μικρά και μεγαλύτερα τζαζ σχήματα

Λίγα λόγια για δύο αμερικανικά τζαζ άλμπουμ, από ’κείνα που άκουσα και ξεχώρισα το τελευταίο διάστημα…

JIM STRANAHAN LITTLE BIG BAND: Migration to Higher Ground [Tapestry, 2014]

Η μικρή μεγάλη μπάντα του σαξοφωνίστα Jim Stranahan είναι… δύο ειδών. Στα πέντε από τα εννέα κομμάτια του CD “Migration to Higher Ground” εμφανίζεται ως 11μελής/12μελής, ενώ στα υπόλοιπα τέσσερα ως 6μελής. Και αυτό έχει, θα μπορούσα να πω, μιαν αιτιολογία, αφού πρόκειται για δύο διαφορετικές studio sessions (η πρώτη live). Έτσι, κατά βάση, μία μεσαία και μια μικρή ορχήστρα (με κάποια κοινά μέλη αμφότερες) καλούνται να αποδώσουν τις συνθέσεις του Stranahan (εκτός από τα originals υπάρχουν και μερικά covers), οι οποίες κινούνται σε πολλά και διαφορετικά στυλ (με τα «μπιγκμπαντικά» κομμάτια χονδρικώς να προηγούνται και με τα «μικρο-μπιγκμπαντικά» να έπονται).

Ξεκινώντας από το “Mambo facil” εκείνο που αντιλαμβάνεσαι αμέσως είναι ο… χορευτικός προσανατολισμός της ορχήστρας, η οποία, επί του προκειμένου, σ’ ένα swinging latin track, αποδεικνύεται… η καταλληλότερη. Με το πνευστό τμήμα επτά μουσικών να κρατάει όλο το μελωδικό βάρος τής σύνθεσης και βεβαίως τα soli και τους αυτοσχεδιασμούς, και με το τμήμα… πιάνο, κιθάρα, μπάσο, ντραμς να στηρίζει άψογα την ρυθμική πλατφόρμα, το “Mambo facil” δεν μπορεί παρά να είναι μία ιδανική εισαγωγή. Στο επόμενο “Bayou bounce” τα ρυθμικά (funky) και μελωδικά στοιχεία από τις μουσικές της Νέας Ορλεάνης είναι κάτι παραπάνω από εμφανή, ιδίως με τον ρόλο που επιφυλάσσεται στο sousaphone (όργανο που κρατάει τον ρόλο της τούμπας και το οποίον έχει εδώ σημαίνουσα ρυθμική συμβολή). Αλλά και στο “Paul and Dave” ο Jim Stranahan δείχνει πόσο τον απασχολεί, ως bandleader, μια «κλασική» συνέχεια, καθώς σκύβει πάνω από το έργο των Paul Desmond και Dave Brubeck, συνθέτοντας στηριγμένος στα διδάγματά τους. Έξοχο το φερώνυμο afro-cuban “Migration to higher ground”, αναδεικνύεται σε κομμάτι-στυλοβάτης του CD, αφού ενώνει βασικά τα δύο σχήματα. Έτσι, το “Blues and a half” γραμμένο για σεξτέτο εμφανίζει «Monk-ικές» μελωδικές ακολουθίες, με το “In your own sweet way” του Dave Brubeck να είναι όχι απλώς το τελευταίο «μπιγκμπαντικό» track του άλμπουμ, αλλά κι εκείνο που προσφέρει μερικά από τα ωραιότερα «πνευστά» soli. Τα επόμενα τρία tracks αφορούν στο σεξτέτο και είναι τα “St. Thomas” του Sonny Rollins, “Straight from the source” (πρωτότυπη σύνθεση) και “Donna Lee” του Charlie Parker. Ο Jim Stranahan έχοντας τον γιο του Colin Stranahan στα ντραμς, τον Glen Zaleski στο πιάνο και τον Rick Rosato στο μπάσο (ένα ήδη αναγνωρισμένο πιάνο-τρίο, με δική του δισκογραφία), συν το πνευστό τμήμα φυσικά (ο ίδιος σε σοπράνο, άλτο και τενόρο, o Brad Goode σε τρομπέτα και ο Wade Sander σε τρομπόνι), δείχνει τις ιδιαίτερες ικανότητές του όχι μόνο στη διασκευή των κλασικών (η απόδοση του “Donna Lee” είναι άψογη, με το ρυθμικό τμήμα να κάνει ωραία δουλειά), αλλά και στον τρόπο διαχείρισης του tempo και του groove στο δικό του “Straight from the source”.

Γενικώς το “Migration to Higher Ground” είναι ένα μεστό και ευχάριστο άλμπουμ, προϊόν μιας ομάδας μουσικών που έχουν αναδείξει την (μελετημένη) απλότητα σε «μέσον» για την επιτυχία.

Επαφή: www.caprirecords.com

ELLEN ROWE QUINTET: Courage Music [PKO, 2014]

Το τι σημαίνει «σύγχρονη jazz» βασικά για τους αμερικανούς μουσικούς των πανεπιστημίων (ή και για τους μουσικούς-πανεπιστημιακούς) είναι γνωστό παλαιόθεν – ή τουλάχιστον εδώ και κάποιο καιρό. Επί της ουσίας συζητούμε για μιαν «έντεχνη» ανάγνωση της τζαζ, για μιαν απόπειρα να προσαρμοστούν «κλασικά» διδάγματα στα μελωδικά και ρυθμικά πρότυπα της μεγάλης μαύρης μουσικής, με το τελικό αποτέλεσμα να περικλείει ισχυρές συναισθηματικές εντάσεις πάντα μέσα σ’ ένα κλίμα… ολοκληρωτικού λυρισμού. Αν αυτό είναι ένα γενικό πλάνο, αν πρόκειται για τον κανόνα δηλαδή, τότε οι μουσικές της Ellen Rowe δεν ξεφεύγουν –και καλώς!– από αυτόν ακριβώς τον κανόνα.

Πιανίστα με σοβαρές σπουδές, καθηγήτρια στο University of Michigan’s School of Music (είναι επικεφαλής του University of Michigan Jazz Ensemble) και ακόμη δεινή αλπινίστρια (στο βιογραφικό της διάβασα πως ανέβηκε εσχάτως στην Aconcagua την υψηλότερη κορυφή των Άνδεων – δεν είναι άσχετο), η Ellen Rowe και στο νεότερο “Courage Music” καταθέτει όλα εκείνα που κάνουν τόσο την ίδια όσο και την μουσική της διακριτά από μακριά. Όπως είχα γράψει πριν καιρό για το παλαιότερο άλμπουμ της “Wishing Well” [PKO, 2010]: «η λυρική ομορφιά των συνθέσεων της πιανίστα Ellen Rowe, όπως και η φαινομενική πολυπλοκότητά τους (κρυμμένη, και αυτή, κάτω από τα ‘ουράνια’ μελωδικά πέπλα), σε καμμία περίπτωση δεν αδυνατίζουν την πεποίθηση, πως, τελικώς, έχουμε να κάνουμε μ’ ένα καθαρό και συνάμα ‘εσωτερικό’ jazz άλμπουμ, από ’κείνα που πάντα θα ευδοκιμούν στην αμερικανική ενδοχώρα».

Το ίδιο, δε, θα ισχυριζόμουν και για το “Courage Music”, ένα άψογα δομημένο άλμπουμ δέκα συνθέσεων, με τις οκτώ από αυτές να ανήκουν στην ίδια την Rowe, μία στην συνεργάτιδά της Ingrid Jensen και μία να αφορά στην εκδοχή του κουιντέτου της στο “All of you” του Cole Porter. Κουιντέτο, ναι, αυτό είναι το βασικό σχήμα στο “Courage Music”, μία ομάδα δηλαδή αποτελούμενη εκ των Ellen Rowe πιάνο, Andrew Bishop τενόρο, κλαρινέτο, Ingrid Jensen τρομπέτα, φλούγκελχορν, Kurt Krahnke μπάσο και Pete Siers ντραμς, και η οποία αρέσκεται να μετατοπίζεται πότε από το νέο-bop προς την… τζαζ δωματίου και πότε από ένα σχήμα που πατάει στην παράδοση προς ένα άλλο που να την ξεπερνά. Τούτο, το τελευταίο, το υποστηρίζω εν σχέσει με τις συνθέσεις της “If time stood still” (ένα μελωδικότατο track, θλιμμένης γραμμής, που καθηλώνει και λόγω του κλαρινέτου του Andrew Bishop) και “Golindrinas de los Horcones” (σχετίζεται με το σκαρφάλωμα τής Rowe στις Άνδεις και περιγράφει συγκεκριμένες συναισθηματικές εντάσεις – ανεξαρτήτως, πρόκειται για μια διμερή σουίτα με την Ingrid Jensen να προσφέρει συναρπαστικά παιξίματα). Ένα άλλο track ή μάλλον… δύο έχουν τίτλο “… and miles to go”. Τα tracks αυτά (το part 1 έχει διάρκεια 1:36, ενώ το part 2 6:24) αποδίδονται από το University of Michigan Chamber Jazz Ensemble, μέλος του οποίου είναι κι ένας μουσικός ονόματι Alekos Syropoulos που παίζει άλτο σαξόφωνο – ένας νεαρός ελληνικής καταγωγής με δυνατό βιογραφικό, όπως διάβασα και στο southpasadenamusic.com. Στηριγμένα στο άλτο του Syropoulos και στο τενόρο κάποιου Yuma Uesaka τα “… and miles ago” είναι ενορχηστρωμένα για κάπως μεγαλύτερο σχήμα, γεγονός που δείχνει την ευελιξία της Rowe και την άνεσή της συγχρόνως να κινείται προς κάθε κατεύθυνση του τζαζ επιστητού. Η μπαλάντα “Gentle spirit” που κλείνει το CD έχει από την μια μεριά το τρομπόνι ενός guest (Paul Ferguson) να πρωταγωνιστεί, και από την άλλη την σεμνή πιανιστική παρουσία της συνθέτιδας, που θέτει, ως συνήθως, και τις βάσεις για έναν οργανωμένο αυτοσχεδιασμό.

Επαφή: www.ellenrowe.com, www.pkorecords.com