ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ «υπέρ ελλόγου» (μέρος Ι: Κλαπτονιάδα)

Έλειψα μερικές ημέρες. Περιπλανήθηκα σε κάτι κορφοβούνια της ΒΔ Ελλάδος, δίχως ηχητικές πηγές (ραδιόφωνα, κινητά), δίχως τηλεόραση, δίχως δυνατότητα άμεσης πρόσβασης στο δίκτυο, με τρία τέσσερα βιβλία υπό μάλης, που με συνόδευσαν σε ωραία (περί τη μουσική) ταξίδια. Το blog στην Αθήνα, έρημο και μόνο (από αναρτήσεις), έζησε στο δεύτερο 15νθήμερο του Αυγούστου μεγάλες πιένες, αφού το τίμησαν με την παρουσία και τα σχόλιά τους ουκ ολίγοι αναγνώστες. Λέω «τίμησαν», γιατί υπήρξαν και κάποιοι που το λέρωσαν με κακοήθειες και υβριστικούς χαρακτηρισμούς (δεν μιλάω για τις γελοιότητες των ισχυρισμών τους – γι’ αυτές θα προσκομίσω αποδεικτικά στοιχεία), μα δεν πειράζει· όλα θα πάρουν τη σειρά τους συν τω χρόνω.
Ας ξεκινήσω λοιπόν από τον κύριο Roddy Killebrew, οι ισχυρισμοί του οποίου, αν και, γενικώς, κινούνταν μέσα στα πλαίσια της ευπρέπειας, είναι εκτός τόπου και χρόνου. Με κατηγορεί (εμμέσως πλην σαφώς) ο κ.Killebrew πως πρέπει να είμαι «προσεκτικός», όντας «μακρυά από την πηγή των γεγονότων», ότι «κομπάζω», ότι… καμώνομαι πως τα ξέρω όλα, κι ότι παρουσιάζω ένα τεράστιο εγώ, για ξένες προς εμένα μουσικές.
Θα πρέπει να πληροφορήσω λοιπόν τον κ.Killebrew για μερικά βασικά και στοιχειώδη πράγματα, τα οποία, ως φαίνεται, αγνοεί. Κατ’ αυτόν λοιπόν θα πρέπει, προκειμένου να ασχοληθώ με την ιστορία του rock, να την «έχω ζήσει» από τα μέσα, και πως σε κάθε περίπτωση δεν μου επιτρέπεται (κατά μίαν έννοια), να εκφράζω τις απόψεις μου για τον Clapton π.χ., αφού ούτε τους Yardbirds είδα το ’64, ούτε τους Powerhouse, ούτε τους Cream κ.ο.κ. Κατά τον Killebrew δηλαδή οι ιστορικοί που ασχολούνται με την αρχαιότητα, τον Μεσαίωνα και την Αναγέννηση (ιστορικοί από κάθε χώρα του κόσμου) είναι τουλάχιστον… απατεώνες, αφού, οι αχρείοι, σπεύδουν να καταγράψουν γεγονότα και να κάνουν κρίσεις για καταστάσεις που δεν έζησαν. Με άλλα λόγια ή θα πρέπει να μετακινούμαστε προς τα πίσω με τη Μηχανή του Χρόνου, ή θα πρέπει να το βουλώνουμε. Για τον Killebrew δεν σημαίνει τίποτα η έρευνα των ιστορικών πηγών, η μελέτη, η ανάταξή τους και η εξαγωγή ελλόγων συμπερασμάτων, εφαρμόζοντας τις ποικίλες γλωσσολογικές θεωρίες (κάτι αδέξιο εφαρμόζω κι εγώ).
Πληροφορώ λοιπόν το φίλο ότι μπορεί να υπάρχουν – δηλαδή υπάρχουν σίγουρα – Έλληνες που να γνωρίζουν τα του βρετανικού ή του αμερικανικού ροκ (για να το εξειδικεύσω κάπως) «καλύτερα» από έναν Άγγλο ή έναν Αμερικανό, Άγγλοι που να γνωρίζουν τα του krautrock «καλύτερα» από κάποιους Γερμανούς, Ιταλοί και Γάλλοι που να γνωρίζουν τα της jazz «καλύτερα» από τους Αμερικανούς, Δανοί που να γνωρίζουν το ρεμπέτικο και Ιάπωνες που να ξέρουν τι σημαίνει «ελαφρολαϊκό τραγούδι» καλύτερα από τους Έλληνες. Έτσι είναι αυτά τα πράγματα. Όποιος γνωρίζει να μελετάει τις πηγές και από ’κει και πέρα να οδηγείται σε έλλογα συμπεράσματα, παρουσιάζοντας στοιχεία και αποδείξεις, έχει κάθε λόγο να εκφέρει γνώμη και φυσικά να την υπερασπίζεται. Μπορεί για τον κ.Killebrew να είναι παντελώς αδιάφορο αν το δυστύχημα που στέρησε τη ζωή στο Θάνο Σουγιούλ συνέβη την 10/10/1965 (όπως λέω εγώ, κι έτσι είναι) ή την 18/10/1965 (όπως λέει ο Καββαδίας, κι είναι λάθος), αλλά για μένα δεν είναι. Προσωπικώς, ως αναγνώστης, δεν ανέχομαι να διαβάζω μπαρούφες (του στυλ 10.000 άτομα…), δεν ανέχομαι να διαβάζω λανθασμένα στοιχεία (μπορεί τον Killebrew να μην τον νοιάζει αν γράψει κάποιος πως ο… Ringo Starr ήταν ντράμερ των… Rolling Stones, αλλά εμένα με νοιάζει, όπως με νοιάζει και το ότι ο Μάκης Σαλιάρης ήταν ντράμερ των Stormies και των We Five και όχι των Juniors).
Πραγματικά, αυτό δεν μπορώ να το καταλάβω. Το θεωρώ φαιδρό δηλαδή. Να αδιαφορούμε για τα αδιάσειστα στοιχεία και να υπεραμυνόμαστε των λαθών και των ανακριβειών;
Αλλά και το σημαντικότερο όλων, το οποίο ούτε ο Killebrew αντιλαμβάνεται και πολύ περισσότερο ο Καββαδίας. Κάθε κείμενο πρέπει να καταλήγει κάπου. Κάτι να προτείνει. Να παίρνει θέση. Προσωπικώς, παίρνω θέση. Πάντα. Δεν κωλώνω. Δε μασάω τα λόγια μου. Λέω λοιπόν και το αποδεικνύω (και επί των αποδείξεων μπορώ να δεχθώ κάθε σοβαρή αντίρρηση) ότι ο Clapton ήρθε στην Ελλάδα αναζητώντας καλύτερη τύχη (με κάτι από περιπέτεια βεβαίως), γιατί στην Αγγλία όλο το 1965 και λίγο πιο μετά τον είχαν χεσμένο. Οι αναγνώστες αυτό θέλω να θυμούνται (το έγραψα εξάλλου με bold γράμματα στην ανάρτηση) και όχι πότε έγινε το δυστύχημα. (Αναφέρω, βεβαίως, τα σωστά στοιχεία, γιατί δεν γίνεται να κάνω αλλιώς).
Τώρα, για το αν θα πρέπει ή όχι να κριτικάρουμε τους συναδέλφους δημοσιογράφους – ο Killebrew λέει «ποτέ» – εγώ λέω «πάντα». Ίσα-ίσα, από ’κει πρέπει να ξεκινάει η κριτική μας. Τι είναι (είμαστε) οι δημοσιογράφοι; Kαμμία Μαφία; Μήπως έχουμε υπογράψει το σικελικό κώδικα της σιωπής, την ομερτά; Και στο κάτω-κάτω της γραφής, και σε ό,τι με αφορά, δηλώνω πρωτίστως αναγνώστης και μετά δημοσιογράφος. Αν ήμουνα δηλαδή παγωτατζής θα μου επέτρεπε ο κύριος Killebrew να κριτικάρω δημοσιογράφους; Ε, τότε να γίνω.
Κάτι για την κυρία Αλεξάνδρα Καραπιπέρη. Ρωτάει, η ιδία, με τρόπο εντελώς αντι-δεοντολογικό «γιατί πρέπει πάντα να έχεις τον τελευταίο λόγο εσύ κι όχι οι αναγνώστες;». Να μην απαντήσω δηλαδή κυρία Καραπιπέρη για όσα με κατηγορείτε (εσείς και όποιοι άλλοι); Ποιο Δίκαιο το λέει αυτό; Μήπως του Ναβουχοδονόσωρα; Ή μήπως θέλετε εσείς κυρία Καραπιπέρη να απαντήσετε τελευταία. Να απαντήσετε. Αλλά μόνο με επιχειρήματα. Με αποδείξεις ότι λέω ανακρίβειες και ότι εμφανίζομαι άδικος έναντι του Χάρη Καββαδία… Κι αφήστε σας παρακαλώ τους εξυπνακισμούς του στυλ… που τα έμαθα όλα αυτά στο LA από τον Marcus ή στο Λονδίνο από τον Wyman ή στη Νέα Υόρκη απο τον Lou Reed. Θέλετε να σας πληροφορήσω που τα έμαθα όλα αυτά; Πολύ ευχαρίστως. Διαβάζοντας και μελετώντας (και ζώντας) τα της ροκ κουλτούρας από 25ετίας. Τώρα αν εσείς σέβεστε τον Καββαδία, τον Νταλούκα ή τον Κοντογούρη είναι δικαίωμά σας. Αλλά και δικαίωμα δικό μου είναι να σέβομαι μόνον όσους δεν με κοροϊδεύουν. Δεν μπορώ να δώσω καμμίαν αξία και καμμία προσοχή στους τυχάρπαστους και τους παρλαπίπες, που πουλάνε μούρη, αφήνοντας πίσω τους «γνωστικά» θύματα.
Όσον αφορά, τέλος, τα σχετικά με τον Clapton, που λέει ο απογοητευτικός Νικόλαος σ’ ένα σχόλιό του για τον Ry Cooder απαντώ αμέσως (τα υπόλοιπα θα απαντηθούν στο μέρος ΙΙ). Γράφει ο Νικόλαος πως δεν κατάλαβα ότι το άρθρο της Ελευθεροτυπίας ήταν λόγια δικά του (του Clapton δηλαδή). Ο άνθρωπος χτίζει την κακοήθειά του και μέσα από την απροσεξία. Γράφω επί λέξει: «Παρότι στο κείμενο της Ελευθεροτυπίας ο Χάρης Καββαδίας έχει γράψει ελάχιστα δικά του πράγματα (τα περισσότερα αποτελούν μετάφραση της αυτοβιογραφίας), δεν απέφυγε τα λάθη, κάνοντάς τα ‘σκατά’ με τις ημερομηνίες». Ο Νικόλαος τι συμπέρανε απ’ αυτό; Ότι δεν κατάλαβα ότι τα περισσότερα από τα γραφόμενα ήταν λόγια του Clapton; Τον αφήνω στην κρίση σας.
Για ’κείνο δε που γράφει ότι είμαι «κομπλεξικός και ξερόλας επειδή κρίνω τις αναμνήσεις ενός ανθρώπου» τι να πω;
Νικόλαε, τα πράγματα είναι τρεις το λάδι, τρεις το ξύδι. Ή είναι έτσι ή δεν είναι. Ή κάποιος λέει τα πράγματα όπως είναι ή λέει ό,τι του κατέβει. Να δεχθώ δηλαδή ότι στο δυστύχημα σκοτώθηκαν δύο μέλη των Juniors και όχι ένα (όπως συνέβη στην πραγματικότητα), επειδή το λέει ο Clapton; Οι αναμνήσεις του καθενός από τη στιγμή που δημοσιοποιούνται πρέπει να είναι ντοκουμενταρισμένες, αλλιώς είναι για τα μπάζα ή σχεδόν για τα μπάζα (αναλόγως των διορθώσεων που επιδέχονται από τους ερευνητές). Ή, μήπως, θα πρέπει να δεχθώ ακρίτως τον υπαινιγμό ότι ο μακαρίτης ο Σουγιούλ μπορεί και να ήταν «αδελφή» επειδή, κατά τον Clapton «ο μάνατζερ όρμησε μέσα κι άρχισε να ουρλιάζει το όνομα Θάνος, του κιμπορντίστα, με τον οποίον ήταν προφανώς ερωτευμένος». Το «προφανώς», για να κάνω και λίγο ελληνικό sixties χιούμορ, μπορεί να ισχύει για τους Άγγλους, αλλά όχι για τους Έλληνες… Όσο για ’κείνο το… περιβόητο ότι είμαι κομπλεξικός… Νικόλαε, σου λέω πως είμαι (να μην έχεις καμμίαν αμφιβολία), γιατί, αν κι έχω ύψος ένα κι ενενήντα, συνήθως, φοράω παπούτσια με τακούνι για να δείχνω ψηλότερος…