ΝΙΚΟΣ ΓΚΙΟΥΛΕΚΑΣ - SUPERFLY RECORDS

Ένας δίσκος του παραδοσιακού βιολιστή Νίκου Γκιουλέκα στο “dig of the week”, στο site της γνωστής γαλλικής εταιρείας Superfly Records (http://blog.superflyrecords.com/dig-of-the-week/nikos-gioulekas-tsaroukia/), οδήγησε τον αναγνώστη μας Φ.Ν. σ’ ένα δηκτικό σχόλιο (στο cbox). Δεν ξέρω αν ερμηνεύω σωστά τον Φ.Ν., αλλά η ουσία του σχολίου του ήταν… τι θέλουν να μας πουν τώρα τούτοι ’δω, ήρθαν μια φορά και έψαξαν στο Μοναστηράκι, βρήκαν τάχα το «δίσκο της ζωής» τους και τώρα μας τον πασάρουν από το site τους κάπως σαν… treasure item; Καταλαβαίνω… και γράφω, αυτά που πρέπει να γράψω…

Σε γενικές γραμμές θα συμφωνήσω με τον Φ.Ν. Εξάλλου το δικό μου ειρωνικό σχόλιο στο cbox αυτή την έννοια είχε… «βουρ, πρωί-πρωί, όλοι στο Μοναστηράκι για Νίκο Γκιουλέκα και μετά κατ’ ευθείαν στο eBay». Θέλω να πω πως η αναφορά αυτού του συγκεκριμένου δίσκου (και του καλλιτέχνη) στο γαλλικό site είναι εντελώς περιστασιακή, και ως εκ τούτου άνευ σημασίας. Κανένας Γάλλος, κανένας Γάλλος της Superfly δεν μπορεί να αντιληφθεί τι σημαίνει ελληνική παραδοσιακή μουσική, αυτό που λέμε «δημοτική μουσική και τραγούδια» και ακόμη περισσότερο κανένας Γάλλος (της Superfly) δεν μπορεί να αξιολογήσει έναν τέτοιο δίσκο, εντάσσοντάς τον μέσα σε μια γραμμή κοινωνικής και αισθητικής παραγωγής. Πόσω μάλλον αν ζητήσουμε από τους Γάλλους να μας μιλήσουν για την γρεβενιώτικη μουσική παράδοση, και πώς εκείνη αντανακλούσε (τα παλιά χρόνια, από τα οποία έρχεται ο Γκιουλέκας) και αντανακλά (ενδεχομένως και σήμερα) την ανάγκη για διασκέδαση και γλέντι. Έτσι, η απεικόνιση ενός άλμπουμ τού μεγάλου αυτού παραδοσιακού βιολιστή σ’ ένα τέτοιο site (που πουλάει και δίσκους… απ’ όλο τον κόσμο) μπορεί να έχει μόνο δόλιους ή έστω κάπως λιγότερο δόλιους στόχους.

Από τη μία οι Γάλλοι πουλάνε μούρη σε όλους εκείνους που μπαίνουν στο site τους από κάθε γωνιά του κόσμου (αυτό είναι το λιγότερο δόλιο) με το να προτείνουν ένα ελληνικό «παράξενο» άλμπουμ, και από την άλλη επιχειρούν να δημιουργήσουν ένα record hunting με ό,τι αυτό συνεπάγεται (υψηλές τιμές κτλ.), το οποίο θα πηγαίνει κόντρα με τα ουσιώδη (τα ουσιώδη, το τονίζω) ελληνικά συμφέροντά μας.

Κύριοι, θέλω να πηγαίνω στο Μοναστηράκι και να βρίσκω τους δίσκους του Γκιουλέκα (και του κάθε Γκιουλέκα) με 5 και με 10 ευρώ… και όχι με 50 κι 100. Αυτή είναι η ουσία. Και το γράφω επειδή το έχουμε δει πολλές φορές το έργο, με τα ελληνικά ποπ, ροκ και λοιπά LP, τα οποία πλασαρίστηκαν στο εξωτερικό σαν ψυχεδέλειες, φανκιές, ακόμη και afro(!) ή δεν ξέρω ’γω τι άλλο (γενικώς… μπούρδες), και τις υπερβολικά υψηλές τιμές τους. Είναι άλλο να πουλάς κάτι γι’ αυτό ακριβώς που είναι (και σε μια λογική τιμή εννοείται), και είναι άλλο να πλασάρεις άλμπουμ της Στανίση σαν… oriented-psych και τα ρέστα ή το LP της Μαρίνας (εκείνο με την τραγουδίστρια στο εξώφυλλο να κάθεται στον καναπέ) σαν… acid afro-funk psych-folk!! Είναι αίσχος και ντροπή, πώς να το πω αλλιώς; Μην καταντήσουμε σαν τους Τούρκους ή σαν κάτι εσχάτους Ισραηλινούς, που όλους τους καρσιλαμάδες της συμφοράς μάς τους πουλάνε (ή μα τους παρουσιάζουν) για ψυχεδέλειες! 

Ρε άει τραβάτε, σε τίποτα άσχετους να τα πείτε όλ’ αυτά…

Και κάτι για τον σπουδαίο Νίκο Γκιουλέκα μιας και το έφερε η κουβέντα.

Γνώρισα (εμμέσως εννοώ) τον ίδιον και τη μουσική οικογένειά του από το φοβερό 2LP «Σμίξη/ Ηχογραφήσεις 1958-68 από τη Σμίξη Γρεβενών» [Σύνδεσμος Σμιξιωτών Ν. Λάρισας, 1991 ή ’92]. Πρόκειται για ένα αληθινό, όχι σαχλαμάρες, treasure item της δισκογραφίας μας με εγγραφές παραδοσιακών ασμάτων από την Σμίξη των Γρεβενών με το συγκρότημα του Νίκου Γκιουλέκα, που το αποτελούσαν ο ίδιος βιολί, τραγούδι, ο αδελφός του Δημήτρης Γκιουλέκας λαούτο, τραγούδι, ο Μιχάλης Παναγούλας ντέφι και ο Χρήστος Τσιντός επίσης ντέφι. Όπως διαβάζουμε στο 24σέλιδο (LP-sized εννοείται) ένθετο:

«(…) Ο Νίκος Γκιουλέκας γεννήθηκε το 1925 και σε ηλικία μόλις 15 ετών έγινε συγκροτηματάρχης. Αδέλφια του Νίκου Γκιουλέκα είναι: ο Δημήτριος (γεννήθηκε το 1932) ο οποίος ακούγεται στον δίσκο παίζοντας λαούτο και τραγουδώντας, ο Σπύρος και ο Θωμάς, που παίζουν βιολί, ο Πέτρος κλαρίνο και η Γεωργία, η Σταυρούλα κι η Ολυμπία. Ο Νίκος Γκιουλέκας ύστερα από τον θάνατό τού πατέρα του, συνεργαζόμενος με τα αδέλφια του και κυρίως με τον Δημήτριο, εμφανιζόταν σε όλες τις γιορταστικές εκδηλώσεις των Σμιξιωτών, χορούς, πανηγύρια, γάμους κ.λπ. Με τον τρόπο αυτόν διατηρήθηκαν όλα τα παλιά και παραδοσιακά τραγούδια της Σμίξης, δείγμα των οποίων αποτελούν και αυτά που ακούγονται στον δίσκο. Όλοι οι παραπάνω οργανοπαίκτες δεν είχαν ιδιαίτερες γραμματικές γνώσεις, παρά μόνο Δημοτικού σχολείου και ούτε διδάχθηκαν μουσική από καμιά σχολή παρά μόνον από τον πατέρα τους και τους παππούδες τους(…) Όλοι οι παραπάνω μουσικοί γεννήθηκαν, μεγάλωσαν και έδρασαν στην ίδια περιοχή της Πίνδου αφομοίωσαν τα μουσικά ιδιώματα της Ηπείρου (Ζαγόρι) και της Δυτικής Μακεδονίας, καθώς επίσης και το ξεχωριστό μουσικό ιδίωμα των Βλαχόφωνων χωριών των Γρεβενών, μέρος του οποίου είναι και η παραδοσιακή μουσική της Σμίξης(…)».

Ο Νίκος Γκιουλέκας πέθανε το καλοκαίρι (μάλλον) του 2010. Ήταν 85 ετών. Το έργο του τρανό. Όποιος γουστάρει ας μεταφράσει στα γαλλικά αυτά τα στοιχεία και ας τα στείλει στους φίλους μας της Superfly Records… Θα τα χρειαστούν για κανα ένθετο, όταν θα τυπώσουν –μετά τους Rail Band, τον Ebo Taylor και τους Asiko Rock Group– Νίκο Γκιουλέκα… Και μετά Αλέκο Κώστα… Λέμε τώρα…