Πέμπτη 4 Σεπτεμβρίου 2025

ΜΙΚΡΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟ FACEBOOK 665

3/9/2025
Η «Πρωτοπορία» ήταν μια φοιτητική εφημερίδα, από το 1971-72. Την έβγαζαν κεντρώοι φοιτητές, ευρωπαϊστές, που μπορεί ναι μεν να άκουγαν Τζων Λέννον, να πήγαιναν στο Κύτταρο και να παρακολουθούσαν αβάντ ταινίες στο Κέντρο Πειραματικού Κινηματογράφου του Ρεντζή, αλλά ταυτοχρόνως, έκαναν και σκληρό (και κάπως γελοίο) αντικομμουνισμό. Είναι οι μοντέρνοι νέοι της «χρυσής νεολαίας», που ήταν μαθητές προς το τέλος των σίξτις και υποψιασμένοι φοιτητές, πια, στην αρχή των σέβεντις.
Λέω πολλά για την «Πρωτοπορία» στο βιβλίο μου «Ροκ, Ελληνικό Ροκ, Κοινωνία και Πολιτική στη Μακρά Δεκαετία του ’60 (μία αντι-ανάγνωση)» [Όγδοο, 2025], που τώρα κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία. 

3/9/2025
Η κεντροδεξιά σουηδική κυβέρνηση κατάρτισε έναν «πολιτιστικό κανόνα» (Kukturkanonen), με τα 100 πιο σημαντικά σουηδικά έργα σε κάθε μορφή τέχνης. Ανάμεσα υπάρχουν ο Αύγουστος Στρίντμπεργκ (λογοτεχνία), ταινίες του Victor Sjöström και του Ingmar Bergman (η υπερτιμημένη, για μένα, αν και καταλαβαινω γιατί την επέλεξαν, «Έβδομη Σφραγίδα» και όχι, ας πούμε, το αριστούργημά του οι «Σκηνές από ένα γάμο») και άλλα τινά. Φυσικά υπάρχει και η μουσική ανάμεσα, με επιλογές που δεν μπορούν να αποτιμηθούν εύκολα από τον μέσο Έλληνα.
Προσωπικά το βρίσκω σωστό που δεν μνημονεύονται οι ABBA (ένα μέτριο ποπ συγκρότημα, με 2-3 καλά τραγούδια το πολύ) και τίποτα ποπ ή ροκ. Υπάρχει όμως το αριστούργημα της τζαζ, εδώ, το ”Jazz på Svenska” (1964) του Jan Johansson, που επηρέασε όλη την τζαζ και το ροκ στη Σουηδία, και αυτό τα λέει όλα.
Musik:
”Drottningholmsmusiken” av Johan Helmich Roman.
”Sjung med oss mamma”, första häftet, av Alice Tegnér.
”Midsommarvaka, svensk rapsodi nr 1 för stor orkester, op 19” av Hugo Alfvén.
”Tre inspelade låtar med spelmannen Hjort Anders Olsson”, Hjort Anders Olsson.
”Flyttningssång” och ”Till kåtan och hemmet” av Lars Sikku, Frida Johansson.
”Calle Schewens vals” och ”Möte i monsunen” av Evert Taube.
”Förklädd gud, op 24” av Lars-Erik Larsson.
”Aniara” av Karl-Birger Blomdahl.
”Jazz på svenska” av Jan Johansson.
”Symfoni nr 7” av Allan Pettersson.

2/9/2025
Η παρουσία της Δόμνας Σαμίου δίπλα στον Διονύση Σαββόπουλο, στο Rodeo και στο Κύτταρο, στα πρώτα χρόνια του ’70 υπήρξε καθοριστική για τη συνάντηση του ελληνικού ροκ με την παράδοση. Ο Σαββόπουλος έμαθε το «Ντιρλαντά» από την Σαμίου, όπως και το «Δω στα λιανοχορταρούδια», πάνω στο οποίο θα στήριζε ένα μέρος από τη δική του «Μαύρη Θάλασσα». 
Στο υποκεφάλαιο του νέου βιβλίου μου «Σαββόπουλος, Σαμίου, “Ντιρλαντά” και παράδοση» μπορείς να διαβάσεις λεπτομέρειες για όλα αυτά...

2/9/2025
Η ιστορία του Μίκη Θεοδωράκη είναι μαζί και η ιστορία της Αριστεράς στην Ελλάδα, τα τελευταία 80 χρόνια.
Ο Θεοδωράκης είχε αντιταχθεί στην εισβολή του Συμφώνου της Βαρσοβίας στην Τσεχοσλοβακία, τον Αύγουστο του 1968, και μετά τη διάσπαση του ΚΚΕ είχε προσχωρήσει στο ΚΚΕ (εσωτ.), από το οποίο θα αποχωρούσε μία κρίσιμη, για την αντιδικτατορική πάλη, στιγμή, τον Μάρτιο του 1972.
Η υπόθεση είχε πάρει μεγάλες διαστάσεις, με εκατέρωθεν ανακοινώσεις, στα παράνομα τότε έντυπα του ΚΚΕ (εσωτ.) – και αυτά τα δύο τεύχη (που βλέπετε στη φωτό), της «Κομμουνιστικής Επιθεώρησης» (που τότε δεν ανήκε στο ΚΚΕ, αλλά στο «εσωτερικό») και του «Διαλόγου για την Ενότητα των Ελλήνων Κομμουνιστών», εμπεριέχουν όλη τη φάση της σύγκρουσης.
Ο Θεοδωράκης, που βρισκόταν στο εξωτερικό εκείνα τα χρόνια ως γνωστόν, διαπίστωνε πως το ζήτημα της αντίστασης απέναντι στη χούντα είχε βαλτώσει και πάνω σ’ αυτή τη βάση διαφωνούσε με το ΚΚΕ (εσωτ.) σε ιδεολογικά και εσωτερικά-διαδικαστικά θέματα, σχετικά με την μη-δημοκρατικοποίηση του κέντρου των αποφάσεων – με το «εσωτερικό» να απαντά πως «η αστάθεια και οι απότομες μεταπτώσεις» είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα του Μίκη Θεοδωράκη.
Βασικά ο Θεοδωράκης θεωρούσε πως το ΚΚΕ (εσωτ.) είτε θα έπρεπε να υπάρξει μέσα στο πλαίσιο ενός ενιαίου ΚΚΕ είτε θα έπρεπε να αποσπαστεί από το κομμουνιστικό κίνημα, καθώς ταυτιζόταν όλο και περισσότερο με τη σοσιαλδημοκρατία.
Το πώς θα εξελισσόταν το ΚΚΕ (εσωτ.) στην τελευταία περίοδο της δικτατορίας (θεωρώντας π.χ. τον αγώνα ενάντια στη χούντα απλά αντιδικτατορικό και όχι πρωτίστως αντιιμπεριαλιστικό) δείχνει την ορθότητα των απόψεων του Θεοδωράκη στη δεδομένη συγκυρία.
[σήμερα, τέσσερα χρόνια χωρίς...]

2/9/2025
Σήμερα είχα τη χαρά και την τιμή να μιλήσω ξανά στο τηλέφωνο, μετά από πολλά χρόνια, με τον Θανάση Γκαϊφύλλια. Σταθερή αξία.
https://www.youtube.com/watch?v=envhHQxjzoY&list=RDenvhHQxjzoY&start_radio=1

1/9/2025
Παλιά συνέβαιναν αυτά, όχι σήμερα, μην τρομάζετε...

5 σχόλια:

  1. Σχόλιο από το fb στο ποστ "Παλιά συνέβαιναν αυτά, όχι σήμερα, μην τρομάζετε..."...

    Stefanos Ch Samakas
    Σήμερα άκουσα στο ραδιόφωνο το νέο δημοτικό νταλικιέρικο σουξέ : φεύγω με το Scania και θα με βλέπεις σπάνια ! Μου έφτιαξε τη μέρα !...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Σχόλια από το fb στο ποστ "Σήμερα είχα τη χαρά και την τιμή να μιλήσω ξανά στο τηλέφωνο, μετά από πολλά χρόνια, με τον Θανάση Γκαϊφύλλια"

    Ntinos Sarandopulos
    The

    Kwstas Agas
    πολύ ευγενικός άνθρωπος και, επίσης, ό,τι κουβέντα θα απευθύνει στον συνάνθρωπό του θα είναι πάντα ουσιώδης, περιεκτική, χωρίς περιττά λόγια !! Όταν είχε πέσει στα χέρια του ο τόοοτε δίσκος βινυλίου μου "οι εκδρομές των Κυριακών" εκδ. 2009 [είχα βρει έναν κοινό μας γνωστό από Κομοτηνή, του είχα στείλει αντίτυπα και του ζήτησα "το ένα εξ αυτών να πάει οπωσδήποτε στον Γκαϊφύλλια"], θυμάμαι το μήνυμα που μου είχε στείλει : "κατάλαβα ότι η τραγουδοποιία και η δισκογράφηση των τραγουδιών σου είναι ΤΟ ΟΞΥΓΟΝΟ ΣΟΥ, γι' αυτό μην ακούς κανέναν και συνέχισε" ... Ας είναι καλά ο άνθρωπος ....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Σχόλια από το fb στο ποστ "Η ιστορία του Μίκη Θεοδωράκη είναι μαζί και η ιστορία της Αριστεράς στην Ελλάδα, τα τελευταία 80 χρόνια"...

    Vassilis Serafimakis
    Ακριβοθώρητη εν Ελλάδι αποτίμηση τής πολιτικής και κοινωνικής σημασίας τής προσωπικότητας τού Μίκη Θεοδωράκη -- ακριβώς επειδή είναι ακριβοδίκαιη.

    Anastasia Voulgari
    Στο βιβλίο του Το Χρέος υπάρχει η επιστολή αποχώρησής του από το ΚΚΕ εσωτ. και εκεί εξηγεί τους λόγους.

    Φώντας Τρούσας
    Ποιο Χρέος απ' όλα, ποιας έκδοσης; Τα περιοδικά πιάνουν τη φάση εν τω γεννάσθαι, πριν από τα βιβλία.

    Anastasia Voulgari
    Και στην έκδοση του 1974 (Πλειάς) και σ' εκείνη του ΠΕΚ το 2011. Στο περιοδικό υπάρχει η επιστολή του; Το περιοδικό υπάρχει στο Αρχείο ΑΣΚΙ; Θα με βοηθούσατε στη μελέτη μου για τον Μίκη, αν μου απαντούσατε. Ευχαριστώ.

    Φώντας Τρούσας
    Το πρώτο Χρέος κυκλοφορεί τον Νοέμβριο του ΄72, στη Ρώμη. Έχω μόνο το δεύτερο τόμο εκείνης της έκδοσης κι εκεί δεν αναφέρει κάτι. Είμαι σχεδόν σίγουρος πως δεν αναφέρει ούτε στον πρώτο. Τα περιοδικά αυτά δεν είναι εύκολα τώρα να τα βρω - τα έχω σε φυσική μορφή και όχι από ΑΣΚΙ ή όπου αλλού. Όταν τα βρω θα σας πω.

    Anastasia Voulgari
    Ευχαριστώ. Το Χρέος το συμπλήρωνε μέχρι το 1974. Στην έκδοση του 2011 το έχει συμπληρώσει μέχρι και το 1996, αν θυμάμαι καλά, γιατί είμαι μακριά από τη βιβλιοθήκη μου.

    Φώντας Τρούσας
    Ναι, το τετράτομο το έχω. Το ποστ αυτό είναι παλιότερο, γι' αυτό δεν τα έχω εύκαιρα τα περιοδικά... https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid02btxbSEa6wDS2KZK3d4ubw2qQsNsqGaUY9pDg2ARMhDhfiFbtH9zSoWfe3eefdr2El&id=100014406333349&locale=el_GR

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Σχόλια από το fb στο ποστ "Η κεντροδεξιά σουηδική κυβέρνηση κατάρτισε έναν «πολιτιστικό κανόνα» (Kukturkanonen)"...

    Φώντας Τρούσας
    https://www.youtube.com/watch?v=whZmZCZeNps
    Jan Johansson - Visa från Rättvik (Official Audio)

    Anastasios Babatzias
    Ο Στριντμπεργκ ηταν και πολυ καλος ζωγραφος!

    Εκπομπή Noir
    ε οι Samla Mammas Manna και οι Berits Halsband άξιζαν να μπουν, από εκείνη την υπέροχη ''σκηνή'' των 70s. Εντύπωση μου κάνει πάντως που δεν έβαλαν τη Monica Zetterlund. Όσο για τον Μπέργκμαν τι να πρωτοβάλεις (προσωπικά προτιμώ τα προγενέστερα Καλοκαίρι με τη Μόνικα και Άγριες Φράουλες)

    Φώντας Τρούσας
    Προφανώς είναι πολύ αυστηρές οι επιλογές. Το προτιμώ αυτό, από το να είναι τελείως ξεχειλωμένες.

    Vassilis Serafimakis
    Aριστούργημα οι Φράουλες!

    Kwstas Agas
    Ενδιαφέρον κατάλογος!! Μακάρι να δημιουργηθεί και σε εμάς ένας αντίστοιχος "πολιτιστικός κανόνας" με τα 100 πιο σημαντικά έργα τέχνης στην Ελλάδα σε κάθε μορφή τέχνης!! Πάντως για τον συγκεκριμένο σουηδικό κατάλογο πολύ θα χαιρομουν αν στον τομέα της μουσικής έβλεπα δίσκους από τη χέβι μέταλ σκηνή της χώρας. Εκεί υπάρχουν αριστουργήματα για το είδος τους που φυσικά επηρέασαν βαθιά και τα "εκτός Σουηδίας" πράγματα (τι candlemass, τι bathory ...)...

    Akhenaton Saqqara
    Πολύ καλή πρωτοβουλία, αλλά πάντα υπάρχει κίνδυνος "αδικιών". Πάντως είναι καλό να υπάρχει ένας πολιτιστικός κανόνας. Θα έπρεπε και στην Ελλάδα, αλλά δεν τολμώ να διανοηθώ ποιους θα έβαζαν να τον καταρτίσουν και με ποιά αποτελέσματα. Μάλλον, όμως θα πλακώνονταν μεταξύ τους με σόου στα βοθροκάναλα και όλα καλά.

    Lefteris Papadimitriou
    Εδώ αν κάναμε.ειμαι σίγουρος.οτι.στη μουσική δε θα υπήρχε καν η υπόνοια ότι η μουσική μπορεί να είναι και τέχνη.

    Vassilis Serafimakis
    Οι Abba ("ABBA"!) είναι από τα σπουδαιότερα ποπ συγκροτήματα στην Ιστορία, γιά μένα, κρίνοντας και από τις μουσικές επιτυχίες τους, σταθμούς τής χορευτικής μουσικής, κάτι σαν σκανδιναβοί KC & The Sunshine Band, αλλά και την αποδοχή τους από το παγκόσμιο κοινό! (Συνεχίστηκε και φέτος η περιοδεία τους με πουλημένα όλα τα εισιτήρια όπου επί σκηνής εμφανίζονται προσομοιώσεις τους! Δηλαδή virtual εμφάνιση.) Οι κυβερνώντες την Σουηδία εμφανώς επέλεξαν -πάντα γιά μένα- τον δρόμο τής σοβαροφάνειας και τής "υψηλής τέχνης", κριτήρια με τα οποία επέλεξαν και την Εβδομη Σφραγίδα.
    YΓ Εκείνος ο φλαουτίστας που μού είχε κάνει εντύπωση, ο Björn J:son Lindh, τι έχει αφήσει πίσω του ως παρουσία άραγε; Τον είχα πρωτακούσει στο σάουντρακ τού ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΣΤΗ ΣΤΕΓΗ.

    Mike Beles
    Που να συγκριθούν με τον πολιτισμό μας ...έτη φωτός είναι πίσω μας......την δημοτική μουσική μόνο να βάλεις....με τις τόσες παραλλαγές....από πόλη σε πόλη ..φτανει

    Γιώργος Κυρατσός
    Ωραίος πιανίστας !!!

    Dimitris Panagiotidis
    Btw εξαιρετικό το βιβλιο...

    Φώντας Τρούσας
    σ' ευχαριστώ πολύ για τον καλό λόγο

    Νίκος Σούρσος
    Εμένα μου αρέσουν αυτοί, ίσως να μην είμαι τόσο κεντροδεξιός. https://www.youtube.com/watch?v=XDKRBrE5h4g

    Φώντας Τρούσας
    Εμένα δεν θα μ' αρέσουνε αυτοί, τι λες? Πρέπει να έχω 4-5 βινύλιά τους... Η κυβερνητική λίστα των Σουηδών είναι άλλης λογικής. Είναι ταγμένη στην παράδοση, στο σουηδικό πνεύμα και στην ιστορία του τόπου τους. Εγώ την καταλαβαίνω θέλω να πω - κι ας μην είμαι κεντροδεξιός.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Σχόλιο από το fb στο ποστ "Η «Πρωτοπορία» ήταν μια φοιτητική εφημερίδα, από το 1971-72"...

    Μαρία Νάσταρη
    Ωραίο εξώφυλλο

    ΑπάντησηΔιαγραφή