ΜΕΤΡΟΝΟΜΟΣ αφιέρωμα: Γιάννης Σπανός

Από τα πιο συνεπή και ουσιαστικά μουσικά περιοδικά (που είναι πλέον ελάχιστα), ο Μετρονόμος, 14 χρόνια μετά την παρθενική κυκλοφορία του, εξακολουθεί να μας εκπλήσσει. Και το λέω τούτο διαβάζοντας το πολυσέλιδο αφιέρωμά του στον σπουδαίο Γιάννη Σπανό. Ένα αφιέρωμα που καταλαμβάνει τις 44 από τις 88 σελίδες του εντύπου – καθότι έτσι μόνον έχουν νόημα τ’ «αφιερώματα».

Ο Γιάννης Σπανός, αν αφήσεις κατά μέρος το έργο του, τα τραγούδια του που είναι πασίγνωστα και πολυαγαπημένα (και είναι το παν), δεν είναι από τους ανθρώπους που απασχολούν συχνά τα μέσα. Είναι μετρημένες οι συνεντεύξεις του, και ακόμη πιο μετρημένες οι απόψεις του επί διαφόρων θεμάτων. Έτσι η εκτεταμένη κουβέντα του με τους συντάκτες του Μετρονόμου είναι εντελώς αποκαλυπτική, όχι μόνο των περιπετειών του στην καλλιτεχνία, μα ακόμη των σκέψεων και των ιδεών του. Θέλω να πω πως πρόκειται για μια κουβέντα από την οποία μόνο μαθαίνει κανείς. Επιλέγω δύο μικρά αποσπάσματα:

«Πιστεύω στον ερωτισμό πιο πολύ από τον έρωτα. Ο μόνιμος ερωτισμός είναι πιο σημαντικός από έναν έρωτα, ο οποίος τελειώνει και ξεκινάει κάποιος άλλος. Ο ερωτισμός υπάρχει παντού, ακόμα και σ’ ένα βλέμμα. Μέσα μου υπερισχύει η μουσική, γι’ αυτό και ό,τι αισθάνομαι το βάζω στα τραγούδια μου, γι’ αυτό και κάνω μετάγγιση ερωτισμού σε όσους τ’ ακούνε. Έρχεται κόσμος και μου λέει: ‘Κύριε Σπανέ, ερωτευτήκαμε με τα τραγούδια σας, παντρευτήκαμε με τα τραγούδια σας’. Με αυτά τα τραγούδια έχω συμβάλει στην αύξηση του πληθυσμού στην Ελλάδα!».

«Στην επαρχία ζει η Ελλάδα, και στα προάστια. Ο τρόπος ζωής μου είναι επαρχιώτικος. Ο Αθηναίος δεν δηλώνει από πού έρχεται. Εγώ είμαι απλός και μιλάω χωρίς πληθυντικούς. Κάνω παρέα με τους απλούς ανθρώπους, στο καφενείο, με το κουτσομπολιό, το καλαμπούρι. Στην Αθήνα όλα είναι σε μεγάλη έκταση. Αντίθετα στην επαρχία βλέπεις την ποικιλία. Στη Θεσσαλονίκη αισθάνεσαι πιο Έλληνας από την Αθήνα, γιατί εκεί είναι και συμπρωτεύουσα και επαρχία(...). Έζησα στο Παρίσι, αλλά δεν δηλώνω Παριζιάνος. Ζω στην Αθήνα, αλλά δεν λέω ότι είμαι Αθηναίος. Λέω ότι είμαι απ’ το Κιάτο. Κρατάω τη ρίζα μου. Πού γεννήθηκα; Στο Μόντε Κάρλο; Κρατάω την αίσθηση του καφενείου, είναι εικόνες παιδικές που δεν φεύγουν απ’ το μυαλό μου. Και γιατί να φύγουν;».

Το αφιέρωμα, πέραν της βασικής συνέντευξης, περιλαμβάνει στοιχεία για την πορεία-καριέρα του Γιάννη Σπανού στο Παρίσι (τις συνεργασίες του με τους/τις Serge Gainbourg, Marcel Rothel, Brigitte Bardot, Juliette Gréco κ.ά.), σκέψεις και αναμνήσεις άλλων καλλιτεχνών, συνεργατών ή μη του τιμωμένου συνθέτη (Κώστας Κωτούλας, Σταμάτης Κραουνάκης, Παντελής Θαλασσινός), ενώ δεν λείπουν και τα κλασικά δημοσιογραφικά κείμενα που εστιάζουν άλλοτε στους δίσκους, και άλλοτε στα σημαντικά (γνωστά και λιγότερο γνωστά) τραγούδια του. Να σημειώσω ακόμη τη σχετική δισκογραφία (LP, CD) και τις πολλές ασπρόμαυρες φωτογραφίες (αρκετές πρωτόφαντες – τουλάχιστον σ’ εμένα) που πλαισιώνουν τα γραφόμενα. 

Η υπόλοιπη ύλη του Μετρονόμου καλύπτεται από συνεντεύξεις (Φωτεινή Βελεσιώτου, Μαίρη Μαράντη, Χρόνης Αμανατίδης, Αγγελική Αριστομενοπούλου), καθώς και από ενδιαφέροντα κείμενα για τα «Μουσικά λαϊκά κέντα στο Μενίδι», τον «Μελοποιημένο Σεφέρη», τον «Καθημερινό φασισμό» (το βιβλίο του Φώντα Λάδη) και την Λένι Ρίφενσταλ.

Κατά καιρούς έχω «κολλήσει» με διάφορα τραγούδια (και μουσικές) του Γιάννη Σπανού. Εδώ και 2-3 χρόνια έχω ΑΥΤΟ για το ωραιότερο τραγούδι του… ΕΝΑ... Το σχήμα «πιάνο-μπουζούκι» που πάει μαζί είναι παράδεισος…