ARUÁN ORTIZ ένα σόλο-πιάνο για τη «νεγροσύνη»

Για τον 52χρονο αφροκουβανό πιανίστα της jazz Aruán Ortiz έχουμε ξαναγράψει στο blog, με αφορμή τα άλμπουμ του “Pastor’s Paradox” [clean feed, 2023] (με τους Don Byron, Pheeroan akLaff κ.ά.), “Random Dances and (A)tonalities” [Intakt, 2018] (με τον Don Byron), “Cub(an)ism” [Intakt, 2017] και “Hidden Voices” [Intakt, 2016] (ως Aruán Ortiz Trio feat. Eric Revis & Gerald Cleaver), ενώ τον έχουμε συναντήσει και σε άλμπουμ του σαξοφωνίστα James Brandon Lewis κ.ά.

Γενικώς έχουμε να κάνουμε μ’ έναν δημιουργικό μουσικό, που πάντα έχει κάτι διαφορετικό να προτείνει – κάτι έξω από το αναμενόμενο και την πεπατημένη. Κάτι που, σε κάθε περίπτωση, συμβαίνει και με το πιο νέο CD του, το “Créole Renaissance” [Intakt, 2025], που είναι σόλο πιάνο και επιπλέον επηρεασμένο από το κίνημα της «νεγροσύνης» και των πρωταιτίων του, του σενεγαλέζου ποιητή-πολιτικού Léopold Sédar Senghor (1906-2001), του ποιητή-συγγραφέα-πολιτικού από την Μαρτινίκα Aimé Césaire (1913-2008), της συζύγου του φεμινίστριας-ακτιβίστριας Suzanne Césaire (1915-1966) και του συγγραφέα-φιλοσόφου (επίσης από την Μαρτινίκα) René Ménil (1907-2004). Όπως διαβάζουμε στην wiki η négritude (νεγροσύνη) αναπτύχθηκε κυρίως από γαλλόφωνους διανοούμενους, συγγραφείς και πολιτικούς, κατά τη δεκαετία του 1930 (προσφάτως έγραψα για τις μελοποιήσεις του Μίκη Θεοδωράκη σε ποιήματα του Senghor), με στόχο την καλλιέργεια της «μαύρης συνείδησης» σε όλη την Αφρική και τη διασπορά της, και ακόμη πως (η negritude) ενέπνευσε τη γέννηση πολλών κινημάτων σε όλη τη μαύρη διασπορά, συμπεριλαμβανομένου του αφρο-σουρεαλισμού, της Créolité και του black is beautiful στις ΗΠΑ στα σίξτις.
Εν πάση περιπτώσει όλα αυτά κινητοποιούν τον Aruán Ortiz, στο “Créole Renaissance”, προκειμένου να οριοθετήσει τη δική του πιανιστική αφήγηση, που διακρίνεται για το συναισθηματικό δόσιμό της, τον λυρισμό της, αλλά ταυτοχρόνως και για το πειραματικό και αυτοσχεδιαστικό πνεύμα της. Υπάρχει η ανάγκη, με άλλα λόγια, να μετατραπούν όλα τα προηγούμενα σε κάτι ηχητικώς «χειροπιαστό», που να συνδέεται με την ιστορία, και που ταυτοχρόνως να την ξεπερνά, μετατρέποντάς την σε «τώρα». Βεβαίως η προσπάθεια, εδώ, του Ortiz μοιάζει μεμονωμένη, αλλά αυτό δεν την καθιστά τουλάχιστον σ’ ένα επίπεδο αισθητικό, λιγότερο ριζοσπαστική, από άλλες που προηγήθηκαν. Ιδίως σε κομμάτια σαν το “From the distance of my freedom”, που έχει και λόγο (spoken word εννοώ) και που εξηγεί με απλές λέξεις τα καθέκαστα.
Επαφή: https://intaktrec.ch/