ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΤΣΙΡΙΓΚΟΥΛΗΣ ο λογοκλόπος

(…) Οι λαμαρίνες και τα όργανα ακριβείας φροντίζουν να μας μεταφέρουν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα ενσωματωμένους, κομματιασμένους και κινητούς σε αποστάσεις που μας κρατάνε σε απόσταση από την πραγματικότητα, με την ψευδαίσθηση ότι κάνουμε μόνιμες διακοπές χειμώνα-καλοκαίρι, ότι είμαστε στην Αττική σε περιοχή πευκόφυτη, αμφιθεατρική, με θέα πανοραμική, με εγκαταστάσεις air-condition, με θέρμανση, με ψύξη, με σκέψη ότι χάσαμε τον ήλιο. Με τον προβληματισμό ότι η σύγχρονη τεχνολογία πραγματοποιεί άλματα ατυχημάτων στην Ελλάδα και ότι η Επιστήμη τάχτηκε με το μέρος μας για την ανακάλυψη αλοιφής που να αποστειρώνει, και επουλώνει, κάθε τραύμα, να εξολοθρεύει όλα τα μικρόβια και μικροοργανισμούς με τους οποίους ερχόμαστε σ’ επαφή κατά την διάρκεια της εξαντλητικής εργασίας μας. Με εγκαταστάσεις air-condition, με θέρμανση, με ψύξη, με σκέψη ότι η γνώση είναι επιστήμη και ότι οι αλλαγές στην κοινωνία οφείλονται στην ανάπτυξη των αντιθέσεων ανάμεσα στις παραγωγικές σχέσεις, και στις παραγωγικές δυνάμεις, τον Καραγκιόζη που στο όνειρό του βάζει τυρί σε μια πιατέλα μακαρόνια, το ραδιόφωνο του γείτονα να κραυγάζη για μεγάλες εμπορικές συμφωνίες –τόσα κατά κεφαλήν δολλάρια– η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει και ξανά προς την δόξα τραβά. Ξύπνα Καραγκιόζη, ξύπνα. Ξύπνησα ρε και δεν πρόλαβα ούτε τα μακαρόνια μου να φάω. Τόσα κατά κεφαλήν δολλάρια… Η Ελλάδα… πεθαίνει.(…)

Κατασπαράζουν πτώμα χιλιάδων ετών. Χιλιάδων… και ακόμη σάρκα. Αυτό το ξέρουμε, όπως ξέρουμε ότι εκεί στην Περσέπολη Δαρείου και Παρυσάτιδος γίνονται μούλοι δύο. Ευημερία να δηλώνη ο Βασιλιάς και ο Λαός ψωμί, κρεμμύδια και ότι δεν πληρώνει στο χασάπη κόκκαλα. Αύριο είναι Κυριακή εκεί στην Περσέπολη. Και εμείς εδώ κοιτάζουμε τον ήλιο. Φαρμάκι το φεγγάρι. Βουνά περιστέρια χωρίς φτερά. Οι καλλιτέχνες μάθανε να μισούν τον άνθρωπο. Να βλέπουν μόνο φόρμες και χρώματα. Τον εαυτό τους. Και στης ζωής το πέρασμα γεμίσανε φυγής σφραγίδες. Μεσάνυχτα, μεσημέρι. Μεσάνυχτα. Η ανάσα έχει πάντα την ίδια αγωνία. Μεσημέρι. Ο ήλιος ίδρωσε στο πρόσωπό της. Κοινωνία – χρόνος – εκμετάλλευσι. Σάββατο βράδυ. Η καταναλωτική κοινωνία άνοιξε τον δρόμο και περάσαμε με υπερβολική ταχύτητα το χαλασμένο φανάρι. Σε λίγα δευτερόλεπτα σίδερα, αίματα, κραυγές και κόκκαλα έγιναν ένα. Κυριακή ξημερώματα. Μουλιασμένοι. Μουλιασμένος και εγώ από τον ιδρώτα της προσμονής μέσα στα χέρια μου κρατούσα σφιχτά δύο κόκκινες παπαρούνες. Πατέρα, ακούστηκε φωνή. Πατέρα. Σκυλόβρισε τον θάνατο όσο μπορείς πιο δυνατά, θε να τρομάξη. Γίνε σκληρός στον άδικο και πάρτου εσύ κεφάλι. Τις παπαρούνες που κρατάς σφιχτά, τις μάζεψα στ’ αγκάθια, και στην Πόλη αυτή με τα πολλά εργοστάσια και τα ετοιμόρροπα σπίτια, με τα πολλά παιδιά και τους μουχλιασμένους από υγρασία τοίχους βρίσκεις φιγούρες μ’ άρματα, παλιές του Καραγκιόζη. Για μερικούς είναι πάντα μια απειλή. Αιώνες η αριστοκρατία έχει κλεμμένο το φεγγάρι. Αιώνες σιωπή, σιωπή, οργή αιώνες. Και σε κείνο το βάζο το ξεχασμένο με τα ξερά λουλούδια ο χρόνος ηττήθηκε. Την ημέρα βλέπεις τα χρώματά τους, το βράδυ δεν κλείνεις μάτι μπας και χάσης την μυρωδιά τους. Διαρκώς σκέφτεσαι την αναζήτηση της πνοής μας ανάμεσα σε μια σειρά πικρά χαμόγελα, αθάνατα λουλούδια.
(…) Χτες ο Άγγλος προπονητής μίλησε σκληρά στους ποδοσφαιριστές. Μεταξύ των άλλων τόνισε: Χάσατε πολλές ευκαιρίες. Άλλα σας λέω εγώ και άλλα κάνετε. Φαίνεται ότι χάνω τον καιρό μου κοντά σας, δήλωσε ο δηλωμένος πρώην βασανιστής της Κύπρου. Ο πυρετός στον Σαρωνικό συνεχίζεται και σήμερα: 1200 κότερα και άλλα σκάφη αναψυχής έχουν αρχίσει προετοιμασία στις μαρίνες του Σαρωνικού. Από το Πασαλιμάνι και τη Ζέα μέχρι τη Γλυφάδα και την Βουλιαγμένη. Γυμνή σε μια Ρολλς Ρόυς. Ένα ερωτικό ποίημα με ξέφρενο σεξ. Όλη η Αθήνα μιλάει για το πουλί που πετάει κι όλος ο κόσμος θέλει να δει και να ξαναδεί. Τετάρτη πρωί η εκτέλεση. Άφωνοι, έκπληκτοι, δίχως ανάσα θα περιμένετε να μάθετε το φοβερό, το ανείπωτο μυστικό που έκρυβε η Λευκή Αθήνα. Μόνη έξοδος ο θάνατος.(…)
Σκυλίσια ζωή, ό,τι πιο παράξενο, ό,τι πιο συγκλονιστικό έχει να παρουσιάσει η υφήλιος σε σκληρότητα και πρωτοφανή ρεαλισμό που ξεπερνά και την πιο ασύλληπτη φαντασία. Υπό γωνία 5 μοιρών ο Χάρης έχει περάσει με βολέ την μπάλα στα δίκτυα. Το πρώτο γκολ είναι γεγονός. Του επετέθη η κουνιάδα με βιτριόλι γιατί εγκατέλειψε την σύζυγο. Αυτοκίνητο Αθηναίων έπεσε στη θάλασσα. Πνίγηκαν τα δύο παιδιά τους. Πέντε οικοδόμοι σκοτώθηκαν από μπάζα. Στην Ελευσίνα τα νεογέννητα παρουσιάζουν σοβαρές ασθένειες από την μολυσμένη ατμόσφαιρα. Το ραδιόφωνο του γείτονα κραυγάζει, για μεγάλες εμπορικές συμφωνίες. Τόσα κατά κεφαλήν δολλάρια και ο παπάς της ενορίας ψάχνει να βρη άνθρωπο να τον πληρώσει να κατέβει στον Άδη για να του πει πώς είναι. Φοβάται μη πεθάνει. Επαναλαμβάνω σημαίνει δεν έχω να πω τίποτα, η ένεση που μου έκαναν περιέχει μια φυσική ουσία που προκαλεί ευεργετική ζεστασιά στο δέρμα και επιταχύνει την αιμάτωση των ιστών. Έτσι τα κατάλοιπα της ανταλλαγής της ύλης που προκαλούσαν τον πόνο εξαφανίζονται και ανακουφίζεσθε.
Με την αγορά μιας κουζίνας.

Με την αγορά ενός ψυγείου.

Με την αγορά μιας τηλεοράσεως.

Με την αγορά ενός ραδιοφώνου.

Με την αγορά μιας μπουκάλας χωρίς περιεχόμενο.

Με την αγορά αγοράζετε την αγορά σας.

Ο κλασσικός ποιητής έκλασε τις πικροδάφνες και ντύθηκε άστρο. Στο στήθος του καρφίτσωσε μια φέτα φεγγάρι. Την Ελπίδα. Κατεδίκασε τρεις φορές σε θάνατο τον στρατοδίκη για τον θάνατο της νιότης που έγινε αιτία. Βγήκε στους δρόμους και έγραψε επάνω στις πονεμένες αφίσσες που μάδαγαν την ψυχή τους ΚΑΤΩ Η ΕΞΟΥΣΙΑ. Ο ήλιος είναι στους δρόμους. Οι γειτονιές γέμισαν από υλικά του μέλλοντος. Ψυχές, ζωές ξεψειριάστε την γνώσι, ξύνοντάς την στο τουφέκι. Εσείς, εμείς ξυπόλητοι, των σκοτωμένων αδέλφια. Έσυρε τις παιδικές αναμνήσεις που τον έφεραν να τρέχη πίσω από τα Γερμανικά φορτηγά, να βλέπη τα στιβαγμένα πικρά χαμόγελα. Τα πεζοδρόμια δεξιά, αριστερά γεμάτα αναστεναγμούς και δάκρυα. Κάθε γρίλια και μια κατάρα για τον κατακτητή και ο δρόμος προς την Καισαριανή γεμάτος κόκκινα γαρύφαλλα.(…)

Ένα μικρό απόσπασμα από το βιβλίο του Λεωνίδα Τσιριγκούλη Ο Λογοκλόπος [Gazette, Αθήνα 1975]. Και εν συνεχεία ένα βιογραφικό του (κάπως συντομευμένο και κάπως συμπληρωμένο, σε δεύτερο χρόνο, από εμένα), το οποίον εντόπισα στο δίκτυο, στο site των Οικολόγων Πράσινων (ecogreens.gr). 

Ο ζωγράφος Λεωνίδας Τσιριγκούλης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1937. Σπούδασε στην Ecole Des Beaux Arts στο Παρίσι. Ποικίλες ατομικές εκθέσεις σε Αθήνα (στις γκαλερί Κεραία, Μέδουσα, 3…), Παρίσι (La Cour D’Ingres), Θεσσαλονίκη (Πανσέληνος), Πειραιά (Γκαλερί του Νότου) και αλλού. Το 1975 εικονογραφεί «Τα Ξυλοπόδαρα» του Άρη Αλεξάνδρου. Το 1980 δημοσίευσε στο περιοδικό Συλλέκτης κείμενα για τους ζωγράφους Γιώργο Μπουζιάνη και Θανάση Τσίγκο. Το 1980 κάνει τα σκηνικά και τα κοστούμια στο Λαϊκό Πειραματικό Θέατρο, στο έργο του Μανώλη Κορρέ Το Διπλανό Κρεβάτι σε σκηνοθεσία Λεωνίδα Τριβιζά. Το 1982 εκδίδει το βιβλίο Ο Λογοπλόκος (σ.σ. όχι Ο Λογοκλόπος, που είναι έκδοση του ’75 και που μας απασχόλησε εδώ). Το 1984 κάνει τα σκηνικά στο θεατρικό έργο της Μαριέτας Ριάλδη Η Αναδόμηση της Μαρίτσας της Γκαβής, στο θέατρο Όρβο. Το 1986 εκδίδει το βιβλίο Αναφορά στον Γ. Μπουζιάνη. Τα πιο πρόσφατα χρόνια ο Λεωνίδας Τσιριγκούλης είναι περισσότερο γνωστός από τις θεατρικές σκηνοθεσίες του (Ισμήνη του Γιάννη Ρίτσου στο Μουσείο Πολιτικών Εξόριστων Αη Στράτη, Οιδίπους Τύραννος του Σοφοκλή στο Θέατρο Ελυζέ κ.ά.).