Πέμπτη 20 Μαΐου 2010

SCHIZO ο ταξιδιώτης…

Οι Heldon υπήρξαν ένα από τα καλύτερα γαλλικά συγκροτήματα στη δεκαετία του ’70. Δημιούργημα, επί της ουσίας, του Richard Pinhas, έφτιαξαν σπουδαία άλμπουμ, όπως το “Electronique Guerilla” [Disjuncta, 1974], το “Allez-Teia” [Disjuncta, 1974], το “Third, It’s always Rock n’ Roll” [Disjuncta, 1975], το “IV, Agnetta Nilsson” [Urus, 1976], το “Un Reve Sans Consequence Speciale” [Cobra, 1976], το “6: Interface” [Cobra, 1977] και το “Stand By” [Egg, 1978] (ακόμη κι αυτό μετράει!), στα οποία επιχείρησαν να παίξουν ένα πρωτότυπο και γεμάτο συναίσθημα electronic rock. Τα κατάφεραν!!
Οι Heldon δεν ήταν, απλώς, κάποιοι που έπαιζαν καλή μουσική, αλλά ένα σχήμα με βαθύτερες κοιωνικο-πολιτικές θέσεις, απόψεις και… επαφές, ένα ακόμη σημαίνον παρεπόμενο του γαλλικού Μάη. Ο ιδρυτής τους Richard Pinhas, τροτσκιστής της εποχής (1968), πήρε μέρος στα γεγονότα, σπουδάζοντας λίγο αργότερα κοινωνιολογία στη Nanterre με τον Jean Baudrillard, μέσω του οποίου θα γνωρίσει τον Gilles Deleuze, τον φιλόσοφο, που θα τον επηρεάσει όσο λίγοι στη ζωή του και το έργο του. Αφού παρακολουθήσει, λοιπόν, παραδόσεις τού Deleuze στο ελεύθερο Πανεπιστήμιο της Vincennes, ο Pinhas θα μαγευτεί, κατά μίαν έννοια, από το φιλοσοφικό στοχασμό του Ντελέζ και θα γίνει κάτι σαν ιδιαίτερος γραμματέας του.
Στα πρώτα χρόνια του ’70 ο Ζιλ Ντελέζ και ο ψυχίατρος-ψυχαναλυτής Felix Guattari (επίσης δάσκαλος στη Vincennes) θα γράψουν τον Αντι-Οιδίποδα (ένα κλασικό βιβλίο, που ως Καπιταλισμός και Σχιζοφρένεια – Ο Αντί-Οιδίπους είχε κυκλοφορήσει και στην Ελλάδα το 1981, από τις εκδόσεις Ράππα.
Επηρεασμένος από τις απόψεις των Deleuze και Guattari για την σχιζο-ανάλυση, ο Pinhas θα φτιάξει ένα συγκρότημα, τους Schizo (μίλια μακρυά από την πρώτη του μπάντα, τους Blues Convention), με το οποίο θα βγάλει δύο καταπληκτικά 45άρια, αθάνατα κοσμήματα του παντοτινού electronic rock. To δεύτερο απ’ αυτά (το cover το βλέπετε στη φωτογραφία), πρέπει να κυκλοφόρησε προς τα τέλη του 1972 στην Disjuncta Record (ούτε στο label, ούτε στο εξώφυλλο αναφέρεται χρονολογία), περιείχε τα κομμάτια “Le voyageur/ Torcol”, και συμμετείχαν σ’ αυτό οι Pierrot Roussel μπάσο, Coco Roussel κρουστά, Patrick Gauthier πιάνο, moog synthesizer, Richard Pinhas κιθάρες, VCS3, Georges Grumblatt mini-moog, αλλά και ο ίδιος ο Ζυλ Ντελέζ(!) διαβάζοντας ένα απόσπασμα από τον «ταξιδιώτη και τη σκιά του» (νομίζω από ’κει είναι) του Φρειδερίκου Νίτσε.
Το ίδιο αυτό κομμάτι, το “Le voyageur”, το χρησιμοποίησε ο Richard Pinhas, ως "Quais Μarchais, mieux qu'en 68" στο πρώτο LP των Heldon "Electronique Guerilla", δύο χρόνια αργότερα (έχω την αίσθηση πως είναι ακριβώς το ίδιο - θα επιχειρήσω να τ' ακούσω συγχρόνως). Δείτε το και διαβάστε το…

Qui est parvenu ne serait ce que dans une certaine mesure à la liberté de la raison, ne peut rien se sentir d'autre sur terre que Voyageur. Pour un voyage toutefois qui ne tend pas vers un but dernier car il n'y en a pas. Mais enfin, il regardera les yeux ouverts à tout ce qui se passe en vérité dans le monde. Aussi ne devra-t-il pas attacher trop fortement son coeur à rien de particulier. Il faut qu'il y ait aussi en lui une part vagabonde dont le plaisir soit dans le changement et le passage.
Sans doute, cet homme connaîtra les nuits mauvaises où prit de lassitude, il trouvera fermée la porte de la ville qui devait lui offrir le repos. Peut être qu'en outre, comme en Orient, le désert s'étendra jusqu'à cette porte, que des bêtes de proie y feront entendre leur hurlement, tantôt lointain, tantôt rapproché, qu'un vent violent se lèvera, que des brigands lui déroberont ses bêtes de somme. Alors, sans doute, la nuit terrifiante sera pour lui un autre désert, tombant sur le désert, et il se sentira le coeur las de tous les voyages.
Dès que le soleil matinal se lève, ardent comme une divinité polaire, que la ville s'ouvre, il verra peut-être sur les visages de ses habitants plus de désert encore, plus de saleté et de fourberie et d'insécurité que devant les portes. Et le jour, à quelque chose près, sera pire que la nuit. Il se peut bien que tel soit à quelque moment le sort du Voyageur.
Mais pour le dédommager viennent ensuite les matins délicieux d'autres contrées, nés des mystères du premier matin. Il songe à ce qui peut donner au jour entre le 10ème et le 12ème coup de l'horloge, un visage si pur, si pénétré de lumière, de sereine clarté qui le transfigure.
Il cherche la philosophie d'avant midi.

(F.Nietzsche)

Προβαίνω σε μία μικρή επέκταση του post, λέγοντας λίγα λόγια και για το πρώτο single των Schizo “Schizo (and the little girl)/ Paraphrenia praecox” [Societe Francaise de Productions SFP 44005, 1972] προκειμένου να κλείσει το κεφάλαιο.
Κατ’ αρχάς να σημειώσω πως η ισπανική εταιρία Wah-Wah, στην πρόσφατη limited reissue τού “Electronique Guerilla” [LPS068, 2009] προσέφερε ως bonus ένα 45άρι με τα 4 τραγούδια του γαλλικού γκρουπ (παίζει στις 33 στροφές) και με εξώφυλλο το cover του πρώτου single (είναι αυτό που βλέπετε στο YouTube - δεν υπάρχει λόγος να το σκανάρω).
Έτσι λοιπόν με σαφείς αναφορές (ακόμη) στο blues-rock των Blues Convention μ’ έναν τραγουδιστή, τον Olivier Pamela, να θυμίζει έναν Lemmy στα... παιδικάτα του, ή έναν κομματάκι βαρύτερο Roger Chapman, και με όλους τους υπολοίπους (Roussel, Roussel, Gauthier, Pinhas, Grunblatt) στις επάλξεις, οι Schizo δίνουν, και εδώ, δύο εξαιρετικά heavy/ haunted tracks, από ’κείνα που χαρακτήρισαν το γαλλικό rock στα early seventies, πιάνοντας κορυφή.

10 σχόλια:

  1. Ναι, είναι ίδιο και στο "Electronic Guerilla" το "Le voyageur" αναφέρεται ως υπότιτλος στο "Ouais Marchais mieux qu'en 68".

    Σχετικά με το "Voyageur", επισημαίνω ότι έταιρη ανάγνωσή του προλογίζει την εξαιρετική διπλή συλλογή "In memoriam Gilles Deleuse" που κυκλοφόρησε το 1996 από την Mille Plateaux (και αυτός ο τίτλος έργο του Deleuse). Μαζεμένη όλη η αφρόκρεμα της τότε ηλεκτρονικής σκηνής, όπως Beequeen, Fetisch Park, Zoviet-France, Scanner, Mouse On Mars, Jim O'Rourke, Trans Am, Chris & Cosey, Atom Heart, Ralf Wehowsky, Alec Empire, Cristian Vogel και Oval.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Γεια σου spacefreak. Ναι είναι το ίδιο, μόλις τα έβαλα κι εγώ και τα δύο (single και LP). Δεν το ήξερα το "In memoriam Gilles Deleuse" και μου ακούγεται ενδιαφέρον. Θα το ψάξω σίγουρα...
    Σ' ευχαριστώ για την πληροφορία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Αγαπημένοι οι Heldon αλλα θεωρώ πως είναι κάπως άνιση η δισκογραφία τους.Μέχρι να του φύγει ο "ερωτάς" του με τον Fripp στην ουσία μιμούταν παρά σύνθετε.Έπειτα,με την βοήθεια των εξαιρετικων Francois Αuger και Patrick Gauthier μορφοποιούν αυτό που oρίζεις ως electronic rock.Εκεί φτάνει στο peak ο Pinhas.Και τι κάνει?Το βάζει λουκέτο το μαγαζί.Ούτε την παρακμή τους δεν προλάβαμε να ακούσουμε...

    Ν.Μ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Τι να σου πω N.M.; Έχω την αίσθηση οτι όλη η δισκογραφία τους είναι αξιόλογη - ακόμη και το "Stand By", που το βρίσκω κι αυτό πολύ καλό. (Ok, κάποια LP τους ξεχωρίζουν, αλλά κανένα δεν είναι αδιάφορο). Φυσικά και υπάρχουν επιρροές από τον Fripp (και από τον Eno) - δεν το κρύβει ούτε ο Pinhas αυτό, αφού το λέει σε συνεντεύξεις του. Όπως και η συμβολή των μουσικών που αναφέρεις δεν είναι μικρή - ιδίως του Patrick Gauthier.

    Όντως τό'κλεισε το μαγαζί, ο τύπος. Τι να την κάνεις την... παρακμή τους; Επτά δίσκοι και καλοί!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Δε νομιζω οτι το κλεισε το μαγαζι! Και το metatron του 2006 και το keio line με τον merzbow ειναι πολυ αξιολογα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Το μαγαζί με την ονομασία Heldon εννοώ.Το παράδοξο είναι πως το λουκέτο μπήκε ύστερα απο την κυκλοφορία της καλύτερης δουλείας της "μπάντας"...Πάντως βοήθαει και η παρακμή στο να αξιολογείς καλύτερα την διαδρομή κάποιου, πόσω μάλλον ενός μουσικού.

    Ν.Μ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Τους Heldon εννοούσα, ότι έκλεισαν το μαγαζί. Έχουν βγάλει τίποτα μετά το "Stand By";
    Το "Metatron" το έχω, όπως και ένα με τον Pascal Comelade από τα "Oblique Sessions" - ωραία άλμπουμ αμφότερα.
    Καλά, έβγαλε άλμπουμ με τον Merzbow; θα μου πεις... why not?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Κάτι live έχουν βγεί αλλά ανάξια λόγου.Γενικώς όσον αφορά "μεταθανάτιες" κυκλοφορίες δεν τα πάω καλά.Ούτε λόγο βρίσκω, ούτε προσθέτει τίποτα.Ίσα ίσα που αφαιρεί...

    Ν.Μ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. keio line ειναι η συνεργασια με τον merzbow.Διπλο cd και τριπλο βινυλιο με εξτρα κομματια.Θελει λιγο υπομονη αλλα αξιζει!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Αυτό με το Merzbow (τον πιο υπερεκτιμημένο ηχητικό εργολάβο), όπως και η συνεργασία με τον Frohmader (στα τέλη του 90), είναι ίσως οι πιο αποτυχημένες δουλειές του Pinhas.

    ΑπάντησηΔιαγραφή