Μια σύμπτυξη τριών ανέκδοτων live του μύστη της
τζαζ Sun Ra, ηχογραφημένα
στο Joe Segal’s Jazz Showcase του
Σικάγου, στις 21 Φεβρουαρίου 1976 και στις 4 & 10 Νοεμβρίου 1977, αποτελούν
την προσφορά της έκδοσης (2LP και 2CD)
“At the Showcase / Live in Chicago 1976-1977” (2024), των
Jazz Detective και
Elemental Music.
Ο άνθρωπος πίσω απ’ αυτή την έκδοση είναι, πρωτίστως, ο περκασιονίστας της Sun Ra Arkestra και
βασικός υπεύθυνος του Sun Ra Music Archive,
Michael Anderson. Όπως γράφει ο ίδιος στο ένθετο:
«Βρισκόμουν στον ραδιοφωνικό σταθμό WRTI (σ.σ. στη Φιλαδέλφεια) ως προστατευόμενος, από τα δεκατρία μου, μεταδίδοντας όλους εκείνους τους πρώιμους δίσκους του Fletcher Henderson και του Count Basie, από τις δεκαετίες του ’30 και του ’40 – χωρίς ποτέ να φανταστώ ότι ο Sonny (Sun Ra) θα με άκουγε στο ραδιόφωνο. Και ήταν τότε, όταν ο διευθυντής του προγράμματος μου είχε πει: “Κάλεσέ τον, το όνομά του είναι στον τηλεφωνικό κατάλογο”. “Αλήθεια;” του είχα πει με δυσπιστία. Έτσι, τον κάλεσα, μιλήσαμε και, πράγματι, ήξερε ποιος ήμουν. Μάλιστα με κάλεσε να πάω σπίτι του. Το συγκρότημά του θα εμφανιζόταν εκείνο τον Ιούλιο στο Μοντρέ και ο Sonny μου είχε πει πως θα ήθελε να με συναντήσει, όταν επιστρέψει. Συνέβη και κάπως έτσι θα γινόμουν μέλος της Arkestra το 1976. Ήμουν μόλις 16 ετών! Σαν άτομο μεγάλωσα σ’ ένα πολύ δύσκολο οικογενειακό περιβάλλον, ζώντας μόνος μου από τα έντεκά μου. Ο Sonny θα έπαιζε καθοριστικό ρόλο στη ζωή μου, σε πολλά πράγματα. Πρώτα απ’ όλα, στο να με διδάξει τη μουσική του. Στη συνέχεια, να με ορίσει αρχειοφύλακά του, υπεύθυνο για την καταγραφή και τη συντήρηση των ηχογραφήσεών του. Είχα πρόσβαση σε εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας στον WRTI, οπότε έκανα δουλειά παραγωγής για τον Sonny ή και για τον Altan Abraham, τον συνεργάτη του, ο οποίος είχε βοηθήσει τον Sonny να ξεκινήσει με τη δική του δισκογραφική, την El Saturn Records. Ο Richard Wilkerson θα έστηνε, εν τω μεταξύ, τα μηχανήματα. Θα είχαμε κάποιες φορές δύο μαγνητόφωνα ή αργότερα κι ένα κασετόφωνο. Ο Sonny, ή κάποιος από τους μουσικούς του, θα είχε, επίσης, ένα κασετόφωνο στη σκηνή. Μετά τα σόου, ασχολήθηκα με όλο αυτό το υλικό, ταιριάζοντας τα μέρη και ετοιμάζοντας ένα βασικό master tape, για κάθε παράσταση. Αυτό το έκανα σε καθημερινή βάση, και όχι μόνο για τα live του Sonny, έχοντας όλο αυτό το υλικό στο αρχείο μου από χρόνια.(...) Ως παραγωγός και ειδικός στο mastering, ήταν πολύ σημαντικό, για μένα, να δώσω στο κοινό την ευκαιρία να ακούσει τον Sun Ra να παίζει κομμάτια, που σπάνια τον ακούς να ερμηνεύει, ως επίσης ήταν μια ευκαιρία για ν’ ακούσει ο κόσμος ακόμη περισσότερο τον John Gilmore, αφού σ’ εκείνα τα σετ ο άνθρωπος φλεγόταν. Χρειάζεται, πραγματικά, να αποκτήσει περισσότερη αναγνώριση ο John , γιατί ήταν η ψυχή του συγκροτήματος. Και ο Sonny φλεγόταν επίσης. Ήταν χαρούμενος, και αυτό το ακούς στη μουσική του».
«Βρισκόμουν στον ραδιοφωνικό σταθμό WRTI (σ.σ. στη Φιλαδέλφεια) ως προστατευόμενος, από τα δεκατρία μου, μεταδίδοντας όλους εκείνους τους πρώιμους δίσκους του Fletcher Henderson και του Count Basie, από τις δεκαετίες του ’30 και του ’40 – χωρίς ποτέ να φανταστώ ότι ο Sonny (Sun Ra) θα με άκουγε στο ραδιόφωνο. Και ήταν τότε, όταν ο διευθυντής του προγράμματος μου είχε πει: “Κάλεσέ τον, το όνομά του είναι στον τηλεφωνικό κατάλογο”. “Αλήθεια;” του είχα πει με δυσπιστία. Έτσι, τον κάλεσα, μιλήσαμε και, πράγματι, ήξερε ποιος ήμουν. Μάλιστα με κάλεσε να πάω σπίτι του. Το συγκρότημά του θα εμφανιζόταν εκείνο τον Ιούλιο στο Μοντρέ και ο Sonny μου είχε πει πως θα ήθελε να με συναντήσει, όταν επιστρέψει. Συνέβη και κάπως έτσι θα γινόμουν μέλος της Arkestra το 1976. Ήμουν μόλις 16 ετών! Σαν άτομο μεγάλωσα σ’ ένα πολύ δύσκολο οικογενειακό περιβάλλον, ζώντας μόνος μου από τα έντεκά μου. Ο Sonny θα έπαιζε καθοριστικό ρόλο στη ζωή μου, σε πολλά πράγματα. Πρώτα απ’ όλα, στο να με διδάξει τη μουσική του. Στη συνέχεια, να με ορίσει αρχειοφύλακά του, υπεύθυνο για την καταγραφή και τη συντήρηση των ηχογραφήσεών του. Είχα πρόσβαση σε εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας στον WRTI, οπότε έκανα δουλειά παραγωγής για τον Sonny ή και για τον Altan Abraham, τον συνεργάτη του, ο οποίος είχε βοηθήσει τον Sonny να ξεκινήσει με τη δική του δισκογραφική, την El Saturn Records. Ο Richard Wilkerson θα έστηνε, εν τω μεταξύ, τα μηχανήματα. Θα είχαμε κάποιες φορές δύο μαγνητόφωνα ή αργότερα κι ένα κασετόφωνο. Ο Sonny, ή κάποιος από τους μουσικούς του, θα είχε, επίσης, ένα κασετόφωνο στη σκηνή. Μετά τα σόου, ασχολήθηκα με όλο αυτό το υλικό, ταιριάζοντας τα μέρη και ετοιμάζοντας ένα βασικό master tape, για κάθε παράσταση. Αυτό το έκανα σε καθημερινή βάση, και όχι μόνο για τα live του Sonny, έχοντας όλο αυτό το υλικό στο αρχείο μου από χρόνια.(...) Ως παραγωγός και ειδικός στο mastering, ήταν πολύ σημαντικό, για μένα, να δώσω στο κοινό την ευκαιρία να ακούσει τον Sun Ra να παίζει κομμάτια, που σπάνια τον ακούς να ερμηνεύει, ως επίσης ήταν μια ευκαιρία για ν’ ακούσει ο κόσμος ακόμη περισσότερο τον John Gilmore, αφού σ’ εκείνα τα σετ ο άνθρωπος φλεγόταν. Χρειάζεται, πραγματικά, να αποκτήσει περισσότερη αναγνώριση ο John , γιατί ήταν η ψυχή του συγκροτήματος. Και ο Sonny φλεγόταν επίσης. Ήταν χαρούμενος, και αυτό το ακούς στη μουσική του».
Το ότι το stage του Jazz Showcase είχε πάρει φωτιά το αντιλαμβάνεσαι, αμέσως, ακούγοντας αυτό το
θαυμάσια ηχογραφημένο υλικό, καθώς κομμάτια σαν τα “Synthesis approach”,
“Ankhnaton”,
“Rose room” ή ακόμη και το φανταστικό blues “Moonship journey” (από τις παραστάσεις του ’77, που καλύπτουν το πρώτο CD) ηχούν
εντυπωσιακά, παγιδεύοντας την αύρα μεγάλων οργανοπαικτών (όντως ο τενορίστας John Gilmore και ο Sun Ra είναι άπιαστοι), που έχουν τον τρόπο να παίζουν στα δάκτυλά
τους όλη την τζαζ παράδοση, έως τις σύγχρονες, για τότε, αντιλήψεις – τόσο στον
τρόπο χρήσης των οργάνων, όσο και σε μελωδίες, ρυθμούς και ενορχηστρώσεις.
Φαινομενικά πιο σκληρό και απαιτητικό το live του ’76, που αποτυπώνεται στο δεύτερο CD, ξεκινά
με το 18λεπτο free opus “Calling planet & the shadow world”, για να ακολουθήσουν άλλα τέσσερα φωνητικά tracks
μικρότερης διάρκειας, από δίλεπτα έως επτάλεπτα, ανάμεσα και το κλασικό “Space is the place” σε
μια free βεβαίως και εντελώς σαμανική εκτέλεση, που οπωσδήποτε είναι
άλλο πράγμα να την ακούς έτσι καταγραμμένη, με το πάθος της στιγμής, από το Jazz Showcase του
Σικάγου. Τα ονόματα είναι αρκετά, για να αντιληφθούμε τι
συμβαίνει εδώ:
Sun Ra πιάνο,
ηλεκτρονικά, John Gilmore τενόρο,
Marshall Allen άλτο, φλάουτο, kora, Danny Davis άλτο, φλάουτο, Eloe Omoe άλτο,
μπάσο κλαρίνο, Danny Thompson βαρύτονο, φλάουτο, Michael Ray τρομπέτα, Ahmed Abdullah
τρομπέτα, Emmet McDonald τρομπέτα, Vincent Chancey γαλλικό κόρνο, Dale Williams
κιθάρα, Richard Williams μπάσο,
Luqman Ali ντραμς, Eddie Thomas κρουστά, James Jacson
κρουστά, όμποε, Atakatune κόνγκας, June Tyson φωνή, Cheryl Banks-Smith φωνή
και Wisteria
(Judith Holton) φωνή.
Ακόμη μια έκδοση αναφοράς λοιπόν, από την
Elemental Music,
που προσφέρει και 36σέλιδο booklet, γεμάτο από απολύτως
ενδιαφέροντα κείμενα και σπάνιες φωτογραφίες.
Επαφή: https://www.elemental-music.com/