμβολικά ποσά) κι ας άφηνε 27 δις στα ταμεία.
Χρειάζονται απαντήσεις και στα δύο αυτά, όχι σούξου μούξου, εν σχέσει και με την όποια ενδεχόμενη επαναδραστηριοποίησή του.

9/7/2025
>>Και παρά το γεγονός ότι η αστυνομία δεν άφηνε τους πιτσιρικάδες να χορέψουν (τον καθένα που σηκωνόταν, τον πλάκωνε και τον χτυπούσε) έγινε το σώσε από πλευράς κερκίδας<<
(άλλα δείχνει η φωτογραφία...)
>>Και με το που γίνεται αυτό (...) το πιάνουν το κοριτσάκι δύο χωροφύλακες από τα μαλλιά και το σηκώσανε επάνω, το χτυπάγανε, του πήρανε τα λουλούδια, τα πετάξανε κάτω και τα πατήσανε.<<
Έχουν ειπωθεί απίστευτα πράματα για τη συναυλία των Rolling Stones στην Λεωφόρο Αλεξάνδρας, στις 17 Απριλίου 1967.
Αν θέλετε λοιπόν να διαβάσετε κάτι μετρημένο και σοβαρό για το συγκεκριμένο γεγονός, η σημασία του οποίου έχει εντελώς διαστρεβλωθεί από τους «άσχετους του ροκ», σας προτείνω το νέο βιβλίο μου «ΡΟΚ, ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΡΟΚ, ΚΟΙΝΩΝΙΑ & ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΗ ΜΑΚΡΑ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ '60 (ΜΙΑ ΑΝΤΙ-ΑΝΑΓΝΩΣΗ)», που τώρα κυκλοφορεί σε όλα τα βιβλιοπωλεία από το Όγδοο.
[Ας πούμε μια πολύ σοβαρή διαστρέβλωση που προωθείται είναι η χρησιμοποίηση των μικρο-επεισοδίων της συναυλίας, προκειμένου να αποφανθούν, oι «άσχετοι του ροκ», πως δεν ξαναήρθαν ξένα συγκροτήματα και καλλιτέχνες στην Ελλάδα μέχρι το 1980... όταν, στην πραγματικότητα, ήρθαν δεκάδες!]

8/7/2025
To άκουσα όταν βγήκε, το καλοκαίρι του '80 και 45 χρόνια μετά εξακολουθώ να το γουστάρω. Δεν ξέρω αν υπάρχει άλλο τραγούδι, που να με συναρπάζει περισσότερο, άμα το ακούσω σ' ένα μπαρ κάποια ζεστή νύχτα καλοκαιριού...
https://www.youtube.com/watch?v=jMry1Xp8ECk&list=RDjMry1Xp8ECk&start_radio=1

8/7/2025
Το «Ροκ, ελληνικό ροκ, κοινωνία & πολιτική στη μακρά δεκαετία του ’60 (μία αντι-ανάγνωση)» [Όγδοο, 2025] είναι ένα βιβλίο, που αποτελεί επέκταση του «Ραντεβού στο Κύτταρο» [Όγδοο, 2024] σε σχέση με το ελληνικό ροκ και σε θέματα, πλέον, πέραν της δισκογραφίας, ενώ δρα συμπεριληπτικά και σε σχέση με το σινεμά και τις «Cult Όψεις του Ελληνικού Κινηματογράφου» [LiFO Books, 2024], καθότι το νέο βιβλίο ανοίγει με μια ταινία, «Τα Κουρέλια Τραγουδάνε Ακόμα...» (1979) του Νίκου Νικολαΐδη, και ολοκληρώνεται με μία άλλη ταινία, την «Εκπομπή» (1968) του Θόδωρου Αγγελόπουλου.
Ενδιαμέσως, δε, υπάρχουν αναφορές σε πάμπολλες ταινίες, ελληνικές και ξένες, από το «Φράουλες και Αίμα» (1970) του Στιούαρτ Χάγκμαν και το «Γούντστοκ» (1970) του Μάικλ Ουόντλι, μέχρι τον «Γίγα της Κυψέλης» (1968) του Κώστα Καραγιάννη και τις «Διακοπές στο Βιετνάμ» (1971) του Πάνου Γλυκοφρύδη με τον Θανάση Βέγγο.
Θέλω να πω με αυτά πως το βιβλίο αποτελεί ένα μοναδικό, ένα πολύπλοκο και ατελείωτο trip ανάμεσα σε ροκ γεγονότα και καταστάσεις, που μπορεί να βιωθεί μόνο από εκείνους κι εκείνες που θα το διαβάσουν.

7/7/2025
Εντάξει, εμείς γράφουμε τα βιβλία, ο κόσμος κρίνει, εκτιμάει και αγοράζει, αλλά και οι βιβλιοπώλες; Αυτοί δεν παίζουν, επίσης, ένα μεγάλο ρόλο, καθώς φιλοξενούν τους κόπους μας στα καταστήματά τους;
Κωστής Τσιοπελάκος από τα Τρίκαλα. Οι Τρικαλινοί και οι Τρικαλινές στηρίζουν και το βιβλίο και το βιβλιοπωλείο του Κωστή. Τους ευχαριστώ όλους!

7/7/2025
Το εξώφυλλο του νέου βιβλίου μου «Ροκ, ελληνικό ροκ, κοινωνία & πολιτική στη μακρά δεκαετία του ’60» [Όγδοο, 2025] είναι αλήθεια πως με απασχόλησε πολύ. Τι θα έπρεπε αυτό να δείχνει; Ήταν τόσο μεγάλο το χρονικό εύρος, με το οποίο ασχολιόμουν, καθιστώντας περίπου αδύνατη την εύρεση μιας χαρακτηριστικής εικόνας.
Επειδή, λοιπόν, ο τίτλος του βιβλίου είναι κάπως «βαρύς» και πιθανώς «δυσνόητος» σκέφτηκα πως θα άξιζε να τον επεξηγήσω μέσω μιας εξωφυλλικής παρέμβασης. Και κάπως έτσι σκέφτηκα τα αποκόμματα από τίτλους παλιών περιοδικών, ώστε να γίνει ακόμη πιο σαφές το περιεχόμενό του. Στην πορεία πέρασαν από το μυαλό μου και άλλα θέματα, αλλά το κόνσεπτ των αποκομμάτων έπαιζε συνεχώς χωρίς αντίπαλο.
Αυτούς τους προσεκτικά επιλεγμένους τίτλους ήρθε να τους κάνει εξώφυλλο ο φίλος Κυριάκος Κουτσογιαννόπουλος, ένας από τους καλύτερους γραφίστες μας. Ο Κυριάκος, που είχε μαθητεύσει δίπλα στον Δημήτρη Θ. Αρβανίτη (τον πατριάρχη του ελληνικού μουσικού design και όχι μόνο) έφτιαξε τα 30 (περίπου) τελευταία εξώφυλλα του «Jazz & Τζαζ», συνδέοντας τη δουλειά του με την κορυφαία, για μένα, και το έχω ξαναγράψει αυτό, τελευταία φάση του περιοδικού – όταν το Jazz & Τζαζ «πέταγε» κανονικά, σε εμφάνιση και θεματολογία.
Όπως είπε κι ένας φίλος... θα το αγοράσουμε το νέο βιβλίο σου Φώντα και γιατί το εξώφυλλό του είναι αφίσα...

Τετάρτη 9 Ιουλίου 2025

ALCHEMY SOUND PROJECT jazz με κοινωνικές ρίζες

Το Alchemy Sound Project είναι ένα τζαζ σεπτέτο, στην παρούσα φάση, που αισίως φθάνει στην τέταρτη δουλειά του. [Σημειωτέον πως για τις προηγούμενες τρεις, δηλαδή τις “Afrika Love” (2021), “Adventures in Time and Space” (2018) και “Further Explorations” (2016), υπάρχουν reviews στο blog].
Σαυτό το CD, που αποκαλείται “Under the Surface / performs the music of Sumi Tonooka” [ARC, 2025], μέλη του Alchemy Sound Project είναι η Sumi Tonooka πιάνο, ο Gregg August μπάσο, ο Johnathan Blake ντραμς, η Erica Lindsay τενόρο σαξόφωνο, η Samantha Boshnack τρομπέτα, ο Michael Ventoso τρομπόνι και ο Salim Washington τενόρο σαξόφωνο, μπάσο κλαρίνο, φλάουτο. Τέσσερις άντρες και τρεις γυναίκες λοιπόν, με την Tonooka να είναι κάπως σαν η leader του σχήματος και η μοναδική συνθέτρια των επτά κομματιών. Όπως διαβάζουμε στο μέσα μέρος του all paper-gatefold (στο σημείωμα της Tonooka):
«Το “Under the Surface” είναι μια σουίτα επτά μερών, εμπνευσμένη από τις ρίζες των δέντρων και τον τρόπο με τον οποίο αυτές συνεργάζονται, ως υπόγεια συστήματα, για να υποστηρίξουν την επιβίωση όλων των υπολοίπων δέντρων, όλων των διαφορετικών ειδών. Αυτό το πολύπλοκο σύστημα ονομάζεται “wood wide web” ή “mycorrhizal network”. Το θεωρώ μια μεταφορά από τη φύση προς την κοινωνία –ανατρέποντας την έννοια της επιβίωσης του ισχυρότερου–, κάτι που πρακτικά σημαίνει πως ο δυνατός προσπαθεί να βοηθήσει τους αδυνάτους και τους κατεστραμμένους, ενθαρρύνοντας μια συλλογική συνεργασία που υποστηρίζει το σύνολο. Με άλλα λόγια, οι άνθρωποι χρειάζονται ο ένας τον άλλον, και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο θα πρέπει να συνεργάζονται, για να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν, όπως ακριβώς συμβαίνει με τα δέντρα».
Η επικοινωνία αυτή, την οποίαν επικαλείται η Tonooka, καταγράφεται αρχικώς στις συνθέσεις της, και βεβαίως, από ’κει και πέρα, στην πρακτική διευθέτησή τους, μέσω της υποστήριξης που παρέχουν τα μέλη του σεπτέτου. Το αποτέλεσμα ακούγεται, εννοούμε, στα tracks του CD, τα οποία συναποτελούν ένα στέρεο ηχητικό σώμα, με πολλές και ενδιαφέρουσες διακλαδώσεις. Οι επιρροές από ήχους afro-jazz και latin-jazz, όπως και από μουσικούς σαν τον πιανίστα και συνιδρυτή της εταιρείας Strata-East Stanley Cowell (“For Stanley”), οι ποικίλες Ellington-ικές αναφορές και βεβαίως η ελευθερία που παρέχει η ίδια η συνθέτρια στα μέλη του συγκροτήματος, για σολιστικές καταδείξεις, μα και για ομαδικούς ελεγχόμενους αυτοσχεδιασμούς, δημιουργούν ένα περιπετειώδες άκουσμα, που κρατά το ενδιαφέρον του ακροατή από την πρώτη έως την τελευταία στιγμή.
Επαφή: www.sumitonooka.com, https://sumitonooka.bandcamp.com/album/under-the-surface

Τρίτη 8 Ιουλίου 2025

AMBRE CIEL μια νέα καναδή τραγουδοποιός

Νέο όνομα. Η Ambre Ciel είναι Καναδή από το Μόντρεαλ και σ’ αυτό το ντεμπούτο άλμπουμ της, που περιλαμβάνει οκτώ δικά της τραγούδια και ορχηστρικά, αποδίδει σε δύο γλώσσες, σε αγγλικά και γαλλικά.
Τα τραγούδια τής Ciel, στο “Still, there is the sea” [Gondwana Records / ΑΝ Music, 2025], δεν είναι τυχαία. Δηλαδή δεν είναι τυχαία η ίδια. Πρόκειται, θέλω να πω, για μια τραγουδοποιό με τεχνικές γνώσεις και με απόψεις – κάτι που φαίνεται και από τον συνθετικό τρόπο της, μα και από τις ενορχηστρωτικές ιδέες, που επιφυλάσσει η ίδια για τα τραγούδια της.
Κατ’ αρχάς η Ciel έχει ωραία φωνή. Παρότι ακούγεται κάπως σαν... θρόισμα έχει ένταση – δεν είναι ξέπνοη (η φωνή της). Έχει επίσης «βάθος» και ωραίους χρωματισμούς. Πρόκειται, εν ολίγοις, για μία πολύ καλή ερμηνεύτρια. Έπειτα, οι συνθέσεις της είναι ουσιαστικές. Χωρίς να είναι προφανείς δεν είναι δήθεν και περισπούδαστες. Έχουν ροή, μελωδική άνεση, απλότητα και σοβαρότητα μαζί. Δεν είναι ποπ, αλλά δεν απέχουν και πολύ από την εκλεπτυσμένη ποπ καλλιτεχνών της 4AD, ας πούμε, δείχνοντας χαρακτήρα.
Περαιτέρω, έχουμε μια σειρά από ενορχηστρώσεις, που εμπεριέχουν σίγουρα και το κλασικό ποπ στοιχείο – υπό την έννοια πως εδώ ακούμε και πολλά έγχορδα μαζί, τα οποία προσφέρει η FAMES Skopje Studio Orchestra, υπό τον Sasho Tatarchevski, που ακούγεται στα έξι από τα οκτώ tracks του “Still, there is the sea”.
Το ντεμπούτο της Ambre Ciel διαθέτει, σίγουρα, ειδικό βάρος. Το κάπως ambient κλίμα πολλών συνθέσεων δεν είναι τυχαίο ή συμπτωματικό, αλλά βαθιά επεξεργασμένο και ραφιναρισμένο. Τα τραγούδια της, που διαθέτουν επιπλέον υποβλητικά και κάπως haunted στοιχεία, είναι άψογα μέσα στην ιδιαιτερότητά τους, προσδίδοντας στον δίσκο της μια κάπως «κρύα», αλλά, ανά στιγμές, ασυναγώνιστη ομορφιά.

Δευτέρα 7 Ιουλίου 2025

JENS DÜPPE το νέο άλμπουμ του γερμανού τζαζ-ντράμερ

Γερμανός ντράμερ της jazz, που πρωταγωνιστεί στη σκηνή την τελευταία 25ετία, ο Jens Düppe έχει πρόσφατο άλμπουμ που αποκαλείται ism ή και “ISM” [Enja, Deutschlandfunk / ΑΝ Music, 2025]. Σ’ αυτό το CD ο Düppe (που εκτός από ντραμς χειρίζεται και ηλεκτρονικά) συνθέτει και τα εννέα tracks που ακούγονται, έχοντας δίπλα του τέσσερις ακόμη μουσικούς, οι οποίοι προσδίδουν στις συνθέσεις του την οριστική μορφή τους. Τα ονόματά τους είναι: Francesco Bearzatti σαξόφωνα, Frederik Köster τρομπέτα, Lars Duppler πιάνο και Christian Ramond μπάσο.
Λέμε λοιπόν για ένα πλήρες κουιντέτο, που κινείται στο αισθητικό περιβάλλον μιας jazz κάπως πνευματικής και κάπως world, έχοντας να προσφέρει αληθινά ενδιαφέροντα tracks. Ένα τέτοιο κι ένα από τα κορυφαία του “ism” είναι το 5λεπτο “Hit it”, μια σύνθεση με έντονο ρυθμικό υπόβαθρο (ξεκινά εξάλλου με ανοιχτό drumming), η οποία, σταδιακώς, αποκτά και άλλα χαρακτηριστικά, μέσω μιας... οριενταλικής μελωδίας. Το ηλεκτρονικό υπόβαθρο, όπως και οι παράλληλες συμβολές σαξοφώνου-τρομπέτας, προσδίδουν στο κομμάτι μια άγρια ομορφιά.
Όμως κάθε track αυτού του άκρως ενδιαφέροντος άλμπουμ έχει κάτι (πολύ) να πει. Να σαν το “Dance of the mamuthones” για παράδειγμα, που δίνει την ευκαιρία στον Düppe να χτίσει μια εντυπωσιακή ρυθμική βάση, πάνω στην οποία έρχονται να συμπλεύσουν μπάσο-σαξ-τρομπέτα ή σαν το αργό-ικετευτικό “Piece for peace”, που δρα χαλαρωτικά, προβάλλοντας την ηρεμία και την ενατένιση – συνθέματα, τέλος πάντων, εντελώς διαφορετικά, που καταγράφουν τις παράλληλες ικανότητες αυτού του κουιντέτου να κινείται σε μια γκάμα αισθητικών περιοχών, με τα ίδια, πάντα, υψηλά αποτελέσματα.

Κυριακή 6 Ιουλίου 2025

νέοι αξιόλογοι ροκ δίσκοι από Σουηδία, Ελλάδα, Γερμανία, Αυστραλία και Νορβηγία – το ροκ σε όλες τις εκφάνσεις του (progressive, psychedelic, punk rock, metal κ.λπ.) επιμένει να δηλώνει παρόν και σίγουρο

Το ροκ, σε όλες τις αποτυπώσεις του, εξακολουθεί να απασχολεί ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της δισκογραφίας. Κυκλοφορούν συνεχώς άλμπουμ, και σε φυσικές μορφές (βινύλια και CD) και σε ψηφιακές, με τα συγκροτήματα και τους μεμονωμένους τραγουδοποιούς να γνωρίζουν επιτυχία – καθότι υπάρχουν, πάντα και παντού, ήδη διαμορφωμένα «κοινά», που υποδέχονται κάθε νέα και άξια δουλειά όπως τον... παλιό καλό καιρό. Επτά τέτοιους καινούριους ροκ δίσκους, από διαφορετικές περιοχές του κόσμου, σχολιάζουμε στη συνέχεια...
COSMIC GARDEN PROJECT: Red Sun Blue Soil 
[Green Street Records / Sound Effect Records, 2025]
Σουηδικό γκρουπ, με έδρα το Γκέτεμποργκ, οι Cosmic Garden Project έχουν τώρα ένα δεύτερο άλμπουμ σε κίνηση, μετά από το “The Green Reverb” του 2023. Το νέο LP, που κυκλοφορεί από την αθηναϊκή Sound Effect Records, έχει τίτλο “Red Sun Blue Soil” και παρουσιάζει τις φιλοσοφικές και αισθητικές-ηχητικές αναζητήσεις της μπάντας, οι οποίες έχουν κοσμικές αφετηρίες και καταλήξεις.
Κατ’ αρχάς να πω πως οι Cosmic Garden Project αποτελούνται από τέσσερις παλαιότερους και νεότερους σουηδούς μουσικούς, που καταγίνονται με αυτόν τον ήχο –τον ψυχεδελικό, progressive, folk, κοσμικό–, από πεντηκονταετίας και βάλε. Το λέω, επειδή βασικό μέλος του γκρουπ είναι ο Dan Söderqvist (φωνή, ακουστικές & ηλεκτρικές κιθάρες, ηλεκτρονικά) πρώην μέλος των Älgarnas Trädgård – ενός από τα πιο σημαντικά και βεβαίως ιστορικά σουηδικά συγκροτήματα των σέβεντις. Με ένα μόνο δίσκο σε πρώτο χρόνο, το θρυλικό “Framtiden Är Ett Svävande Skepp, Förankrat I Forntiden” [Silence, 1972], οι Älgarnas Trädgård στοιχειώνουν, όπως και να το κάνουμε, τον ήχο των Cosmic Garden Project, που κατά μίαν έννοια θα μπορούσε να θεωρηθούν και ως και μια κάποια συνέχειά τους.
Δίπλα λοιπόν στον Söderqvist, συναντάμε τον Jerry Johansson (σιτάρ, 6χορδη & 12χορδη ηλεκτρική κιθάρα) μέλος των άξιων Grovjobb, οι δύο πρώτοι δίσκοι των οποίων, από το 1998 και το 2000, θα ξανατυπώνονταν στην Ελλάδα, σε βινύλιο, από την Musicbazz, το 2016, και ακόμη τους Per Svensson φωνή, μπάσο, χάμοντ όργανο, προετοιμασμένο πιάνο και Pontus Torstensson ντραμς. Αυτοί οι τέσσερις είναι υπεύθυνοι για ό,τι ακούμε στο “Red Sun Blue Soil”.
Οι Cosmic Garden Project είναι ένα συγκρότημα άλλης εποχής, όπως αντιλαμβάνεστε. Μία μπάντα που έχει ανατραφεί με άλλους ήχους, αναλογικούς και ηλεκτρονικούς, «φευγάτους», μακρόπνοους, αυτοσχεδιαστικούς στην ανάπτυξή τους, κινούμενη στο πλαίσιο του προοδευτικού ροκ των αρχών της δεκαετίας του ’70 –όταν αυτό είχε πλέον διαχυθεί σε κάθε γωνιά της Ευρώπης– με τους μουσικούς να πειραματίζονται ενταγμένοι σ’ ένα περιβάλλον εκστατικό, ταξιδιάρικο, φευγάτο, διαλογιστικό, αργά εξελισσόμενο, εξερευνώντας, παράλληλα, τον τρόπο που λειτουργεί ο χρόνος (παρελθόν, παρόν, μέλλον) και η σκέψη στη ζωή και την Τέχνη.
Αναμφισβήτητα με οικολογικές και άλλες ευαισθησίες, και υποστηρικτές όλων εκείνων των εξελίξεων, που δεν θα μας έφερναν ή δεν θα μας φέρουν σε κόντρα με το φυσικό σύστημα, οι Cosmic Garden Project προβάλλουν και σήμερα την ίδια ανάγκη για επικοινωνία με το... έσω και έξω διάστημα, δημιουργώντας ένα άλμπουμ που έχει ως βασικό γνώρισμά του τη ροή και το τελετουργικό «χάσιμο». Αυτές είναι οι λέξεις, που μπορούν να περιγράψουν καλύτερα απ’ οτιδήποτε άλλο τούτο το μαγικό και αέναο άκουσμα.
Επαφή: https://cosmicgardenproject.bandcamp.com/album/red-sand-blue-soil, https://www.soundeffect-records.gr/cosmic-garden-project
SPARN DAME: Lollygag 
[Private Pressing, 2025]
Οι Sparn Dame είναι μια καινούρια, σχετικώς, ροκ μπάντα από την Αθήνα, που τώρα έχει σε κυκλοφορία το δεύτερο CD της (κυκλοφορεί και σε κασέτα), που αποκαλείται “Lollygag”. Το πρώτο άλμπουμ των Sparn Dame, το “Bitter Cherry” του 2022, ήταν αρκετά ενθαρρυντικό, ενώ το ίδιο καλό είναι και το παρόν – ένα περιπετειώδες ροκ άκουσμα, που δείχνει την πολυσημία κατ’ αρχάς του αθηναϊκού γκρουπ.
Τα κομμάτια που είναι καταγραμμένα εδώ είναι εννέα, είναι όλα πρωτότυπα και αποδίδονται από τρία άτομα, τους Μπάμπη Μουλακάκη κιθάρες, φωνή, Κωνσταντίνο Κωνιό μπάσο, φωνή και Κώστα Στεργίου ντραμς, σαξόφωνα, σύνθια, πιάνο. Οι διάρκειες των κομματιών, αν εξαιρέσεις ένα σχεδόν εξάλεπτο track, είναι δίλεπτες και τρίλεπτες, πράγμα που σημαίνει πως οι Sparn Dame μένουν πιστοί στα κλασικά garage και punk πρότυπα (από πλευράς χρόνων), χωρίς, όμως, οι ίδιοι να παρουσιάζουν τυπικά γκαράζ και πανκ τραγούδια.
Βασικά, τίποτα το τυπικό δεν παρουσιάζουν οι Sparm Dame και αυτό τους κάνει, ασυζητητί, ενδιαφέροντες. Μπορεί ορισμένοι να πουν πως το συγκρότημα κάπου «ψάχνεται», αλλά η δική μου γνώμη είναι πως εδώ υπάρχει περισσότερο καταστάλαγμα και λιγότερο ψάξιμο, υπό την έννοια πως το συγκρότημα έχει κατακτήσει ένα ύφος (ήδη από την εποχή του “Bitter Cherry”), το οποίον επί του προκειμένου το διατηρεί, βαθαίνοντάς το κιόλας.
Τα τραγούδια των Sparm Dame δεν υπακούουν σε τυπικές ροκ συνταγές, μοιάζουν περισσότερο ελεύθερα, οπωσδήποτε ηχούν punky, μα και punky-rock, με τα α λα Roky Erickson φωνητικά να προσδίδουν πάντα ένα επιπλέον credit. Τα τραγούδια, σε κάθε περίπτωση, είναι σπιντάτα, καλοδουλεμένα, πυκνά στα παιξίματα και την αφήγησή τους, χωρίς, την ίδια στιγμή, να καταχρώνται των γνωστών μανιερών.
Το σχήμα κιθάρα-μπάσο-ντραμς είναι εκείνο που κυρίως πρωταγωνιστεί στο “Lollygag”, με τις πινελιές από τα πλήκτρα και το σαξόφωνο (όπου αυτές υπάρχουν) να είναι ταιριαστές με το γενικότερο πρόσταγμα, αφήνοντας πίσω τους μια κάποια... ψυχεδελικότητα. Θέλω να πω πως η προσωπικότητα του σχήματος δεν αλλοιώνεται ούτε στο πιο διαφορετικό track του δίσκου, το “Ennui possible”, που έχει αναφορές από Van der Graaf Generator και που αποτελεί, σίγουρα, την πιο απρόσμενη στιγμή του “Lollygag” – την οποίαν, πάντως, οι Sparm Dame, φέρνουν στα μέτρα τους.
Τα δύο ελληνόφωνα tracks του δίσκου, στην αρχή και το τέλος του, δείχνουν πως το αθηναϊκό γκρουπ μπορεί να το προχωρήσει το πράγμα και προς αυτή την κατεύθυνση (του ελληνικού στίχου εννοώ), δίχως ιδιαίτερες εκπτώσεις στο ύφος και την αισθητική του. Και αυτό, όπως και να το κάνουμε, είναι επίσης αξιοσημείωτο.
Επαφή: https://sparndame.bandcamp.com/album/lollygag
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/music/neoi-axiologoi-rok-diskoi-apo-soyidia-ellada-germania-aystralia-kai-norbigia