Παρασκευή 18 Μαρτίου 2011

JORGOS SKOLIAS φωνή κυρίου

Πριν από αρκετό καιρό μία αναγνώστρια του Jazz & Tζαζ από τη Θεσσαλονίκη μου είχε στείλει (δια απλής αλληλογραφίας) ένα μικρό σημείωμα στο οποίο ζητούσε πληροφορίες για κάποιον «πολωνό» μουσικό ονόματι Jorgos Skolias. Όπως μου έγραφε είχε δει το όνομά του σ’ ένα έντυπο στην Gdynia, εκεί όπου ο Skolias θα εμφανιζόταν σε duo με τον τρομπονίστα Bronislaw Duzy – σ’ ένα πρόγραμμα υπό τον τίτλο “Do It” (11/2004). Η αναγνώστρια κατέληγε πως πιθανόν να επρόκειτο για κάτι ενδιαφέρον, αφού στον ίδιο χώρο, στο κλαμπ Poklad, είχε δει και ακούσει τον Carlos Johnson (έναν bluesman, που τον έχουμε δει και στην Ελλάδα). Κρίνοντας, εκ των υστέρων, από το βίντεο που ακολουθεί έχω την εντύπωση πως το ενδιαφέρον ήταν δεδομένο…

Για τον ίδιο μουσικό, τον Jorgos Skolias, μου είχε ζητήσει πληροφορίες και κάποιος άλλος αναγνώστης (ακόμη παλαιότερα) και απ’ όσο θυμάμαι κάτι είχα γράψει. (Σίγουρα το όνομά του το είχα αναφέρει 2-3 φορές στο περιοδικό – μία στο τεύχος 91, σ’ ένα κείμενό μου για τους Osjan, αφού ο Skolias είχε υπάρξει μέλος τους την τριετία 1987-89, μία άλλη στο τεύχος 82, στην κριτική παρουσίαση του CD του Αποστόλη Άνθιμου “Theatro Live”, εκεί όπου ο Skolias συμμετείχε ως βοκαλίστας). Έτσι, ξαναπιάνω πάλι το νήμα και λέω λίγα λόγια παραπάνω γι’ αυτόν τον ελληνικής καταγωγής μουσικό (με τον οποίον κάποτε είχα μια επαφή μέσω e-mail), έναν από τους δεκάδες που διέπρεψαν στις χώρες του ανατολικού μπλοκ, πριν και μετά την πτώση των κομμουνιστικών καθεστώτων.
Ο Skolias γεννήθηκε στην Πολωνία το 1950 από Έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες γονείς (ή γονέα) και ανακατεύτηκε με τη μουσική και τα συγκροτήματα (rock και jazz κυρίως) από νωρίς. Στη δεκαετία του ’70 εμφανίστηκε με τους Nurt (που έχουν ένα από τα καλύτερα LP του πολωνικού rock, από το 1973), τους Grupa 1111 και τους Spisek Szesciu, δίχως όμως να έχει συμμετάσχει σε κάποιες από τις ηχογραφήσεις τους. Το 1982 μπαίνει στους Krzak, οι οποίοι ήδη ήταν «όνομα» στην πολωνική blues σκηνή, και μαζί τους θα γράψει το LP “Krzak’ i” [Tonpress KAW SX-T24]. Θ’ ακολουθήσουν διάφορες συμμετοχές και εμφανίσεις σε άλμπουμ τρίτων (Pick/Up, Usewisz-Janik-Sylwin), ενώ θα υπάρξει βασικό στέλεχος του κουαρτέτου του κοντραμπασίστα Witold Szczurek τη διετία 1984-85 (θα γράψουν μαζί δύο LP) και των Young Power (τρία LP) την τριετία 1989-91. Θ’ ακολουθήσουν πολλές συνεργασίες (θα εμφανιστεί με τους θρύλους της polish jazz Tomasz Stańko, Tomasz Szukalski, Zbigniew Namysłowski), διάφοροι δίσκοι και ακόμη περισσότερα live (έως και σήμερα), μέσα από τα οποία ο Jorgos Skolias θ’ αναπτύξει ένα προσωπικό στυλ φωνητικού αυτοσχεδιασμού, ανακατεύοντας ποικίλες παραδόσεις (δημοτικό τραγούδι, ρεμπέτικα, ευρύτερα βαλκανικά, ινδικά, μογγολικά και βεβαίως jazz, blues και rock ηχοχρώματα), το οποίο και θα τον αναδείξει σ’ έναν από τους σημαντικότερους βοκαλίστες στην Ευρώπη. Αν και έχω υπ’ όψιν μου διάφορες εγγραφές του Skolias, μένω για λίγο σ’ εκείνη των Krzak (η φωτογραφία, επάνω, είναι από το οπισθόφυλλο του δίσκου στην Tonpress) γιατί, απλώς, τη βρίσκω ιδιαίτερη. Επρόκειτο για ένα οκτέτο(!) στην ουσία, επικεφαλής του οποίου ήταν ο Αποστόλης Άνθιμος (ex-SBB κ.λπ.). Το είδος της μουσικής που παίζοιν οι Krzak στο “Krzak’ I” είναι blues, αλλά όχι ένα blues παρωχημένο, αφού ανακατεύουν με μεγάλη επιδεξιότητα funky, jazzy, folk και art-rock στοιχεία, τραγουδώντας συγχρόνως (ο Skolias δηλαδή) σε τρεις γλώσσες (πολωνική, αγγλική, ελληνική). Μάλιστα, το ελληνικό κομμάτι, που έχει τίτλο “Kosma” και διαρκεί μόλις 50 δευτερόλεπτα, είναι το κορυφαίο του άλμπουμ. Ο Skolias ερμηνεύει a cappella, χρησιμοποιώντας πολλαπλές εγγραφές, μερικούς δικούς του στίχους, πάνω σ’ έναν ψευδο-ρεμπέτικο σκοπό, θυμίζοντας μου κάτι που… δεν υπάρχει, έναν αλλόκοτο συνδυασμό Demetrio Stratos και Παύλου Σιδηρόπουλου. Έξοχη ιδέα και ακόμη εξοχότερο το αποτέλεσμα, που σίγουρα προχώρησε…

1 σχόλιο: