ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΣΤΑΜΟΥΛΗΣ o θεολόγος-πανεπιστημιακός, συγγραφέας και συνθέτης του «έντεχνου», που πέθανε πριν από λίγες μέρες – όλοι οι δίσκοι του, από την «Λιταία Πύλη» του 1998 μέχρι το «Γελάς» του 2020

Μια πολύ δυσάρεστη είδηση μεταδόθηκε από τα μίντια στις 18 Αυγούστου. Ο Χρυσόστομος Σταμούλης, καθηγητής στο τμήμα Θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, και συνθέτης-τραγουδοποιός συνάμα, θα έφευγε ξαφνικά από τη ζωή στα 61 χρόνια του.

Ο Σταμούλης ήταν γνωστός από τις δημόσιες θέσεις του, που εξέφραζε πάντα με παρρησία και πραότητα σε σχέση με την πίστη, την αναγκαιότητα της αγνής και άδολης αγάπης στη σύγχρονη ζωή, την κατανόηση της διαφορετικότητας, τον όλεθρο του φονταμενταλισμού, την εναρμόνιση της Εκκλησίας με τις απαιτήσεις των καιρών, και βεβαίως με την αδήριτη ανάγκη να «συνομιλήσει» η ορθοδοξία με την καθημερινότητα των ανθρώπων και περαιτέρω με την Τέχνη. Ο ίδιος, ως μουσικός, θα το έκανε πράξη αυτό μέσα από τις συνθέσεις του, ενώ σημαντική υπήρξε και η συμβολή του, ανάμεσα σε άλλα, στην ανάδειξη του κοινού τόπου ανάμεσα στον κινηματογράφο και την ορθοδοξία.
Πολυγραφότατος επίσης, με βιβλία που διαβάστηκαν και διαβάζονται σαν τα «Mind the Gap / Κείμενα για μια θεολογία στο ύψος της αγάπης» [Αρμός, 2025], «Φάγαμε Ήττα / Κείμενα για τον αυτοεγκλωβισμό της ορθοδοξίας» [Αρμός, 2021] και «Τι γυρεύει η αλεπού στο παζάρι; / Κείμενα για το διάλογο της ορθοδοξίας με την πόλη, την πολιτική και τον πολιτισμό» [Αρμός, 2016], ο Σταμούλης υπήρξε μια ξεχωριστή προσωπικότητα, για τον χώρο του κατ’ αρχάς, με δημιουργικότατη συμβολή στο δημόσιο διάλογο. Όσα λέει ο διευθυντής του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης Ορέστης Ανδρεαδάκης, στο βίντεο που ακολουθεί, αποτυπώνουν του λόγου το αληθές...
https://www.youtube.com/watch?v=kLHtEcBm_88
Στα έξι σύντομα κείμενα που ακολουθούν επιχειρώ να περιγράψω το επίσημο δισκογραφικό έργο του Χρυσόστομου Σταμούλη. Να δώσω, με άλλα λόγια, στοιχεία και πληροφορίες για όλους τους δίσκους που θα προλάβαινε να ηχογραφήσει, από το 1998 έως και το 2020... 

1. Λιταία Πύλη [Lyra, 1998]
Το ξεκίνημα του Χρυσόστομου Σταμούλη στη δισκογραφία διαθέτει, κυρίως, στοιχεία ανίχνευσης του χώρου. Ο συνθέτης επιχειρεί να κάνει γνωστά όλα εκείνα που τον απασχολούν και όσον αφορά το μέλος, και όσον αφορά τον στίχο, και βεβαίως την ενορχήστρωση. Συνθέσεις και ενορχηστρώσεις λοιπόν, που παραπέμπουν στην τρανή παράδοση του «έντεχνου» και βασικά των επιγόνων τού Μίκη Θεοδωράκη (Ηλίας Ανδριόπουλος, Δημήτρης Λάγιος ή και Λίνος Κόκοτος ακόμη), με τους συνδυασμούς μπουζουκιού-ακορντεόν να ακούγονται, πάντως, κάπως κοινοί.
Τη διαφορά, στη «Λιταία Πύλη», την κάνουν βεβαίως οι στίχοι και τα κείμενα των τραγουδιών (Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, Άγγελος Σικελιανός κ.ά.) ή και οι ερμηνείες ακόμη των Πέτρου Γαϊτάνου, Μιχάλη Παπαζήση, Μανώλη Χατζημανώλη και της Χορωδίας Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, που επιχειρούν, ενίοτε με επιτυχία, να αποδώσουν λόγια «δύσκολα», που δεν είναι γραμμένα για να τραγουδηθούν.
Μέσα σ’ αυτή τη λογική εντάσσονται προφανώς τόσο η επιλογή από το έργο του Σικελιανού (το «Πέμπτο Ευαγγέλιο» είναι εντυπωσιακό ποίημα), όσο και τα μελοποιημένα αποσπάσματα από το πεζογράφημα του Πεντζίκη «Ο Πεθαμένος και η Ανάσταση». Όμως η συνύπαρξη του «έντεχνου» μέλους και της λαϊκής / βυζαντινής ρασιοναλιστικής μελοποίησης του Σταμούλη, με τη συνειρμική γραφή του Πεντζίκη δεν συνδυάζονται εύκολα και κυρίως ανώδυνα. Δίσκος, όπως είπα και στην αρχή, περιγραφικός των προθέσεων του συνθέτη, που έχει βεβαίως και τις ενδιαφέρουσες στιγμές του.
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/music/hrysostomos-stamoylis-o-theologos-panepistimiakos-kai-synthetis-poy-pethane-prin