ISLAND OF DEATH a Nico Mastorakis film

Είδα, δηλαδή ξαναείδα μετά από αρκετά χρόνια, την ταινία του Νίκου Μαστοράκη “Island of Death” σ’ ένα DVD της VIPCO (2002 αναφέρεται στο εξώφυλλο, 2003 στο δισκάκι). Τo φιλμ, που είχε γυριστεί στα μέσα της δεκαετίας του ’70 (πρόκειται για παραγωγή του 1975) είναι μία από τις ούτως ή άλλως ελάχιστες, σχετικώς, περιπτώσεις ελληνικού exploitation, που έχουν κάτι να πουν. Δεν μπορώ να ισχυριστώ ότι την ταινία την παρακολούθησα με άνεση – ίσως γιατί την είχα ξαναδεί, ίσως γιατί μου φάνηκε «καλλιτεχνικώς» ξεπερασμένη –, όμως, σίγουρα, είναι ένα από τα φιλμ εκείνα που, πάντα, θα προκαλούν συζητήσεις (μεταξύ των ολίγων που τα βλέπουν).Υπάρχει κάτι που ενοχλεί στο «Νησί του Θανάτου» κι αυτό έχει να κάνει με την κινηματογραφημένη απάθεια των επιτελούμενων φόνων. Και όχι μόνο μ' αυτό. Δεν πρόκειται βεβαίως για περίπτωση Haneke – το ιδεολογικό υπόβαθρο του Μαστοράκη είναι τελείως πρωτόλειο – όμως η «ενόχληση» παραμένει. Οι πρωταγωνιστές, δύο αδέλφια με σεξουαλικές σχέσεις, ο Robert “Bob” Behling και η Jane Lyle (τα πραγματικά τους ονόματα λέω) αποφασίζουν να απαλλάξουν τη χειμωνιάτικη Μύκονο απ’ όσους υποτίθεται πως ενοχλούν (αδελφές, πρεζάκηδες, λεσβίες, μποέμ καλλιτέχνες, νυμφομανείς, «χίπιδες» της εποχής – ακόμη κι ένας μαύρος αστυνομικός που τους αναζητά από την Αγγλία πέφτει θύμα τους) φωτογραφίζοντας, λίγο πριν, τις ερωτικές στιγμές τους και… επεμβαίνοντας εν συνεχεία, ικανοποιώντας τις ορέξεις τους με βίαιους και αναπάντεχους τρόπους. Επειδή πρόκειται για b-movie φυσικά και δη ελληνικό (ήταν η δεύτερη ταινία του Μαστοράκη μετά το “Death Has Blue Eyes” με τη Μαρία Αλιφέρη, που ήταν σε άλλο στυλ, αλλά καλύτερο) το πράγμα μοιάζει ενίοτε με καρικατούρα – ιδίως στα εφέ που είναι πρωτόγονα, αλλά και στη διεύθυνση των ηθοποιών, που παίζουν με… αυτόματο πιλότο. Παρά ταύτα εγώ βρήκα μία σκηνή που κάτι έλεγε – το κυνηγητό του Behling, στον Ray Richardson, νύχτα, στα στενά της Μυκόνου, κραδαίνοντας γιαταγάνι(!) –, αν και περισσότερο ενδιαφέρον είχε, θα έλεγα, η 25λεπτη συνέντευξη του Μαστοράκη στην αγγλική, που προσφέρεται στα bonus. (Όλα είναι στην αγγλική - η ταινία δεν είχε υπότιτλους).
Ο ίδιος ο σκηνοθέτης και… ηθοποιός εν προκειμένω (υποδύεται έναν συγγραφέα, ερασιτέχνη ντέντεκτιβ, που βοηθάει στην εξιχνίαση των φόνων) μιλάει για πολλά, λέγοντας κάποια πράγματα και δίνοντας ορισμένες πληροφορίες. Μαθαίνουμε λοιπόν, δια στόματος Μαστοράκη, πως η ταινία έγινε έχοντας ως πρότυπο το “The Texas Chain Saw Massacre” (1974) του Tob Hooper και με μοναδικό σκοπό να βγουν λεφτά – τα οποία και, εν τέλει, βγήκαν. Προφανώς, γι’ αυτό η ταινία μοιάζει με… ασκί, μέσα στο οποίο χώρεσαν αιμομιξίες, κτηνοβασία και σφαγή αρνιού – εικονική, όπως ισχυρίζεται ο Μαστοράκης –, αποτρόπαιοι φόνοι, αναίτια και άστοχα ρατσιστικά υπονοούμενα (ο μαύρος αστυνόμος Gerard Gonalons κρεμιέται με σκοινί από αεροπλάνο σαν νά΄ναι θύμα της ΚΚΚ), κουτάλια με ηρωίνες, αλλά και πολύ-πολύ Μύκονος· από τη «Βενετία» και τους ψαράδες, μέχρι τους ανεμόμυλους και τον Πέτρο τον πελεκάνο. Εξάλλου, όπως είπε κι ο νταϊρέκτορας, ο πρωτότυπος τίτλος του φιλμ ήταν “Devils in Mykonos”.
Μιλάει και για τους ηθοποιούς του ο Μαστοράκης. Λέει πως ο πρωταγωνιστής του ο Bob Behling ήταν Αμερικανός που δούλευε ως μοντέλο στην Ελλάδα – τον θυμάμαι στη δεκαετία του ’70 σε διαφημίσεις στην τηλεόραση – και, βεβαίως, όλοι τον θυμόμαστε ως πρωταγωνιστή στο «Αγκίστρι». Στο imdb.com είδα πως ο Behling συμμετείχε και στο “Devil’s men” (1976) του Κώστα Καραγιάννη, στο οποίο είχε γράψει μουσική ο Brian Eno. Παρότι έχω δει την ταινία – κάπου την έχω μάλιστα σε DVD – δεν τον θυμάμαι, και δεν έχω τώρα χρόνο να το τσεκάρω. Ο Μαστοράκης λέει πως ο Behling ήταν ένας παράξενος, ταραγμένος άνθρωπος, ο οποίος λίγα χρόνια αργότερα έβαλε, ο ίδιος, τέρμα στη ζωή του, τοποθετώντας στο στόμα του ένα σωλήνα παροχής προπανίου! Στο “Island of Death” o Behling πνίγει έναν ασπριτζή ρίχνοντας στο στόμα του μπογιά και ξαναπνίγει μια ναρκομανή, γεμίζοντας το στόμα της με Vat 69, ψεκάζοντάς την εν συνεχεία με αεροζόλ, το οποίο μετατρέπει σε… φλογοβόλο (βάζοντας μπροστά από το αεροζόλ έναν αναμμένον αναπτήρα!). Δεν μπορώ να φανταστώ ποιος του έβαλε τη δική του τελευταία ιδέα…
Λέει ακόμη ο Μαστοράκης πως η πρωταγωνίστριά του, η Jane Lyle, ήταν ερασιτέχνις ηθοποιός, κόρη του αντιπροσώπου, τότε, της Black & Decker στην Ελλάδα(!) και πως όλοι οι άλλοι τρίτοι ρόλοι στην ταινία παίχτηκαν από γνωστούς του και τουρίστες. Μιλάει ακόμη για την Jessica Dublin, τη νυμφομανή της ταινίας, την οποίαν ο Behling πρώτα την... κατουράει, μετά την αρχίζει στις σφαλιάρες επειδή η Dublin τού δαγκώνει το πουλί, πριν καταλήξει να της κόψει το κεφάλι με μια μπουλντόζα (δεν έμεινε και τίποτα απ’ έξω – έλεος!), την ηθοποιό που έπαιξε στο “Satyricon” του Fellini, όπως λέει ο imdb (δεν τη θυμάμαι), αλλά και στα ελληνικά «Ψυχή και Σάρκα» (του Ερρίκου Ανδρέου με τον Πρέκα και την Τσοπέι), “Death Has Blue Eyes”, “The Devil’s Men” και «Το Αγκίστρι» (τη θυμάμαι σε όλα), ενώ λέει και δυο λόγια για τον Νίκο Τσαχιρίδη, το βοσκό που έδωσε τέλος στο στόρι, κάνοντας έρωτα με την Lyle και ρίχνοντας τον Behling στον ασβεστόλακκο. Ακόμη, ο Μαστοράκης, αναφέρεται και στη λογοκρισία που ταλαιπώρησε το φιλμ (κυκλοφορούν τουλάχιστον τρεις εκδοχές), παίρνοντας θέση ενάντια σε κάθε έξωθεν παρέμβαση, ξεκαθαρίζοντας, ταυτοχρόνως, πως όσα ανάρμοστα συμβαίνουν στο σελιλόιντ δεν έχουν καμμία σχέση με τα δικά του πιστεύω για τη ζωή και τις σχέσεις των ανθρώπων.
Η ταινία όμως είχε και μουσική, και κυρίως μερικά πολύ ωραία τραγούδια του Νίκου Λαβράνου, ερμηνευμένα από τη Μίλλη και τον Δάκη, τα οποία δυστυχώς ποτέ δεν δισκογραφήθηκαν· αναφέρομαι στο “Can you call it love” με την Μίλλη (το τραγούδι των τίτλων) και το “Do you love me”, το οποίο αποδίδουν και οι δυο μαζί. Παρά ταύτα ίχνη της μελωδίας αυτού του δεύτερου κομματιού ακούγονται στο “Mysterious lady” από το single των Γάλλων Marwann “Silence hears/ Mysterious lady” [FR. Motors MT 4081], του 1976 – τα credits του τραγουδιού αναφέρουν “S. Vlavianos/ Constantinos”. Δεν ξέρω ποια ήταν ακριβώς η σχέση του Λάκη Βλαβιανού με το τραγούδι (πιθανώς καμμία), εκείνο όμως που ξέρω είναι πως ντράμερ των Marwann ήταν, τότε, ο Γιώργος Λαβράνος (ο μικρότερος αδελφός του Νίκου και του Γεράσιμου).