LEV ένας τζαζ πιανίστας στην Ελλάδα των 50s

Το όνομα του Lev (ή Λεβ), του πιανίστα Lev και της ορχήστρας του, το είχα πρωτακούσει από τον πατέρα μου, που ήταν φίλος του bel canto και γνώριζε ακόμη και τους πιο σκιώδεις έλληνες τραγουδιστές του στυλ, όπως τον Σώτο Σιδηρόπουλο ή τον Γιώργο Λουκά. Δεν θυμάμαι λεπτομέρειες, αλλά θυμάμαι πως μου είχε μιλήσει για έναν λευκοντυμένο πιανίστα, με τεράστιο όνομα στα χρόνια του ’50. 

Το όνομα του Lev το άκουσα κι άλλες φορές στην πορεία, κάποια στιγμή έφθασαν και τραγούδια του στ’ αυτιά μου, ενώ τα πιο πρόσφατα χρόνια μου είχαν μιλήσει γι’ αυτόν ο Γεράσιμος Λαβράνος και ο Γιώργος Κοντραφούρης. Ο πρώτος μου είχε πει: 

«Το 1954 υπηρετούσα σε μια Βάση που υπήρχε τότε στο Φάληρο. Επειδή όσοι ασχολούμασταν με τη μουσική είχαμε κάποια ‘ειδική μεταχείριση’ βγαίναμε έξω πιο συχνά και κάποια βράδυα βρέθηκα να παίζω πιάνο στον Φλοίσβο. Απέναντι από τη Βάση ήταν ο Ιππόδρομος κι εκεί υπήρχε ένα μαγαζί στο οποίο έπαιζε ο Λεβ, ένας πολύ καλός λευκορώσος πιανίστας. Όταν ο αέρας φύσαγε κατά τη μεριά της Βάσης οι ήχοι του Λεβ ‘πέρναγαν τα σύρματα’». 

Ο Κοντραφούρης δεν είχε προλάβει βεβαίως να γνωρίσει τον Lev (ο Λευκορώσος είχε πεθάνει από το 1968), αλλά είχαν φθάσει στ’ αυτιά του τα κατορθώματά του: 

«Ξέρω για αρκετούς εκείνη την εποχή που βάδιζαν στο δικό τους δρόμο – κι ένας απ’ αυτούς ήταν ο Λεβ, ένας πιανίστας που έκανε, τότε, πρωτότυπα πράγματα. Δεν ξέρω αν υπάρχει τίποτα δικό του ηχογραφημένο». «Υπάρχουν κάποια πράγματα» του είχα απαντήσει, «αλλά κι εγώ δεν ξέρω αν διασώθηκε κάτι από ’κείνη τη σπουδαία, όπως λένε, ορχήστρα του με Λέανδρο Κοκκόρη, Κώστα Σεϊτανίδη, Ίωνα Αλεξιάδη κ.ά.», συμπλήρωνα…

Οι Lev and his Orchestra το καλοκαίρι του 1960 στον Ιππόδρομο (θερινή Αθηναία). Από αριστερά, μπροστά (καθήμενοι): Κώστας Κοκκιναράς τενόρο, Λέανδρος Κοκκόρης ακορντεόν, Γιάννης Κανακάκης βιολί, Λεβ πιάνο. Από αριστερά πίσω (όρθιοι – αναφερόμαστε πάντα στους μουσικούς με τα λευκά σακάκια): Ίων Αλεξιάδης(;), Ανδρέας Δεληγιαννάκης κρουστά, Κώστας Σεϊτανίδης κοντραμπάσο. Η φωτογραφία προέρχεται από το ένθετο του άλμπουμ «Σχεδόν Απόγευμα» του Λεάνδρου Κοκκόρη.

Την προπερασμένη Κυριακή στο παζάρι, στο Θησείο, ανακάλυψα ένα δισκάκι του Lev το οποίον αγνοούσα. Δεν μου είχε μιλήσει ποτέ κανένας γι’ αυτό, ούτε είχα διαβάσει κάπου κάτι. Γενικώς, αγνοώ την περισσότερο τζαζ δισκογραφία αυτού του μουσικού κι αν εξαιρέσεις την παρουσία του (Lev Orchestra) στο soundtrack της ταινίας τού Jiří Sequens Επιτάφιος για Εχθρούς και Φίλους [Lyra LE 2042, 1966] με τρία κομμάτια (Blues, Time for dance, Theme from the film) δεν είχα υπ’ όψιν μου κάτι άλλο. Το 45άρι είναι αρκετά παλαιό –κατά πάσα πιθανότητα από το 1961 ή και το ’60– ανήκει στην «332» σειρά της Philips, με το “Minigroove” στην ετικέτα, και περιέχει τα κομμάτια “Nights of Moscow / Lola Lolita” [Philips 332 030 PF]. Και τα δύο κομμάτια υπογράφονται από τους Lev and his Orchestra.Παρένθεση. Το ελληνικό όνομα του Lev, βάσει των στοιχείων του Λεξικού της Ελληνικής Μουσικής του Τάκη Καλογερόπουλου, ήταν Λέων Κανακάκης, και με την επωνυμία Ορχήστρα Lev-Kanakakis εμφανιζόταν σε κέντρα των Αθηνών εκείνη την εποχή (fifties-early sixties). Το “Kanakakis” αναφερόταν στον βιολιστή Γιάννη Κανακάκη, που, λογικώς, ήταν συγγενής του (αδελφός;). Άλλα μέλη της Ορχήστρας ήταν ο Λέανδρος Κοκκόρης ακορντεόν, πιάνο (η Ορχήστρα είχε δύο πιανίστες δηλαδή), ο Κώστας Σεϊτανίδης κοντραμπάσο, ο Ανδρέας Δεληγιαννάκης κρουστά, ο Κώστας Κοκκιναράς σαξόφωνο, ο Ίων Αλεξιάδης κιθάρα (πατέρας του γνωστού πιανίστα τής improv-jazz Μηνά Αλεξιάδη). Ο Καλογερόπουλος γράφει επίσης πως στα χρόνια του ’60 σαξοφωνίστας στην μπάντα τού Lev ήταν ο Χριστόφορος Ρίμπας, που αργότερα εμφανίστηκε με τους Jaguars, τους Sounds κ.ά. Κλείνει η παρένθεση.
Το πρώτο από τα δύο τραγούδια, το “Nights of Moscow”, είναι το γνωστό… σοβιετικό άσμα (σύνθεση του Vasily Solovyov-Sedoi βασισμένη σε στίχους του Mikhail Matusovsky). Το τραγούδι διατηρεί όλα εκείνα τα folk ρωσικά χαρακτηριστικά του, με την ηλεκτρική κιθάρα ν’ συνοδεύει σε oriental παίξιμο, τα chorus vocals να προσθέτουν σε… κοζακική exotica και την ερμηνεία του ίδιου του Lev (στη ρωσική φυσικά) να σπάει τα κοντέρ (ο άνθρωπος είχε και φωνάρα). 

Έτσι για την πληροφορία να πω πως το “Nights of Moscow” το τραγούδησαν λίγο αργότερα (με αγγλικούς στίχους) και οι Stylistes, στο 45άρι “The house of the rising sun/ Nights of Moscow” [RCA Victor 50g 4005, 1965]. 

Εκείνο όμως το track που σε στέλνει είναι το flip-side, το “Lola Lolita” ή “Ave Maria Lola” του Ισπανού (αλλά με όλη την καριέρα του να εξελίσσεται στην Κούβα) Sergio G. Siaba, μία ξεσηκωτική guaracha, με σπάνιας ομορφιάς σόλο από τον Lev στο πιάνο και ερμηνεία από τον Κώστα Σεϊτανίδη (μάλλον). (Στο δισκάκι διαβάζουμε “Vocal by KCSTA”, αντί για “Vocal by KOSTA”). Καταπληκτικό κομμάτι, κι ένα από τα ωραιότερα cuban-latin-jazz, που ηχογραφήθηκαν ποτέ στον τόπο μας.