YELL-O-YELL για την επανέκδοση του «13»

Εκείνο που είχα αναφέρει σε προηγούμενη ανάρτηση για τους Villa 21 –πως το συγκρότημα… βελτιωνόταν συνεχώς μέσα στην δεκαετία του ’80– θα έλεγα πως ισχύει στον ίδιο βαθμό και για τους… πνευματικούς αδελφούς τους στα χρόνια της Creep, τους Yell-O-Yell. Τo “XIII” [Smash, 1986] ήταν πιο ενδιαφέρον από το “Hello, Hell!” [Creep, 1984], ενώ ακόμη πιο ενδιαφέρουσες ήχησαν στ’ αυτιά μου μερικές από τις εγγραφές τους του 1991, που τυπώθηκαν για πρώτη φορά πρόπερσι από την Smash – για το 2LP “(Still) Warm Like Worms” ο λόγος.

Το “XIII” ήταν, ως γνωστόν, το δεύτερο και τελευταίο (εν ζωή) long play των Yell-O-Yell, ένα άλμπουμ βαρύ και σκοτεινό, για το οποίο δεν είμαι σίγουρος αν ακούστηκε (ιδιαιτέρως) στην εποχή του – από τότε, εξάλλου, δεν εντοπιζόταν εύκολα. (Μάλλον πρόκειται για ό,τι σπανιότερο έγραψε ποτέ το συγκρότημα, αν κρίνω από το γεγονός πως ακόμη και οι «μέτριες» κόπιες πιάνουν το κατοστάρικο στο discogs). Άρα μια επανέκδοση [Smash, 2014] ήταν οπωσδήποτε επιβεβλημένη, όχι μόνο γιατί το άλμπουμ ήταν εξαφανισμένο από χρόνια, αλλά και επειδή έχει κάποια πράγματα να πει. Τώρα, θα μου πείτε, ποιοι μπορεί να είναι αυτοί που ψάχνουν σήμερα ν’ ακούσουν τους Yell-O-Yell… Δεν μπορώ να απαντήσω με σιγουριά. Μπορεί να είναι εκείνοι που τους έζησαν στα eighties και οι οποίοι συνεχίζει να την βρίσκουν με το dark wave (άρα μπορεί να ξαναβάζουν στο πικάπ τούς παλιούς τους δίσκους), μπορεί να είναι κάποιοι ενδιάμεσοι, αλλά μπορεί να είναι και όσοι από τους νεότερους έχουν πέσει με τα μούτρα στην «εϊτίλα» ακούγοντας οτιδήποτε της εποχής (από προχειρογραμμένα demos και κασέτες, μέχρι τους Trespass και τους Plastic Dolls).

Το «13» είναι ένα βαρύ, όπως προέγραψα, και σκοτεινό LP, το οποίο δονείται εσωτερικώς από τους στίχους του Fill Scars (στο “Drifters” έχει γράψει στίχους ο Spy Spider, αλλά η κατεύθυνση δεν αλλάζει). Βασική μουσική φόρμα είναι το… blues, όσο και αν αυτό ακούγεται κάπως περίεργο. Blues μεν, διαλυμένο και διαστρεβλωμένο δε, στηριγμένο στα αργά tempi, στο ογκώδες μπάσο (ορισμένες φορές νοιώθεις πως δεν υπάρχει άλλο όργανο στην ορχήστρα), στα τελετουργικά τύμπανα, στα διαπεραστικά και υποχθόνια κιθαριστικά riffs, καθώς και στις ανεπαίσθητες παρεμβάσεις κάποιων άλλων οργάνων (πιάνο, τσέλο, σαξόφωνο) που εντείνουν, απλώς, το κλίμα τού… πεπτωκότος και του θλιμμένου. Φυσικά, μέσα σ’ αυτό το τρομώδες περιβάλλον η φωνή του Fill Scars είναι ο κύριος φορέας των μηνυμάτων, όχι μόνο δια αυτών που λέει, αλλά και δια του τρόπου με τον οποίον τα λέει. Επί της ουσίας έχουμε να κάνουμε με… σχεδόν απαγγελίες (θεατρικού τύπου ας πούμε), ή τραγούδισμα τόσο «τραβηγμένο» και ξεχειλωμένο, που αγγίζει τα όρια της αποστασιοποίησης. Ακούγοντας το “XIII”, συνεχώς μέσα σ’ ένα μεσημέρι, ένοιωσα πως το δυνατό σημείο του (κι αυτό που έχει αμέριστο ενδιαφέρον και σήμερα) είναι τα φωνητικά του Fill Scars. Είναι, δηλαδή, εντυπωσιακό πώς κατάφερνε αυτός ο άνθρωπος να συνταιριάζει μία τόσο πυκνή, επιμέρους διαλυμένη και ανοικονόμητη γραφή μέσα σε κάποια μέτρα, και κυρίως πώς μπορούσε να τραγουδά όλο αυτό το… παραλήρημα, σπάζοντας κάθε λεκτικό κανόνα τη βοηθεία κραυγών, λαρυγγισμών, αλλόκοτων τονισμών ή συλλαβικών αλλοιώσεων στραγγαλίζοντας κάθε έννοια συνέχειας και γραμμικής αφηγηματικότητας. Γραμμικοί, όμως, δεν ήταν ούτε οι στίχοι του Fill Scars, αφού συχνά έμοιαζαν με κολάζ αυτόνομων και αυτοδύναμων σκέψεων (ή εικόνων), υποβάλλοντας κατά μίαν έννοια και την κατακερματισμένη απόδοσή τους.

Είναι δύσκολο και ερμητικό άλμπουμ το “XIII” – είναι δύσκολο, δηλαδή, να εισχωρήσεις στο «είναι» του και να… πας μαζί του. Δεν λέω πως απαιτεί προσπάθεια για να το ακούσεις – ίσα-ίσα. Λέω, όμως, πως είναι εξ ίσου δυνατόν να το απορρίψεις (ως κάτι που δεν σε αφορά), όπως και να το αποδεχτείς (ως κατάθεση μιας σπαρασσόμενης, καλλιτεχνικώς, ψυχής).

Επαφή: www.smashrecords.gr