Κυριακή 24 Οκτωβρίου 2010

B.B. KING ο θεός να μας σώσει…

Μερικές αλήθειες για τον B.B. King και το blues, έτσι και με αφορμή τις αλλεπάλληλες ανακρίβειες του Γιάννη Πετρίδη (Γ.Π.) στη Βιβλιοθήκη της Ελευθεροτυπίας (23/10/2010). Γράφει ο Γ.Π.: «Στο πρώτο μισό της δεκαετίας του ’50 ηχογράφησε δεκάδες τραγούδια, πολλά από τα οποία ποτέ δεν κυκλοφόρησαν σε δίσκο, γιατί παρά τη σχετική επιτυχία που γνώρισαν μερικά από τα τραγούδια που κυκλοφόρησε σε δίσκο, ο Β.Β. King δεν είχε καταφέρει αρχικά (σ.σ. πότε;) να έχει απήχηση στους λευκούς, όπως άλλοι μαύροι μουσικοί της εποχής π.χ. οι: John Lee Hooker, Howlin’ Wolf, Muddy Waters, Little Walter. Έτσι οι εμφανίσεις του ήταν περιορισμένες και έπαιζε μεμονωμένες βραδιές σε κάποιους χώρους, χωρίς να υπάρχει συνέχεια. Τη χρονιά του 1956 έπαιξε σε 342 διαφορετικά μέρη, σε ισάριθμες βραδιές (σ.σ. αφού μπαίνει ως όριο το 1956, το "πότε" αφορά, λογικώς, το διάστημα 1949-1956)».Τα πράγματα δεν είναι έτσι όπως αναφέρονται. Ένα-ένα όμως. Στο πρώτο μισό της δεκαετίας του ’50 ο B.B. King ηχογράφησε όντως μερικές δεκάδες τραγούδια (καμμιά 60-αριά για να έχουμε και μιαν ιδέα, βάσει και της αναλυτικής δισκογραφίας που παραδίδουν οι Mike Leadbitter και Neil Slaven το 1987), ανάμεσα στα οποία ανέκδοτα παρέμειναν τα 7 ενός session για την Peacock, στο Houston το 1953. Πού βρήκε ο Γ.Π. τα «πολλά» που «ποτέ δεν κυκλοφόρησαν σε δίσκο»; Είναι δε χοντρό σφάλμα εκείνο το «παρά τη σχετική επιτυχία που γνώρισαν μερικά…», αφού ως γνωστόν ο B.B. King είχε 17(!) τραγούδια στο blues chart στα χρόνια του ’50. (Τούτο σημαίνει «σχετική επιτυχία»; Tι να έλεγαν άλλοι δηλαδή;). Να μερικά: “Three ο'clock blues” (#1, 1951), “Please love me” (#1, 1953), “When my heart beats like a hammer” (#8, 1954), “You upset me baby” (#1, 1954), “Every day I have the blues” (#8, 1955), “Ten long years” (#9, 1955), “Sweet little angel” (#6, 1956), “On my world of honor” (#3, 1956)… «Δεν είχε καταφέρει αρχικά να έχει απήχηση στους λευκούς, όπως άλλοι μαύροι μουσικοί της εποχής π.χ. οι: John Lee Hooker, Howlin' Wolf, Muddy Waters, Little Walter»; Εδώ, λέμε ό,τι θέλουμε. Κανένας bluesman δεν είχε απήχηση στα λευκά ακροατήρια εκείνα τα χρόνια (από το «αρχικά» και μέχρι «τη χρονιά του 1956» φαίνεται για πια όρια συζητάμε – εκτός εάν άλλα λέει ο γράφων και άλλα εννοεί). Και φυσικά οι John Lee Hooker, Howlin’ Wolf, Muddy Waters, Little Walter ποτέ δεν κατόρθωσαν να ξεπεράσουν σε απήχηση, στα μαύρα ακροατήρια (άσε τα λευκά…) των fifties και των early sixties, τον B.B King. Γράφει ο Michael Haralambos στο βιβλίο του “Right On: From Blues to Soul In Black America” [Eddison Press LTD, London 1974]: “Despite this emphasis on the past, only certain blues singers within a particular style attract large black audiences. According to promoters in Chicago, Β.B. King, Bobby Bland, Junior Parker, Albert King and Little Milton (the big five), whose styles are considered modern, are the biggest draws, whereas artists such as Howlin’ Wolf, Muddy Waters and John Lee Hooker, seen as more traditional and old-fashioned singers, could never hope to fill a large thetare”.
Οι λευκοί άρχισαν ν’ ανακαλύπτουν μαζικώς τα ηλεκτρικά blues στην Αμέρικα μετά τη βρετανική εισβολή, το 1964 (δεν μιλάμε τώρα, για τον Gravenites, τον Butterfield και τον Bloomfield που μπορεί να ξεκίνησαν νωρίτερα, αλλά, και αυτοί, μετά το ’64 απέκτησαν έρισμα). Ας πούμε, το “Live at the Regal” του B.B. King, που συνέβη στο Regal Theater του Σικάγο την 21/11/1964, είναι γνωστό τοις πάσι πως έγινε μπροστά σε μαύρο ακροατήριο. Όπως έλεγε κι ο ίδιος ο B.B., αναφερόμενος στην μετέπειτα παρουσία του στο Fillmore West: «την τελευταία φορά που παίξαμε στο San Francisco, το 1963, το ακροατήριο ήταν 95% μαύροι. Τώρα είναι 95% λευκοί. Έπαθα σοκ» [Newsweek 26/5/1969]. Φανταστείτε τι σοκ θα πάθαινε αν έβλεπε λευκούς στο ακροατήριό του όχι το ’63, που ήταν… 5%, αλλά το ’56. Ακόμη δεν θα είχε συνέλθει… (Το "Miss Martha King" είναι το πρώτο τραγούδι που δισκογράφησε ο B.B King. Flip-side, στο εν λόγω 78άρι της Bullet, το "When your baby packs up and goes". Ηχογράφηση από το 1949, στο Memphis. Η φωτογραφία είναι από το popsike.com. Γράφει ο Γιάννης Πετρίδης: «Στις αρχές του '50 μάλιστα δούλευε ως dj σε ραδιοφωνικό σταθμό που έπαιζε μουσική των μαύρων, χρησιμοποιώντας το όνομα Beale Street Blues Boy, το οποίο αργότερα συντόμευσε σε Β.Β.». Όπως, όμως, βλέπουμε και στο label το "B.B. King" ήταν καθιερωμένο ήδη από το 1949 στη δισκογραφία, πέραν του ψευδωνύμου που χρησιμοποιούσε στις εκπομπές, οι οποίες είχαν ξεκινήσει νωρίτερα. Ποιο «αρχές του '50» και ποιο «αργότερα»;)

Παρακάτω λέει ο Γ.Π.: «Τα τραγούδια που έπαιζε ο King δεν μπορούσαν να βρουν ανταπόκριση στο κοινό μαύρων καλλιτεχνών που έπαιζαν ροκ, όπως οι Chuck Berry και Little Richard, από την άλλη, οι μαύροι φίλοι της μουσικής θεωρούσαν το είδος του μπλουζ που έπαιζε ο κιθαρίστας αρκετά εμπορικό σε σύγκριση με αυτά που έπαιζαν ονόματα όπως οι Big Bill Broonzy και Mississippi John Hurt». Ανάθεμα κι αν καταλαβαίνω τίποτα. Δεν ξέρω αν το κοινό στα late fifties (μιλάμε για Αμερική) που άκουγε Chuck Berry και Little Richard άκουγε και B.B. King (πιθανόν – ποιοι μετέτρεψαν π.χ. σε επιτυχία, το 1958, το “Please accept my love”; – αν και οι πιο νεαροί ήταν εκείνοι που άκουγαν rock n’ roll, ενώ οι κάπως πιο μεγάλοι blues), εκείνο πάντως που ξέρω είναι πως «οι μαύροι φίλοι της μουσικής» με τίποτα δεν «θεωρούσαν το είδος του μπλουζ που έπαιζε ο κιθαρίστας αρκετά εμπορικό σε σύγκριση με αυτά που έπαιζαν ονόματα όπως οι Big Bill Broonzy και Mississippi John Hurt», για τον πολύ απλό λόγο, αρχικώς, ότι bluesmen σαν τους Big Bill Broonzy και Mississippi John Hurt οι μαύροι, η πλειονότητα των μαύρων εννοώ, τους αγνοούσαν! Και όχι μόνον στην εποχή του rock n’ roll, αλλά και αργότερα. [Μ’ αυτούς ασχολούνταν μόνον οι λευκοί folkists (στα sixties), οι οποίοι τούς «έτρεχαν», γέροντες ανθρώπους, στο Newport και αλλαχού, παρουσιάζοντάς τους σαν ήρωες. Κανένας μαύρος δεν ασχολήθηκε στα sixties με τον Mississippi John Hurt, τον Bukka White, τον Furry Lewis και τους συν αυτώ]. Γράφει ο Charlie Gillett στον «Ήχο της Πόλης»: «Ο King ήταν ένας από τους ελάχιστους τραγουδιστές του rhythm n’ blues που δεν έκανε καμία προφανή προσπάθεια να πλησιάσει το λευκό ακροατήριο του rock n’ roll. Οι δίσκοι του είχαν συχνά εμπορικές ενορχηστρώσεις, αλλά ο στόχος του ήταν να πλησιάσει τους μαύρους, που προτιμούσαν τις μπαλάντες από το σκληρό blues». Έτσι κι έγινε. (Όταν, δε, γράφει περί «σκληρού blues» ο Gillett εννοούσε εκείνο του εξαδέλφου Bukka και των υπολοίπων).
O Γ.Π. είναι γεγονός πως δεν τα λέει σωστά, όσον αφορά στη διάχυση του blues στα ακροατήρια. Δεν μπορεί να λέγονται κουβέντες χωρίς στοιχεία, δίχως αναφορά σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους, από τσάτρα-πάτρα πληροφορίες ή δεν ξέρω εγώ από πού. Δεν είναι εύκολα πράγματα αυτά. Αλλά και στα υποτίθεται εύκολα, πάλι γεννάται ζήτημα. «Η μουσική του King βρήκε την ανταπόκριση που της άξιζε αρχικά από τους νεαρούς βρετανούς μουσικούς που έψαχναν το αμερικανικό μπλουζ στις αρχές της δεκαετίας του ’60· κιθαρίστες όπως οι Eric Clapton και Larry Coryell εντυπωσιάστηκαν από την τεχνική του. Ανάλογη αντιμετώπιση είχε στη συνέχεια και στην Αμερική, όπου ο Mike Bloomfield δήλωσε φανατικός φίλος του και αντέγραψε τον τρόπο ερμηνείας του». Όμως, ο Larry Coryell είναι Τεξανός και όχι Βρετανός, όπως αφήνει να εννοηθεί το κείμενο.

12 σχόλια:

  1. Νομίζω πως η υπερβολική ενασχόλιση με τη δισκογραφία όλου του πλανήτη δεν δίνει άλλοθι γνώσεως των πάντων...
    Αυτές οι βαθυστόχαστες αναλύσεις, κυρίως στα ένθετα των εφημερίδων (τουλάχιστον για τα Blues) προβληματίζουν, αν και θέλω να πιστεύω πως τα κίνητρα είνα καλα (?), και όχι ευκαιρίες επίδειξης, πολλές φορες λανθασμένης, γνώσης.

    Blindlemon

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Έχω πολλές φορές αγανακτήσει με την εμμονή του Φώντα στην λεπτομέρεια. Η αλήθεια όμως είναι ότι στα γεγονότα-σε αντίθεση με σχεδόν τα πάντα στη ζωή- υπάρχει άσπρο-μαύρο. Ή έγινε κάτι, ή δεν έγινε. Ή ηχογραφήθηκε κάτι το 1996 ή όχι. Ή έπαιζε κιθάρα ο Χ στό Ψ άλμπουμ ή όχι. Ο Πετρίδης υπήρξε πολλά καλά πράγματα στην καριέρα του, αλλά ποτέ δεν υπήρξε καλός γραφιάς. Τι να κάνουμε τώρα. Να τα περνάμε όλα στο ντούκου; Αφού κάνει πολλά λάθη και μάλιστα με ένα ύφος στη γραφή που δείχνει άνεση επαϊοντα. BTW ο Β.Β. έπαιζε ως D.J. ήδη από το 1948 στον WGUM όπου τον άκουσε ο Don Kern, διευθυντής του WDIA στο Μέμφις όπoυ και τον λάνσαρε στον προγραμματισμό του σταθμού ως "Blue Boy" King. Σύντομα το "Blue Boy" έγινε Β.Β.
    Το ζήτημα δεν είναι να κουνάμε διαρκώς το δάχτυλο στα λάθη ή τις γενικότητες. Το ζήτημα είναι ότι το 2010 με όλον αυτό τον πακτωλό πληροφοριών είναι τουλάχιστον ασέβεια πρός τους αναγνώστες σου να γράφεις αδιασταύρωτα ή ακόμη χειρότερα, από μνήμης.

    Senor Pocopico

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. TA λάθη του CHARLIE GILLETT τα έχεις δει στο βιβλίο του που αναφέρεις ? 1ΟΟάδες...και λοιπόν ? Μόνο αυτοί που ΔΕΝ δουλεύουν δεν κάνουν λάθη και εσύ ο ΜΕΓΙΣΤΟΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΕΑΣ...
    Φ.Χ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Για να γράφει κάποιος 600 κείμενα στο μπλόγκ του σε 1 χρόνο [!]δηλαδή 2 την ημέρα [!]και να ασχολείται με το τι γράφουν οι άλλοι 3 τινά μπορεί να συμβαίνουν...ή είναι άεργος ή θέτει εαυτόν σε psycho dr το συντομότερο, ή κουβαλάει κόμπλεξ που δεν γράφει πουθενά αλλού,πλην J&Τ.
    vas.samaras

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. o ΓΠ έχει άλλα τρωτά,κι όχι αυτά που αναφέρεστε,αλλά προφανώς τα αγνοείτε. Όσοι δεν έχουν γράψει σε μεγάλες εφημερίδες και περιοδικά ίσως ΔΕΝ γνωρίζουν πως ράβονται και ξηλώνονται τα κείμενα των freelancers δημοσιογράφων και φυσικά ίσως δεν γνωρίζουν το ρόλο των υλατζίδων,των γραφιστών,των τιτλούχων και των εισαγωγών,των φωτο αρχείων,των αρχισυντακτών,των διευθυντών,των ιδιοκτητών κλπ κλπ γιαυτό κρατάτε μικρό καλάθι στο μικροκοσμό σας...κάτι παραπάνω ξέρω που σας τα γράφω αυτά,και δεν εννοώ το κείμενο του ΓΠ μόνο.
    ανώνυμος για ευνόητους λόγους

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Vas Samara, επειδή εκτός από… υιός εφοπλιστού (όπως έχω ξαναγράψει) είμαι και ΜΕΓΙΣΤΟΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΕΑΣ, όπως ισχυρίζεται κάποιος Φ.Χ., δεν κάνω τίποτ’ άλλο στη ζωή μου εκτός από copy-paste. Οπότε, σ’ αυτήν την περίπτωση, είναι ν’ απορείς που έχω μόνον 600 αναρτήσεις σ’ ένα χρόνο και όχι 6000.
    Κατά τα λοιπά η κατάστασή μου επιδεινώνεται ώρα με την ώρα. Το βράδυ, φύλλαξε τη διάθεσή σου, θα διαβάσεις ακόμη ένα «συντεχνιακό».
    Κόμπλεξ, γιατί δεν γράφω πουθενά αλλού; Προσφάτως έγραψα στο Sonik και στο ΒHMAgazino. Αν συνεχίσω έτσι, απ’ ό,τι μού’πε κι ο… γιατρός, ίσως, σιγά-σιγά, ν’ αρχίσω να εμφανίζω κάποια σημάδια βελτίωσης…

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Έχω φίλη freelancer το ίδιο γνωστή με τον Πετρίδη στον χώρο της, που έχει κερδίσει το προνόμιο να μπαίνει το κείμενο verbatim και αν πρέπει να κουτσουρευτεί της το στέλνουν σε e-mail και κάνει επιτόπου την διόρθωση. Σε πραγματολογικά στοιχεία δεν μπαίνει υλατζής. Σε όλα τα άλλα ανώνυμε εξ ανάγκης έχεις 100% δίκιο

    Senor Pocopico

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Ανώνυμε, γι’ ευνόητους λόγους. Δεν μ’ ενδιαφέρουν τα «άλλα τρωτά» του ΓΠ και καλά κάνω και τ’ αγνοώ (δεν ξέρω σε τι αναφέρεσαι κι ούτε μ’ ενδιαφέρει). Εμένα μ’ ενδιαφέρουν μόνον αυτά που διαβάζω. Τελεία.

    Κανένας «υλατζής» δεν μπορεί το σωστό να μου το κάνει λάθος, αγαπητέ φίλε. Και κανένας «υλατζής» δεν υπάρχει περίπτωση να κόβει και να ράβει κείμενά μου επί σειρά εβδομάδων κι εγώ να κάθομαι, με σταυρωμένα χέρια, και να απολαμβάνω τα «λάθη» μου, άνευ διαμαρτυρίας.

    Οι freelancers αν νομίζουν πως τα κείμενά τους κατακρεουργούνται να τα δημοσιεύουν στα blog τους και να μη ξαναγράψουν σε έντυπα. Αλλά αυτά που λέτε, σε γενικές γραμμές, σχετίζονται με την… αλεπού και τα… κρεμαστάρια. «Εγώ καλά έγραψα ότι ο Larry Coryell είναι Αμερικάνος, αλλά ο υλατζής μου το άλλαξε και το έκανε Άγγλος…». Με συγχωρείτε, αλλά αυτά που λέτε εγώ δεν τα θεωρώ σοβαρά. Θέλετε να δικαιολογήσετε τα αδικαιολόγητα.

    Αγαπητοί αναγνώστες σας ικετεύω. Μη συνεχίσουμε σ’ αυτό στυλ. Θέλετε να πείτε κάτι γι’ αυτά που θίγονται στην ανάρτηση σε σχέση με τον B.B. King; Για το πώς διαχύθηκαν τα blues στα μαύρα και τα λευκά ακροατήρια των fifties και των sixties; Αν ναι, εμπρός.

    Το ξαναλέω για άλλη μια φορά. Δεν μαζεύω «σχόλια». Ούτε είμαι διατεθειμένος να συζητώ, κάθε φορά, περί ανέμων και υδάτων.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Σας διαφεύγει μια μικρή μεν, σημαντική δε, λεπτομέρια και στους δύο, όσον αφορά την διάχυση των ακροατηρίων.

    Μέχρι το 1965, ίσχυε επισήμως στην Αμερική ο Jim Crow. Ανεπισήμως ίσως και λίγο αργότερα.
    Οι μαύροι διασκέδαζαν στα juke joints και οι λευκοί στα honky tonks. Καμία ράτσα δεν πήγαινε στα μαγαζιά της άλλης για ευνόητους λόγους. Άρα είναι ανακριβές να μιλάμε για λευκά ακροατήρια πριν το 1965 σε live.

    Οι λευκοί άκουγαν blues, προφανώς από δίσκους. Αν και σε κάποιο DVD [πιθανόν το "10 days on the road". δεν το θυμάμαι με ακρίβεια] αναφέρεται ότι ο Leadbelly έπαιζε σε σπίτια λευκών.

    Μετά, ο Big Bill έπαιζε fingerstyle blues και ο Β.Β.King έπαιζε [και παίζει] ηλεκτρικό. Το ένα είναι εξέλιξη του άλλου. Δεν είναι ανταγωνιστικά ώστε να διαλέξει ο ακροατής. Όπως εξελίχθηκε η ζωή, έτσι παράληλα εξελίχθηκε και το blues.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Και τι είπα εγώ b.b. chris; Δεν έγραψα ότι το “Live at the Regal” του B.B. King, που συνέβη στο Regal Theater του Σικάγο την 21/11/1964, είναι γνωστό τοις πάσι πως έγινε μπροστά σε μαύρο ακροατήριο; Και πιο κάτω δεν λέω «φανταστείτε τι σοκ θα πάθαινε ο B.B. King, αν έβλεπε λευκούς στο ακροατήριό του όχι το ’63, που ήταν… 5%, αλλά το ’56. Ακόμη δεν θα είχε συνέλθει…». Δε λέω ξεκάθαρα λοιπόν πως το blues δεν είχε διαχυθεί στα λευκά ακροατήρια πριν τη «βρετανική εισβολή»; Και βεβαίως ήταν και αμελητέα η ποσότητα των λευκών που άκουγαν τα blues από δίσκους. Τα τραγούδια ανέβαιναν στο blues chart, στα fifties και τα early sixties, επειδή τ’ αγόραζαν οι μαύροι και όχι οι λευκοί.

    Το ότι κάποιοι λευκοί (μουσικοί, folkists, ερευνητές, κάποιο μικρό κοινό) μπορεί να άκουγαν τα blues στα fifties, δεν σημαίνει, αυτομάτως, πως αυτά είχαν διαχυθεί στον λευκό πληθυσμό. Ειδικώς τον Big Bill Broonzy τον άκουγαν ελάχιστοι στην Αμερική, στα fifties, γι’ αυτό και το μεγαλύτερο μέρος των ηχογραφήσεών του εκείνη την εποχή έγινε στην Ευρώπη (Dusseldorf, Παρίσι, Λονδίνο, Αμβέρσα, Νότινγχαμ, Βριξέλες, Baarn, Κοπενχάγη, Μιλάνο). Στο Σικάγο έκανε 8 sessions στο διάστημα 1951-1957, όταν στην Ευρώπη είχε κάνει 19!! Αν δεν είχε δίπλα του τον Pete Seeger και τον λευκό «κουλτουριάρη» (με την καλή έννοια το λέω) DJ κ.ά. Bill Randle κανένας δεν θ’ ασχολιόταν μαζί του στην Αμέρικα των fifties.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. "Μέχρι το 1965, ίσχυε επισήμως στην Αμερική ο Jim Crow".
    Σε ορισμένες πολιτείες του Νότου ίσχυε ο Jim Crow, όχι σε όλη την Αμερική.
    Ο κάθε ημιμαθής λέει τη μαλακία του...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Ανώνυμε, είναι σαφές τι ισχύει. O αναγνώστης μίλησε γενικά. Δεν έκατσε να μας πει τι ακριβώς συνέβαινε σε σχέση με τον Jim Crow και σε ποιες Πολιτείες… Είπες εσύ κάτι πιο συγκεκριμένο; Ok. Οι χαρακτηρισμοί που χρησιμοποίησες, πάντως, δεν σε δικαιώνουν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή