Σάββατο 25 Οκτωβρίου 2025

ΜΙΚΡΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟ FACEBOOK 678

25/10/2025 
Ο επικήδειος του Ιωαννίδη (πέρα από τα προσωπικά) ήταν ο πιο επί της ουσίας πολιτικός απ’ όλους όσους ακούστηκαν στην τελετή. Το «Ελλάδα, οικόπεδο και αποικία» που ξεστόμισε, έχοντας από κάτω ΠΘ και κυβέρνηση, ήταν όλα τα λεφτά.
Η απουσία της αριστεράς από την τελετή, ή ό,τι τέλος πάντων νοείται ως αριστερά στη χώρα αυτή τη στιγμή, ήταν αχαρακτήριστη.
Δεν θα χαρίσουμε τον Σαββόπουλο στη «μεγάλη φιλελεύθερη παράταξη». Μέχρι τη «Ρεζέρβα», για να μην πω μέχρι και τα «Τραπεζάκια Έξω» ο Σαββόπουλος ήταν κομμάτι της αριστεράς. Ενταγμένης ή ανένταχτης. Τα θρυλικά άλμπουμ του τα έβγαλε όταν οι ιδέες του συνέπλεαν με το προοδευτικό κομμάτι της κοινωνίας και όχι με τη συντήρηση. Το «Χαιρετώ με τη γροθιά» το είπε το ’76, και το ’79 τραγουδούσε «Για τον σοσιαλισμό»... 
Και αυτό στα ΝΕΑ, που βλέπετε από πάνω, το είπε το ’81, λίγο πριν από την Αλλαγή. Και αυτό που βλέπουμε σήμερα είναι μια Ευρώπη κοντή και πολεμοχαρή, που θέλει να μας οδηγήσει στον όλεθρο – και μια Ελλάδα, που τρέχει από πίσω της σα σκυλάκι, χωρίς δικό της λόγο, χωρίς δικό της αφήγημα.
[ο Σαββόπουλος για μένα είναι πάντα επίκαιρος, ως ανένταχτος αριστερός, γιατί έχει πει πράγματα που τα πιστεύω και σήμερα – και αυτά μ’ ενδιαφέρουν]

25/10/2025 
Αυτή τη γαλλική συλλογή (2LP) την είχα βρει παλιά στο Μοναστηράκι, τζάμπα προφανώς, επί κατοστάρικων ακόμη, και την είχα πάρει γιατί είχε μέσα φοβερά κομμάτια. Δεν ήμουν ποτέ φαν των συλλογών, αλλά έχω κάμποσες τελικά, που όλες έχουν, όμως, ένα νόημα. Και το νόημα εδώ πέρα είναι πως οι Γάλλοι ανθολογούν Σαββόπουλο (το top of the top "Ο παλιάτσος κι ο ληστής" από τον "Μπάλλο"), μαζί με τραγούδια των Simon Finn, Bill Fay, Jorge Ben, CAN, Yuya Uchida & The Flowers, Funkees (από τη Νιγηρία), United States of America και άλλα πολλά "τρελά" απ' όλο τον κόσμο!! 
Δεν μπορώ να φανταστώ καλύτερη παγκόσμια παρέα για το Σαββόπουλο (το όνομά του είναι εκεί όπου δείχνω με το άσπρο βέλος), σ' ένα άλμπουμ που αμφιβάλλω αν το έχει πάρει ποτέ κανείς χαμπάρι (απ' αυτούς που μας διαβάζουνε εδώ πέρα εννοώ). Το λέω, γιατί δεν υπάρχει στο discogs...

25/10/2025
Δεν είμαι σίγουρος αν ο Σώτος Παναγόπουλος είχε περάσει από τη Μακρόνησο στο τέλος της δεκαετίας του '40, όπως είχε περάσει η Βέμπο, προκειμένου να ψυχαγωγήσει τους στρατιώτες και τους εξόριστους, που αναμορφώνονταν στον νέο-Παρθενώνα, όμως η επιλογή τού Σαββόπουλου να τον φέρει στο Χάππυ Νταίη, το '76, υπήρξε πρώτης τάξεως. Όπως πρώτης τάξεως, δηλαδή φοβερή, ήταν και η μελοποίησή του στο "Ήρθ' ο καιρός" του Ορέστη Λάσκου από «Το φιλμ της ζωής» [εκδ. των Χρονικών, Αθήνα 1934].
Μέσα σ' όλα μας έμαθε και τον ποιητή Λάσκο ο Σαββόπουλος, γιατί εμείς για χρόνια τον ξέραμε μόνον ως σκηνοθέτη. Θα του το χρωστάμε κι αυτό...

23/10/2025
>>Έχει νόημα, επίσης, και μια άλλα αφήγηση του Σαββόπουλου, σε σχέση πάντα με το θέμα μας, αρκετά μεταγενέστερη, από το 2009 (και πάλι από το LiFO. gr):
«Ο Καπετάν Γκίνης, που ισχυριζόταν ότι είναι ο συνθέτης του τραγουδιού [σ.σ. για το Ντιρλαντά ο λόγος], κουβάλησε όλο το νησί στο δικαστήριο σε μιαν άλλη φάση, ως μάρτυρες, που λέγανε “ήμουν εκεί όταν το έγραφε” και τα λοιπά. Το επιχείρημά όσων με υποστήριζαν ήταν ότι δεν γίνεται ένας άνθρωπος να γράψει ένα τραγούδι μόνο, και μάλιστα ένα τέτοιο τραγούδι. Πού είναι τα άλλα; Δεν υπήρχαν άλλα τραγούδια. Όμως το δικαστήριο δεν το δέχτηκε αυτό το επιχείρημα. Λένε τώρα, αρβύλα, ότι μεσολάβησε ο Παττακός, αλλά δεν ξέρω να σας πω αν αυτά είναι αλήθεια».
Το όνομα του Στυλιανού Παττακού («αντιπροέδρου» της κυβέρνησης των πραξικοπηματιών), που αναφέρει ο Σαββόπουλος, «κολλάει» με το εξής. Επειδή το «Ντιρλαντά», που χάλαγε κόσμο και στο εξωτερικό, ως δημώδες δεν είχε πνευματικά δικαιώματα, θα αποκτούσε τέτοια και άρα θα υπήρχαν έσοδα φόρων από εισαγωγή συναλλάγματος, αν τα δικαιώματα κατέληγαν σε κάποιο πρόσωπο στην Ελλάδα. Και ότι τέλος πάντων ο Παττακός είχε παρέμβει στο θέμα, ώστε να πάρει αυτήν ακριβώς την τροπή. Συνέβη όντως; Κανείς δεν ξέρει. Εξάλλου και ο Σαββόπουλος γράφει περί «αρβύλας».<<

Ένα απόσπασμα από το υποκεφάλαιο "σαββόπουλος, σαμίου, ντιρλαντά και παράδοση" (σελ.451-460), που υπάρχει στο πιο πρόσφατο βιβλίο μου "Ροκ, Ελληνικό Ροκ, Κοινωνία & Πολιτική στη Μακρά Δεκαετία του '60 (μία αντι-ανάγνωση") [Όγδοο, 2025], που τώρα κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία.

ΝΤΙΡΛΑΝΤΑ

Την play-list με τα 25 τραγούδια του Σαββόπουλου, που ανέβηκε το πρωί στο Spotify, μέσω του LiFO. gr, την έφτιαξα σε χρόνο dt. Χωρίς καν ν’ ακούσω τα κομμάτια. Απλώς σκέφτηκα λίγο σε σχέση με την θέση τους, το να κολλήσω ποια με ποιο κτλ. Ήθελα η λίστα να είχε μια συγκεκριμένη ροή, πηγαίνοντάς σε από το ένα θέμα στο άλλο. Γιατί στη λίστα υπάρχουν θέματα, υπάρχουν sections. Τέλος πάντων, ελπίζω όσοι την άκουσαν να την απόλαυσαν – και ιδίως οι νεότεροι, που δεν είναι εξοικειωμένοι με αυτές τις καταστάσεις και που θα αντιλήφθηκαν, ελπίζω, τι εστί Σαββόπουλος.
Λοιπόν, τη λίστα την άκουσα μία φορά, μετά, όταν ανέβηκε στο Spotify από το LiFO, για να δω τέλος πάντων τι ακριβώς έφτιαξα. Άκουσα και τα 25 τραγούδια ένα-ένα, αλλά όταν έφθασα στο υπ’ αριθμόν 11... ανατρίχιασα. Δεν μου συνέβη με κανένα άλλο τραγούδι της λίστας. Παρότι με 2-3 πολυαγαπημένα, που τα έχω συνδέσει με συγκεκριμένες καταστάσεις, αν τα έβαζα κι αυτά μέσα, πιθανώς να συνέβαινε το ίδιο. Τέλος πάντων με το Ντιρλαντά, παρότι άκουγα τη λίστα έτσι κάπως επαγγελματικά να πούμε, μου σηκώθηκε η τρίχα.
Τι αριστουργηματική εκτέλεση είν’ αυτή; Τι διονυσιακή γιορτή έστησε μέσα σε 2-3 λεπτά ο Σαββόπουλος; Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι αυτό το τραγούδι ακούστηκε σε κάθε μεριά του κόσμου το 1970-71. Ακόμη και ο Ιάπωνας ακόμη και ο Βραζιλιάνος θα έμειναν με ανοιχτό το στόμα.
Το άδικα υποτιμημένο Ντιρλαντά (ήταν κι αυτός ένας από τους λόγους που το έβαλα στη λίστα) είναι ένα από τα πρώτα τραγούδια που θυμάμαι από την πολύ παιδική μου ηλικία. Το θυμάμαι δηλαδή από τότε που βγήκε, γιατί ακουγόταν παντού. Και όταν λέω παντού... παντού. Ήταν σίγουρα το πρώτο τραγούδι του Σαββόπουλου που θα έφθανε ποτέ στ’ αυτιά μου. Λέω «του Σαββόπουλου», γιατί μόνο ο Σαββόπουλος αναδημιούργησε το τραγούδι κάνοντάς το κάτι ξεχωριστό, επεμβαίνοντας φυσικά και στα μουσικά μέρη και στο στίχο. Με λεπτές επεμβάσεις όμως, που να μην αλλοιώνουν την αρχική νησιώτικη πηγή.
Το Ντιρλαντά, για το οποίο έχω γράψει πολλά και στο πρόσφατο βιβλίο μου, είναι ένα τραγούδι της εργατιάς (να το πω έτσι), της ναυτικής εργατιάς. Οι στίχοι του έχουν πολυθεματικό χαρακτήρα, με τις αντιφωνίες να του δίνουν αυτόν τον σχεδόν εξεγερτικό αέρα. Η ενορχήστρωση του Κοντογιώργου στον δίσκο και βεβαίως οι παρεμβάσεις του Σαββόπουλου υπήρξαν καταλυτικές.
Δεν ξέρω, για παράδειγμα, πόσοι έχουν προσέξει το δίστιχο «Ω ντιρλαντά θα δέσω κόμπο / βρε στο λαιμό τους των αρχόντω». Αυτό είναι σαββοπουλικό, γιατί το αρχικό του καπετάνιου έλεγε «Ω ντιρλαντά κι ήρτεν ο κόμπος / βρε στο λαιμό τως των αρχόντω».
Δηλαδή είναι άλλο το ήρθε ο κόμπος στο λαιμό των αρχόντων (σαν να πνίγηκαν μόνοι τους, ενώ κάτι έτρωγαν ας πούμε) και είναι άλλο το... θα πάω ΕΓΩ να δέσω κόμπο στο λαιμό τον αρχόντων. Και γιατί θα τους δέσω τον κόμπο; Όχι για να τους φτιάξω τη γραβάτα προφανώς, αλλά για να τους... καρυδώσω (για... όσα καλά έχουν κάνει στον κόσμο). Αν «η βία είναι η μαμή κάθε παλιάς κοινωνίας, όταν αυτή εγκυμονεί τη νέα» (όπως έλεγε ο Μαρξ), ο Σαββόπουλος έχει απέναντί του ένα αντιδημοκρατικό καθεστώς, που αντιπροσωπεύει την παλιά κοινωνία, που τον έχει φυλακίσει, που τον έχει βασανίσει, που έχει βάλει χαφιέδες να τον παρακολουθούν στενά και να τον αναστατώνουν και μέσω αυτής της καταπληκτικής διασκευής τούς στέλνει ένα... δωράκι. (Όταν η Μαρινέλλα θα το έκανε επίσης επιτυχία το Ντιρλαντά, λίγο αργότερα, θα το έλεγε με τα λόγια του καπετάνιου, όχι με τα λόγια του Σαββόπουλου – και ακόμη κι αυτό για μένα δείχνει κάτι).
Αν ήμουνα 17-18 χρονώ το 1970 δεν θα ήθελα να ήμουνα χίπις, γιατί οι έλληνες χίπιδες ήταν κάτι το ξεφτιλέ τότε (δεν θα μπορούσε σε καμία περίπτωση να αναπτυχθεί original hippy κίνημα στην Ελλάδα των σίξτις, όχι λόγω χούντας φυσικά, αλλά λόγω της φτώχειας και της ανέχειας της μεταπολεμικής ελληνικής κοινωνίας, για την οποία η επίπλαστη ευμάρεια και η κατανάλωση ήταν κάτι το άγνωστο μετά από τον πόλεμο, ώστε να έδινε κάποια τροφή στην αποτίναξή τους, στην αναζήτηση δηλαδή μιας πιο ανθρώπινης ζωής, κοντά στη φύση κτλ, όπως συνέβη στη Δυτική Ακτή των ΗΠΑ), αλλά... ντιρλαντάς, σαν τον Παράβα ας πούμε, πολύ θα ήθελα να ήμουν. Γιατί ο Παράβας ήταν από τους ελάχιστους που είχε αντισταθεί με τα θεατρικά του νούμερα, τότε, στο καθεστώς, πληρώνοντάς το με κυνήγι, με κόψιμο σκετς και με εξορία στη Γυάρο, όταν αυτή θα ξανάνοιγε από τον Ιωαννίδη.

Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 2025

GROUND CINNAMON BAND Ολλανδοί αλλά με ήχο... Δυτική Ακτή late 60s

Οι Ground Cinnamon Band είναι Ολλανδοί και είναι τρειςδύο άντρες, οι Erik Bus (κιθάρες, φωνή) και Jan Kappé (μπάσο, κιθάρες, φωνή) και μία γυναίκα, η Carlijn Bus (φωνή). Ο Eric και ο Jan ήταν μέλη των πιο ψυχεδελικών Small Breed, που άφησαν δύο ωραίους δίσκους στο διάστημα 2018-2021, ενώ τώρα δεν συνεργάζονται μόνο με την Carlijn, αλλά και με τέσσερις ακόμη μουσικούς που χειρίζονται pedal steel κιθάρα, ντραμς, πλήκτρα, φυσαρμόνικα, φλάουτο και βιμπράφωνο, πλουτίζοντας ακόμη περισσότερο τον ήχο τους.
Βασικά εδώ συζητάμε για το ντεμπούτο
mini-LP των Ground Cinnamon Band με τίτλο το όνομά τους [Sound Effect Records, 2025], που περιέχει πέντε τραγούδια (δύο στην Side A και τρία στην Side B) και το οποίο γυρίζει στις 45 στροφές.
Το συγκρότημα θυμίζει με αυτά που παρουσιάζει και με τον τρόπο που τα παρουσιάζει... Δυτική Ακτή των late sixties. Βασικά τα pop και folk-rock συγκροτήματα, με τις ψυχεδελικές πάντα άκρες, που άκμαζαν στο L.A. – για παράδειγμα τους Buffalo Springfield, τους The Mamas & The Papas, ακόμη και τους Byrds του “Sweetheart of the Rodeo” (1968) θα προσέθετα, όταν ακούς τις pedal steel, και βεβαίως άλλα ανάλογα ή περίπου ανάλογα της ίδιας εποχής και περιοχής.
Δεν είναι εύκολο αυτό που επιχειρούν, σήμερα, οι Ground Cinnamon Band. Θέλει κότσια, για να μπορέσεις να γράψεις τραγούδια με ωραίες φωνητικές αρμονίες, δυνατές μελωδίες, ψαγμένες ποπ ενορχηστρώσεις και βεβαίως με το πνεύμα της ουσίας και της απλότητας της κλασικής εποχής. Τα πέντε τραγούδια τους είναι σίγουρα συμπαθητικά, ή και κάτι παραπάνω, ενώ αν μιλάμε για το “Seasons come and go”, που ανοίγει την δεύτερη πλευρά, τότε θα γράφαμε πως οι Ολλανδοί αξίζει να το χαίρονται διπλά και τριπλά, γιατί αυτό το κομμάτι τους είναι καταπληκτικό, εφάμιλλο σχεδόν με τα αριστουργήματα του χθες, που κι εκείνοι θαυμάζουν.
Πολύ καλό είναι και το “Go for a long stroll”, με όλα τα tracks, και τα πέντε, να συνθέτουν κάτι διαφορετικό, που δεν έχεις την ευκαιρία να το ακούς, συχνά, στις μέρες μας. Και αυτό, από μόνο του, δεν μπορεί παρά να κάνει τους Ground Cinnamon Band ξεχωριστούς.
Επαφή: https://www.soundeffect-records.gr/ground-cinnamon-band-2

ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΣ 25 τραγούδια, που έγραψαν ιστορία – επιλεγμένα απ’ όλους σχεδόν τους δίσκους του, από το 1966 έως το 1999

Ο Διονύσης Σαββόπουλος μπορεί να διένυσε επτά καλλιτεχνικές δεκαετίες στην 81χρονη ζωή του, αλλά τα τραγούδια που άφησε πίσω του δεν είναι πολλά – είναι γύρω στα 150. Δεν θεωρείται μεγάλο αυτό το νούμερο και μάλλον θα τον χαρακτήριζες ολιγογράφο, αφού ακόμη και στα χρόνια της μεγάλης τραγουδοποιητικής ακμής του δεν έβγαζε δίσκο κάθε χρόνο – απεναντίας υπήρχαν κενά διαστήματα ανάμεσα στους δίσκους του, με καινούρια τραγούδια, που μπορεί να έφθαναν έως και την εξαετία.
Αυτό κάτι σημαίνει. Ότι τα τραγούδια τα πάλευε πολύ, πως ο σχηματισμός τους δεν ήταν εύκολος, απαιτώντας πολύ ειδικές συνθήκες, ώστε να ολοκληρωθούν. Κάτω απ’ αυτό το σκηνικό, όμως, τα τραγούδια του Σαββόπουλου διαθέτουν κι ένα άλλο γνώρισμα, που δεν το βρίσκεις, στο ίδιο πλάτος και ύψος, σε άλλους τραγουδοποιούς της γενιάς του (ή και των επόμενων γενιών). Είναι αυτό της προσωπικής σφραγίδας του σε κάθε διάστασή τους. Στίχοι, συνθέσεις, ερμηνείες, και βεβαίως ο ήχος τους, που μπορεί ναι μεν να οφειλόταν στους μουσικούς, με τους οποίους κάθε φορά συνεργαζόταν, αλλά, σε κάθε περίπτωση, ήταν κι εκείνος δικός του.
Τα τραγούδια του Σαββόπουλου περιγράφουν όψεις της κοινωνικοπολιτικής ιστορίας της χώρας, από το ξεκίνημά του, μέχρι το τέλος. Υπάρχουν ανάμεσα και οι πιο προσωπικές στιγμές, τα πιο ερωτικά τραγούδια του ας πούμε, αλλά αυτά, σε κάθε δίσκο, είναι πάντα τα λιγότερα. Στα περισσότερα ακούς να περιγράφονται καταστάσεις ευρύτερες, που αφορούν κι εσένα. Το «Κι αν βγω απ’ αυτή τη φυλακή / κανείς δε θα με περιμένει» μπορεί να είναι ένας στίχος προσωπικός, αλλά αφορά τους πάντες. Γιατί φυλακές δεν βρίσκονται μόνο πίσω από τα σίδερα, πολλές φορές είναι και μπροστά απ’ αυτά...
Τώρα, οι αισθητικές αναζητήσεις, σε κάθε περίπτωση, έπονται – καθώς αυτές μετατοπίζονται αναλόγως των απαιτήσεων της κάθε εποχής. Στην αρχή είναι acoustic folk (στο Νέο Κύμα τον κατέτασσαν τότε, αλλά ο Σαββόπουλος δεν είχε καμία σχέση με τα τραγούδια του Γιάννη Σπανού ή του Λίνου Κόκοτου), μετά γίνονται ροκ, ενώ ανακατεύονται και με την παράδοση, μετά χαμηλώνουν οι τόνοι και προσεγγίζονται πιο έντεχνες όψεις, μετά ζωηρεύουν και πάλι κ.λπ. Εκείνο, όμως, που μένει ακλόνητο, είναι η πρώτη ύλη και η επεξεργασία της. Η μουσική και ο στίχος, που πάντα θα αποτελούν την πιο βαθιά και καίρια έκφραση.
Στα 25 τραγούδια που ακολουθούν ανιχνεύονται αυτές ακριβώς οι όψεις της μεγάλης καλλιτεχνικής προσφοράς του Διονύση Σαββόπουλου...
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/music/dionysis-sabbopoylos-25-tragoydia-poy-egrapsan-istoria

Πέμπτη 23 Οκτωβρίου 2025

ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ 100 χρόνια: «Πολύτροπον», ένα πείραμα από το 1973-74 – η εποχή, οι συνεντεύξεις του Χατζιδάκι, ο προσανατολισμός του κόσμου και η Αρλέτα

Το τέλος του 1973 υπήρξε μια πολύ ιδιαίτερη περίοδος για την ελληνική κοινωνία (και πλέον για την Ιστορία). Υπάρχει πάντα δικτατορία στη χώρα, ενώ έχουμε τη δοτή «πολιτική» κυβέρνηση Μαρκεζίνη, τον ξεσηκωμό των Μεγαρέων για την γνωστή υπόθεση Ανδρεάδη (που θα γινόταν και ταινία-ντοκιμαντέρ από τους Σάκη Μανιάτη και Γιώργο Τσεμπερόπουλο), την εξέγερση στο Πολυτεχνείο και το νέο πραξικόπημα Ιωαννίδη (όλα αυτά μέσα σε ενάμισι μήνα). Επρόκειτο για μεγάλα γεγονότα, που θα έριχναν τη σκιά τους σε κάθε διάσταση της καθημερινότητας και φυσικά στην Τέχνη. Στο θέατρο, στον κινηματογράφο, στα εικαστικά, στο τραγούδι... παντού. Τίποτα δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστο (από τα εν λόγω γεγονότα) και τίποτα δεν θα μπορούσε να προβλεφθεί στην πορεία, καθώς το μέλλον διαγραφόταν σκοτεινό και αβέβαιο.
Τούτο, φυσικά, δεν σημαίνει πως η ζωή δεν συνεχιζόταν, κατά τους συνήθεις ρυθμούς της, για την πλειονότητα του κόσμου. Θέατρα, κινηματογράφοι, μπουάτ, κλαμπ, ντισκοτέκ, νυχτερινά κέντρα κ.λπ. έκαναν τη δουλειά τους –αυτή που κάνουν πάντα, και κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες– είτε επιχειρώντας να αρθρώσουν έναν λόγο πολιτικό, μέσα στο πλαίσιο ανοχής της περιόδου, είτε να προτείνουν μια πιο απτή ψυχαγωγία και διασκέδαση, αγνοώντας την περιρρέουσα κατάσταση. Κανείς, βεβαίως, δεν μπορεί να λησμονήσει πως ένα μικρό κομμάτι του πληθυσμού εξακολουθούσε να υποφέρει για τις ιδέες και τη δράση του, με το ΕΑΤ-ΕΣΑ να αποτελεί το προπύργιο «του νόμου και της τάξης», δρώντας επί της ουσίας σαν παραστρατιωτική οργάνωση, με την Γυάρο να ξανανοίγει κ.λπ.
Το 1973 είναι μια καθοριστική χρονιά για πολλούς ανθρώπους της Τέχνης εκείνης της περιόδου, ενώ ταυτόχρονα είναι και μια μάλλον περίεργη χρονιά για τον Μάνο Χατζιδάκι – κάτι που φαίνεται και από το γεγονός της πλήρους δισκογραφικής αποχής του.
Ο Χατζιδάκις είναι κάπως έξω από τα νερά του. Η πολύ χλιαρή αντιμετώπιση του «Μεγάλου Ερωτικού», από τον κόσμο, ήταν ένα χτύπημα για τον ίδιο, όπως και να το κάνουμε, με αποτέλεσμα ο συνθέτης να σκέφτεται ακόμη και την αποχώρησή του από την ελληνική πραγματικότητα. Το αγωνιστικό κλίμα, τουλάχιστον στο χώρο της νεολαίας, στην οποία κατά βάθος προσβλέπει ο Χατζιδάκις, όπως και η έντονη πολιτικοποίηση της περιόδου, δεν τον ευνοούν. Έτσι, το πρώτο εξάμηνο του 1973 θα το περάσει βασικά στο εξωτερικό, κινούμενος μεταξύ Παρισίων, Βρυξελλών και Λονδίνου.
Πιο συγκεκριμένα θα βρεθεί να συνεργάζεται με τον χορογράφο Maurice Béjart και την σοπράνο Βάσω Παπαντωνίου, στην παρουσίαση της “La Traviata” του Giuseppe Verdi, στο βασιλικό θέατρο La Monnaie των Βρυξελλών (27 Φεβρουαρίου 1973), ετοιμάζοντας το σάουντρακ της γερμανικής ταινίας “Der Fußgänger” (1973) του Maximilian Schell, ενώ την ίδια εποχή θα γνώριζε στο Παρίσι και τον γιουγκοσλάβο σκηνοθέτη Dušan Makavejev, για την ταινία του οποίου “Sweet Movie” (1974) θα έγραφε αργότερα μουσική.
Εν τω μεταξύ το καλοκαίρι του ’73 έρχεται στην Αθήνα ο Mayo Thompson (μέλος του ροκ συγκροτήματος Red Crayola στο τέλος των σίξτις) προσβλέποντας σε μια συνεργασία με τον Χατζιδάκι, καθώς οι δυο τους τα είχαν μιλήσει από την Αμερική, αλλά ο Χατζιδάκις θα αρρώσταινε (όπως είχε πει ο Thompson σε συνέντευξη), με αποτέλεσμα αυτή η απροσδόκητη επαφή, που δεν ξέρουμε πού θα κατέληγε, να μην συμβεί ποτέ (δυστυχώς).
Την ίδια εποχή ο έλληνας συνθέτης επεξεργάζεται και ετοιμάζει τον «Οδοιπόρο», όπως ήταν ο πρώτος ανεπίσημος τίτλος του επερχόμενου δίσκου του. Ο τίτλος είναι παρμένος από την ταινία “Der Fußgänger” του Schell (der fußgänger στα γερμανικά σημαίνει ο πεζός, ο οδοιπόρος), που θα έβγαινε στις αίθουσες στις 6 Σεπτεμβρίου 1973 (όπως μαθαίνουμε από τη γερμανική wiki). Μάλιστα, για αφηγητής στον δίσκο προοριζόταν ο ίδιος ο Schell, ενώ τα τραγούδια επρόκειτο να τα ερμηνεύσουν ο Δημήτρης Ψαριανός, η Φλέρυ Νταντωνάκη, όπως και η πρωτοεμφανιζόμενη Αρετή Γεωργίου (στην πορεία θα άλλαζαν όλοι οι ερμηνευτές). Ο Χατζιδάκις δεν είχε γράψει πολλή καινούρια μουσική για την γερμανο-ελβετική ταινία (ανάμεσα ακούγονται και τα τραγούδια «Ο ταχυδρόμος πέθανε» και «Το μαντολίνο» με τη Ζωή Φυτούση), όμως ένα από τα λίγα πρωτότυπα κομμάτια που ακούγονταν εκεί ήταν και «Η μπαλλάντα του οδοιπόρου» (χωρίς τους στίχους), σε ελαφρώς διαφορετική εκτέλεση από εκείνη του δίσκου.
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/music/100-hronia-manos-hatzidakis-polytropon-ena-peirama-apo-1973-74

ΜΙΚΡΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟ FACEBOOK 677

22/10/2023 
Πουλάνε μούρη τα Γενικά Αρχεία του Κράτους (ΓΑΚ) και βγάλανε έγγραφα της λογοκρισίας για το «Ζεϊμπέκικο» του Σαββόπουλου, το 1972, επί δικτατορίας. Το τραγούδι απορρίφθηκε στην πρωτοβάθμια και ζητήθηκαν «βελτιώσεις», αλλά με εντολή του «κ. Γενικού» εγκρίθηκε ως είχε, κι έτσι, αλογόκριτο, το ακούμε στον δίσκο. Άρα στην περίπτωση αυτή δεν υπήρξε λογοκρισία.
Πηγή: ΓΑΚ
Αντιθέτως, υπήρξε λογοκρισία επί ΝΔ και Καραμανλή, το 1979, στο «Μακρύ ζεϊμπέκικο για τον Νίκο». Γι’ αυτήν την καραμπινάτη περίπτωση τα ΓΑΚ... κιχ. Δεν δώσανε κανένα χαρτάκι στη δημοσιότητα.
Μμμμ... ωραία πράματα... πλήρης κατατόπιση και ενημέρωση...

22/10/2025
Απόψε στις 9 στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ, ένα διαφορετικό αφιέρωμα στον Διονύση Σαββόπουλο. Είναι το πρώτο επεισόδιο μιας σειράς 6 εκπομπών, με το συγκεκριμένο να αναφέρεται στην εποχή του "Φορτηγού". Να μην το χάσετε...
https://www.facebook.com/reel/3024854164389858?locale=el_GR

22/10/2025
Αυτό που με τάραξε στον Σαββόπουλο, πιτσιρικά ακόμη, στο (τριτάξιο) Γυμνάσιο, ήταν οι στίχοι του. Εντάξει, όλο το πακέτο λειτουργούσε ακαριαία (μουσική, στίχος, ερμηνεία, ενορχήστρωση), αλλά οι στίχοι ήταν το Α και το Ω. Αν οι στίχοι του δεν με συγκλόνιζαν δεν θα ασχολιόμουνα, όσο ωραία και να ήταν όλα τα άλλα. Αυτό μόνο με τον Σαββόπουλο και με τον Ντύλαν το ένοιωσα, ταυτόχρονα, την ίδια εποχή. Γιατί τον Ντύλαν τον γνώρισα μέσα από τον Σαββόπουλο και διάβαζα τα λόγια του, έχοντας στο προσκέφαλό μου, το βιβλίο της Συριώτη με τους στίχους του.
Ακόμη και στα 90s, όταν ήμουν 30άρης πια, όταν πλέον είχα απομυθοποιήσει πολλά, όταν είχα αντιληφθεί τις στροφές (φανερές ή κρυφές) πολλών, και όχι μόνο του Διονύση, πάντα πρόσεχα τι έλεγε ο Σαββόπουλος στα τραγούδια του. Και ήταν τότε, το ’94, όταν με βρήκαν κατακέφαλα αυτά τα εκπληκτικά λόγια του, ταράζοντάς με πάλι, όπως ήταν ήμουνα πιτσιρικάς.
Ναι, μεγαλώσαμε με το ροκ των σίξτις, την κορυφαία αντιπολίτευση στη Δύση (όπως το είχε πει κάποτε και ο Διονύσης), τα τσογλάνια που επιχείρησαν μέσα και από το ροκ να στήσουν έναν άλλο κόσμο, μια εναλλακτική κοινωνία όπως το λέγαμε, αλλά το ροκ είχε πεθάνει ρε φίλε από το ’73, είχε ενσωματωθεί στην απολυτότητά του κι έπρεπε να ψάξουμε αλλού για να βρούμε τη σύνδεσή μας με το χώμα που πατούσαμε. Ακόμη και τότε, λοιπόν, η παρέμβασή του Διονύση θα ήταν για μένα θεμελιώδης.
Δεν μπορεί να μην χρωστάς πολλά, σε κάποιον που έχει γράψει τέτοια λόγια. Πρέπει να είσαι ηλίθιος, κολλημένος, να ζεις στον κόσμο σου ή δεν ξέρω εγώ τι άλλο...

21/10/2025
Εμένα ο Σαββόπουλος άλλαξε τη ζωή μου, και ήταν αυτό το πρώτο πράγμα που του είπα, όταν μου δόθηκε η ευκαιρία -χαρά και τιμή μαζί- να τον συναντήσω πριν από κάποιο καιρό.
Γιατί, φίλε μου, όταν αλλάζει η μουσική που ακούς, όταν υφίστασαι τέτοια δόνηση, τέτοιο τράνταγμα, δεν μπορεί παρά να αλλάζει κι η ζωή σου. Έπαθα σοκ όταν άκουσα για πρώτη φορά τη Ρεζέρβα, την εποχή που βγήκε, το 1979, μαθητής στο γυμνάσιο ακόμη, ενώ όταν θα άκουγα τον Μπάλλο, σχεδόν αμέσως μετά, ήμουν σίγουρος πως αυτό το σοκ δεν θα το ξεπερνούσα ποτέ. Και δεν το ξεπέρασα... αφού δεν άκουσα ποτέ τίποτα πιο σημαντικό μέχρι σήμερα.
Είμαι συγκλονισμένος με το χαμό του Διονύση απόψε... δεν έχω κάτι άλλο να πω τούτη την ώρα.

Τετάρτη 22 Οκτωβρίου 2025

ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΣ (1944-2025) ο μέγιστος των Ελλήνων τραγουδοποιών – Όλες οι μεγάλες στιγμές της 60χρονης καλλιτεχνικής διαδρομής του

Γεννημένος στην Θεσσαλονίκη στις 2 Δεκεμβρίου 1944, ο Διονύσης Σαββόπουλος αρχίζει να γίνεται γνωστός, σ’ ένα μικρό κύκλωμα στην αρχή, όταν κατεβαίνει στην Αθήνα, την άνοιξη του 1963. Όπως θα έγραφε και ο ίδιος λίγα χρόνια αργότερα στο «Φορτηγό» του:
«Ξεκινάω μ’ ένα φορτηγό. Στην Εθνική οδό λίγο έξω απ’ τη Θεσσαλονίκη σε μαζεύει κι ύστερα από πολλά σ’ αφήνει στην Αθήνα πριν ξημερώσει...».
Φεύγει μόνος του, με ελάχιστα πρακτικά εφόδια, ερχόμενος σε μια μεγάλη πόλη, δίχως φίλους και γνωστούς.
Η δεκαετία του ’60
Μπορεί ο Διονύσης Σαββόπουλος να έχει παρατήσει τις σπουδές του στην Θεσσαλονίκη, ως φοιτητής της Νομικής, αλλά το φοιτητικό κίνημα της εποχής είναι εκείνο που τον ελκύει περισσότερο και μέσω αυτού θα κάνει τις πρώτες γνωριμίες του, στην πρωτεύουσα πια.
Παρακολουθεί το Τέταρτο Πανσπουδαστικό Συνέδριο, στο Θέατρο Χατζηχρήστου (22-28 Απριλίου 1963), ενώ συμμετέχει στην ίδρυση της ΕΦΕΕ και ακόμη στο Σύνδεσμο Νέων δια τον Πυρηνικόν Αφοπλισμόν “Bertrand Russell”. Μάλιστα στα γραφεία του Συνδέσμου θα στεγαστεί περιστασιακά, όπως και σε σπίτια φίλων και γνωστών.
Φυσικά, την ίδια εποχή δραστηριοποιείται στην ΕΔΑ, συλλαμβάνεται στην Α Μαραθώνια Πορεία, είναι κοντά με τους «Λαμπράκηδες», διαβάζει «Αυγή», «Πανσπουδαστική» και «Επιθεώρηση Τέχνης», συμμετέχει σε εκδηλώσεις για τον Μίκη Θεοδωράκη, γνωρίζεται με την Μαρία Φαραντούρη, τον Μάνο Λοΐζο κ.ά., επιχειρώντας παράλληλα τις πρώτες δειλές εμφανίσεις του (πρώτη φορά, σ’ ένα σινεμά στο Κερατσίνι), κάνοντας όμως παράλληλα κι άλλες δουλειές για να επιβιώσει (σερβιτόρος, μπογιατζής, αχθοφόρος, γυμνό μοντέλο στη σχολή Καλών Τεχνών, δημοσιογράφος).
Γρήγορα ο Δ. Σαββόπουλος αρχίζει να διαμορφώνει ένα ρεπερτόριο (με δικά του τραγούδια, των Θεοδωράκη-Χατζιδάκι κ.ά.), κι έτσι, από το 1964 έως και το 1966, θα εμφανιστεί σε διάφορες μπουάτ (στη μυκονιάτικη Εννέα Μούσες και ακόμη στη Στοά, στο Συμπόσιο, στο Καρνάγιο των Σπετσών, στη Ρουλότα, στην Παράγκα και αλλού), επιχειρώντας, στην αρχή, να βελτιώσει και την τεχνική του στην κιθάρα.
Το 1964 θα γνωρίσει τον συνθέτη Νίκο Μαμαγκάκη, έναν άνθρωπο ο οποίος τον πίστεψε και που θα τον πήγαινε στη
Lyra, για να τον δει και να τον ακούσει ο Αλέξανδρος Πατσιφάς. Ο Μαμαγκάκης ήταν σοβαρά μορφωμένος μουσικά και η γνώμη του «μετρούσε». Κάτι «βλέπει» στον 20χρονο Σαββόπουλο και είναι αυτός, ουσιαστικά, που τον επιβάλλει στην εταιρεία. Είναι το ξεκίνημα της μεγάλης διαδρομής.
Ο πρώτος δίσκος του Διονύση Σαββόπουλου ήταν ένα 45άρι με τέσσερα τραγούδια, ένα EP δηλαδή, που κυκλοφόρησε από την Lyra, στις 15 Φεβρουαρίου 1965. Περιείχε τα κομμάτια «Ήλιε, ήλιε αρχηγέ (Εγερτήριο)», «Μια θάλασσα μικρή», «Τα πουλιά της δυστυχίας» και «Μη μιλάς άλλο γι’ αγάπη».
Τα τραγούδια ακούγονται μέσα στο Νέο Κύμα, που λανσάρει τότε η Lyra, αλλά είναι φανερό πως δεν έχουν ουδεμία σχέση με τα τραγούδια του Γιάννη Σπανού, που έλεγε τότε η Καίτη Χωματά, ή μ’ εκείνα του Γιώργου Ζωγράφου και του Γιάννη Πουλόπουλου. Ο ίδιος ο Διονύσης Σαββόπουλος έγραφε στο οπισθόφυλλο εκείνου του πρώτου EP του:
«Πάνε δύο χρόνια που τελειώνοντας το Γυμνάσιο στη Σαλονίκη, κατέβηκα στην Αθήνα να βρω δουλειά. Να τώρα σ’ αυτό το δίσκο τέσσερα από τα πρώτα τραγούδια μου. Δεν είναι παρά εικόνες και άνθρωποι από τη Σαλονίκη και την Αθήνα. Το Μπαχτσέ-Τσιφλίκι, η Καλαμαριά και φυσικά όλοι οι φίλοι. Σ’ αυτό το δίσκο πολλά πράγματα θυμίζουν Ζακ Πρεβέρ, Χριστιανόπουλο, Θεοδωράκη, Χατζιδάκι, Μπρασσένς ή Ρωμανό Μελωδό. Σ’ όλα αυτά προστίθεται η προσωπική μου ομιλία, το μεράκι μου να πούμε. Έτσι κάπως, με χίλιους επηρεασμούς, φτιάχνεται το καινούργιο τραγούδι. Είναι ζεστό, οικείο, ολοζώντανο. Έχει ένα κόμπο χαρά κι ένα κόμπο θλίψη. Πολλή πίστη και πολλή ελπίδα. Είναι τόσο μικρό όσο να χωράει ένα φιλί, και τόσο μεγάλο όσο να χωράει μια επανάσταση. Σ’ αυτό το τραγούδι, κτήμα του λαού, πιστεύω κι εγώ».
Στις 2 Ιουνίου 1965 κυκλοφορεί ένα ακόμη EP, με τέσσερα νέα τραγούδια του Δ. Σαββόπουλου. Είναι τα «Τι να τα κάνω τα τραγούδια σας», «Οι δεκαπέντε» («Είμαστε οι πρώτοι κι ακολουθάνε αναστημένοι χίλιοι νεκροί»), «Το δέντρο (Ο οδηγητής)» και «Συννεφούλα».
Αυτά τα οκτώ τραγούδια, από τα δύο EP, δημιουργούν αμέσως μεγάλη εντύπωση – σε κάποιους τουλάχιστον κύκλους. Η «Επιθεώρηση Τέχνης» γράφει κάτι σαν ύμνο για τον Σαββόπουλο, ο οποίος παρά ταύτα δεν είναι πεπεισμένος, ακόμη, πως θα μπορούσε να σταθεί με αξιώσεις στο χώρο.
Έχει όμως έτοιμο αρκετό υλικό, ικανό να στηρίξει ένα μεγάλο δίσκο, ένα LP, που τότε άρχιζαν κι αυτά να τυπώνονται, σε κάπως μεγαλύτερες ποσότητες, αντιμετωπίζοντας τους καλλιτέχνες (συνθέτες, στιχουργούς, τραγουδιστές και τραγουδοποιούς) με έναν πιο «συνολικό» τρόπο.
Είναι η ώρα του «Φορτηγού» λοιπόν, που κυκλοφορεί στις 22 Νοεμβρίου 1966 και που σηματοδοτεί μια τομή για το ελληνικό τραγούδι. Εφάμιλλη μ’ εκείνη των δίσκων του Μίκη Θεοδωράκη, του Μάνου Χατζιδάκι και του Σταύρου Ξαρχάκου, από την ίδια εποχή, αλλά από άλλη σκοπιά.
Ο Σαββόπουλος έχει πλέον «γνωρίσει» τον Bob Dylan, έχει εντρυφήσει στο τραγούδι διαμαρτυρίας και γι’ αυτό προκύπτουν τα «Βιετνάμ γιε-γιε», «Ήλιε, ήλιε αρχηγέ», «Τα πουλιά της δυστυχίας» και οι «Παλιοί μας φίλοι», αλλά παράλληλα στο «Φορτηγό» καταγράφεται και η ερωτική διάθεση («Η συννεφούλα», «Μη μιλάς άλλο γι’ αγάπη»), όπως επίσης (καταγράφεται) και μια συγκλονιστική μαρτυρία, συμπληρωμένη με αλησμόνητες εικόνες, για την «άλλη» Ελλάδα – της επαρχίας, του περιθωρίου, των πλανόδιων θιάσων, των μπουλουκιών, των σαλτιμπάγκων και των αγοραίων σχέσεων («Οι μάγοι», «Η Ζωζώ», «Η μαϊμού», «Το μπουλούκι»). 
Το «Φορτηγό» είναι ένα εκπληκτικό ντεμπούτο, που πουλάει λίγο και που κάνει τον Σαββόπουλο να αναρωτιέται για το πώς θα πορευτεί – σε Τέχνη και ζωή.
Εν τω μεταξύ γίνεται το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου, και ο Σαββόπουλος, ως αριστερός, συλλαμβάνεται και βασανίζεται στην Μπουμπουλίνας (Αύγουστος-Σεπτέμβριος 1967), εκεί όπου βρίσκει την δύναμη και τον τρόπο να γράψει τα τραγούδια «Η Δημοσθένους λέξις», «Η θεία Μάνου» και «Θαλασσογραφία».
Βγαίνει από την φυλακή, παντρεύεται την Άσπα (Ασπασία Αραπίδου) τον Οκτώβριο και φεύγουν μαζί για το Παρίσι. Αργότερα, το 1968 πια, θα μεταβούν στο Μιλάνο, για να επιστρέψουν στην Ελλάδα, μετά από ένα χρόνο, τον Οκτώβριο εκείνης της χρονιάς.
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/music/dionysis-sabbopoylos-1944-2025-o-megistos-ton-ellinon-tragoydopoion

Τρίτη 21 Οκτωβρίου 2025

ΜΙΚΡΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟ FACEBOOK 676

21/10/2025
Από πότε έγραφαν τα ελληνικά περιοδικά για τον Johnny Hallyday, τον μεγαλύτερο ρόκερ της Γαλλίας; Πότε ήρθε για πρώτη φορά στην Ελλάδα; Γιατί δεν του άρεσε το μέρος που έπαιξε; Τι τον ενοχλούσε; Τι είδους κόντρα είχε με τον Antoine; Πόσες φορές ήρθε αργότερα στη χώρα μας;
[για όλα αυτά θα διαβάσεις στο νέο βιβλίο μου, που τώρα κυκλοφορεί από το Όγδοο στα βιβλιοπωλεία]

20/10/2025
>>Ήταν, λοιπόν, στο τεύχος #85 των «Μοντέρνων Ρυθμών», της 19ης Ιουλίου 1967, στη στήλη «Στο ρυθμό της μοντέρνας μουσικής», όταν διάβαζες το ακόλουθο:
«Δε Σπέκτρουμ, ένα αγγλικό γκρουπ στα βήματα των Μάνκης, θα έχει στο μέλλον την ευκαιρία μιας τεράστιας προβολής, μέσω της τι-βι και των δίσκων. Τους προσεκάλεσε ήδη στην Ελλάδα ο βασιλεύς Κωνσταντίνος, θα εμφανισθούν δε ενώπιόν Του στο τέλος αυτού του μηνός...».<<

Τελικά, έπαιξαν ή δεν έπαιξαν οι Άγγλοι ψυχεδελικοί Spectrum για τον τότε βασιλιά ; Έχει σημασία το αν έπαιξαν τελικά, ή την πιο μεγάλη σημασία έχει η αναντίρρητη πρόθεση του Κωνσταντίνου να τους καλέσει στην Ελλάδα ;
Ένα από τα πιο ιδιαίτερα υποκεφάλαια του νέου βιβλίου μου "Ροκ, Ελληνικό Ροκ, Κοινωνία & Πολιτική στη Μακρά Δεκαετία του '60..." [Όγδοο, 2025] είναι το "spectrum-κωνσταντίνος"...

19/10/2025
Είχα αποφασίσει από τα 18 μου ποια είναι η δικιά μου Ωραία της Ημέρας. Η δεξιά...
[χθες μόλις ανακάλυψα πως η Geneviève Page πέθανε τον περασμένο Φλεβάρη στα 97 της - άργησα, αλλά άλλοι άργησαν ακόμη πιο πολύ...]

18/10/2025
Εκτός από τον ιμπεριαλισμό υπάρχει και η μοναξιά... (χαμόγελο)
ΛΙΤΣΑ ΔΙΑΜΑΝΤΗ - ΤΩΡΑ ΠΟΥ ΕΦΥΓΕΣ (Live)
https://www.youtube.com/watch?v=XT1QY_FhOfE&list=RDXT1QY_FhOfE&start_radio=1

18/10/2025
GAZUAMA SINCHARTCHAS
>>Τι μπορεί να είχαν ακούσει τα μέλη του γκρουπ στο εξωτερικό, σε live ή σε δίσκους, δυστυχώς δεν μας αποκαλύπτεται. Να είχαν ακούσει τους Edgar Broughton Band... ξέρω ’γω; Δεν το αποκλείω. Εκείνη την εποχή, τον Ιούλιο του ’72, κι ενώ έχει βγει το 45άρι, οι Gazuama Sinchartchas είναι ψιλο-διαλυμένοι. Έχει αποχωρήσει ο κιθαρίστας Κατσιμπάρδης, τον οποίον έχει αντικαταστήσει ένας άγγλος κιθαρίστας (αγνώστων στοιχείων) και ετοιμάζονται να φύγουν για το εξωτερικό. Λένε στο «Φαντάζιο»: (...)<<
Ένα απόσπασμα από το "Ροκ, Ελληνικό Ροκ, Κοινωνία & Πολιτική στη Μακρά Δεκαετία του '60 (μία αντι-ανάγνωση)" [Όγδοο, 2025] και το σχετικό υποκεφάλαιο για τους Gazuama Sinchartchas...

17/10/2025
>>Πότε έφυγε ο Alan Jack από την Ελλάδα δεν είναι ακριβώς γνωστό. Πάντως μέχρι και τον Αύγουστο του 1968 εμφανιζόταν στο Stork, μαζί με τον Ronnie Jones και τους Q Set, πράγμα που σημαίνει πως στο κλαμπ θα γινόταν, απλώς, χαμός! Να πω μόνο πως, την ίδια περίοδο, στα Αστέρια, εμφανιζόταν ο Tony Pinelli, με την ορχήστρα του Γιώργου Χατζηνάσιου – άρα μάλλον δύσκολο να έπαιζε κι εκεί ο Alan Jack. (Αν και ποτέ δεν μπορεί να είσαι 100% βέβαιος γι’ αυτά τα θέματα).
Την επόμενη χρονιά ο Alan Jack θα σχηματίσει στη Γαλλία τους Civilization (μαζί με τους Richard Fontaine μπάσο, κρουστά, φλάουτο, φωνητικά, Jean Falissard ντραμς, κρουστά, φωνητικά και Claude Olmos κιθάρες, κρουστά, φωνητικά, ο οποίος στη συνέχεια θα έπαιζε με τους Coeur Magique και τους Magma!).<<

Από το υποκεφάλαιο "o Alan Jack στον Άγιο Κοσμά" του βιβλίου μου "Ροκ, Ελληνικό Ροκ, Κοινωνία & Πολιτική στη Μακρά Δεκαετία του '60 (μία αντι-ανάγνωση" [Όγδοο, 2025], που τώρα κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία

16/10/2025
Έπαιξε progressive rock ο Ντέμης Ρούσσος στη Θεσσαλονίκη το 1973 και ο κόσμος, από κάτω, δεν πολυκαταλάβαινε τι άκουγε - γι' αυτό τα πιο πολλά χειροκροτήματα θα τα έπαιρναν οι support και βασικά ο Μιχάλης Βιολάρης με το "Τι Λωζάνη τι Κοζάνη"!
Λεπτομέρειες για όλα αυτά, και άλλα πολλά σχετικά, διαβάζεις στις σελίδες 403-409 του "Ροκ, Ελληνικό Ροκ, Κοινωνία & Πολιτική..." [Όγδοο, 2025], που τώρα κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία...

15/10/2025
Ουμιλιάνι '72... [σημείωνε...]
https://www.youtube.com/watch?v=0tEU2d_lALQ&list=RDyGhy4OszTI0&index=6

15/10/2025
Η ΝΔ δεν κινδυνεύει από το ενδεχόμενο κόμμα Τσίπρα (αυτός ό,τι πάρει θα το πάρει από αλλού), αλλά από το ενδεχόμενο κόμμα Σαμαρά, αφού ακόμη και 3% να της κόψει είναι και μαθηματικά επιβεβαιωμένη η απώλεια της αυτοδυναμίας (και τούτο παρά τα τερτίπια, που μπορεί να προβλέπει ο εκλογικός νόμος). Έτσι, όλη αυτή η φιλολογία (από το πουθενά) για τον Άγνωστο Στρατιώτη (τι επιτρέπεται και τι δεν επιτρέπεται) στόχο έχει μόνο την ακροδεξιά πτέρυγα και τους... φιλήσυχους νοικοκυραίους, καθώς με κάτι τέτοια επιχειρείται το πατρονάρισμά τους.
Θα βρουν κι άλλα ανάλογα οι επικοινωνιολόγοι τους. Τις πορείες και το κλείσιμο των δρόμων από τους απεργούς, την τάξη και την ασφάλεια, το θρησκευτικό συναίσθημα, τον ψευτοπατριωτισμό και ό,τι άλλο τέλος πάντων μπορεί ακόμη να χρησιμοποιηθεί (γιατί πολλά δεν μπορούν, επειδή θα διαταραχθεί η ισορροπία και θα δυσαρεστηθούν οι δεξιοί κοσμοπολίτες), μήπως και μπετονάρουν (λέμε τώρα) αυτό το κρίσιμο 3 %.

Δευτέρα 20 Οκτωβρίου 2025

ELECTRIC LITANY “Desires” αποκαλείται το πιο νέο άλμπουμ τους

Το πιο νέο άλμπουμ των Electric Litany αποκαλείται Desires  [Flying Hearts, 2025] και είναι ηχογραφημένο σε Λονδίνο και Αθήνα. Περιλαμβάνει δε δέκα tracks, που κινούνται άπαντα στο χώρο της «ψαγμένης» pop. Το «ψάξιμο» είναι οπωσδήποτε συνθετικό, ενορχηστρωτικό και στουντιακό, με τη λυρική ατμόσφαιρα και διάθεση να χαρακτηρίζει μερικά από τα ωραιότερα τραγούδια του δίσκου. Δεν είναι, όμως, μόνον ο σκέτος λυρισμός, που κάνει εντύπωση στο “Desires”. Βασικά, είναι ο συνδυασμός του με το λελογισμένο πείραμα, με τις πάσης φύσεως στρώσεις, σφήνες και τα συμπληρωματικά εφφέ, που προσδίδουν στο άλμπουμ μία μαγική διάσταση.
Συνθετικά, και για άλλη μια φορά, οι Electric Litany βρίσκονται πολύ μπροστά, με κομμάτια σαν τα “Opia”, “Itor” και “For another” να εκπλήσσουν με τον τρόπο άρθρωσής τους, ενώ σ’ ένα επίπεδο απλού (οποία βαριά λέξη) ποπ κομψοτεχνήματος δεν γίνεται να μην κοντοσταθείς σε κομμάτια σαν τα “Reciprocate” και “Crumpets”.
Οι Electric Litany, τους οποίους σήμερα αποτελούν οι Alexandros Miaris κιθάρες, φωνή, σύνθια, πιάνο, σαντούρι, προγραμματισμός, Richard Simic ντραμς, κρουστά, sampler, φωνητικά, Jason Tsontilis σύνθια, μπάσο, samplers και George Alevizo μπάσο, είναι ένα συγκρότημα, που «μιλάει» μόνον όταν έχει κάτι άξιο να πει. Και το “Desires” είναι αυτό ακριβώς – ένα άξιο LP, που οφείλει πολλά και στους ανθρώπους που ανέλαβαν την τεχνική αποτύπωσή του (George Botis, Alexandros Miaris) κάνοντας για μιαν ακόμη φορά θαύματα.
Επαφή: https://www.facebook.com/ElectricLitany

Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2025

HERMETO PASCOAL ένας μάγος της βραζιλιάνικης μουσικής, που έφυγε πριν λίγο καιρό από τη ζωή – υπήρξε συνεργάτης του Miles Davis και είχε μουσική πορεία, που άγγιξε τα 70 χρόνια

Στις 13 του περασμένου Σεπτεμβρίου έφυγε από τη ζωή ο πολύ σημαντικός βραζιλιάνος μουσικός Hermeto Pascoal. Ήταν 89 ετών κι είχε προλάβει να αφήσει πίσω του μεγάλο έργο. Ο Pascoal, που ήταν αλμπίνος, εμφανίζεται στη βραζιλιάνικη σκηνή στo μέσο των φίφτις, και το 1958 συμμετείχε στο φολκλορικό-σάμπα συγκρότημα Pernambuco Do Pandeiro e Seu Regional, ηχογραφώντας μαζί του έναν δίσκο παίζοντας ακορντεόν. Εκεί κάπου θα έμπαιναν τα θεμέλια μιας μοναδικής πορείας, που τα επόμενα χρόνια θα εξελισσόταν με ταχείς ρυθμούς. Βασικά, ο Pascoal θα παρακολουθούσε και θα συνδιαμόρφωνε ένα μεγάλο κομμάτι της βραζιλιάνικης μουσικής όλες τις επόμενες δεκαετίες, προσθέτοντας σ’ αυτήν το δικό του ταλέντο και τη δική του ευφυΐα.
Στα σίξτις, με την έκρηξη της μποσανόβα, ο Pascoal θα ήταν πάλι εκεί, με τα σχήματα Conjunto Som 4, Sambrasa Trio και Quarteto Nôvo (στα δεύτερο και το τρίτο συμμετείχε και ο φημισμένος περκασιονίστας Airto Moreira) ηχογραφώντας θαυμάσιους δίσκους και ανακατεύοντας στις συνθέσεις του την μποσανόβα, με το φολκ, την exotica, την romance, ακόμη και με τo μπαρόκ ή την κλασική, δημιουργώντας μικρά αριστουργήματα. Τούτο το έδειχνε από την αρχή, στις λίγες έως τότε ηχογραφημένες συνθέσεις του – την ανάγκη του, εννοώ, να πειραματίζεται, φανερώνοντας παράλληλα όχι μόνο την εκτελεστική δεινότητά του, μα και την πληθωρική φαντασία του στις αποτυπώσεις των ηχοχρωμάτων.
Με τους Brazilian Octopus (1969), το επόμενο σχήμα στο οποίο συμμετείχε, ο Pascoal αγγίζει έως και όψεις της tropicália, συνεργαζόμενος με τον πιανίστα Aparecido Bianchi (από τα Jongo Trio και Milton Banana Trio) και τον κιθαρίστα Alexander “Lanny” Gordin (στα γκρουπ της Gal Costa, του Caetano Veloso, του Gilberto Gil, του Jards Macalé). Ήρεμα, χαλαρά και κυρίως μ’ ένα αυθεντικό κοσμοπολίτικο στυλ μία σπάνια σελίδα «εύκολης» τζαζ (μα και ροκ) ανοίγεται μπροστά μας.
Μαζεμένοι στο São Paulo στην αρχή του ’68, οι Brazilian Octopus ήταν, θεωρητικά,  ένα διαφημιστικό γκρουπ, που έπαιρνε λεφτά από μια βιομηχανία υφασμάτων με σκοπό να προβάλλει τα προϊόντα της. Πέφτοντας, όμως, μέσα στο κίνημα της tropicália, που σκέπαζε οτιδήποτε σχεδόν είχε σχέση με τη μουσική εκείνη την εποχή, δεν άργησε να κερδίσουν την προσοχή του Rogerio Duprat (ο υπ’ αριθμόν ένα ενορχηστρωτής του καινούριου στυλ), οδηγημένοι σ’ έναν διαφορετικό δρόμο. Έτσι, μαζί με τον Gilberto Gil, τον Caetano Veloso κ.ά. συμμετέχουν σε ποικίλα happenings, ντυμένοι συνήθως σαν λιοντάρια και δίνοντας παραστάσεις κλεισμένοι μέσα σε κλουβιά!
Μπορεί, αυτό το σχέδιο ανατροπής να μην αντανακλούσε τις μουσικές αναζητήσεις τους, όμως κατόρθωσαν οι φίλοι μας ν’ ακούγονται εντελώς ξεχωριστοί, σε σχέση με τους επιφανείς συνοδοιπόρους τους, προβάλλοντας μουσικές μ’ ένα ολοκληρωμένο easy-jazz / ποπ αίσθημα. Όχημα, οι διασκευές τους σε συνθέσεις των Gabriel Fauré, André Popp, Edu Lobo και φυσικά τα δικά τους θέματα. Περί τίνος επρόκειτο; Μα για έναν ελαφρύ ήχο, που βαραίνει αφόρητα από τον ευρωπαϊκό ρομαντισμό και επί του οποίου μεγαλούργησαν συνθέτες / ενορχηστρωτές από τον Armand Migiani και τον Raymond Lefèvre, μέχρι τον Γιάννη Σπανό και τον Μάνο Χατζιδάκι.
Η “Pavane” του Gabriel Fauré είναι ένα τέλειο κομμάτι (με το όργανο του Cido Bianchi και το βιμπράφωνο του Joao Carlos Pegoraro να πρωταγωνιστούν), ενώ εντύπωση προξενούν οι μικρής διάρκειας συνθέσεις “Rhodosando” (1:40) του Pascoal και “Summerhill” (2:00) του Pegoraro, οι οποίες φαντάζουν (και είναι) απολύτως ολοκληρωμένες με ωραία, κάθε φορά, σόλι, και «συμπυκνωμένες» μελωδίες. Ένα είναι σίγουρο. Δεν υπάρχουν πολλά σπουδαία άλμπουμ στη γύρα, που να διαρκούν λιγότερο από μισή ώρα...
Το 1970 δεν είναι μόνον η χρονιά του πρώτου προσωπικού LP του Pascoal, αλλά και το γεγονός πως αρχίζει να γίνεται γνωστός στην Αμερική, συμμετέχοντας σε δίσκους των Antonio Carlos Jobim, Edu Lobo / Sergio Mendes, Airto Moreira, Donald Byrd και Duke Pearson (όλα μεγάλα ονόματα τότε), πριν τον ανακαλύψει ο Miles Davis (κατά πάσα πιθανότητα μέσω του Moreira) και τον καλέσει να πάρει μέρος στο τρομερό “Live-Evil” (1971) – με τον Hermeto να συμμετέχει και συνθετικά και στη line-up. Τα καλά λόγια και το credit του Miles είναι μεγάλο πράγμα, αλλά ο Hermeto έχει βάλει σε τροχιά τα δικά του σχέδια.
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/music/hermeto-pascoal-enas-magos-tis-brazilianikis-moysikis-poy-efyge-prin-ligo-kairo-apo

Σάββατο 18 Οκτωβρίου 2025

SEIMS το πέμπτο, μεγαλόπνοο, post-rock άλμπουμ τους

Οι Αυστραλοί Seims είναι το γκρουπ-όχημα του Simeon Bartholomew, που εκτός από το να συνθέτει, να γράφει στίχους και να τραγουδά, χειρίζεται ακόμη μπάσο, κιθάρες, σύνθια και πιάνο. Στο δισκορυχείον έχουμε γράψει παλαιότερα για τα άλμπουμ των Seims “3+3.1” (2020) και “Four” (2021), ενώ τώρα στρίβει στο player το V [Bird’s Robe Records / dunk!records, 2025], δηλαδή το πέμπτο CD τους, που περιλαμβάνει εννέα μεγαλόπνοες συνθέσεις του Bartholomew
Το «μεγαλόπνοες» δεν έχει σχέση με τους χρόνους που διαρκούν αυτές, μα με το ύφος τους, που είναι δυναμικό, τεταμένο, κινούμενο κοντά στα όρια του επικού. Ναι, rock είναι αυτό που ακούμε και στο “V”, αλλά ένα rock... αρκετά post-rock, με hints από Mogwai, μα και με King Crimson-ικές επιρροές, που, όπως πάντα, είναι αρκετά καλοβαλμένο και περιποιημένο. Θέλω να πω πως ο Bartholomew έχει δημιουργήσει έναν πολύ ωραίο ήχο (κάπως cinematic ανά στιγμές), ζητώντας πολλές και επιμέρους βοήθειες από οργανοπαίκτες που χειρίζονται ντραμς (Chris Allison), βιολί, βιόλα, τσέλο, κοντραμπάσο, τρομπέτα, φλούγκελχορν, τούμπα, sousaphone και slide guitar, προτείνοντας έτσι μια σειρά σκοπών που έχουν τον τρόπο να σε εξιτάρουν (“Preoccupations”).
Αν και σε επιμέρους φάσεις αντιλαμβάνεσαι πως πιο ντελικάτα ηχοχρώματα θα μπορούσε να «δέσουν» επίσης ωραία με το όραμα του Bartholomew, στην πράξη τα περιθώρια που δίνει ο Αυστραλός σ’ αυτή την προοπτική είναι μικρά, δείχνοντας πως εκείνο που τον ενδιαφέρει περισσότερο είναι η ορμή και η ένταση. Καλώς. Υπό την έννοια πως εδώ έχουμε πάντα περιπετειώδη και ενδιαφέρουσα μουσική (“My memories retain nothing”), που δεν μπορείς εύκολα να την αμφισβητήσεις.
Επαφή: www.birdsrobe.com, www.seims.bandcamp.com