όταν παραδίδουν μαθήματα εργο-δισκογραφίας οι κουμπούρες…

Όποιος ασχολείται σοβαρά με τη δισκογραφία γνωρίζει πως πρόκειται για ένα συχνά πολύ δύσκολο «άθλημα», αφού πρέπει κανείς, διαρκώς, να αναζητά και να εξακριβώνει. Ιδίως όταν μιλάμε για το παρελθόν, 40 ή 50 χρόνια πριν (ή και εκατό δηλαδή – γιατί ορισμένοι την ψάχνουν, και καλά κάνουν, με τις ηχογραφήσεις του 1915) τα πράγματα δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο.

Βασικός κανόνας στην δισκογραφική ενασχόληση είναι να έχεις δει, πιάσει, επεξεργαστεί κατ’ αρχάς το δισκογραφικό υλικό. Δεν μπορείς δηλαδή να στηρίζεσαι σε… θύμησες και αναμνήσεις των καλλιτεχνών (οι οποίοι, ειρήσθω εν παρόδω, σπανίως κρατούν ημερολόγιο), αφού πολλά απ’ αυτά που λένε είναι διάτρητα και μπάζουν απ’ όλες τις πλευρές. Τι να σου πει ο καλλιτέχνης για το τι ακριβώς ηχογράφησε φθινόπωρο του 1965, όταν εσύ μπορείς να έχεις γραπτές μαρτυρίες της εποχής; Τίποτα το ουσιαστικό.

Σε μια συζήτηση, λοιπόν, οφείλεις να πας διαβασμένος, βοηθώντας τοιουτοτρόπως τον άνθρωπο που έχεις απέναντί σου να θυμηθεί (και ενδεχομένως να επιβεβαιώσει). Παρατηρούνται φαιδρότητες… με όλο το σεβασμό. Υπάρχουν δημιουργοί που μπορεί να θυμούνται πως έπαιζαν στο τάδε ή στο δείνα γκρουπάκι της γειτονιάς (αδισκογράφητο φυσικά), και να μην θυμούνται, την ίδιαν ώρα, τα γκρουπ ή τους δίσκους που έχουν ηχογραφήσει! Τι βάση να δώσεις τώρα στις κουβέντες τους; Εντάξει. Τους ακούς, αλλά αν τύχει και πάρεις τοις μετρητοίς όσα λένε το μόνο που θα καταφέρεις θα είναι να γελοιοποιηθείς. Και κυρίως να γελοιοποιήσεις εκείνους. Μέγιστη ασέβεια προς τον καλλιτέχνη και το κοινό, τούτο ακριβώς επιδεικνύει όποιος παίρνει συνεντεύξεις αδιάβαστος και απροετοίμαστος.

Ορισμένοι… δεινόσαυροι-καταγραφείς του ελληνορόκ, βασίζουν την παρουσία τους στο χώρο (της γραφής) στηριγμένοι στα μικρόφωνα. Στις «πληροφορίες» που θ’ αποσπάσουν από τους καλλιτέχνες μισόν αιώνα μετά. Κλασική περίπτωση ο… οστεοφύλακας του ελληνικού ροκ Μανώλης Νταλούκας, ο οποίος μας πληροφορεί συχνά είτε από… μικροφώνου, είτε από ανύπαρκτες πηγές. Δίσκοι του λείπουν, περιοδικά και άλλα ντοκουμέντα του λείπουν. Όντας λειψός σε στοιχεία, για να γεμίσει τα κενά γράφει συνήθως με τα μάτια της φαντασίας του… Ονειρεύεται χουντικούς και παρακρατικούς να κυνηγάνε τους Νοστράδαμος, τους Poll και τον Τόλη Βοσκόπουλο στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης του ’72, ονειρεύεται την Joni Mitchell να την ερωτεύεται έλληνας μουσικός της εποχής στα Μάταλα και να γράφει τραγούδι (η Mitchell) με αναφορές στους λιποτάκτες Αμερικανούς του Βιετνάμ (τόσο βλαξ!), ονειρεύεται ψυχεδελονεολαίους να φωνάζουν «απόψε πεθαίνει ο φασισμός» και άλλα τέτοια φαιδρά. Εσχάτως κατασκεύασε και «αποκλειστικές» πληροφορίες για τη δισκογραφία του Γιώργου Ρωμανού… Μπου χα χα… Οπλιστείτε με υπομονή, καθότι θα έχουμε πολλά να πούμε…

1. Στον δίσκο του Γιώργου Ρωμανού “In Concert & in The Studio” [κυκλοφορία Μάιος(;) του ’68] ΔΕΝ παίζουν οι Aphrodite’s Child

Ο Νταλούκας μας λέει πως… «η αλήθεια είναι ότι οι Aphrodite’s Child, παίζουν μόνο σε δύο τραγούδια: ‘Μαρίνα’ και ‘Έι Κορίτσι’» και πως «στα τραγούδια ‘Η Αγάπη μου κοιμάται στα νερά’, και ‘Όταν μούπες’, έχουμε μόνο τη συμμετοχή του Βαγγέλη Παπαθανασίου και όχι των υπολοίπων». Επίσης μας λέει πως «ο δίσκος άρχισε να ηχογραφείται στα τέλη του 1967, και τότε ακριβώς οι Ρούσσος και Σιδεράς, φεύγουν για το Λονδίνο. Ο Παπαθανασίου μένει πίσω, και συνεχίζει τη συνεργασία του με τον Ρωμανό». Ας τα δούμε ένα-ένα όλα τούτα…

Κατ’ αρχάς δεν υπάρχει ποτέ και πουθενά συνεργασία των Aphrodite’s Child με τον Ρωμανό, αλλά του Συγκροτήματος Βαγγέλη Παπαθανασίου με τον Ρωμανό. Εννοώ πως όταν ηχογραφούνταν τα τραγούδια το συγκρότημα δεν λεγόταν ακόμη Aphrodite’s Child. Τούτο, αναφέρεται καθαρά στο οπισθόφυλλο του άλμπουμ. Ένα το κρατούμενο. Στο οπισθόφυλλο του άλμπουμ αναφέρεται επίσης πως το Συγκρότημα Βαγγέλη Παπαθανασίου συμμετέχει στην ηχογράφηση τεσσάρων τραγουδιών («Η αγάπη μας κοιμάται στα νερά», «Έι κορίτσι», «Μαρίνα», «Όταν μούπες»). Ο Νταλούκας έρχεται μετά από 47 χρόνια να διαψεύσει εκείνο που αναφέρεται στο οπισθόφυλλο του LP, λέγοντάς μας πως στο «Η αγάπη μου[sic] κοιμάται στα νερά» («αγάπη μας» και όχι «αγάπη μου» – ούτε οι τίτλοι δεν αντιγράφονται σωστά) και στο «Όταν μούπες» συμμετέχει μόνο ο Παπαθανασίου και όχι οι υπόλοιποι.

Γιατί δεν μας λέει πού το διάβασε αυτό, ή έστω ποιος του το είπε; Και… ωραία του το είπανε. Γιατί δεν λέει σ’ αυτόν που του το είπε… κοίταξε να δεις… σου υπενθυμίζω πως τόσο στα 45άρια που προηγήθηκαν (τα «Η αγάπη μας κοιμάται στα νερά», «Έι κορίτσι» και «Μαρίνα» βγήκαν πρώτα στις 45 στροφές, λογικώς προς τα τέλη του ’67) όσο και στο LP (για τα tracks B1 έως B4 μιλάμε πάντα) αναγράφεται… Συγκρότημα Βαγγ. Παπαθανασίου… Ο ερευνητής μας κοιμάται, ως συνήθως, όρθιος. Μπορεί να μην έχει καν τον δίσκο. Δίνει «αποκλειστικές» υποτίθεται πληροφορίες για το “In Concert & in The Studio” και στη σχετική ανάρτησή του εικονίζει το εξώφυλλο της επανέκδοσης και όχι του original… Δεν μπορείς να τον πάρεις στα σοβαρά.

Για ν’ ανοίξουμε τους Μοντέρνους Ρυθμούς και να δούμε τι γράφουν για τον Παπαθανασίου, το Συγκρότημα, τον Ντέμη Ρούσσο κ.λπ. την εποχή που μας ενδιαφέρει (δεύτερο μισό του ’67 και αρχές του ’68).

Νίκος Μαστοράκης (#87, 16/8/1967): «(…) το τρίο Λαστ Φάιβ του Παπαθανασίου(…)». Ο Παπαθανασίου ήδη από τον Αύγουστο του ’67 δηλαδή έπαιζε με κάποιο τρίο (αγνώστων λοιπών στοιχείων).

Θόδωρος Σαραντής (#87, 16/8/1967): «Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου παίζει με δικό του τρίο κάθε βράδυ στο Μπαρ Γκάλαξυ συνοδεύοντας την νέγρα τραγουδίστρια Βάιολετ Μάυ και την Βίλμα (Λαδοπούλου) σημειώνοντας μεγάλη επιτυχία». Μάλιστα…

Χρήστος Λεβέντης, συνέντευξη με τον Βαγγέλη Παπαθανασίου (#90, 11/10/1967). Λέει ο Βαγγέλης: «Δεν σκοπεύω να ξανασχηματίσω άλλο συγκρότημα. Θα συνεχίσω μόνος την καριέρα μου, ίσως φύγω σύντομα για την Αγγλία». Όλα τ’ άλλα της συνέντευξης δεν ενδιαφέρουν την περίπτωσή μας…

Θόδωρος Σαραντής (#92, 8/11/1967): «Στο Γκάλαξι του ξενοδοχείου Χίλτον εμφανίζεται το νέο συγκρότημα του Βαγγέλη Παπαθανασίου. Εκτός του δημοφιλούς Βαγγέλη παίζουν στο εν λόγω συγκρότημα ο Ντέμης Ρούσσος μπάσο, τραγούδι, ο Αργύρης Κουλούρης ληντ γκιτάρ και ο Λουκάς Σιδηράς[sic] ντραμς». Σημαντική πληροφορία. Γνωρίζουμε ποιο ήταν το Συγκρότημα Βαγγέλη Παπαθανασίου τον Νοέμβριο του ’67.

Θόδωρος Σαραντής (#95, 20/12/1967): «Ο Ντέμης Ρούσσος προσεχώρησε στην ορχήστρα του Λαβράνου και εμφανίζεται κάθε βράδυ στην Αθηναία». Τέλη Δεκεμβρίου του ’67 ο Ρούσσος πιάνει δουλειά στην ορχήστρα του Γεράσιμου Λαβράνου. Το κρατάμε αυτό.

Θόδωρος Σαραντής (#96, 3/1/1968): «ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 1967. Ο Αλέκος Καρακαντάς και ο Ντέμης Ρούσσος προσχωρούν στην ορχήστρα του Λαβράνου». Το ίδιο.

Θόδωρος Σαραντής (#97, 17/1/1968): «Στο Λονδίνο βρίσκεται ο πάντοτε δημοφιλής Βαγγέλης Παπαθανασίου. Απ’ ό,τι άκουσα βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με γνωστές φωνογραφικές εταιρείες της αγγλικής πρωτεύουσας». Το κρατάμε κι αυτό…

Από τη στήλη «Ακούω-Μαθαίνω-Σημειώνω» (#99, 14/2/1968): «Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου επέστρεψε από το Λονδίνο και ετοιμάζει ένα νέο συγκρότημα που σύντομα αρχίζει εμφανίσεις σε γνωστά κοσμικά κέντρα». Μάλιστα…

Δύο σημαντικές φωτογραφίες στο τεύχος #100 (28/2/1968). Οι τέσσερις μετέπειτα Aphrodite’s Child φωτογραφίζονται, στην Ελλάδα προφανώς, μέσα σ’ ένα μαντρί!

Κι ένα απόσπασμα συνέντευξης του Βαγγέλη Παπαθανασίου στο περιοδικό Ο Κόσμος του Τραγουδιού (#1, 1969), που θα μας χρειαστεί: «Στο ξεκίνημά μας γνωρίσαμε δύο, αν μπορούμε να τις χαρακτηρίσουμε έτσι, ατυχίες. Συγκεκριμένα, ενώ κατευθυνόμαστε μέσω Παρισίων για το Λονδίνο, προκειμένου να ηχογραφήσουμε το ‘Ραίην εντ τήαρς’, η απεργία (δεν λειτουργούσε κανένα μεταφορικό μέσον) μας εξηνάγκασε να παραμείνουμε στη Γαλλία… Επειδή όμως η απεργία συνεχιζόταν και σχεδόν μας είχαν τελειώσει όλα τα χρήματά μας, αποφασίσαμε να ηχογραφήσουμε τον δίσκο μας στα εκεί στούντιο της φωνογραφικής εταιρίας ‘Μέρκιουρυ’. Ήταν η δεύτερη ατυχία μας, γιατί δεν έμεινα απολύτως ικανοποιημένος από την ηχογράφηση. Στις ημέρες που ακολούθησαν και ενώ το Παρίσι ομοίαζε με πόλη της Αποκαλύψεως, ο δίσκος μας, πράγμα παράξενο, πωλούσε τις πρώτες ημέρες 200 χιλιάδες αντίτυπα και κατελάμβανε την τέταρτη θέσι στο TOP της χώρας αυτής».

Ας επανέλθουμε μετά απ’ όλα τούτα στις σαχλαμάρες του Νταλούκα. Ενώ λοιπόν δεν δίνει καμμία πληροφορία για το ποιοι μουσικοί (πλην του Παπαθανασίου) συμμετείχαν στα «Η αγάπη μας κοιμάται στα νερά» και «Όταν μούπες» (το ξαναλέω, ο δίσκος γράφει πως συμμετείχε το Συγκρότημα Βαγγέλη Παπαθανασίου) μας λέει πως «στα τέλη του 1967 οι Ρούσσος και Σιδεράς, φεύγουν για το Λονδίνο». Αυτό είναι παντελώς λάθος, καθότι από τον Οκτώβρη του ’67 οι Ρούσσος και Σιδεράς εμφανίζονται μαζί με τον Παπαθανασίου στο Galaxy του Hilton, ενώ από τον Δεκέμβρη του ’67 ο Ρούσσος παίζει με την ορχήστρα του Γεράσιμου Λαβράνου. Ο πρώτος που την κάνει για Λονδίνο είναι ο Παπαθανασίου (περί το πρώτο δεκαήμερο του Γενάρη του ’68), ο οποίος επιστρέφει ένα μήνα περίπου αργότερα (τον Φλεβάρη του ’68). Τότε δημοσιεύονται και οι πόζες τού τετραμελoύς γκρουπ (Βαγγέλης, Λουκάς, Ντέμης, Αργύρης) στους Μοντέρνους Ρυθμούς.

Και το εξής. Το acetate του “Plastics never more” (που σταμπαρίστηκε ως Forminx στην Αγγλία, γιατί το γκρουπ δεν είχε ακόμη όνομα!) έχει επάνω χρονολογία 15/3/1968. Τι σημαίνει αυτό; Πως είχε ηχογραφηθεί νωρίτερα και πως το tape έφθασε στην Αγγλία είτε μέσω του Παπαθανασίου (το πήρε μαζί του στο Λονδίνο τον Γενάρη του ’68), είτε μέσω ταχυδρομείου. Δεν ξέρω τι από τα δύο συνέβη. Πιθανά είναι και τα δύο. Η ουσία είναι πως ο Βαγγέλης είχε πάει στο Λονδίνο ήδη μία φορά μόνος του (αφού ο Ρούσσος έπαιζε την ίδιαν εποχή με τον Γεράσιμο Λαβράνο) κι είχε επιστρέψει τον Φλεβάρη του ’68. Τώρα, αν έφυγαν στη συνέχεια (από το Μάρτη του ’68, πια, και πέρα) και οι τρεις μαζί, ή οι δύο με τον τρίτο να πηγαίνει ακόμη πιο μετά, τούτο δεν έχει κανένα απολύτως ενδιαφέρον. Εγώ, πάντως, κρατώ τι είπε ο Παπαθανασίου το 1969 (ένα χρόνο μετά δηλαδή) στον Κόσμο του Τραγουδιού και όχι τι λέγεται μετά από 40 χρόνια…

2. Στο single του Ρωμανού «Μαρίνα/ Το ρολόι» [Zodiac ZS 8108, 1967] ΔΕΝ παίζουν οι Aphrodite’s Child

Φυσικά και ΔΕΝ παίζουν οι Aphrodite’s Child, αφού το δισκάκι πάνω γράφει Συγκρότημα Βαγγέλη Παπαθανασίου. Δεν ξέρω σε ποιους παριστάνει τον έξυπνο ο Νταλούκας. Πιθανώς σε τίποτα… πιο ανόητους κι από ’κείνον. Στο δε single “The clock/ Our love sleeps on the waters” [Zodiac ZS 8007, 1967], που βγήκε νωρίτερα από το «Μαρίνα/ Το ρολόι» (πάντα μέσα στο ’67) το συγκρότημα είναι οι Vangelis Papathanassiou and his Group. Φυσικά πρόκειται για το ίδιο συγκρότημα (είτε στα ελληνικά, είτε στα αγγλικά) και βεβαίως για την ίδια ηχογράφηση (πρώτα χωρίς λόγια και μετά με λόγια). Ο Νταλούκας μας λέει μάλιστα, σε σχέση με την αγγλική version, πως δεν πρόκειται για «ξεχωριστό έργο». Σιγά τα λάχανα! Κατ’ αρχάς για ποιο «έργο» μιλάει ο κακομοίρης; Για ένα απλό τραγούδι μιλάμε ή για ένα ορχηστρικό. Και δεύτερον, ποιος έγραψε περί «ξεχωριστού»; Εγώ απλώς έδωσα τους κωδικούς των δύο singles. Δεν έγραψα, ούτε υπονόησα τίποτα «ξεχωριστό». Μόνο ένας βλάκας μπορεί να διαβάσει μια δισκογραφία και να καταλάβει… ό,τι καταλαβαίνει ο Νταλούκας.

Υπάρχει ένα θέμα εδώ. Πότε ηχογραφείται το «Ρολόι»; Λογικά στο τελευταίο τετράμηνο του ’67. Ποιο είναι το Συγκρότημα Βαγγέλη Παπαθανασίου (που αναγράφεται στο δισκάκι); Προφανώς οι Ρούσσος, Σιδεράς, Κουλούρης – όπως ακριβώς έπαιζαν στο Galaxy του Hilton τον Οκτώβρη-Νοέμβρη του ’67. Γιατί εγώ να υποθέσω πως οι άλλοι τρεις δεν συμμετέχουν στην ηχογράφηση (όπως ισχυρίζεται ο Νταλούκας, που μας λέει πως «στο ‘Ρολόι’, παίζει μόνο ο Παπαθανασίου, και μάλιστα Χάμοντ Β3 και όχι πιάνο, όπως γράφεται συχνά»); Το πιο λογικό δεν είναι να υποθέσεις πως το Συγκρότημα Βαγγέλη Παπαθανασίου (όπως αναφέρεται πάνω στο δισκάκι, το ξαναλέω) αποτελείται από τη γνωστή μας τετράδα; Ο Νταλούκας το αρνείται, χωρίς να λέει γιατί το αρνείται και, κυρίως, χωρίς να μας πει ποιοι είναι εκείνοι που αποτελούν αυτό το άλλο… Συγκρότημα Βαγγέλη Παπαθανασίου. Στην ηχογράφηση πάντως ακούγονται λατέρνα, πιάνο, μπάσο, ντραμς, κρουστά, διάφορα πνευστά, hammond και ρυθμική κιθάρα. Οπότε το Συγκρότημα, πλαισιωνόταν σίγουρα και από extra μουσικούς. Ποιοι να ήταν αυτοί δεν ξέρω. Πάντως, κι επειδή είμαι προσεκτικός σ’ αυτά, όταν κατέγραψα πριν λίγο καιρό τα δύο «Ρολόγια» στην δισκογραφία του Ντέμη Ρούσσου, έγραψα στην επικεφαλίδα «Συμμετοχές (και ενδεχόμενες συμμετοχές)», για να έχω το κεφάλι μου ήσυχο. Έβαλα «σίτα» δηλαδή για να μην μπουν οι «μύγες»… Μπήκαν, όμως, κάτι «σκνίπες»…

Από το... underground περιοδικό ΦΑΝΤΑΖΙΟ. Ο Γιώργος Ρωμανός με τη δωδεκάχορδη κιθάρα του. Ο "Γιουλμπρύνερ" ποιος να είναι;

3. Το τραγούδι «Στις 15 Ιουλίου θα γίνη έκλειψις ηλίου» σε μουσική Γιώργου Ρωμανού και στίχους Δημήτρη Ιατρόπουλου, με την Δέσποινα Γλέζου, είχε αρχικά τίτλο «Στις 16 Δεκεμβρίου»;

Όπως έγραψα και έδειξα την 16/12/2014 ο αρχικός τίτλος του τραγουδιού (προσέξτε του τραγουδιού λέω, όχι του ποιήματος του Ιατρόπουλου) ήταν σκέτο «Θα γίνη έκλειψις ηλίου». Σ’ αυτή την εκδοχή του τραγουδιού (βγήκε το 45άρι, αλλά αποσύρθηκε αμέσως) η Δέσποινα Γλέζου τραγουδά «Στις 16 Δεκεμβρίου θα γίνη έκλειψις ηλίου»! Ο τίτλος του ποιήματος (του ποιήματος λέω) του Ιατρόπουλου ήταν σκέτο «Στις 16 Δεκεμβρίου» και τούτο φαίνεται στη σχετική σελίδα του βιβλίου του Γιάννη Κακουλίδη Το Ελληνικό Τραγούδι [Περγαμηνή, Αθήνα 1971], που είχα αναρτήσει στο post (16/12/2014). Ο Κακουλίδης, επειδή ήταν και ο ίδιος στιχουργός, έχοντας επαφές με άλλους στιχουργούς-ποιητές της εποχής δεν κατέγραψε τους στίχους στο βιβλίο του βγάζοντάς τους, αναγκαστικά, με το αυτί. Κάποιους, σίγουρα, θα τους είχε χειρόγραφους (από τους ίδιους τους ποιητές). Για παράδειγμα ο Γιάννης Νεγρεπόντης θα του είχε προμηθεύσει τους στίχους από τα «Νέγρικα», οι οποίοι το 1971 δεν είχαν δισκογραφηθεί. Κατά τον ίδιο τρόπο… και ο Ιατρόπουλος θα είχε δώσει στον Κακουλίδη το ποίημά του, έτσι όπως αρχικώς το έγραψε, και όχι με τον τίτλο που μαθεύτηκε εν τέλει από την δισκογραφία. Ο τίτλος του ποιήματος, το ξαναλέω, ήταν «Στις 16 Δεκεμβρίου»… και οι πρώτοι δύο στίχοι του έλεγαν «Στις 16 Δεκεμβρίου/ θα γίνη έκλειψις ηλίου». Αυτούς ακριβώς τους στίχους τραγούδησε και η Δέσποινα Γλέζου στην πρώτη εκδοχή του τραγουδιού.

Όλα αυτά δεν είναι κατανοητά; Δεν είναι σαφή; Απολύτως. Ε, για τον Νταλούκα δεν είναι!! Γράφει ο αθεόφοβος: «Μπαρούφα που οφείλεται σε λάθος του Γιάννη Κακουλίδη, και που εμφανίζεται στο βιβλίο του Το Ελληνικό Τραγούδι (Περγαμηνή, Αθήνα 1971)». Ο άνθρωπος τα έχει χάσει τελείως!! Δεν υπάρχει καμμία μπαρούφα, δεν υπάρχει κανένα λάθος του Γιάννη Κακουλίδη. Το λάθος βρίσκεται στη νηπιακή σκέψη του Νταλούκα, που δεν αντιλαμβάνεται τα αυτονόητα. Η Γλέζου τραγουδάει «Στις 16 Δεκεμβρίου…» στην πρώτη εκδοχή του τραγουδιού. Ας το πάρει κάποια στιγμή χαμπάρι.

Και τούτο. Ο Νταλούκας βουτάει από το δισκορυχείον το label τού απίστευτα σπάνιου αυτού δίσκου (την πρώτη εκδοχή εννοώ με το «Στις 16 Δεκεμβρίου…») και το κοτσάρει στο blog του, δίχως να αναφέρει την πηγή. Μιλάμε για ένα σπανιότατο 45άρι, που, πιθανώς να το έχουν 2-3 άνθρωποι σε όλη την Ελλάδα (και αν…). Ας ξαναπώ, λοιπόν, πως η φωτογραφία του label ήταν προσφορά του Θοδωρή Κρίθαρη προς το δισκορυχείον. Για να ξέρουμε και τι μας γίνεται δηλαδή.

Νταλούκα, τι ξεφτίλες είναι αυτές ρε;

Δείτε κι εδώ... http://diskoryxeion.blogspot.gr/2014/12/16.html

4. Το… μυστήριο της line-up του συγκροτήματος που εμφανίζεται στο LP του Γιώργου Ρωμανού «Δυο Μικρά Γαλάζια Άλογα»

Ασχολήθηκα για πρώτη φορά με την line-up του γκρουπ, που εμφανίζεται στα «Δυο Μικρά Γαλάζια Άλογα» στο βιβλίο μου «Ραντεβού στο Κύτταρο» [Δελφίνι] που κυκλοφόρησε πριν 19 χρόνια (όχι πρόπερσι…), όταν ελάχιστοι ενδιαφέρονταν γι’ αυτά τα θέματα. Και πάντως όχι ο Νταλούκας, που εκείνη την εποχή κοιμόταν με τα τσαρούχια. Είχα γράψει, λοιπόν, στο βιβλίο μου για τρεις(!) κιθαρίστες –σημαντικό– δηλ. τον Καρακαντά, τον Κουλούρη και τον ίδιο τον Ρωμανό, ενώ λάθεψα στον οργανίστα (είχα γράψει πως ήταν ο Κατακουζηνός – που εκτός από μπάσο, γενικώς, παίζει και πλήκτρα) και στον μπασίστα (είχα γράψει πως ήταν ο Ντέμης Ρούσσος). Την εποχή που έγραφα το βιβλίο δεν υπήρχαν διαθέσιμες πηγές. Δεν υπήρχε internet και οι πληροφορίες, γενικώς, εξασφαλίζονταν με το σταγονόμετρο. Έτσι, ήταν τρομερά δύσκολο να διπλο-τριπλο-τσεκάρω μια πληροφορία. Προτίμησα, λοιπόν, να δώσω μία πρώτη line-up ενός σημαντικού ελληνικού ροκ δίσκου (σωστή κατά τα 3/5) παρά να μη δώσω τίποτα. Ο ανεκδιήγητος Νταλούκας, κατά τη συνήθη ελεεινή τακτική του, επιχειρεί να μου επιτεθεί για κάτι… 20 χρόνια παλιό, προκειμένου να θίξει, σήμερα, εμένα και τη δουλειά μου. Δεν αντιλαμβάνεται πόσο χαμηλά έχει πέσει; Δεν καταλαβαίνει (όντας βλάκας) ή κάνει πως δεν καταλαβαίνει (όντας αήθης) πως ένα βιβλίο σαν το δικό μου (με απόλυτη παράθεση στοιχείων, πέραν των κρίσεων, που μπορεί να έχουν μια διαχρονική αξία) κρίνεται στην εποχή του (1996) και βάσει των δεδομένων της εποχής του (τι είχε προϋπάρξει κτλ.), και όχι 20 χρόνια αργότερα;

Τέλος πάντων, εμένα δεν με νοιάζει (δική του είναι η «αξιοπρέπεια»… τη διπλώνει στα τέσσερα και την πετάει στα σκουπίδια). Ας κρίνετε, τέλος πάντων κι εσείς το ήθος του…

Σε κάθε περίπτωση πάντως, και αν θέλω, μπορώ να τον «ξεσκίσω», σε σχέση με τις βλακείες που γράφει στα περιοδικά από το 1977… αλλά δεν μ’ ενδιαφέρει να το πράξω. Είναι ανήθικο. Και στις ανοησίες που έγραφε για τον Σαββόπουλο το ’79 αναφέρθηκα επειδή τις ίδιες ανοησίες υποστηρίζει εμμέσως πλην σαφώς και σήμερα, αφού σ’ ένα βιβλίο για το «ελληνικό ροκ», υποτίθεται, δεν βρήκε να γράψει πέντε λέξεις για το «Μπάλλο» και «Το Βρώμικο Ψωμί», ενώ μας γράφει για τα κοριτσίστικα λευκώματα και τις μαθήτριες! Τέτοια χάλια! Εκείνος, βεβαίως είναι ελεύθερος να ψάχνει το… 20χρονο βιβλίο μου και να προσπαθεί να βρει κάτι εκεί μέσα για να με βγάλει «λάθος». Όσο και να ψάξει όμως δεν πρόκειται να βρει ουδεμία βλακεία, ουδεμία ηλιθιότητα, τίποτα που να βγάζει τον αναγνώστη από τα ρούχα του. Άντε να βρει καμμιά λάθος χρονιά ή κανα όνομα. Δεν θα βρει ηλιθιότητες σαν εκείνες που έγραφε ο ίδιος στα νιάτα του. Εγώ του κάνω κριτική σ’ αυτά που γράφει σήμερα στο βιβλίο του (2012) και στο blog του, δεν του κάνω κριτική για κείμενα του ’80 ή του ’81. Άμα είχε τα κότσια, δηλαδή, ας έκανε τότε κριτική (το 1996), όταν κυκλοφόρησε το «Ραντεβού στο Κύτταρο» και όχι 19 χρόνια αργότερα. Αλλά τότε, το είπαμε, δεν ήξερε ούτε το Ρωμανό, ούτε τους Morka, ούτε τίποτα. Ήξερε λίγο τον Άσιμο, το Σιδηρόπουλο, τον Πανούση από τα eighties… εκείνους που είχε φωτογραφήσει. Είχε άγρια μεσάνυχτα για την ιστορία του ελληνικού ροκ. Ούτε το “Jeronimo yanka” δεν ήξερε… Όπως έχει μεσάνυχτα και σήμερα δηλαδή.

Το… μυστήριο λοιπόν της line-up εκείνου του δίσκου, το είχα λύσει σχεδόν 100% από τις αρχές των 00s, ενώ όλα είχαν απαντηθεί στο δισκορυχείον στο post «ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ συνέχεια...» της 15/12/2009 (εδώ και 5 ½-6 χρόνια δηλαδή). Εκεί είχα γράψει, καθαρά, πως η line-up του γκρουπ ήταν: Αλέκος Καρακαντάς lead κιθάρα, ενορχήστρωση, Αργύρης Κουλούρης ρυθμική κιθάρα, Γιώργος Ρωμανός κιθάρα, τραγούδι, Ντέμης Βισβίκης πλήκτρα, Δημήτρης Κατακουζηνός μπάσο και Γιώργος Χατζηαθανασίου ντραμς. 100% σωστός δηλαδή.

Την 28/5/2010 στο post «ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ ‘Δυο Μικρά Γαλάζια Άλογα’ – η line-up» επηρεασμένος από κάποιες… μη πληροφορίες σε σχέση με τον ντράμερ, έριξα στη συζήτηση και το όνομα του Τζίμη Νταή, γράφοντας χαρακτηριστικά πως… «δεν το κλείνω το κεφάλαιο...»… δίνοντας πάσα στους αναγνώστες, προκειμένου να βοηθούσαν κι εκείνοι στη σχετική, τελική και οριστική, εξακρίβωση. Και όντως. Ο Νίκος Σάρρος μιλάει αρχικώς με τον Νταή, ο οποίος του λέει πως δεν έπαιζε στα «…Γαλάζια Άλογα» και εν συνεχεία με τον Χατζηαθανασίου, ο οποίος και επιβεβαιώνει τη συμμετοχή του. Άρα το θέμα είναι οριστικά και αμετάκλητα «κλεισμένο», στο δισκορυχείον, από τα τέλη Μαΐου-αρχές Ιουνίου του 2010.

Μετά από πέντε χρόνια, λοιπόν, έρχεται ο βλακονταλούκας, που ξανά δεν αποκαλύπτει την πηγή του, να… αντιγράψει όσα γράψαμε τότε –παριστάνοντας τον έξυπνο, παριστάνοντας λέω…– προτείνοντας και κάποια ακόμη ονόματα μουσικών στα… δεύτερα όργανα, τα οποία, προφανώς, κάποιος του τα σφύριξε. (Δεν μ’ ενδιαφέρει αν αυτός ήταν ο ίδιος ο Γιώργος Ρωμανός ή κάποιος άλλος – όποιος και να ήταν καλά έκανε και του τα ’πε). Μπράβο του λοιπόν. Το μαρκούτσι, το είπαμε, ξέρει να το δουλεύει, στην απομαγνητοφώνηση χωλαίνει. Έτσι, και σ’ αυτή την περίπτωση δεν απέφυγε τα αρπακολατζίδικα, αφού μας γράφει για τον… βιολεντσελίστα Γιώργο Ταχιάτη. Εγώ δεν ξέρω κανέναν Γιώργο Ταχιάτη που να παίζει… βιολεντσέλο (υπάρχει μουσικός Γιώργος Ταχιάτης, αλλά είναι ντράμερ – παίζει στη «Ρεζέρβα» του Σαββόπουλου). Οι βιολοντσελίστες είναι ο Σωτήρης Ταχιάτης και ο Στέλιος Ταχιάτης. Ανάμεσα στους δύο εγώ προκρίνω τον Σωτήρη…

5. Υπάρχουν μουσικές και τραγούδια του Γιώργου Ρωμανού, ηχογραφημένα την περίοδο 1965-1971, που δεν έχουν κυκλοφορήσει ακόμη;

Ας δούμε τι έχει πει ο ίδιος ο Ρωμανός σε μια συνέντευξή του στον Οδυσσέα Ιωάννου για την Καθημερινή (23/5/2010): «Εκτός από το ‘Ρολόι’ ηχογράφησα και τη ‘Σόνια’, ένα τραγούδι από κάποιο θεατρικό έργο που λεγόταν ‘Δέκα Εντολές’ σε στίχους της Φώφης Τρέζου. Δυστυχώς είναι η μόνη εντολή που έμεινε, τις άλλες εννέα τις δάνεισα σε μαγνητοταινία σε κάποιο φίλο και από τότε χάθηκαν, δεν υπάρχουν πουθενά».

Έρχεται λοιπόν ο λεμέγκουρας μετά από 5 χρόνια (από τη συνέντευξη του Ρωμανού στην Καθημερινή) να μας πει με μεγαλοστομίες για τις… «αλήθειες γύρω από το έργο του», αρπάζοντας πληροφορίες από ’δω κι από ’κει μ’ ένα στυλ… «δικές μου είναι». Τι θέλει να παραστήσει ο πανύβλαξ; Σιγά, μην περιμέναμε να ενημερωθούμε από τον Νταλούκα για τα πεπραγμένα του Γιώργου Ρωμανού! Δόξα τω θεώ υπάρχουν κι άλλοι (σοβαροί) άνθρωποι που ενδιαφέρονται.

Ας δώσω λοιπόν κι εγώ κάποιες επιπλέον πληροφορίες, χωρίς να διεκδικώ κάποια πρωτιά (παρότι αυτή –η πρωτιά– σε μερικές μπορεί να υπάρχει).

Το έργο της Φώφης Τρέζου «Οι Δέκα Εντολές» είχε ανεβεί στο θέατρο Κάβα (την περίοδο 1968-69) σε σκηνοθεσία Νίκου Χατζίσκου, και πρωταγωνιστούσαν σ’ αυτό οι Παύλος Λιάρος, Νίκος Λυκομήτρος, Ίλια Λιβυκού και άλλοι λιγότερο γνωστοί ηθοποιοί. Να σημειώσω επίσης πως τον Αύγουστο του 1970 –κι αυτό είναι πολύ σημαντικό– ο Γιώργος Ρωμανός γράφει μουσική και σ’ ένα άλλο θεατρικό, στο περίφημο «Νεκροταφείο Αυτοκινήτων» του Fernando Arrabal  (Θέατρο Τέχνης, σκην. Κάρολος Κουν, μτφ. Παύλος Μάτεσις, με πρωταγωνιστές τους Ρένη Πιττακή, Νίκο Μπουσδούκο, Μάγια Λυμπεροπούλου, Μίμη Κουγιουτμζή, Γιώργο Αρμένη, Βασίλη Μπουγιουκλάκη, Γιάννη Μόρτζο κ.ά.). Επειδή διαθέτω φωτογραφίες από την παράσταση και άλλο υλικό κάποια στιγμή προσδοκώ να κάνω μια ξεχωριστή ανάρτηση.

Επίσης ο Γιώργος Ρωμανός είχε συμμετάσχει στο soundtrack της ταινίας βλέπε ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ (1969) του Γιώργου Εμιρζά (με την Άννα Φόνσου, τον Γιώργο Διαλεγμένο, την Ελένη Ανουσάκη κ.ά.). Οι μουσικές των τίτλων αρχής, καθώς και μιας ορχηστρικής edit του «Φανταστικού γιατρού» στη σκηνή του κότερου είναι δικές του φυσικά (το ύφος είναι εντελώς «… Γαλάζια Άλογα» και ο κιθαρίστας είναι σίγουρα ο Αλέκος Καρακαντάς), ενώ όλο το υπόλοιπο OST ανήκει στον Σταύρο Ξαρχάκο. Το βλέπε ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ είναι μία ενδιαφέρουσα, ελεύθερη και κάπως hippie μεταφορά ιστοριών του Λουκιανού στη σύγχρονη ζωή, που αγνοήθηκε στο 10ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (29/9/1969-6/10/1969). Μάλιστα η ταινία αποκλείστηκε από το διαγωνιστικό τμήμα, για να προβληθεί εν συνεχεία μόλις 11 μέρες στις αίθουσες, κόβοντας 2833 εισιτήρια. Πάτωσε δηλαδή. Ευτυχώς την είχε δείξει πριν πολλά χρόνια η τηλεόραση. Εκεί την είχα δει, έχοντας κρατήσει και τις σχετικές σημειώσεις…

Να υπενθυμίσω, επίσης, κάτι που μπορεί να έχει διαφύγει σε ορισμένους... Αναφέρομαι στο παιδικό EP «Μια φορά κι έναν καιρό…» [Aquarius AQ-001/002, 1970;], που περιείχε συνθέσεις του Γιώργου Ρωμανού, σε στίχους Γιάννη Ευσταθιάδη. Γι’ αυτό το δυσεύρετο single είχα γράψει πρώτη φορά στο δισκορυχείον την 11/12/2009 και ξανά μετά την 30/5/2011. Μπορείτε να δείτε κι εδώ… http://diskoryxeion.blogspot.gr/2011/05/blog-post_30.html.

Αυτές είναι ουσιαστικές πληροφορίες και όχι τα μισόλογα και οι φτωχομπινεδιές του Νταλούκα, ο οποίος, εδώ που τα λέμε, πρέπει να πάρει τάχιστα τη γόμμα και ν’ αρχίσει να σβήνει τις βλακείες που γράφει ξεκινώντας από το… «Στις 16 Δεκεμβρίου θα γίνη έκλειψις ηλίου» (καθότι αυτή η παράγραφος φεύγει όλη, όπως είναι).

Αλήθεια, Νταλούκα, έσβησες τις αηδίες σου για τα Μάταλα, ή τις έχεις ακόμη εκεί για να γελάει ο κόσμος; Σου ξαναλέω, λοιπόν, πως έχεις γεμίσεις το net με φλούδες… Παίρνεις ανθρώπους στο λαιμό σου…

Σταματώ εδώ και αναλόγως θα επανέλθω…