…και μια χαμένη ευκαιρία

Ούτε που θυμάμαι πόσα χρόνια είχε να βγάλει προσωπικό δίσκο ο Γιώργος Μεράντζας. Μπορεί και να κάνω λάθος, αλλά το πιο… πρόσφατο LP του πρέπει να ήταν ο κάπως ροκ «Επόμενος Σταθμός» [Polydor, 1987], που περιείχε ορισμένα καλά έως και πολύ καλά τραγούδια («Τσιγγάνοι θεατρίνοι», «Επαρχία», «Έλα στα Τρίκαλα», το ηπειρώτικο «Μαριόλα»). Στο «Όλα Είναι Εδώ» [Μικρός Ήρως, 2010], ο Μεράντζας – η φωνή του οποίου παραμένει ακμαία – δεν ευτυχεί σε ρεπερτόριο. Και πως θα μπορούσε δηλαδή να ευτυχήσει, όταν από τα 13 τραγούδια του CD του τα επτά είναι διασκευές, ενώ από τα έξι καινούρια, προσωπικώς μόνο στο ζεϊμπέκικο «Εκεί που ο αγέρας δε φυσά» των Dasho Kurti και Γιώργου Κατάρα αντιλαμβάνομαι μιαν originality. Έχω την αίσθηση πως ο Γιώργος Μεράντζας βιάστηκε – όσο κι αν κάτι τέτοιο ακούγεται παράλογο, από τη στιγμή κατά την οποίαν ο προηγούμενός του δίσκος έχει ηλικία 23 ετών. Βιάστηκε, γιατί δεν καταβλήθηκε προσπάθεια ώστε η επιστροφή του να είναι όντως επιστροφή και όχι… τράβα-τράβα, όλο και κάτι θα βγει. Λυπάμαι που το λέω δηλαδή, γιατί ο Μεράντζας είναι τραγουδιστής με ξεχωριστή φωνή και καταγεγραμμένο ήθος. #
Έχω μιαν άποψη για τα ηχογραφημένα live από «χώρους», την οποία δεν αλλάζω (αναφέρομαι, βασικά, στα live της πρόσφατης παραγωγής). Τα άλμπουμ αυτά δεν γίνεται να αποτελούν ύλη ντοκουμέντου. Αφορούν, βασικά, στο συγκεκριμένο κοινό που συμμετείχε σ’ αυτά, λειτουργώντας ως αναμνηστικά. Προσωπικώς δηλαδή, εμένα που είμαι… απ’ έξω, δεν μ’ ενδιαφέρει για το αν η Τάνια Τσανακλίδου στο Μετρό και κατ’ επέκταση στο «Παλιές Αγάπες & Τραγούδια Μεθυσμένα» [Lyra, 2011], μπορεί να τραγουδήσει «τα πάντα» (Αττίκ, Κραουνάκη, Χατζιδάκι, Weill, Peggy Lee, Τσιτσάνη, Πλέσσα, Μωράκη και… και… και…), αλλά για το αν μπορώ να εντοπίσω, κάπου, κάτι πέραν του προφανούς και του… συναισθηματικώς ανταποδοτικού. Δεν δύναμαι. Κι ας έχω ώμο να σκύψω… (Και για να μην παρεξηγηθώ, το ξαναλέω. Δεν καταφέρομαι εναντίον των live, αλλά των τοιούτων ηχογραφημένων live). #
Με όλο το σεβασμό προς την τραγουδίστρια Μελίνα Κανά, οφείλω να πω πως χωρίς τη δική της συμμετοχή το «Πέρασμα» [Lyra, 2010] θα αναδεικνυόταν ως ένα από τα ωραιότερα άλμπουμ στην υπερ-εικοσαετή καριέρα του Σωκράτη Μάλαμα. Και τούτο το λέω, γιατί η… νεολαϊκή, κατά βάση, φωνή της δεν συνάδει με την ηχητική άποψη που επέλεξε για το συγκεκριμένο CD ο συνθέτης. Ένα καθ’ ολοκληρίαν ακουστικό CD, βασισμένο στη φωνή και τις κιθάρες (η ιδέα μπορεί να μην είναι πρωτότυπη, αλλά η λιτότητα είναι βάλσαμο).
Μα, τότε, μπορεί να μου πείτε, αν έτσι έχουν τα πράγματα, προς τι η άλλη άποψη; Εντάξει. Προφανώς, ο συνθέτης είδε το θέμα διαφορετικά. Τα καθαρά λαϊκότροπα κομμάτια του (γιατί ανεξαρτήτως της ενοργάνωσης περί «λαϊκών» πρόκειται) θέλησε να τα προτείνει σε μιαν ανάλογη φωνή, η οποία όμως, το τονίζω, δεν συμπλέει με το απολλώνιο ερμηνευτικό του βάθος. Η φωνή τής Κανά δηλαδή λειτουργεί αντιστικτικώς (ας πω… διονυσιακώς) κι αυτό δεν ευνοεί το συμπαγές του άλμπουμ. Εν πάση περιπτώσει.
Ο Μάλαμας, λοιπόν, πράττει την απολύτως άψογη κίνηση· να δημιουργήσει ένα folk έργο, στηριγμένο στους στίχους του Άλκη Αλκαίου, μερικοί εκ των οποίων είναι από τους ωραιότερους δικούς του των τελευταίων χρόνων. Και πάνω εκεί, όταν μπαίνει ο συνθέτης, με το συγκεκριμένο φωνητικό ηχόχρωμα (και τις διπλές κιθάρες) το πράγμα εκτοξεύεται. Όπως στον «Ίλιγγο» φερ’ ειπείν, στον «Ακροβάτη» ή το «Ποτάμι ΙΙ».