Κυριακή 13 Απριλίου 2025

ΓΙΑΝΝΗΣ ΓΛΕΖΟΣ η επανεμφάνιση στη δισκογραφία, με σημαντικά τραγούδια, ενός καταξιωμένου δημιουργού – «Τα Παθιασμένα» βασίζονται σε στίχους της Εύας Λίτινα και ηχογραφήθηκαν ερασιτεχνικά από τον συνθέτη

Ο Γιάννης Γλέζος είναι ένας διακεκριμένος συνθέτης του «έντεχνου». Ηχογράφησε για πρώτη φορά το 1966 και σχεδόν 60 χρόνια αργότερα εξακολουθεί να τροφοδοτεί τον κόσμο, που ενδιαφέρεται για το καλό ελληνικό τραγούδι, με ουσιαστικούς δίσκους. Το πρώτο τραγούδι του ήταν το «Βροχή στα δειλινά» με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση σε στίχους Κώστα Κινδύνη, που πρέπει όμως να κυκλοφόρησε το 1968, όταν θα γινόταν περισσότερο γνωστό στην εκτέλεση του Γιάννη Πουλόπουλου ως «Περιστεράκι της φτωχειάς αυλής».
Όλοι οι fans του «έντεχνου» γνωρίζουν τα LP του Γιάννη Γλέζου «12 Τραγούδια / F.G. Lorca» [Lyra, 1969] με τους  Γιάννη Πουλόπουλο και Έλενα Κυρανά (με τις αποδόσεις των λόγων του ισπανού ποιητή από τον Λευτέρη Παπαδόπουλο) και «Εμιλιάνο Ζαπάτα» [Lyra, 1971] ξανά με τον Πουλόπουλο, σε ποίηση Pablo Neruda και με απόδοση των στίχων και πάλι από τον Παπαδόπουλο. Οι δίσκοι αυτοί ακούστηκαν πολύ επί δικτατορίας, με τον δεύτερο να χαρακτηρίζεται έως και «αντιχουντικός», λόγω της ποίησης του Neruda και του εξωφύλλου με το αντάρτικο artwork του χαράκτη Τάσσου.
Ακόμη, μεταξύ των τραγουδιών του Γιάννη Γλέζου που αγαπήθηκαν από τον κόσμο κι έγιναν επιτυχίες θα πρέπει να συμπεριλάβουμε και τα «Η Ελένη του Μάη», «Να ’χα τη δύναμη» και «Καιρός να χαρής» (όλα σε στίχους Κινδύνη με τον Πουλόπουλο), τα «Φορτηγά καράβια» (σε ποίηση Κώστα Ουράνη) και «Κάθε Μάρτη, κάθε Απρίλη, κάθε Μάη» (σε στίχους Διονύση Τζεφρώνη), ξανά με τον Πουλόπουλο, την «Πρέβεζα» (σε ποίηση Κώστα Καρυωτάκη), που τραγούδησαν με τη σειρά ο Θανάσης Γκαϊφύλλιας, ο ίδιος ο συνθέτης και ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου και άλλα διάφορα.
Ο Γλέζος (ανιψιός του ποιητή Γιάννη Ρίτσου και αδελφός της τραγουδοποιού Δέσποινας Γλέζου) από το μέσο της δεκαετίας του ’70 και μετά χαράζει μία ακόμη πιο προσωπική γραμμή στα μουσικά μας πράγματα, επιλέγοντας να γίνει ο ίδιος ερμηνευτής των τραγουδιών του – κάτι που θα κάνουν μετά από κείνον και άλλοι συνοδοιπόροι του στο «έντεχνο», όπως ο Δήμος Μούτσης για παράδειγμα.
Μπορεί οι περισσότεροι συνθέτες μας να υπήρξαν περιστασιακοί τραγουδιστές, από τον Μίκη Θεοδωράκη και τον Μάνο Χατζιδάκι, μέχρι τον Σταύρο Ξαρχάκο και τον Γιάννη Μαρκόπουλο, όμως όλοι τους, βασικά, τροφοδοτούσαν με τραγούδια τους «κανονικούς» ερμηνευτές (κάτι που δεν έκανε ο Γλέζος). Ακόμη και ο Μούτσης, στη φάση της εντελώς προσωπικής διαδρομής του, θα έκανε ένα διάλειμμα, όταν θα συνεργαζόταν με την Νάνα Μούσχουρη. Πρακτικά, τα τελευταία 50 χρόνια ο Γιάννης Γλέζος είναι ο απόλυτος ερμηνευτής των τραγουδιών του – κάτι που το ακούμε σε δίσκους όπως οι «Χαρούμενος Πηγαίνω», «Αυτά που Αγαπήσαμε», «Περιμένοντας τους Βαρβάρους» κ.λπ.
Φυσικά, γι’ αυτή τη στάση του ο Γλέζος έχει δεχθεί κριτική, από ανθρώπους που αγαπούν τις συνθέσεις του, υπό την έννοια πως πολλές απ’ αυτές θα μπορούσε να είχαν φθάσει μακρύτερα, στον κόσμο, αν τις απέδιδαν «κανονικοί» ερμηνευτές – με τον ίδιο, πάντως, να συνεχίζει αυτή την πρακτική, δίχως να βάζει νερό στο κρασί του. Προτιμά, εννοώ, να ερμηνεύει τα τραγούδια του με τον τρόπο που μπορεί και τη φωνή που έχει, παρά να τα λένε οι όποιοι συνεργάτες του σε συνθήκες τις οποίες ο ίδιος δεν θα μπορούσε να ορίσει. Είναι μια ηθική στάση αυτή –τοποθετημένη πάνω από τα όποια θετικά αισθητικά αποτελέσματα, που θα απέφερε μια «πολύ καλή» φωνή–, η οποία οπωσδήποτε δεν είναι συνηθισμένη.
Πριν από λίγο καιρό έφθασε στα χέρια μου μια παράξενη έκδοση από τον Μετρονόμο, που αφορά τον Γιάννη Γλέζο. Ένα double CD-book, το οποίο από τη φύση του σε προβληματίζει σε σχέση με τον τρόπο που πρέπει να το αντιμετωπίσεις. Να το αντιμετωπίσεις, δηλαδή, ως ένα βιβλίο με ποιήματα («Αιώνιος άνεμος Ι / Η σιωπή στο σπίτι»), που προσφέρεται με bonus τα δύο CD με τραγούδια, σε στίχους της Εύας Λίτινα, κάτω από τον τίτλο «Τα Παθιασμένα» ή το ανάποδο – δηλαδή σαν ένα double CD, με bonus τα ποιήματα; Εγώ θα πράξω το δεύτερο. Και όχι άνευ λόγου.
Δεν θα μακρηγορήσω. Θα πω αυτό που θέλω να πω, με σαφήνεια και με όσο πιο απλά λόγια μπορώ. Τα τραγούδια του Γλέζου, σε στίχους της Λίτινα, που καταγράφονται σ’ αυτά τα δύο CD είναι καταπληκτικά! Και είναι λυπηρό αυτά τα tracks να μην είναι ηχογραφημένα όπως πρέπει, σ’ ένα κανονικό στούντιο, με τον σωστό ήχο, παραγωγή κτλ. Από την άλλη, όμως, δεν μπορεί να μην είμαστε ευγνώμονες στον Μετρονόμο, που αποφασίζει να κάνει αυτή την έκδοση, έστω και με αυτές τις, μέτριας ποιότητας, εγγραφές, από το αρχείο του συνθέτη, καθότι τα τραγούδια αυτά, προσωπικώς, τα τοποθετώ μεταξύ των ωραιότερων (ελληνικών), που έχω ακούσει τα τελευταία πολλά χρόνια. Σημειώνει κάπου στον πρόλογο ο Γλέζος:
«Ζήτησα (σ.σ. από τον Θανάση Συλιβό του Μετρονόμου) να συμπεριλάβει στο βιβλίο και 37 τραγούδια μου που τα ανακάλυψα εντελώς τυχαία (ψάχνοντας στο δώμα μου για κάτι άλλο) σε μια κασέτα όπου τα είχα ηχογραφήσει μόνος μου στο κασετόφωνο τραγουδώντας και παίζοντας πιάνο πριν από μερικά χρόνια και ήταν πάνω σε ποίηση της Εύας Λίτινα. Τα ονόμασα “Παθιασμένα” γιατί μόνον αυτή η λέξη θα μπορούσε να περιγράψει το πάθος των στίχων, της μουσικής και την ένταση της ερμηνείας τους όταν τα ηχογραφούσα στο κασετοφωνάκι μου».
Τα τραγούδια αυτά αριστεύουν σε κάθε βασική διάστασή τους (ασχέτως, το ξαναλέω, της πενιχρής, τεχνικά, ηχογράφησής τους). Αριστεύουν κατ’ αρχάς στις μουσικές, καθώς οι μελωδίες του Γλέζου είναι καταπληκτικές και κυρίως χειμαρρώδεις – και πώς να μην είναι, όταν μέσα σε κάποιους μήνες ο άνθρωπος αυτός κατορθώνει να δημιουργήσει 37 τραγούδια υψηλοτάτου επιπέδου;
Αριστεύουν περαιτέρω, στο στιχουργικό κομμάτι, καθότι οι στίχοι της Λίτινα είναι από μόνοι τους τραγούδια. Θέλω να πω πως έχουν τέτοιο ρυθμό, και διατυπώσεις και νοήματα βεβαίως, με αποτέλεσμα να «εκβιάζουν» την κάλυψή τους με τα ωραιότερα μουσικά μέτρα. Και τα έχουν.
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/music/giannis-glezos-i-epanemfanisi-sti-diskografia-enos-kataxiomenoy-dimioyrgoy-me

2 σχόλια:

  1. Από το fb...

    Stathis Gotsis
    Δύναμη ο Γιάννης!

    Kwstas Agas
    Η περίπτωση του είναι ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΠΑΡΆΔΕΙΓΜΑ για όλους εμάς που ασχολούμαστε με το τραγούδι (είτε επαγγελματικά, είτε, όπως εγώ, ερασιτεχνικά)!! Είναι σχεδόν 60 χρόνια ενεργός και δημιουργικός και όλα αυτά τα χρόνια έχει μιλήσει ΜΕ ΤΑ ΤΡΑΓΟΎΔΙΑ ΤΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΚΑΙ ΜΌΝΟ. Ούτε δημόσιες σχέσεις, ούτε συνεχείς συνεντεύξεις σε ραδιόφωνα και μουσικό τύπο!! Και πάντα το έργο του δυνατό, ουσιώδες και πολύ πολύ ενδιαφέρον!!! Καλοταξιδα τα καινούρια τραγούδια του!!! Την παρουσία του στο χώρο του τραγουδιού την έχουμε πάντα ανάγκη στους δύσκολους καιρούς που διανύουμε....

    Giorgos Kozias
    Εξαιρετικά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Μαίρη Δαλάκου
    "Παθιασμένα" τα τραγούδια του Γιάννη, μ' αρέσει που τα ερμηνεύει μόνος του, έχει δύναμη και πάθος αυτό που ακούω ....!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή