YOUR HAND IN MINE πρώτο - δεύτερο

Δεν έχω δει την ταινία του Mikio Naruse Yogoto No Yume, όμως διάβασα και άκουσα πολλά γι’ αυτόν τον άγνωστο του ιαπωνικού σινεμά από το συνάδελφο στο Jazz & Τζαζ Γιάννη Μουγγολιά. Ο Γιάννης είδε το φιλμ και άκουσε, φυσικά, την επί τόπου συνοδεία των Your Hand In Mine στο κινηματογραφικό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το 2007. Περαιτέρω, μού έδωσε να διαβάσω το εξαιρετικό βιβλίο για τη ζωή και το έργο του Naruse, που επιμελήθηκε η διοργάνωση και ακόμη ν’ ακούσω το χειροποίητο private pressing CD, που μοίρασε το σχήμα σε όσους είχαν παρευρεθεί στην προβολή, καιρό πριν πέσει στα χέρια μου το “Every Night Dreams, Music for Mikio Naruse’s Silent Film Yogoto No Yume” στην Inner Ear [INN04, 2008].
Ας πω λοιπόν γι’ αρχή πως οι Your Hand In Mine (Μάνος Μυλωνάκης wurlitzer πιάνο, ακορντεόν, γιουκαλίλι, μελώδικα, παιδικό πιάνο, προγραμματισμός, Γιώργος Παπαδόπουλος μαντολίνο, glockenspiel, κιθάρα, σαντούρι, synth, rhythms) συνοδεύουν το φιλμ του Naruse σε real time. Παίζουν δηλαδή για μίαν ώρα και κάτι, σχολιάζοντας κάθε λεπτό της φιλμικής δράσης. Γι’ αυτούς – και για τη γνωστή μας μέθοδο της μουσικής επί τόπου – δεν υπάρχει νεκρός χρόνος, δεν νοούνται πλάνα, σκηνές που να μην επιδέχονται κάποιον, έστω και μικρό, μουσικό σχολιασμό. Μιλάμε λοιπόν για ένα καθ’ ολοκληρίαν soundtrack, που δεν κόβεται και ράβεται, προς χάριν μιας εμπορικής (με την καλή έννοια) CD-έκδοσης.
Τούτο, φυσικά, σημαίνει (και) το εξής. Η πλήρης κατανόηση της μουσικής των Your Hand In Mine, επιτυγχάνεται μόνο μέσα στη σκοτεινή αίθουσα· και βεβαίως, μία DVD έκδοση του “Yogoto No Yume”, με ενσωματωμένη τη μουσική του duo στην ταινία, θα μπορούσε να προσφέρει κάτι παραπλήσιο οίκαδε. H μουσική όμως δεν είναι ακριβώς... πολυκατοικία, που θέλει άλλου τύπου θεμέλια, πρώτο όροφο για να πατήσει ο δεύτερος, ταράτσα για ν’ απλώνεις τη μπουγάδα, ασανσέρ για ν’ ανεβοκατεβαίνεις... Στέκεται και μόνη της (όταν στέκεται), αφού από μόνη της μπορεί να είναι (όταν είναι) και εικόνα· ή, μάλλον, μύριες εικόνες, τις οποίες επιλέγει... απερίσκεπτα ο εκάστοτε ακροατής. Η ουσία, τέλος πάντων, της ακρόασης είναι πως τo electro-folk των Θεσσαλονικέων ηχεί αρκετά παλιομοδίτικο, ώστε ψυχικώς να συνταράζει και αρκούντως μετα-μοντέρνο, ώστε σωματικώς να ακινητοποιεί. Με μια λέξη: σπουδαίο.
Το “The Garden Novels” [Inner Ear INN040, 2011] είναι το δεύτερο άλμπουμ των Your Hand in Mine (κυκλοφόρησε τον προηγούμενο μήνα), ένα 43λεπτο CD (και LP;) που εξακολουθεί να σκάβει στο ίδιο, επί της ουσίας, ζήτημα. Ένα ζήτημα που αφορά στις δυνάμεις αλληλεπίδρασης μεταξύ ήχου και εικόνας. Μάλιστα, στην περίπτωση των Your Hand in Mine δεν έχει σημασία αν υπηρετείς ήδη υπάρχουσες εικόνες ή δημιουργείς, δια της μουσικής σου, άλλες καινούριες (αλλά το ίδιο υπάρχουσες), αφού οι μεν δε διαφέρουν απ’ τις δε. Θέλω να πω, δηλαδή, πως το συγκρότημα πρώτα βλέπει και μετά ακούει. Θα μπορούσε να συμβαίνει το αντίθετο; Οπωσδήποτε ναι (τούτο είναι το δύσκολο, π.χ. Xenakis), αλλά θα μπορούσε να μη συμβαίνει και τίποτα από τα δύο (είναι το, με την καλή έννοια, εύκολο)· να παράγεται μια μουσική, όχι κατ’ ανάγκην άψυχη ή ουδέτερη, αλλά εν πάση περιπτώσει λιγότερο νατουραλιστική και με περισσότερα πατήματα στην καθημερινή ζωή.
Για να καταλήξω, υποστηρίζω πως οι Your Hand in Mine μοιάζουν (μοιάζουν λέω), σ’ αυτό το δεύτερο άλμπουμ τους, παγιδευμένοι σ’ ένα σύστημα παραγωγής ήχων, προαποφασισμένης ωραιότητας. Υπάρχει ένας αισθητισμός δηλαδή, ο οποίος ώρες-ώρες είναι πρωτόλειος, μη επεξεργασμένος, κάτι που μπορεί να θεωρείται και προσόν, μέσα στο γενικότερο πλαίσιο της lo-fi, diy φιλοσοφίας – ορισμένα θέματά τους, όπως ας πούμε το εισαγωγικό “Foreword” ή το αμέσως επόμενο “Desert flags” μοιάζουν με ασκήσεις ωδείου –, εκεί όπου το μικρό, το απλό, το λίγο, ενίοτε και το απλοϊκό αποκτούν αξία, ανεξαρτήτως εκείνων που ακολουθούν ή εκείνων που προηγούνται.
Υπ’ αυτήν την έννοια και μόνο το “The Garden Novels” δεν μπορεί παρά να είναι ένα ωραίο άλμπουμ.