EUGENE MARLOW’S HERITAGE ENSEMBLE εβραϊκή τζαζ

Το έχω γράψει και παλαιότερα… αλλά ας το πω κι εδώ με την αφορμή. Η επαφή της jazz με το εβραϊκό μέλος είναι πολύ παλαιά (και δεν εννοώ τη σχέση που έχει καταδείξει η εταιρείαTzadik του John Zorn). Μιαν αρχή της, ας πούμε, θα μπορούσε να τοποθετηθεί στο 1968, όταν κυκλοφόρησε στην Αμερική το άλμπουμ “Hear, O Israel - A Concert Service in Jazz” [National Fderation of Temple Youth], στο οποίο έπαιρναν μέρος κορυφαίοι μουσικοί της εποχής (Herbie Hancock, Thad Jones, Ron Carter, Jerome Richardson κ.ά.). Το άλμπουμ εκείνο που είναι σπάνιο στην πρώτη έκδοσή του, το ξανακυκλοφόρησε το 2008 ο Jonny Trunk της βρετανικής Trunk Records –με αλλαγμένο εξώφυλλο και υπότιτλο, ως “A Prayer Ceremony in Jazz”– δίδοντάς μας την ευκαιρία να το ακούσουμε, και να το απολαύσουμε συγχρόνως. Υπόγεια spiritual-jazz πολλών καρατίων.

Ο πιανίστας Eugene Marlow είναι ένας από τους σημερινούς μουσικούς που ψάχνουν τη σύνδεση του εβραϊκού μέλους με την jazz. Το αποτέλεσμα αυτών των προσπαθειών του είναι καταγραμμένο έως σήμερα σε τέσσερα άλμπουμ, το τέταρτο εκ των οποίων είναι το παρόν “Mosaica” [MEII Enterprises, 2014] – ένα λογοπαίγνιο με τις λέξεις “musika” και “mosaic”, που συμβολίζει κατά βάση την επικοινωνία ανάμεσα στις δύο διαφορετικές κουλτούρες. Το όραμα του Marlow (ενορχηστρωτής, πιανίστας και leader των Heritage Ensemble) υλοποιείται από ένα πολύπειρο συγκρότημα, το οποίο αποτελούν ο… πρώτος και καλύτερος Bobby Sanabria ντραμς, κρουστά, ο Michael Hashim σοπράνο, άλτο, ο Frank Wagner κοντραμπάσο, bass-guitar, ο Matthew Gonzalez κρουστά και η Shira Lissek τραγούδι. Η ηχογράφηση συνέβη το προηγούμενο καλοκαίρι στην Νέα Υόρκη (Avatar Studios) και το αποτέλεσμα δεν μπορεί παρά να είναι αυτό που πρέπει – εν ολίγοις εντυπωσιακό. Το “Mosaica” είναι, απλώς, ένα από τα ωραιότερα jazz άλμπουμ της χρονιάς που έφυγε…

Εκείνο που έχει ενδιαφέρον, μεγάλο ενδιαφέρον στην περίπτωση του συγκεκριμένου CD είναι ο τρόπος αντιμετώπισης των δύο παραδόσεων και το πώς αυτές (η jazz και το εβραϊκό μέλος) μετατρέπονται σε «μία», μέσω των οργανικών και τραγουδιστικών επιλογών. Σε τι συνίστανται αυτές; Σε παραδοσιακούς και πασίγνωστους εβραϊκούς σκοπούς (“Hava nagila”), σε τραγούδια επωνύμων (το “ Lahadam” της Naomi Shemer, το “Halicha L’Kesariya” του David Zehavi) και βεβαίως σε αυθεντικές ημι-κλασικές εβραϊκές μελωδίες (“Zikkaron/ Kristallnacht”, “Erev shel shoshanim”) που αναπτύσσονται και διασκευάζονται με τον πρέποντα τρόπο. Ο Eugene Marlow έχει κατορθώσει να ενώσει σ’ ένα σώμα τον αυθορμητισμό και την «έκπληξη» της jazz, με τον λυρισμό, τη ιστορική μνήμη και την φυσική νοσταλγία (για την απλότητα της επικοινωνίας, της συνάθροισης και της γιορτής), που εμπεριέχονται στους προαιώνιους σκοπούς. Το αποτέλεσμα είναι… κομμάτια όπως το “Eliyahu Hanavi” (τραγούδι γραμμένο προς τιμήν του Προφήτη Ηλία) ή το “Mah nishtanah halaylah haze” να ακούγονται εντελώς «προχωρημένα», καθώς μια παραδοσιακή μελωδία μετατρέπεται σ’ ένα απρόσμενο 12μετρο blues (στο πρώτο) όπως κι ένας σκοπός του Passover Seder (τελετουργικό που ορίζει την εβραϊκή γιορτή του Passover, την υπενθύμιση της Εξόδου των Ισραηλιτών από την Αίγυπτο υπό τον Μωυσή) σε μια θεσπέσια μπαλάντα (στο δεύτερο).

Θες να μείνεις στις μελωδίες και στις εναρμονίσεις του Marlow, θες να μείνεις στις απίθανες «τζαζιές» που σπέρνονται ανάμεσα, το “Mosaica” και στην μία, μα και στην άλλη περίπτωση θα σε καλύψει απολύτως. Μνημονεύω, επίσης, το τελευταίο track του CD, που έχει τίτλο “ ‘Zikkaron/ Kristallnacht’ Special Edition ” και που αφορά σ’ ένα οικογενειακό μνημόσυνο που επιτελεί ο Marlow, αλλά και σε μιαν υπενθύμιση της διαβόητης «Νύχτας των Κρυστάλλων» (το πογκρόμ εναντίον των Εβραίων που εξαπέλυσαν οι Ναζί τον Νοέμβριο του 1938), που πραγματώνεται μέσα από τις σχετικές αφηγήσεις και τα ανάλογα ηχητικά εφφέ.Ο συνδυασμός «δουλεύει» και το αποτέλεσμα είναι έξοχο.

Επαφή: www.eugenemarlow.com