ΑΝΝΑ ΜΠΙΘΙΚΩΤΣΗ και πατέρας και μύθος... / ένα βιβλίο για τον Γρηγόρη Μπιθικώτση

Το βιβλίο «Και Πατέρας και Μύθος... / Γρηγόρης Μπιθικώτσης, 1922-2005» [Όγδοο, 2025] δεν είναι, φυσικά, το πρώτο βιβλίο που γράφεται για τον μεγάλο τραγουδιστή Γρηγόρη Μπιθικώτση (1922-2005), μα ούτε και το πρώτο που γράφει η θυγατέρα του Άννα Μπιθικώτση για ’κείνον. Υπάρχει ας πούμε το εξαντλημένο «Αντί Σιωπής» στον Καστανιώτη από το 2001. Το παρόν βιβλίο, όμως, που κυκλοφορεί τώρα από το Όγδοο, είναι φυσικά το πλέον πρόσφατο, που σημαίνει πως οι αναφορές φθάνουν μέχρι και τις μέρες μας, ενώ δεν παύει να είναι κι ένα βιβλίο... οικογενειακό, το οποίο συντάσσει, πάντα, η κόρη για τον πατέρα της. Υπάρχει, εννοώ, και το συναισθηματικό στοιχείο εδώ, το οποίο, όπως και να το κάνουμε, το ανιχνεύεις κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης (κάτι απολύτως θεμιτό).

Το βιβλίο επιχειρεί να ισορροπήσει ανάμεσα σε διάφορα τινά. Στον αυτοβιογραφικό λόγο, κατ’ αρχάς, του ιδίου του τιμωμένου, στον λόγο της Άννας Μπιθικώτση, που επιχειρεί να ερευνήσει, να ξεκαθαρίσει και να αποτυπώσει προσωπικές και οικογενειακές στιγμές, μαζί με οικογενειακά αρχεία (φωτογραφικά και άλλα), μα ακόμη και στον λόγο «τρίτων», πολύ σημαντικών «τρίτων», συναδέλφων και συνεργατών του Μπιθικώτση, μα και φίλων, συγγενών ή και αγνώστων ακόμη (που απευθύνονταν σ’ εκείνον για θέματά τους). Όλο αυτό το λεκτικό σύστημα η Μπιθικώτση επιχειρεί να το διαχειριστεί και να το μοντάρει, προκειμένου να συμπληρωθεί το προφίλ του διακεκριμένου τραγουδιστή και τραγουδοποιού, πριν αποδοθεί αυτό στους αναγνώστες. 

Η διαδικασία δεν είναι εύκολη. Γίνεται, όμως, ευκολότερη, επειδή το όλον κείμενο χωρίζεται σε πολλά επιμέρους κεφάλαια (60 για την ακρίβεια), προκειμένου να καταστεί προσβάσιμο στους πάντες. Και στον ιστοριοδίφη-ερευνητή, που θα βρει εδώ καλώς τεκμηριωμένο υλικό, και στον απλο-καθημερινό άνθρωπο, που μεγάλωσε (ή μεγαλώνει) με τη φωνή του Μπιθικώτση. Όπως γράφει, μεταξύ άλλων, και η ίδια η συγγραφέας στο οπισθόφυλλο του βιβλίου:
«Μέσα σε αυτό το λεύκωμα μνήμης καταγράφω με απέραντη αγάπη και τρυφερότητα τη ζωή μου δίπλα στον ακριβό μου πατέρα, τον Γρηγόρη, τον δικό σας Μπιθικώτση. Αγγίζω με σεβασμό τις στιγμές μας, έτσι όπως τις βίωσα, άλλοτε μέσα από τα παιδικά μου μάτια και άλλοτε μέσα από τα μάτια της εφηβείας αλλά και της ωριμότητας. Θυμάμαι το χρονολόγιο του φωτεινού έργου του, τις συνθήκες κάτω από τις οποίες γράφτηκαν και πρωτοπαρουσιάστηκαν οι συνθέσεις του, καθώς και οι συνθέσεις των μεγάλων ποιητών και συνθετών μας, τις οποίες ταξίδεψε με τη φωνή του στην αθανασία. Το πόνημα διανθίζεται με ανέκδοτο φωτογραφικό υλικό από το προσωπικό μου αρχείο, με καταχωρήσεις στον τύπο από το 1963 έως και το 2005 και με ιστορικά ντοκουμέντα που σκιαγραφούν την ελληνική κοινωνία, χρήσιμα για τον αναγνώστη και τον ερευνητή».
Το «Και Πατέρας και Μύθος...» είναι, σε κάθε περίπτωση, ένα χρήσιμο βιβλίο, που φέρνει στο φως πλήθος περιστατικών από τη ζωή και την τέχνη ενός τραγουδιστικού θρύλου, που συνδέθηκε, στενά, με την ίδια την ιστορία της χώρας –και μάλιστα σε δύσκολους και απαιτητικούς καιρούς– αναπτερώνοντας, με το φωνητικό του μέταλλο, το ηθικό εκατοντάδων χιλιάδων κυνηγημένων και παραγκωνισμένων. Δεν ξέρω αν υπάρχει κάτι πιο σημαντικό από αυτό, για να πω, και για το βιβλίο, και για τον ερμηνευτή του «Επιταφίου», του «Άξιον Εστί», της «Ρωμιοσύνης», της «Δραπετσώνας», της «Φτωχολογιάς» και της «Άπονης ζωής».
Επαφή: https://ogdooshop.gr/%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%B1/Kai_Pateras_Kai_Mithos_Grigoris_Bithikotsis_1922_2005