LAMP OF THE UNIVERSE το δεύτερο άλμπουμ του psych-master από το 2002, τώρα σε ελληνικό 2LP

Οι Lamp of the Universe ή ο Lamb of the Universe, δηλαδή ο Νεοζηλανδός από το Hamilton Craig Williamson εμφανίζεται και πάλι με (διπλό) δίσκο του στην ελληνική Sound Effect Records. Γυρνώντας πίσω στο blog θα βρείτε reviews για διάφορα «ελληνικά» άλμπουμ του αξιόλογου καλλιτέχνη, που μας έρχεται από την άλλη μεριά του κόσμου, όπως είναι τα “Enters your Somas” (2024) (με Dr Space), “Kaleidoscope Mind” (2023), “The Akashic Field” (2023) και “The Cosmic Union” (2023/2001), οπότε με το παρόν “Echo in Light” [Sound Effect Records, 2025] πιάνουμε τον αριθμό πέντε, ευελπιστώντας (και) για την ανάλογη συνέχεια...

Το άλμπουμ αυτό δεν είναι καινούριο. Είναι το δεύτερο του Lamb of the Universe και κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 2002 στη Νέα Ζηλανδία (αρχικώς σε CD) κάνοντας έκτοτε κάποιες επανεκδόσεις. Η τελευταία εξ αυτών και η πληρέστερη όλων είναι η παρούσα της Sound Effect, καθώς το άλμπουμ παραδίδεται πλέον σε double LP και με επτά συνολικώς tracks, αφού εδώ υπάρχει και το bonus “Theories of purified psycho-spiritual unity”, που διαρκεί σχεδόν 19 λεπτά καταλαμβάνοντας την τέταρτη βινυλιακή πλευρά. Έχουμε λοιπόν μία κοπή τριακοσίων διπλών βινυλιών (200 μαύρα και 100 χρωματιστά), με τα tracks να αποτυπώνονται στην πιο ραφινάτη μορφή τους, μετά και από το νέο mastering που επιμελήθηκε ο ίδιος ο Williamson τον Αύγουστο του ’24, ενώ και το gatefold cover του “Echo in Light”, αν εξαιρέσεις το μπροστινό μέρος του (Franz Landl), έχει ελληνική σφραγίδα (George Fotopoulos).
Τι να πεις τώρα γι’ αυτό το άλμπουμ... ένα άλμπουμ, που έχει τη δύναμη να στροβιλίζεται στο κεφάλι σου για ώρες (μετά από κάθε ακρόασή του). Να πούμε λοιπόν, κατ’ αρχάς, πως όλα τα tracks του “Echo in Light” αποτελούν συνθέσεις του Williamson, πως ο ίδιος παίζει όλα τα όργανα που ακούγονται (κιθάρες, πλήκτρα, ντραμς, φλάουτα, κρουστά, σιτάρ, εφφέ και ό,τι άλλο) και ακόμη πως το ύφος (και) του συγκεκριμένου 2LP είναι αυτό το «χαμένο» psychedelic, με τις όποιες folk ή cosmic άκρες, με τα εκτεταμένα «ορχηστρικά» passages και τα τελετουργικά, εκστατικά vibes.
Πολλά ινδοπρεπή κομμάτια έχουμε εδώ, καθώς το trance του raga-rock είναι διαρκώς παρόν στα “Freedom to godliness”, “Resonance”, “Pyramids of sun” και “Theories of purified psycho-spiritual unity”, ενώ στο ύφος του psychedelic-folk κινείται το “Love”, με το “Our celestial flow” να σε ταξιδεύει με την μακροσκελή trance μονοτονία του, σε συνδυασμό με psych-organ, κιθάρες και εφφέ, και με το 17λεπτο “Dream sequence” να διακρίνεται περισσότερο για την cosmic-prog γραμμή του.
Σε κάθε περίπτωση ο φίλος αυτών των μουσικών θα βρει εδώ... τη χαρά του. Το “Echo in Light” του Lamp of the Universe, παρότι έχει 23 χρόνια στην... πλάτη του, εξακολουθεί να εκπέμπει σε υψηλό βαθμό, ενώ στη νέα μορφή του είναι ακόμη πιο απολαυστικό και χορταστικό, διαθέτοντας ανεξάντλητη δύναμη και ορμή (κυρίως σαν βινυλιακό άκουσμα).
Πολύ ωραία έκδοση, συνολικά, που χαίρεσαι να την κρατάς στα χέρια σου, εκτός από το να την ακούς.
Επαφή: https://www.soundeffect-records.gr/echo-in-light-reissue

JOE LOVANO το νέο άλμπουμ του με το Marcin Wasilewski Trio

Ο αμερικανός τενόρο σαξοφωνίστας βασικά (χειρίζεται ακόμη tarogato και κρουστά) Joe Lovano (γενν. 1952) είναι μία εξόχως σημαντική και ειδική περίπτωση για την ECM. Στο blog γράφουμε συχνά για άλμπουμ του, τυπωμένα για τη γερμανική εταιρεία, όπως το “Our Daily Bread” (2023) μαζί με το Trio Tapestry, το “Once Around the Room / A Tribute to Paul Motian” (2022) μαζί με τον Jakob Bro, το “Roma” (2019) μαζί με Enrico Rava κ.ά., ενώ το ίδιο θα κάνουμε και τώρα με αφορμή το “Homage” [ECM Records / AN Music, 2025], τη νεότερη συνεργασία του με το Marcin Wasilewski Trio (δηλαδή τους Marcin Wasilewski πιάνο, Slawomir Kurkiewicz κοντραμπάσο και Michal Miskiewicz ντραμς). Λέμε «νεότερη», επειδή έχει υπάρξει και το “Arctic Riff” του 2020, για το οποίον, επίσης, υπάρχει review στο δισκορυχείον. Το “Homage” περιλαμβάνει όλα κι όλα έξι tracks, πέντε του Lovano, και ένα, το εισαγωγικό “Love in the garden”, που ανήκει στον πρόωρα χαμένο πολωνό βιολιστή της jazz Zbigniew Seifert.

Οι συνθέσεις μπορεί να είναι έξι λοιπόν, αλλά ανάμεσά τους υπάρχουν η 10λεπτη “Golden horn”, η 12λεπτη “This side-Catville” και η 8λεπτη “Homage”, που είναι αρκετές, θα λέγαμε, προκειμένου να καταστεί προφανής η αξία και της συγκεκριμένης εγγραφής.
Τα χαρακτηριστικά των συνθέσεων του Lovano, που πάνε παραλλήλως με την οργανοπαικτική οξυδέρκεια του Marcin Wasilewski Trio, είναι γνωστά φρονώ στους φίλους της ECM. Έντονο λυρικό και νεορομαντικό στοιχείο, «βαθιές» μελωδίες, στις οποίες διακρίνεται μία αίσθηση πνευματικότητας, δυναμικά κατά τόπους passages, έξοχα φινιρίσματα από το πιάνο-μπάσο-ντραμς, μαζί με υποβλητικά έως και καθηλωτικά στοιχεία στις φάσεις των αυτοσχεδιασμών και της γενικότερης ανάπτυξης των συνθέσεων. Και είναι όλα αυτά, τα οποία διαπιστώνεις συν τω χρόνω και στο “Homage”, ένα άλμπουμ που έχει τον τρόπο να σε κερδίζει ήδη από το «πολωνικό» ξεκίνημά του.

V.V.I.A. ένα electro από μια Κρητικιά και μια Δανή

Μία Ελληνίδα, η Κρητικιά Venus Volcanism, και μία Δανή, η In Atlas, απαρτίζουν αυτό το ντουέτο, που αποκαλείται V.V.I.A. (ονομασία βγαλμένη από τα αρχικά των επιμέρους ονομάτων) και που κάνει τώρα τη βινυλιακή εμφάνισή του με το LP “I Knew You Before I Met” [Inner Ear, 2025].
H V.V. μας είναι γνωστή και από προηγούμενες δουλειές της, και βασικά από το πολύ καλό άλμπουμ της “Tissue” (2023), που συνέδεε τις ισλανδικές field recordings και την περιβαλλοντική electronica με την κρητική παραδοσιακή μουσική, όμως εδώ, στην περίπτωση του “I Knew You Before I Met”, έχουμε κάτι διαφορετικό – κάτι περισσότερο electro, με καταφανείς eighties αναφορές.

Τραγούδια, βασικά, γράφουν οι V.V. και Ι.Α. – τραγούδια που έχουν συχνά ενδιαφέρουσες μελωδίες (“Warm streetlights”, “Ruby tears”) και λόγια βαθιά συναισθηματικά, αποτυπώνοντας ένα κάπως σκοτεινό κλίμα, που όμως βρίσκει διέξοδο στη λύτρωση, την οποία μπορεί να προσφέρει η αγάπη.
Πάνω σ’ αυτό το μοτίβο θέση έχουν στο άλμπουμ και κάποια πιο εξωστρεφή, στη φόρμα τους, tracks, όπως τα “She’s in the void”, “Feathers” και “What do we know”, τα οποία, σε συνδυασμό με τα προηγούμενα, δημιουργούν ένα λειτουργικό κράμα. Το αποτέλεσμα; Το “I Knew You Before I Met”, που είναι έτσι κι αλλιώς σύντομο στη διάρκειά του, κυλά χωρίς «κοιλιές», με όλα τα τραγούδια να είναι μελετημένα και σωστά τοποθετημένα (στις θέσεις που πρέπει), ώστε το κύριο αίσθημα να παραμένει διαρκώς παρόν και αναλλοίωτο έως το πέρας της ακρόασης.
Αξιόλογο, σύγχρονο, synth wave (ας το πούμε και dark wave), το οποίο δεν εκβιάζει την προσοχή του ακροατή, καθώς τούτη την κερδίζει εύκολα με την ουσία και την αξία του.
Επαφή: https://vvia.bandcamp.com/album/i-knew-you-before-we-met

ΝIKOΣ ΕΛΛΗΝΑΙΟΣ ένας διακεκριμένος στιχουργός του ποπ και ελαφρού τραγουδιού, που πέθανε πριν από λίγο καιρό – στίχους του είχαν τραγουδήσει οι Βίκυ Λέανδρος, Olympians, Αλέκα Κανελλίδου, Μαρίνα, Ελπίδα, Σταύρος Ζώρας κ.ά.

Στις 26 του περασμένου Μαρτίου έγινε γνωστός στα μίντια ο θάνατος του στιχουργού Νίκου Ελληναίου – ήταν 85 ετών. Η πορεία του Ελληναίου στο ποπ τραγούδι μας δεν ήταν μεγάλη σε διάρκεια, καθώς σε μια δεκαετία μόλις, από το μέσο των σίξτις έως το μέσο των σέβεντις, ο άνθρωπος αυτός θα κατόρθωνε να ξεχωρίσει με πολλούς και καλούς στίχους, οι οποίοι θα γίνονταν από τους συνεργάτες του, συνθέτες και ερμηνευτές, μεγάλες επιτυχίες. Έπεσε βεβαίως και σε μια δημιουργική συγκυρία ο Ελληναίος –για πολλούς στην πιο μεστή περίοδο της ελληνικής ποπ–, όμως, σε κάθε περίπτωση, ήταν και το ταλέντο του εκείνο που θα τον οδηγούσε στην κορυφή.
Νέος ακόμη στο χώρο, πρωτόβγαλτος όπως λέμε, ο Ελληναίος, που είχε ξεκινήσει ως ραδιοφωνικός παραγωγός και κονφερασιέ, πιάνει κορυφή ως στιχουργός, μ’ ένα τραγούδι που, σχεδόν 60 χρόνια αργότερα, εξακολουθεί να σημαίνει. Ήταν οι Olympians, με τον Πασχάλη, που θα απέδιδαν το «Συγγνώμην» του (σε μουσική του πιανίστα-οργανίστα τους Άλκη Κακαλιάγκου), δημιουργώντας έτσι ένα διαχρονικό χιτ.

Εκείνη την εποχή ο Ελληναίος θα έγραφε στίχους-επιτυχίες και για άλλα συγκροτήματα της ποπ, όπως για τους Βόρειους π.χ., η οποίοι το 1968 θα τραγουδούσαν τη «Σαλούνα», όμως παράλληλα θα μετέφερε, στη γλώσσα μας, ξένα άσματα, που με τα δικά του ελληνικά λόγια θα ακούγονταν παντού. Ανάμεσά τους το «Τζίνι» (1967) του Enrico Pianori, που θα το έλεγαν και πάλι οι Βόρειοι, το «Γιατί» (1968) με την Ιταλίδα Silva Grissi (“Vorrei” στα ιταλικά), το «Απ’ την αγάπη μας πιο δυνατό» (1969) με τον τραγουδιστή των Juniors Γιώργο Τσίκνη (το “Was ich dir sagen will” του Udo Jürgens), το «Για να σ’ αγαπάνε» (1971) με τους Blue Birds (το “True love, that’s a wonder” των Sandy Coast), το «Γεια χαρά» (1971) με τους Ιταλούς Ricchi E Poveri (“Che sarà” στα ιταλικά), το «Μη θυμώνεις μη» (1972) με την Ελπίδα (το “Song for everybody” των New Inspiration), το «Φλερτ» (1973) με την Χριστίνα (το “Pour un flirt” του Michel Delpech) κ.λπ.
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/music/nikos-ellinaios-enas-diakekrimenos-stihoyrgos-toy-pop-kai-elafroy-tragoydioy-poy

PITCH, RHYTHM AND CONSCIOUSNESS ένα παράξενο σεξτέτο

Οι Pitch, Rhythm and Consciousness είναι ένα παράξενο σεξτέτο, το οποίον αποτελούν οι Charlie Burnham βιολί, Tony Jones τενόρο σαξόφωνο, Kenny Wollesen ντραμς, κρουστά, Marika Hughes τσέλο, Jessica Jones τενόρο σαξόφωνο και Rashaan Carter μπάσο. Το παράξενο δεν έχει να κάνει μόνο με την ονομασία τους (αρχικώς νόμιζα πως έτσι αποκαλείτο το άλμπουμ τους και όχι το ίδιο το σχήμα), αλλά και με ό,τι παρουσιάζουν σε τούτο το πολύ ενδιαφέρον CD τους, το “Sextet” [Reva Records, 2025], στο οποίο αναζητούν και εξερευνούν την μουσική πνευματικότητα, εν σχέσει βασικά με την κοινότητα. Ποιου είδους κοινότητα; Να τι λένε οι ίδιοι στο μέσα μέρος του digipak:
«Αφιερώσαμε τους εαυτούς μας στο καθήκον να αντλήσουμε έμπνευση, για τούτη την ηχογράφηση, από σοφά κείμενα της παράδοσης – βουδιστικά, ταοϊστικά, χριστιανικά, hindu κ.λπ. Αυτό περιλαμβάνει τη χρήση ορισμένων σούτρας (σ.σ. αρχαία ή μεσαιωνικά ινδικά κείμενα) και άλλων τινών αποσπασμάτων εν είδει στίχων, που πρέπει να τραγουδηθούν. Ενώ υπάρχει ακόμη η ελευθερία και η χαρά, που χαρακτηρίζουν τις εγγραφές μας, η συγκεκριμένη κυκλοφορία διαθέτει περαιτέρω κι ένα χθόνιο στοιχείο, που σχετίζεται με όλα τούτα τα κείμενα που μας ενέπνευσαν. Το τραγούδι είναι χαρούμενο και ελεύθερο, το παίξιμο βαθύ και αριστοτεχνικό, και η σύνθεση με την ηχογράφηση οπωσδήποτε ελκυστικές».

Εν πολλοίς ισχύουν όλα αυτά στο “Sextet”, ένα ιδιόμορφο –το ξαναλέμε– τζαζ άλμπουμ, που μπορεί να καθοδηγείται από ένα ξεχωριστό meditation όραμα, έχοντας όμως και τον αυτοσχεδιασμό σε πρώτο πλάνο, με τις προσήκουσες επικοινωνίες των οργανοπαικτών (το βιολί, μαζί με τα δύο τενόρο σαξόφωνα κατακρατούν το μεγαλύτερο μέρος αυτής της... ελευθεριότητας) και την διευθέτηση μιας ηχητικής αλληλουχίας, που, σε κάθε περίπτωση, δρα με τρόπο συναρπαστικό, κατακυριεύοντας τον ακροατή.
Επαφή: www.revainc.org

ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΑΡΩΝΙΤΗΣ λίγα λόγια

Τον Γιώργο Χαρωνίτη τον γνώρισα από κοντά τον Μάρτιο του 1993 στη συναυλία του πολύ ιδιαίτερου πιανίστα της τζαζ Ran Blake, στην Πάτρα, στο Δημοτικό Θέατρο (ένα μήνα πριν κυκλοφορήσει το πρώτο τεύχος τού Jazz & Τζαζ, τον Απρίλιο του 1993). Μας είχε συστήσει ο φίλτατος Νίκος Καββαδίας (ο μεγαλύτερος «κούλτουρος» της Πάτρας, κατά τον Θανάση Καστανιώτη).
Εγώ σε σχέση με τα μουσικοκριτικά ήμουν, τότε, ένας «τίποτας». Έγραφα μόνο για φάνζιν, και δεν είχα ποτέ μπροστά μου την προοπτική του επαγγελματία μουσικογραφιά. Δεν με ενδιέφερε καθόλου, θέλω να πω, αυτό το πράγμα.

Θυμάμαι πως σ’ εκείνη την πρώτη συνάντησή μας είχαμε συζητήσει κυρίως για τον Γιάννη Χρήστου, στον οποίον ήταν αφιερωμένη η συναυλία του Ran Blake. (Μάλιστα, χρόνια αργότερα, στα late 90s, σε κάποια ονομαστική γιορτή του Γιώργου, θα του έκανα δώρο και το βιβλίο της Anna-Martine Lucciano για τον έλληνα συνθέτη). Ο Γιώργος ήταν μεγάλος φαν του Ran Blake και γι’ αυτό είχε έρθει από την Αθήνα στην Πάτρα για να τον δει και να τον ακούσει. Φυσικά, για τον Ran Blake θα έγραφε πολλές φορές έκτοτε και στο Jazz & Τζαζ.

Τώρα... η σχέση του Γιώργου με τον Μορικόνε, για μένα, είχε την εξής ιδιαιτερότητα. Ο Γιώργος ξανα-ανακαλύπτει τον Μορικόνε μέσα από τον δίσκο του John Zorn “The Big Gundown” του 1986, και σταδιακά επανασυνδέεται με τις μουσικές που άκουγε στα παιδικά χρόνια του, χωρίς τότε (στην παιδικότητά του) να το επιδιώκει. Αυτό συμβαίνει με πολλούς – κι έχει συμβεί και σε μένα. Να συνδεθώ δηλαδή με κάτι που άκουγα στην παιδική ηλικία μου, δεκαετίες αργότερα λόγω κάποιων σχετικών ή άσχετων αφορμών.
Η επιστροφή στα ακούσματα της παιδικότητας συμβαίνει σε κάθε άνθρωπο, που ασχολείται βαθιά με τη μουσική, γιατί εκεί ανακαλύπτει τις μουσικές ρίζες του, τη διαμόρφωση των γούστων του – με όλα αυτά να έχουν συμβεί χωρίς εμείς οι ίδιοι να το επιδιώκουμε και να το γνωρίζουμε (αυτό είναι «η αναζήτηση του χαμένου χρόνου» στη δική μας περίπτωση).
Η μουσική μάς έχει επηρεάσει και διαμορφώσει ήδη πολύ πριν αρχίσουμε να χαλάμε λεφτά γι’ αυτήν, να αγοράζουμε δίσκους, περιοδικά, να πηγαίνουμε σε συναυλίες κ.λπ. Εγώ δίνω, εδώ και χρόνια δηλαδή, τεράστια βάση σ’ εκείνα που άκουγα μέχρι τα δέκα-δώδεκα χρόνια μου, πριν να γίνω καταναλωτής μουσικής, γουστάροντας να γράφω και να ξαναγράφω μόνο γι’ αυτά. Επαγγελματικά, μπορεί να γράφω για χίλια-δυο πράματα, αλλά η ψυχή μου θα είναι πάντα ακουμπισμένη σε λίγα. Σε πολύ λίγα.
Αυτό ακριβώς συνέβη και με τον Γιώργο, σε σχέση με τον Μορικόνε, μια σχέση που άρχισε να βγαίνει στο προσκήνιο μετά το 2000. Θέλω να πω πως εγώ δεν θυμάμαι πιο πριν κείμενα του Γιώργου για τον Μορικόνε και είμαι σχεδόν βέβαιος, αλλά πρέπει να το τσεκάρω κιόλας, πως ο πρώτος που έγραψε ένα άρθρο για τον Μορικόνε στο Jazz & Τζαζ ήταν ο Νίκος Καββαδίας (ο «κούλτουρος» της Πάτρας) και πως από ’κει είχε πάρει αμπάριζα ο Γιώργος, αρχίζοντας σταδιακά να διαμορφώνει, φανερά πλέον, τη σχέση ζωής του με τον Μαέστρο.
Θα τελειώσω λέγοντας αυτό. Μόνον όποιος μελετήσει με πολλή προσοχή όλα τα τεύχη του Jazz & Τζαζ (και τα 245), θα μπορέσει να γράψει κάτι για τον Γιώργο Χαρωνίτη, που να έχει νόημα και αξία.

ΜΙΚΡΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟ FACEBOOK 638

24/4/2025
Δυστυχώς τα νέα δεν είναι καλά. Έφυγε από τη ζωή ο Γιώργος Χαρωνίτης. Γνωστός σε όλους από τα χρόνια της δημοσιογραφίας του στον Ήχο, στο Αθηνόραμα και βεβαίως στο Jazz & Τζαζ, του οποίου ήταν συνεκδότης. Γνωριζόμασταν 32 χρόνια και ήμασταν στενοί συνεργάτες 18. Ο Γιώργος ήταν ένας ευρύτερα μορφωμένος άνθρωπος, με πολύ καλό μυαλό, έξυπνος δηλαδή, με γνώσεις (στα θέματα που κάθε φορά καταπιανόταν), πράο θα τον έλεγα επίσης, αυτάρκη στα μουσικογραφικά, πάντα ευχάριστο και με θετική διάθεση και εικόνα για τη ζωή. Δεν θέλω να πω άλλα αυτή τη στιγμή. Ας αναπαυθεί εν ειρήνη.

23/4/2025
Είχε έρθει στην Αθήνα την άνοιξη του 1962, λίγους μήνες πριν φύγει από τη ζωή (στα 47 της) κι είχε τραγουδήσει στο King George. Μαζί της ήταν ο Γεράσιμος Λαβράνος και άλλοι διάφοροι. Η σπουδαία June Richmond...
https://www.youtube.com/watch?v=-ePsWFd9Ao4

23/4/2025
Δεν νομίζω να υπάρχει άλλο ελληνικό βιβλίο, στο οποίο να διαβάζεις πολλά και ενδιαφέροντα για τον συνθέτη Βαγγέλη Πιτσιλαδή ας πούμε, όπως συμβαίνει με τις "Cult Όψεις του Ελληνικού Κινηματογράφου" [LifO Books, 2024]

21/4/2025
Εκτός από την Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου υπήρχε (υπάρχει) και άλλη μία σπουδαία στιχουργός με το ίδιο επώνυμο, η Λούλα Παπαγιαννοπούλου. 

Έχει γράψει πολύ πρώτα τραγούδια η κυρία αυτή, τα οποία μελοποιούσε βασικά ο άντρας της ο Βήτα-Βήτα - το "Πουλάω φωτιές για καρδιές" ας πούμε με την Έλενα Γιαννακάκη (πρώτη εκτέλεση μάλλον), που είναι δέκα φορές καλύτερο από την εκτέλεση της Λίτσας Διαμάντη. Λέμε για τραγουδάρα δηλαδή, που την άκουγα και την ξανάκουγα στην εποχή της (1978-79), χώνοντάς την και στα τζουκ-μποξ, αφού είχε βγει και σε 45άρι από την Panivar.
https://www.youtube.com/watch?v=yfHCzvg7fr0

21/4/2025
Οι σύζυγοι των υπουργών της δικτατορίας, στον προαύλιο χώρο της Βουλής, σε κάποια εκδήλωση της 21ης Απριλίου. Εντάξει οι σύζυγοι των πρωταιτίων (πρώτη από αριστερά είναι η Δέσποινα) είχαν οπωσδήποτε ένα ρόλο στις αποφάσεις των αντρών τους και τους στήριξαν καθ’ όλη την επταετία, αλλά οι υπόλοιπες, των υπουργών να πούμε, που δεν ήταν στρατιωτικοί σώνει και καλά, τι ρόλο να έπαιξαν; Να ζήτησε καμία διαζύγιο από τον άντρα της; Λέμε τώρα... 

Να αρνήθηκαν, κάποιες, να παραβρεθούν σε δημόσιες χουντοεμφανίσεις στο πλευρό τους; (Το λέω γιατί όλοι οι υπουργοί των δικτατορικών κυβερνήσεων ήταν πάνω από 150 και οι περισσότεροι λογικά ήταν παντρεμένοι). Να διαχώρισαν ορισμένες τη θέση τους από τις επιλογές των αντρών τους; Κανείς δεν ξέρει... Αυτές πάντως, εδώ, φαίνεται να φωτογραφίζονται περήφανες, ως... πρώτες κυρίες της χώρας.

VEGA TRAILS το δεύτερο άλμπουμ του βρετανικού cine-jazz-ambient γκρουπ

Το δεύτερο άλμπουμ των Vega Trails, μετά από το “Tremors in the Static” (2022), για το οποίον είχαμε γράψει παλαιότερα στο blog, είναι γεγονός. 

Το σχήμα, εν τω μεταξύ, έχει αλλάξει σύνθεση, μέσα σ’ αυτά τα τρία χρόνια που μεσολάβησαν από το ντεμπούτο του, με αποτέλεσμα σήμερα οι Vega Trails να απαρτίζονται από τους Milo Fitzpatrick (γνωστός από τους Portico Quartet) σε κοντραμπάσο, τσέλο, πλήκτρα, σύνθια, κρουστά, Jordan Smart (από Mammal Hands, Sunda Arc) σε σοπράνο & τενόρο σαξόφωνα, μπάσο κλαρίνο, φλάουτο, Taz Modi πιάνο, Harriet Riley βιμπράφωνο και Dan See ντραμς, ενώ για τις ανάγκες του παρόντος “Sierra Tracks” [Gondwana Records / ΑN Music, 2025], χρησιμοποιούνται και έγχορδα (πιο συγκεκριμένα τέσσερα βιολιά, δύο βιόλες, τρία τσέλα κι ένα κοντραμπάσο), προκειμένου να περιγραφούν άπασες οι καταστάσεις.

Υπάρχουν λοιπόν τα δεδομένα μιας πληθώρας ενορχηστρωτικών λύσεων, και αυτό το εκμεταλλεύονται, σίγουρα, οι Vega Trails, προκειμένου να απλώσουν αυτές τις «ατελείωτες» μελωδίες τους, σίγουρα κινηματογραφικής προοπτικής, που έχουν τον τρόπο, ου μην αλλά και τη δύναμη, να σε ταξιδεύουν.
Γιατί οι μουσικές του βρετανικού γκρουπ διαθέτουν αυτή την ικανότητα, έχουν εννοούμε το ταξιδευτικό στοιχείο «εντός τους», μετερχόμενες τζαζ, χαμηλού προφίλ electro, chamber και ambient ηχοχρώματα, κατορθώνοντας να δημιουργήσουν έναν απλό, αλλά πειστικό, δικό τους «κόσμο».  

NICOLAS MASSON ο ελβετός σαξοφωνίστας στο νέο άλμπουμ του στην ECM

Όπως έχουμε γράψει και παλαιότερα... ο ελβετός πνευστός (σοπράνο και τενόρο σαξόφωνα) Nicolas Masson είναι ένα «κεφάλαιο» για την ECM, μικρό μεν, αλλά υπαρκτό. Το λέμε έχοντας κατά νου τα δύο άλμπουμ του με το συγκρότημα Third Reel από το 2013 και το 2015 –εκεί όπου ο Masson, σε σχήμα τρίο με τον κιθαρίστα Roberto Pianca και τον ντράμερ Emanuele Maniscalco, ανέπτυξε τους δικούς του αισθητικούς προβληματισμούς, κινούμενος πάντα εντός του πλαισίου τής σύγχρονης jazz–, μα και το άλμπουμ του “Travelers” από το 2018, στο οποίο συνεργαζόταν με τους Colin Vallon πιάνο, Patrice Moret κοντραμπάσο και Lionel Friedli ντραμς (ένα κουαρτέτο, να το πούμε κι αυτό, καθ’ ολοκληρίαν ελβετικό).

Στο πιο νέο CD του για τη γερμανική εταιρεία, που αποκαλείται “Renaissance” [ECM Records / AN Music, 2025] και που είναι ηχογραφημένο στα Studios La Buissonne τον Νοέμβριο του 2023, ο Masson συνεργάζεται και πάλι με τους Vallon, Moret και Friedli, παρουσιάζοντας μια σειρά δικών του συνθέσεων (από τα έντεκα tracks του CD τα δέκα είναι δικά του, ενώ ένα ανήκει σε όλο το κουαρτέτο), οι οποίες συνδέονται μ’ ένα κάπως... βαρύ και ακαδημαϊκό euro-jazz στυλ, που δεν παύει και αυτό να αποτελεί κομμάτι του ήχου της ECM.
Οι συνθέσεις του “Renaissance” είναι μάλλον αργές ή έστω μέσου τέμπου, χωρίς να είναι ωστόσο τελετουργικές. Διαθέτουν λυρικά φορτία σε περίσσεια, αλλά ταυτοχρόνως είναι και κάπως ψυχρές ή έστω... εγκεφαλικές. Οπωσδήποτε υπάρχει διάθεση για κάτι «σοβαρό» εδώ, που κολλάει εντελώς με μια κεντρικο-ευρωπαϊκή τζαζ παράδοση, έχοντας αναφορές σε πλείστα όσα και εξ ίσου «σοβαρά» είδη (που μπορεί να εκκινούν από την chamber music και να καταλήγουν στο ambient και την ακουστική healing music), με το συνολικό αποτέλεσμα να είναι οπωσδήποτε «καλό» (“Tumbleweeds”) ή και «πολύ καλό» (“Subversive dreamers”) κατά τόπους, απαιτώντας όμως την καλή και κυρίως την χαλαρή διάθεση του ακροατή, ώστε να λειτουργήσει.

ΜΑΙΡΗ ΔΑΛΑΚΟΥ τα ακυκλοφόρητα, ηχογραφήσεις 1965-1985

Οπωσδήποτε ένας δίσκος, κι ένα CD, με ακυκλοφόρητα τραγούδια της Μαίρης Δαλάκου από την 20ετία 1965-1985 δεν ήταν κάτι το αναμενόμενο. Ξέρουμε, βεβαίως, πως πολλοί καλλιτέχνες, συνθέτες, τραγουδοποιοί, τραγουδιστές, έχουν ανέκδοτο υλικό τους, αλλά όταν κάθε φορά βγαίνει κάτι στο φως δεν γίνεται να μην γράφουμε για «έκπληξη». Πόσο μάλλον όταν το υλικό αυτό είναι και καλό, ή και πολύ καλό, και βεβαίως καλοηχογραφημένο.
Γιατί παίζει ρόλο και αυτό. Οι μπομπίνες εννοώ, οι ταινίες, να είναι σε καλή κατάσταση, ώστε και η τελική αποτύπωσή τους να διαθέτει κάποια τεχνικά ποιοτικά στάνταρντ. Στην περίπτωση του ανέκδοτου υλικού της Δαλάκου, υπό τον τίτλο «Τα Ακυκλοφόρητα, Ηχογραφήσεις 1965-1985» [B-otherSide Records / Mr Vinylios, Φεβ. 2025], ισχύουν όλα τα προηγούμενα... συν κάποια ακόμη.
Το βασικότερο; Τα τραγούδια (του βινυλίου κατ’ αρχάς) συναποτελούν όλα ένα LP με ενιαίο χρώμα. Παρότι έχουμε ηχογραφήσεις εδώ, με άνοιγμα 20ετίας, δεν σου δημιουργείται η αίσθηση πως ακούς κάποιο δίσκο, που αποτυπώνει όλες αυτές τις διαφορετικές εποχές. Βεβαίως είναι η φωνή της Δαλάκου, που ενοποιεί το υλικό, αλλά είναι και η γενικότερη ατμόσφαιρα των τραγουδιών (νεοκυματική, φολκ, ροκ, μπαλαντική) που προσδίδει στον δίσκο ένα χρώμα (με μικρές ένθεν κι ένθεν αποχρώσεις).

Ο δίσκος ανοίγει με το «Πίσω απ’ τις βατομουριές» (Μαίρη Δαλάκου-Σπύρος Καμπάνης), με πιάνο, φλάουτο και κιθάρα να συνοδεύουν τη φωνή – τραγούδι, που δημιουργεί, αβίαστα, αυτό το ονειρικό, φασματικό κλίμα των θεμάτων της νεοκυματικής εποχής. Ενδιαφέρον έχουν και τα «Λιανοτράγουδα» (Γιάννης Μαρκόπουλος-Στρατής Μυριβήλης), αλλά την πιο μεγάλη έκπληξη την κάνουν εδώ τρία γαλλόφωνα τραγούδια (στίχοι Δάφνη Ζ.), στα οποία ηχογραφούνται και ηλεκτρικά όργανα (σε άλλα παίζουν το συγκρότημα Μπουρμπούλια, σε άλλα ο Αργύρης Κουλούρης με τον Γιώργο Λαβράνο κ.λπ.).
Λέμε για τα “Dans tes yeux”, “Si tu veux partir” και “Le chanson de la liberté”. Στο δεύτερο τα ροκ στοιχεία είναι πολύ μπροστά και κυριαρχούν (ιδίως το μπάσο του Βασίλη Ντάλλα), ενώ το τρίτο ίσως να είναι γνωστό σε κάποιους, επειδή ακούστηκε και στο LP «Σατυρικά» [Sonora, 1975] της Δαλάκου με τον Πιτσιλαδή (εκεί με τα λόγια του ποιητή Αργύρη Εφταλιώτη).
Ενδιαφέρον έχουν βεβαίως η διασκευή τού «Στον πόλεμο ο Τζο» (Μάνος Λοΐζος-Γιάννης Νεγρεπόντης) από «Τα Νέγρικα», τα «Δυο ηπειρώτικα», που φέρνουν στη μνήμη Νίκο Χουλιαρά, το χατζιδακικό «Τα ουσιαστικά» (Μαίρη Δαλάκου-Ρένα Καρθαίου) και ακόμη το «Ο μικρός αητός» (Μαίρη Δαλάκου-Υακίνθη), ένα τραγούδι διαμαρτυρίας, εμπνευσμένο από τα τραγικά γεγονότα, με τους τέσσερις νεκρούς φοιτητές στο Πανεπιστήμιο του Kent, μετά από πυροβολισμούς της Εθνοφρουράς του Ohio, τον Μάιο του ’70.
Όμως και για τη δεύτερη πλευρά του δίσκου η Δαλάκου μας επιφυλάσσει «εκπλήξεις». Λέμε κατ’ αρχάς για το ωραίο νεοκυματικό «Ο ερχομός σου» (στίχοι Σπύρος Καμπάνης), γνωστό και από το LP «Απανεμιά» [Polydor, 1968], το «Θρακιώτικο» (το ακούμε και στα «Σατυρικά», αλλά εδώ είναι διαφοροποιημένο), που φανερώνει την ανάγκη των τραγουδοποιών της περιόδου να εκφραστούν και μέσα από τους δημοτικούς σκοπούς, ενταγμένους είτε στο νεοκυματικό περιβάλλον, είτε στο φολκ (όπως εδώ), είτε στο ροκ, και βεβαίως (λέμε) για τα τέσσερα τραγούδια σε στίχους Φώντα Λάδη.
Ενοργανωμένα για πιάνο, τα κομμάτια αυτά διακρίνονται για την απλότητα και τον λυρισμό τους, μα και για τα προοδευτικά μηνύματα που μεταφέρουν («Ιπτάμενος δίσκος», «Το αστροναυτόπουλο»). Το «Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι» του Απόστολου Καλδάρα, με το οποίο κλείνει ο δίσκος βινυλίου με τα «ακυκλοφόρητα», διασκευαζόταν, από την Δαλάκου, από την εποχή της Απανεμιάς. Οπότε αυτό, σίγουρα, δεν αποτελεί έκπληξη.
Για να πάμε, όμως, και στο CD...
Εδώ καταγράφονται δώδεκα κομμάτια, διαφόρων εποχών –πιάνουν, δηλαδή, όλη την 20ετία ηχογραφήσεων που ορίζει η έκδοση– φθάνοντας έως το LP «Μετά την Παράσταση» [CBS, 1985] και που είναι βασισμένα σε στίχους Σπύρου Καμπάνη, Δάφνης Ζ. , Φώντα Λάδη, Θάνου Φουργιώτη κ.ά. (σχεδόν όλα με μουσικές της Δαλάκου).
Πολλά τραγούδια ξεχωρίζουν και από εδώ, όπως «Οι παλιάτσοι» (στίχοι Σπύρος Καμπάνης), το «Ποτάμι» (Γιάννης Μαρκόπουλος-Δημήτρης Χριστοδούλου), που έχει στίχους παρεμφερείς και κάπου ίδιους με το κλασικό «Το ποτάμι» του Μίμη Πλέσσα, που είχε πει ο Αντώνης Καλογιάννης το 1973, το «Πού εισ’ αυτή την άνοιξη» (επίσης των Μαρκόπουλου-Χριστοδούλου), που το είχε πει και ο Κώστας Χατζής, μα και η Δαλάκου στο σάουντρακ της ταινίας «Διωγμός» (1964) του Γρηγόρη Γρηγορίου, το αμερικάνικο παραδοσιακό “Cindy”, που ακούγεται με τη συνοδεία των αδελφών Τζαβάρα, τα «Σύννεφο» (Γιώργος Σουρέλης), «Πνεύματα» (Ρένα Καρθαίου) κι «Ένα καρότσι» (Φώντας Λάδης), που ακούγονται με συνοδεία πιάνου, όπως και τα δύο demo από το LP του ’85 (τα «Μετά την παράσταση» και «Του μοναχικού σκηνοθέτη»).
Πληθώρα ανέκδοτου υλικού, λοιπόν, από μια τραγουδοποιό με μεγάλη ιστορία στο χώρο, που αξίζει να την ανακαλύψετε (όσοι και όσες δεν την γνωρίζετε), μέσω αυτής της πολύ ιδιαίτερης έκδοσης.
Επαφή: https://www.b-otherside.gr/

INGRID LAUBROCK φωνή συν κάτι άλλο σε 60 ολιγόστιχα τραγούδια, που αποτελούν μέρη ενός ποιήματος

Από τις πιο σημαντικές jazz και avant jazz συνθέτριες και σαξοφωνίστριες (τενόρο και σοπράνο) της εποχής μας, η Γερμανίδα, αλλά εγκατεστημένη στο Brooklyn της Νέας Υόρκης, Ingrid Laubrock μας έχει απασχολήσει αρκετές φορές στο blog και μέσω των πιο προσωπικών δουλειών της, όπως του CD “The Last Quiet Place” [Pyroclastic Records, 2023], μα και λόγω των συμμετοχών της – καθώς μέσα στα χρόνια έχουμε γράψει για τις συνεργασίες της με την πιανίστρια Satoko Fujii στο “Hyaku / One Hundred Dreams” [Libra Records, 2022], τον πιανίστα Cory Smythe στο “Smoke Gets in Your Eyes” [Pyroclastic Records, 2022], την πιανίστρια Kris Davis στο “Blood Moon” [Intakt, 2020] κ.λπ. Στα «και λοιπά» και η παρουσία της στο πρόσφατο CD της Sara Serpa “Encounters & Collisions” [Biophilia, 2024].
Το πιο πρόσφατο άλμπουμ (2CD) της Ingrid Laubrock αποκαλείται “Purposing the Air” [Pyroclastic Records, 2024] και είναι πολύ ιδιαίτερο. Πού έγκειται η ιδιαιτερότητά του; Μα στην μελοποίηση του ποιήματος της Erica Hunt “Mood Librarian - a poem in koan”, που προέρχεται από το βιβλίο της “Jump the Clock” [Nightboat Books, 2020]. Τι ακριβώς συμβαίνει εδώ θα το πούμε ευθύς αμέσως.

Κατ’ αρχάς το ποίημα της Hunt αποτελείται από εξήντα ολιγόστιχες στροφές, οι οποίες αριθμούνται από το 1 έως το 60. Ας πούμε η πρώτη είναι η “things changing into / what they are”, η δεύτερη είναι η “catch the ball and now / I throw it”, η... πεντηκοστή ενάτη είναι η “birds purpose the air / as you purpose / pen and paper” (μια παράφραση της οποίας δίνει τον τίτλο στον δίσκο), ενώ στην τελευταία και εξηκοστή διαβάζουμε... “I learn from the past of / other’s mistakes”.
Αυτές οι στροφές, τώρα, χωρίζονται σε δύο τριαντάδες, μία για κάθε ένα από τα δύο CD, με την πρώτη δεκαπεντάδα να αποδίδεται από τις Fay Victor φωνή-Mariel Roberts τσέλο, την δεύτερη από την Sara Serpa φωνή και τον Mat Mitchell πιάνο, την τρίτη από τους Theo Bleckmann φωνή-Ben Monder ηλεκτρική κιθάρα, με το άλμπουμ να ολοκληρώνεται με την τέταρτη και τελευταία δεκαπεντάδα, που αποδίδεται από το Duo Cortona, δηλαδή την Rachel Calloway φωνή και τον Ari Streisfeld βιολί. Με άλλα λόγια σε όλα τα σχήματα υπάρχει η φωνή και κάθε φορά κι ένα διαφορετικό όργανο (τσέλο, πιάνο, ηλεκτρική κιθάρα, βιολί).
Τα κομμάτια του άλμπουμ είναι εξήντα φυσικά, με διάρκειες που κυμαίνονται από λίγα δευτερόλεπτα έως τέσσερα λεπτά. Μέσα σ’ αυτά τα σύντομα χρονικά πλαίσια η φωνή έχει βεβαίως κυρίαρχο ρόλο, καλύπτοντας όχι απλώς τους στίχους, μα και διάφορες ατμόσφαιρες συγχρόνως, που σίγουρα θα μπορούσες να τις χαρακτηρίσεις «προχωρημένες», πειραματικές και τ’ ανάλογα (υπάρχει δηλαδή και βοκαλιστικό παιγνίδι εδώ, το οποίο, κατά τόπους, θα λέγαμε πως κυριαρχεί). Από κοντά και τα εκάστοτε όργανα, φυσικά, που συνεισφέρουν συνοδεύοντας, δημιουργώντας κλίμα, περιβάλλον, θορύβους κ.λπ., επιτυγχάνοντας με τον τρόπο τους αδιάσπαστα σύνολα. Το λέμε, γιατί ο σύντομος χρόνος διάρκειας του κάθε κομματιού δεν επιτρέπει πλατειασμούς, χάσματα ή άστοχα «γεμίσματα». Ο χρόνος επαρκεί μόνο για «αληθινές» απαγγελίες και ερμηνείες, για μελοποιήσεις που συμβαίνουν στον πυρήνα των λέξεων, των νοημάτων και των εκφράσεων, δίχως να αποσκοπούν στα γνωστά hooks της pop. Το άκουσμα, χωρίς να είναι ακραία εικονοκλαστικό, διαθέτει μέσω της... πολυδιάσπασής του, δηλαδή μέσω της εξηνταμερούς ανάπτυξής του, την ικανότητα να ανανεώνεται από track σε track κρατώντας σε πάντα σε θέση ακουστικής μάχης (και έκπληξης συνάμα).
Σίγουρα ένα παράξενο αλλά άκρως ενδιαφέρον άλμπουμ –για το οποίο παρέχονται οι απαιτούμενες εξηγήσεις, στο σχετικό ένθετο, από την ίδια την Ingrid Laubrock–, που έχει τον τρόπο να σε καθηλώνει.
Επαφή: www.ingridlaubrock.com, www.pyroclasticrecords.com