Από συζήτηση του Νίκου
Παναγιωτόπουλου με τον Γιάννη Σολδάτο, έτσι όπως καταγράφεται στο βιβλίο με το
σενάριο της ταινίας Οι Τεμπέληδες της Εύφορης Κοιλάδας [Νεφέλη, Αθήνα 1978;]
 |
| Δημήτρης Πουλικάκος - Όλγα Καρλάτου στο εξώφυλλο |
Ο κινηματογράφος δεν είναι σκοποβολή για να έχει στόχους.
Τι είναι λοιπόν ο κινηματογράφος;
Τι είναι λοιπόν ο κινηματογράφος;
Όταν γύριζα τα Χρώματα της Ίριδος προσπάθησα να καταλάβω
αυτό ακριβώς. Τι νόημα έχει ο κινηματογράφος; Σήμερα νομίζω ότι έχω κάνει ένα
βήμα πιο πέρα. Κατάλαβα πως ο κινηματογράφος είναι σαν τη ζωή. Έχει το νόημα
που του δίνουμε. Εκείνο όμως που μένει ακόμα να βρούμε είναι: τι νόημα πρέπει
να του δώσουμε, και δεν είναι από τα πιο εύκολα πράγματα. Πιστέψτε με!!
(Και για το σενάριο
των Τεμπέληδων της Εύφορης Κοιλάδας;)
Το σενάριο αυτό είναι μια συμβολική απόπειρα αντιμετώπισης
της κρίσης της σύγχρονης κοινωνίας με θέμα την οκνηρία και τη χαλαρότητα που
έχει διαβρώσει όλες τις βαθμίδες, τα μέλη μιας αλληγορικά προσδιορισμένης
οικογένειας, για την οποία η τεμπελιά όχι μόνο δεν θεωρείται ελάττωμα, αλλά
αντίθετα καλλιεργείται σαν ένα φυτό, σπάνιο και πολύτιμο. Προχωρώντας βαθύτερα
θίγει δομικά προβλήματα της σύγχρονης κοινωνίας, αποκαλύπτοντας και τις ευθύνες
κάθε κοινωνικού στρώματος.
(Ο καίριος
προσανατολισμός είναι σαφώς πολιτικός…)
Αν δει κανείς έτσι το πράγμα πρέπει να δει ότι ο ύπνος,
δηλαδή η τέλεια απραξία, εκφράζει στην ταινία την πιο δραστήρια τάξη της ιστορίας.
Γιατί όχι; Είναι διασκεδαστικό σαν ιδέα, και είναι και σωστό: η δραστηριότητα
της αστικής τάξης είναι μια τρύπα.
(Τι μπορεί να θέλει
να πει ο Παναγιωτόπουλος μ’ αυτή την ταινία;)
Οι Τεμπέληδες της Εύφορης Κοιλάδας είναι μια πολιτική
ταινία, που προτιμάει, από το ν’ ανεμίζει κόκκινες σημαίες, να βάλει μπροστά
στις ευθύνες τους τούς θεατές, να τους στριμώξει, να μην τους δώσει το δικαίωμα
για χειροκροτήματα. Όσο λιγότερο χειροκροτεί ο θεατής τόσο περισσότερο
σκέφτεται. Άλλωστε, προσωπικά νομίζω πως δεν υπάρχουν περιθώρια για
ενθουσιαστικές ταινίες, αν θέλουμε να είμαστε έντιμοι. Οι λύσεις που
προσφέρονται στις οθόνες του κινηματογράφου είναι σαν τα φιλμαρισμένα φρούτα.
Έχουν καλύτερη όψη από τα πραγματικά, αλλά δεν τρώγονται.
Έχω δει όλες τις μεγάλου μήκους ταινίες του Νίκου Παναγιωτόπουλου από τα «Χρώματα της Ίριδος» (1974), μέχρι και το «Αυτή η Νύχτα Μένει» (2000).
ΑπάντησηΔιαγραφήΤα «Χρώματα…» τα βλέπω πάντα με ευχαρίστηση (ωραία ταινία, πολύ ωραία δηλαδή!), αλλά οι «Τεμπέληδες…», που τους ξαναείδα πριν λίγα χρόνια, μου φάνηκαν βαρετοί (φόρμα φοβερή, αλλά το στόρι δεν αντέχει). Ωραίο το «Μελόδραμα;» (βαρύ κι ασήκωτο), όπως και το «Αυτή η Νύχτα Μένει», που σε κρατάει, παρότι οι πρωταγωνιστές δεν πείθουν. Θα ήθελα να ξαναδώ το «Η Γυναίκα που Έβλεπε τα Όνειρα» με την Μυρτώ Παράσχη και τον Γιάννη Μπέζο. Όταν είχα πρωτοδεί αυτή την ταινία (τότε που βγήκε, το 1987-88) δεν μου άρεσε καθόλου, αλλά τώρα μπορεί να μου αρέσει…
Οι τεμπέληδες είναι λογικά η καλύτερη ταινία του και η πλοκή είναι εσκεμμένα βαρετή γιατί αυτό ακριβώς το συναίσθημα της αυτοκαταστροφικής πλήξης των χαρακτήρων της θέλει να δείξει.
ΑπάντησηΔιαγραφή>>…και η πλοκή είναι εσκεμμένα βαρετή…<<
ΔιαγραφήΔεν διαφωνώ. Είπα ότι η φόρμα είναι φοβερή, και πως το στόρι δεν αντέχει. Όπως δεν αντέχει το στόρι και από «Το Μεγάλο Φαγοπότι» του Φερέρι (που και αυτό το ξαναείδα πριν μερικά χρόνια).
Θέλω να πω πως αυτός ο τρόπος συμβολισμού τής παρακμής τής αστικής τάξης είναι κομμάτι ξεπερασμένος. Λειτουργούσε βεβαίως στα seventies, αλλά σήμερα δεν ξέρω…
Ας μας πουν και τα πιο νέα παιδιά, οι πιο νέοι σχολιαστές – αν έχουν δει την ταινία...
Απεναντίας, τα «Χρώματα…» έχουν έναν μοντερνισμό και μιαν αφέλεια, που και σήμερα με συγκινούν.
Ένας παλιός συνάδερφος, λαϊκός με τα όλα του, με είχε ρωτήσει κάποτε αν υπάρχει ταινία όπου οι πρωταγωνιστές συνεχώς κοιμούνται. Του το είχε πει μια κοπέλα που τότε βγαίναν, πιο ενημερωμένη προφανώς σε τέτοια θέματα και αυτός νόμιζε ότι τον κορόιδευε επειδή ήταν άσχετος. Δεν μπορούσε να το διανοηθεί. Και πραγματικά είναι απορίας άξιο πως κατάφερε (ο Παναγιωτόπουλος) αυτό το στόρι να το κινηματογραφήσει με τέτοιο αξιοθαύμαστο τρόπο. Εμένα δεν μου φάνηκε καθόλου βαρετό, ούτε καν την δεύτερη φορά που το είδα. Με την έννοια ότι δεν κατέβαλα καμία προσπάθεια για να το παρακολουθήσω. Αν τα «Χρώματα…» έχουν έναν μοντερνισμό και μιαν αφέλεια όπως λες, οι «Τεμπέληδες…» είναι πέρα για πέρα κλασικό.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑλέξανδρος
>>Δεν μπορούσε να το διανοηθεί.<<
ΔιαγραφήΈπρεπε να του πει για το "Sleep" του Warhol...
Ε, όχι να τον ρίξουμε και στα σκληρά τον ανθρωπο...
ΔιαγραφήΑλέξανδρος