Κυριακή 24 Οκτωβρίου 2021

ΤΖΕΝΗ ΒΑΝΟΥ οι τζαζ και ποπ ηχογραφήσεις της από τα τέλη της δεκαετίας του ’60 – δύο άλμπουμ με εξαιρετικά τραγούδια, που κυκλοφόρησαν κατόπιν εορτής και πέρασαν απαρατήρητα

Πολύς κόσμος ακούει «Τζένη Βάνου» και σκέφτεται αμέσως την απίστευτη τραγουδίστρια με την τεράστια φωνή και τα πολλά καταπληκτικά τραγούδια. Και όμως η Τζένη Βάνου (1939-2014) ταλαιπωρήθηκε πολύ στην καλλιτεχνική πορεία της.
Πέρασε από πολύ δύσκολες φάσεις – και δεν αναφερόμαστε μόνο στα τελευταία 20+ χρόνια της ζωής της, όταν η φωνή της είχε ουσιαστικά εκπέσει, παλεύοντας ωστόσο, η ίδια, με αξιοπρέπεια για την επιβίωση.
Ζόρια πέρασε η Τζένη Βάνου και στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’60, όπως και στις αρχές του ’70, την εποχή όπου η φωνή της βρισκόταν στην πιο υψηλή ακμή της και θα έπρεπε, λογικά, να σαρώνει.
Η Τζένη Βάνου ηχογραφούσε έως τα μέσα του ’60 σε τρεις εταιρείες, την Columbia, την Philips και την Lyra. Οι επιτυχίες της ήταν κυρίως με την Columbia, ενώ η παραγωγή της τυπωνόταν βασικά σε δίσκους 45 στροφών, κάνοντας μέσα σε μια δεκαετία ένα μόλις LP – το «Έξη Τραγούδια του Μίμη Πλέσσα και Έξη Λαϊκά Τραγούδια» [Lyra, 1965].
Ήδη από το 1965, δηλαδή, φαινόταν πως υπήρχε έλλειψη ρεπερτορίου και μια προσπάθεια να διαφανεί προς ποια κατεύθυνση θα κινιόταν, ενδεχομένως, εκείνη η μεγάλη φωνή.
Το ότι οδηγείται η Τζένη Βάνου να τραγουδήσει έξι λαϊκά τραγούδια (των Τσιτσάνη, Περιστέρη, Μητσάκη, Καζαντζίδη, Χατζιδάκι, Καλδάρα) δεν μπορείς να το πεις και την ευτυχέστερη στιγμή στην πορεία της εκείνων των χρόνων. Η φωνή της είχε άλλες ποιότητες, άλλα χαρακτηριστικά. Τραγούδησε «πολύ κάτω», για τα μέτρα της, για να υποστηρίξει τα συγκεκριμένα κομμάτια. Ήταν σίγουρο πως δεν βρισκόταν στο λαϊκό τραγούδι το μέλλον της – σε μιαν εποχή όπου το ελαφρό τραγούδι βρισκόταν ήδη στο τελείωμά του και φωνές σαν της Τζένης Βάνου έμοιαζε να έρχονταν από... άλλη εποχή.
Θα μπορούσε άνετα να υποστηρίξει ποπ ρεπερτόριο εκείνη την περίοδο η Τζένη Βάνου, όπως ποπ ρεπερτόριο υποστήριξαν άλλες συναδέλφισσές της με εξ ίσου σπουδαίες φωνές (κοντινές ή κάπως κοντινές με την δική της). Να θυμηθούμε την Ζωή Κουρούκλη, την Γιοβάννα, ακόμη και τις νεότερες (τότε) Αλέκα Κανελλίδου και Νέλλη Μάνου. Ουσιαστικά δεν πέρασε ποτέ στην ποπ η Τζένη Βάνου εκείνη την εποχή και μοιραία το 1966 βρέθηκε όχι μόνο χωρίς ρεπερτόριο, αλλά και έξω από τις εταιρείες! Αυτή η τεράστια φωνή φαινόταν σχεδόν χαμένη.
Το επόμενο συμβόλαιο της Τζένης Βάνου ήταν για μια μικρή ανεξάρτητη εταιρεία, την Βεντέττα, που είχαν ιδρύσει η Πόλυ Πάνου με τον Πάνο Γαβαλά, το ’66, δύο σημαντικοί εκπρόσωποι του λαϊκού τραγουδιού μας, που προσδοκούσαν να διεκδικήσουν μεγαλύτερες καλλιτεχνικές και επιχειρηματικές ελευθερίες, έξω από τις αναγνωρισμένες εταιρείες (πολυεθνικές ή μη).
Τι δουλειά είχε η Τζένη Βάνου σε μια ετικέτα κατά τεκμήριο «λαϊκή» ένας θεός ήξερε. Μην έχοντας κάπου αλλού να στεγαστεί, προφανώς, στεγάστηκε στην Βεντέττα. Και ηχογράφησε αρκετά στην Βεντέττα, τζαζ ακόμη και ποπ ρεπερτόριο, κάνοντας και μία τεράστια επιτυχία, όταν κόπηκε το δισκάκι της με το «Σ’ αγαπώ» (1969) του Νίκου Μαμαγκάκη από το σάουντρακ της ταινίας του Νίκου Φώσκολου «Η Λεωφόρος του Μίσους» (1968). Τους στίχους («Ο ήλιος βγαίνει μεσ’ στα μάτια σου / λάμπουν στα μάτια σου τ’ αστέρια» κ.λπ.) είχε γράψει ο ίδιος ο Φώσκολος κι ας μην αναγράφηκε αυτό ποτέ στους δίσκους.
Μία επιτυχία, σε μια πενταετία, για μια τραγουδίστρια του ύψους και του φωνητικού κύρους της Τζένης Βάνου ήταν... ψύλλοι στ’ άχυρα.
Το 1969 η Τζένη Βάνου εγκαταλείπει την Ελλάδα (κλείνει ή έχει κλείσει εν τω μεταξύ και η Βεντέττα) και μεταναστεύει στην Αμερική, προκειμένου να μπορέσει καλλιτεχνικώς και επαγγελματικώς να επιβιώσει. Ουσιαστικά, δηλαδή, δεν πρόλαβε να υποστηρίξει ούτε το «Σ’ αγαπώ» στα κέντρα κ.λπ., με το τραγούδι να γίνεται επιτυχία σχεδόν ερήμην της.
Στην Αμερική η Τζένη Βάνου θα τραγουδήσει σε μαγαζιά (για Έλληνες και Ελληνοαμερικάνους), και θα προσπαθήσει να κάνει και κάποια δισκογραφία, απευθυνόμενη μάλιστα στο διεθνές κοινό με το ποπ 45άρι “Sagapo (I love you, only you) / Is it too late” στην εταιρεία κάποιου Eλληνοαμερικανού ονόματι Raftis Records, τυπώνοντας άλμπουμ και για την Fiesta / Grecophon. Όλα αυτά θα αποδεικνύονταν όμως ασήμαντα, κι έτσι μετά από δύο χρόνια, το 1971, η Τζένη Βάνου θα επέστρεφε στην Ελλάδα, χωρίς να ανήκει σε κάποια εταιρεία, χωρίς ρεπερτόριο και σχεδόν ξεχασμένη.
Ο άνθρωπος που ανέστησε εκείνη την στιγμή την Τζένη Βάνου ήταν ο Τόλης Βοσκόπουλος. Αν ο Βοσκόπουλος δεν της έγραφε δύο τραγούδια, το ένα εκ των οποίων θα γινόταν αμέσως επιτυχία, κανείς δεν ξέρει τι πορεία (καθοδική) θα είχε πάρει αυτή η τεράστια φωνή.
Εκείνο το οριακό 45άρι ήταν το «Αγόρι μου / Σε παρακαλώ σήκω και φύγε», με τις μουσικές του Τόλη Βοσκόπουλου και τους στίχους του Μίμη Θειόπουλου (το πρώτο) και του Ηλία Λυμπερόπουλου (το δεύτερο). Ένα 45άρι, που θα κυκλοφορούσε από την MINOS το 1971, και που θα έθετε την πορεία της Τζένης Βάνου, μόνο του αυτό, σε μιαν άλλη τροχιά. Την ελαφρολαϊκή.
Έτσι ακριβώς («Αγόρι μου...») θα ονομαζόταν και το πρώτο LP, στην νέα διαδρομή της, που θα τυπωνόταν το 1973 από την MINOS, εγκαινιάζοντας τα χρυσά χρόνια της, με συνεχή άλμπουμ και μεγάλες επιτυχίες (πάντα για την MINOS) έως και το 1987.
Πριν όμως από το LP «Αγόρι μου...» σκάει από το πουθενά ένα άλλο άλμπουμ τής Τζένης Βάνου, το «Σ’ Αγαπώ» (1972), σε ετικέτα Panivar!
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/music/tzeni-banoy-oi-tzaz-kai-pop-ihografiseis-tis-apo-ta-teli-tis-dekaetias-toy-60

1 σχόλιο:

  1. Σχόλια από το fb...

    Lampros Papalexis
    Λατρεία._

    Nikos Athanassiu
    Εξαιρετικό. Ευχαριστω

    Tito Cassius
    Συγχαρητήρια

    Thomas Petropoulos
    Την είχαν ρωτήσει ποιο ήταν το πιο δύσκολο τραγούδι που είπε και απάντησε το "Τι με κοιτάς" του Λαβράνου -δε θυμάμαι πού το διάβασα, αλλά συγκράτησα τον τίτλο του τραγουδιού. Ενώ για αγαπημένο της, ανέφερε το "Πώς φοβάμαι τη νύχτα" της Ζαχά. Ευχαριστούμε πολύ για το άρθρο!

    Errikos Sofras
    αγαπούσε ολα τα τραγουδια που ειχε γραψει γι' αυτη η Νινη Ζαχα. Μαζι με την Αλεκα ηταν οι μοναδικες τραγουδιστριες που συντροφεψαν την υπεροχη Ζαχα στην τελευταια της κατοικια

    ΑπάντησηΔιαγραφή