Σάββατο 14 Ιουνίου 2014

GERHARD VINNAI το ποδόσφαιρο ως ιδεολογία

Ο γερμανός, μαρξιστής, κοινωνικός ψυχολόγος Gerhard Vinnai (γενν. στην Στουτγκάρδη το 1940) είναι ένας από τους λίγους διανοούμενους που ασχολήθηκαν από νωρίς με την κοινωνική διάσταση των σπορ και ιδίως μ εκείνην του ποδοσφαίρου. Στο βιβλίο του Fußballsport als Ideologie [πρώτη έκδοση Europäische Verlagsanstalt, Frankfurt am Main 1970], το οποίο μεταφράστηκε και στη γλώσσα μας από τον Γιώργο Νταλιάνη και τυπώθηκε ως Το Ποδόσφαιρο ως Ιδεολογία από τις εκδόσεις Διεθνής Βιβλιοθήκη το 1978, καταπιάνεται με τον κόσμο του ποδοσφαίρου, εμβαθύνοντας στον πραγματικό αλλά και επιμελώς καμουφλαρισμένο ρόλο του μέσα στην κοινωνία. O Vinnai είχε μελετήσει από κοντά μία ομάδα σύμβολο της εποχής του, την αγγλική Tottenham (Τότεναμ) και μέσα από τα κεφάλαια «Ποδοσφαιρικές μηχανές», «Σπορ και σεξουαλικότητα», «Οι ποδοσφαιρικές μπίζνες», «Ποδοσφαιρικοί άρρενες», «Μαγικές πρακτικές στο ποδόσφαιρο», «Ποδόσφαιρο και ναρκισσισμός», «Σπορ και μιλιταρισμός» κ.λπ. επιχειρεί να δει πίσω από τα φώτα και τη λάμψη, μεγεθύνοντας στις βαθύτερες σχέσεις που διέπουν όλα εκείνα τα γρανάζια, τα οποία συναπαρτίζουν την ουσία του σύγχρονου ποδοσφαίρου (του τότε... και πολύ περισσότερο του τώρα). Από το βιβλίο του Vinnai αντιγράφω ορισμένα τσιτάτα, που «οδηγούν» αυτά τα συγκεκριμένα κεφάλαια…
«Προτιμώ παίκτες που να μην είναι πολύ καλοί ή έξυπνοι σ’ άλλα πράγματα. Αυτό σημαίνει ότι συγκεντρώνονται στο ποδόσφαιρο» 
Bill Nicholson (ποδοσφαιριστής της Τότεναμ την περίοδο 1938-1955 και αργότερα κόουτς, μάνατζερ και σκάουτερ του συλλόγου) 

«Σήμερα η μέθοδος βαρύνει περισσότερο από τη δεξιοτεχνία. Πρέπει να σας γυαλίσουν για να λάμψετε» 
Mike England (ποδοσφαιριστής της Tότεναμ την περίοδο 1966-1975) 

«Δεν είναι αλήθεια ότι δεν ενδιαφερόμαστε να κάνουμε λεφτά» 
Sidney Wale (πρόεδρος της Tότεναμ) 

«Δεν είχαν κακή λέξη για κανένα παίκτη. Τους αγαπούσαν όλους και τον καθένα» 
Hunter Davies (δημοσιογράφος – εκφωνητής)
(για τους νεαρούς οπαδούς της Τότεναμ) 

«Δεν έχω τυχερά σημάδια εκτός από τα δόντια μου. Μερικές φορές παίζω φορώντας τα και μερικές φορές όχι» 
Martin Chivers (παίκτης της Tότεναμ την περίοδο 1968-1976) 

«Ο οπαδός του ποδοσφαίρου δεν είναι ακριβώς ένας παρατηρητής. Ο ιδρώτας του και τα νεύρα του δουλεύουν πάνω στο ποδόσφαιρο, και το πνεύμα μπορεί να πλουτισθεί ή να ρημαχτεί απ’ αυτό» 
Arthur Hopcraft (Βρετανός συγγραφέας και σεναρίστας) 

«Όταν ήμουν δεκάξι χρονών έφτανα τα έξη πόδια ύψος. Δέχτηκα μερικά κοψίματα και μώλωπες, αλλά δεν παραπονιόμουν. Είναι ένα αντρικό αγώνισμα στο κάτω-κάτω» 
Derek Dooley (ποδοσφαιρικός ήρωας του Sheffield) 

«Είναι περισσότερο ερεθιστικό αν χτυπήσετε κανένα, ιδίως κάποιο βορινό κάθαρμα. Είναι ευχάριστο να χτυπάς κάποιον. Αισθάνεσαι καλά» 
οπαδός της Τότεναμ 

«Η σύγκρουση είναι η ουσία του ποδοσφαίρου» 
Arthur Hopcraft (Βρετανός συγγραφέας και σεναρίστας) 

«Δώστε στο Γερμανικό έθνος έξη εκατομμύρια σώματα με άμεπτη αθλητική εκγύμναση… και το κράτος θα ’χει δημιουργήσει ένα στρατό» 
Αδόλφος Χίτλερ «Ο Αγών μου» 

«Το ενδιαφέρον του αναγνώστη στο ποδόσφαιρο είναι ακόρεστο, και διαπιστώθηκε ότι είναι έντονο στο επίπεδο του κουτσομπολιού. Η κυκλοφορία των εφημερίδων στην αιχμή της ενισχύεται από την ακατάπαυστη ροή μηδαμινών λεπτομερειών καθώς και από περιστασιακό εντυπωσιασμό» 
Arthur Hopcraft (βρετανός συγγραφέας και σεναρίστας)
«Ο Ποδοσφαιρικός Άνθρωπος»

2 σχόλια:

  1. Ειναι μονο θλιβερο....Μεχρι μια ηλικια που καποιος θα μπορουσε να θεωρει τον εαυτο του ωριμο διατηρουσα φοβερες επιφυλαξεις οσον αφορα τον ρολο του ποδοσφαιρου.Ηταν τοσοι πολλοι οι κοντινοι μου ανθρωποι που παθιαζονταν με αυτο το σπορ ωστε να θεωρω οτι μαλλον μου διαφευγει κατι...Θυμαμαι μονο να αναρωτιεμαι εαν οντως τους αρεσει τοσο πολυ.Εαν μεσα σε ενα πολυ μεγαλο αριθμο εναδιαφεροντων θα επελεγαν το ποδοσφαιρο ακομα κ εαν δεν βομβαρδιζονταν καθημερινα απο τα εκαστοτε δημοκρατιικοφανη καθεστωτα.Πλεον δεν εχω καμια απορρια.Ειναι σιγουρο οτι καποιος θα υπερασπιζονταν το αθλημα λεγοντας οτι σαν αγωνισμα εχει καποιο ενδιαφερον(οπως ολα θα ελεγα εγω) αλλα κυριως οτι σε κανει να νιωθεις κ παλι παιδι.Οταν ο νεοελληνας σταματησε να εχει το δικαιωμα πιστωσης,οταν βγηκε στις πλατειες.οταν αποπειραθηκε να επαναστατησει μονον επειδη υποτιμηθηκε οικονομικα εως δια μαγειας ολα εξηγηθηκαν..Εξηγηθηκαν απολυτα οταν πλεον εγινε γνωστο ευρυτερα οτι τουλαχιστον η γενια μου παρακολουθησε μονο στημενα πρωταθληματα κ οχι μονο δεν ειχε προβλήμα με αυτο αλλα συνεχισε πιο φανατικα.Λογικο,στη μεγαλυτερη πλειοψηφια της προγραμματιστηκε να ειναι τοσο ανικανη να αμφισβιτησει κ να το βουλωνει ωστε μονο με αναλογους τροπους θα μπορουσε να επιβιωσει..Οι Ελληνες παρακολουθουν ακομα ελληνικο πρωταθλημα,γραφουν ακομα τα παιδια τους σε κομματικες νεολαιες κ συνεχιζουν να ψηφιζουν ΚΚΕ,ΝΔ,ΠΑΣΟΚ.ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟ κ οτιδηποτε αλλο μετειχε θεσμικα στην εξελιχη
    του 'Love story' που ζouμε σημερα κ τα απονερα του( το τελευταιο αφορα ολον αυτο τον προσφατο οχετο διαφορων προελευσεων που ο,τι κ αν τον γεννησε,ο,τι χαρακτηριστικα κ αν εχει πολτικα, προσπαθει να εκμεταλλευθει το πολιτικο αδιεχοδο σημερα). Φυσικα ο λογος δεν ειναι κ τοσο ρομαντικος,δεν συνεχιζεται ολο αυτο επειδη αισθανομαστε μια φοβερη συνδεση με την παιδικη μας ηλικια.Δεν με ενδιαφερει ουτε θα μπορουσα να μιλησω για ξενα κρατη...Οσον αφορα ομως την Ελλαδα η γνωμη μου ειναι αποκρυσταλλωμενη.Δεχομαι σε ενα βαθμο την
    νοσηρη κ ανευ ορων παραδοση ενος αμορφωτου λαου στο οποιδηποτε πελατειακο συστημα( το 'αμορφωτου' το τονιζω κυριως για οσους μορφωμενους η μη φαντασιωθηκαν πως ανηκουν στην Ελληνικη αστικη ταξη..μια ταξη που ποτε δεν υπηρξε μιας κ τα πολιτιστικα χαρακτιριστικα ειναι πολυ πιο αναγαια απο τα οικονομικα για να ισχυριστει καποιος την υπαρξη της) .Μαλιστα η δικη μου φοβερα περιορισμενη εμπειρια μου αποδεικνυει οτι τα αμπεχονα των 70's εκπληρωσαν τον ρολο τους σαν αφεντικα αλλα κ σαν οπαδοι πολυ πιο αποτελεσματικα απ'οτι θα μπορουσαν να φανταστουν κ οι πιο αισιοδοξοι.Οι ανθρωποι το πηγαν στο επομενο επιπεδο κ στεκουν μπροστα σου κοντευοντας να σε τρελανουν κ εαν πιουν κ λιγο κρασακι παραπανω δεν το εχουν σε τιποτα να σου πεταξουν κατι απο τα χρονια της κατηχησης....Στεκομαι στην αριστερα για ευνοητους λογους,πιστευοντας οτι καθε νοημων ανθρωπος μπορει να καταλαβει το γιατι αλλα κυριως επειδη ειναι καιρος να σταματησει αυτη η κοροιδια κ γεννηθει κατι αληθινο μεσα απο τα ερειπια που εχουν αφηισει κ θα αφησουν πισω τους...Στο ποδοσφαιρο ομως μπορει να δει κανεις ολο το φασμα....Ολη εκεινη την προχωρημενη αρρωστια που περηφανα καθε μερα,σαν να ειναι το πιο φυσιολογικο πραγμα σου κλεινει το ματι λεγοντας σου '' Για τοσο εισαι''

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Όταν ήμουν μικρός οι ποδοσφαιριστές φαίνονταν στα μάτια μου σαν ήρωες. Τους είχα πρότυπα. Η απομυθοποίηση ήρθε σιγά-σιγά, όταν άρχισα να ανακαλύπτω ότι συμμετείχα σε σημαδεμένες γιορτές, με… σημαδεμένους παίκτες. Με… ρομπότ, που είναι έτσι προγραμματισμένα ώστε να επιτυγχάνουν τη νίκη. Εξαφανίστηκε η φαντασία, η «τρέλα» και η ατομική πρωτοβουλία και αντικαταστάθηκαν από την σιδηρά πειθαρχία, την «οργάνωση» και το σύστημα, δημιουργώντας την πιο καλοκουρδισμένη (και επικερδή) ρουτίνα. Δεν υπάρχει τίποτα που να με ελκύει στο σημερινό ποδόσφαιρο (απεναντίας βλέπω να συνωθούνται εντός του οι πιο σιχαμένες «αρετές» τής μάστιγας τής «ανάπτυξης») και δεν μ’ ενδιαφέρει καθόλου στο επίπεδο των Κατηγοριών και των Εθνικών –έχω σταματήσει να το παρακολουθώ εδώ και 20 χρόνια– παρότι πάντα συγκινούμαι όταν βλέπω πιτσιρίκια στα πάρκα να παίζουν ή κρεμασμένη σε καμμιά βιτρίνα μια «κίτρινη» φανέλα…

      Διαγραφή