δύο εξτρεμισμοί της Leo

Ο Γερμανός Gebhard Ullmann είναι ένας από τους πιο προχωρημένους κλαρινίστες της improv και avant σκηνής. Πριν λίγο καιρό, όντας μέλος του γκρουπ BassX3 –πρόκειται για ένα… μπάσο σχήμα όπως μαρτυρά και ο τίτλος του, αποτελούμενο εκ των Chris Dahlgren κοντραμπάσο, αντικείμενα, Clayton Thomas κοντραμπάσο, αντικείμενα και Gebhard Ullmann μπάσο κλαρίνο, μπάσο φλάουτο– κυκλοφόρησε το άλμπουμ “Transatlantic” [Leo, 2012], το οποίο είναι ζωντανά ηχογραφημένο, όπως συμβαίνει συνήθως σ’ αυτές τις περιπτώσεις, σε στούντιο στο Βερολίνο την 14/8/2009. Improv σχήματα αυτού του τύπου, των παράξενων settings δηλαδή, έχουν ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά. Βασικά την καθολική επικοινωνία των συμμετεχόντων, η οποία έχει σφυρηλατηθεί μέσα από την παρουσία τους σε ποικίλους σχηματισμούς, την παραγωγή καινών ή καινοφανών ήχων που προέρχονται από το ακραίο, ενίοτε, παίξιμο των οργάνων (απροσδιόριστα ηχοχρώματα – αν δεν είσαι επιτόπου δύσκολα αντιλαμβάνεσαι την προέλευση εκείνων που ακούς).

Στο εναρκτήριο “Transatlantic (Part one)” το ηχητικό αποτέλεσμα σου δίνει την αίσθηση μιας ηλεκτρακουστικής κατασκευής, βασικό συστατικό της οποίας είναι οι βόμβοι και οι αναδράσεις. Στην πραγματικότητα δεν συμβαίνει τίποτα απ’ αυτά. Ο κάπως (χαμηλών τόνων) εργοταξιακός ήχος προέρχεται απλώς από μία τιθάσευση, μία φραγή του παικτικού δυναμικού. Στο “The thing” η κατάσταση τείνει προς τον ελεύθερο αυτοσχεδιασμό, με τον Ullmann να μελωδεί, πάνω σε αρκομπάσα υποστρώματα. Στο “The no piece” το μπάσο φλάουτο, που θα μπορούσε να μοιάζει με μπανσούρι, κρατά ανοικτό το αρχικό μελωδικό πλαίσιο, πριν αρχίσει να κλείνει αυτό (το πλαίσιο), σταδιακώς, μέσα σ’ έναν κυκεώνα από (δήθεν) κρουστά εφφέ πάνω από ένα μπάσο κοντίνουο. Το 12λεπτο “The epic” ξεκινά με παράξενους ήχους (κάτι σαν glockenspiel) πριν αρχίσει να γεμίζει από το κλαρίνο και τα δύο κοντραμπάσα. Το “Transatlantic (Part two)” συνεχίζει από ’κει όπου σταμάτησε το πρώτο μέρος – μία συνεχής, σαν βόμβος, γραμμή, που σπάει από τα χτυπήματα στις τάπες του μπάσο κλαρίνου, την ώρα κατά την οποίαν τα δύο “Berlin is full of lonely people”, με τον κάπως ελεγειακό τους χαρακτήρα, προβάλλουν μίαν άλλη διάσταση του τρίο. Το έσχατο γιγαντιαίο (σχεδόν 20λεπτο) “Transatlantic (Part three)” είναι μία προβολή στο άπειρο των δύο προηγούμενων… υπερ-ατλαντικών. Το συνεχές και ακαταπόνητο υπόστρωμα που υφαίνουν τα δύο κοντραμπάσα (και ό,τι άλλο) είναι η προσφερόμενη βάση επί της οποίας θα κτίσει ο Ullmann (βασικά με φυσήματα, που παράγουν τον ήχο της ανάδρασης).

Ως Voices & Tides αναγνωρίζονται η Franziska Baumann φωνή, ηλεκτρονικά και ο Matthias Ziegler φλάουτο, μπάσο και κοντραμπάσο φλάουτο, λούπες. Έως ώρας το ελβετικό ντούο έχει κυκλοφορήσει δύο CD, το πρώτο που είχε ως τίτλο το όνομά τους [Leo, 2007] και το “Tidal Affairs” [Leo, 2010], αμφότερα ενταγμένα εντός των πλαισίων της improv music· εκείνης, τέλος πάντων, που μπορεί να οριοθετηθεί ψυχο-αισθητικώς από το φλάουτο, τη φωνή και τα ηλεκτρονικά.

Ζωντανά ηχογραφημένοι σε στούντιο και σε πραγματικό χρόνο (εννοώ δίχως εκ των υστέρων επεξεργασίες, overdubs και τα τοιαύτα), οι Voices & Tides παράγουν ένα απολύτως περιπετειώδες άκουσμα, στηριγμένο φυσικά στον αυθορμητισμό και τη δημιουργική τους φαντασία. Παράξενοι ήχοι, ανέλπιστα τίμπρε, απροσάρμοστοι βοκαλισμοί, απουσία οιουδήποτε αρμονικού σχεδιασμού, ψήγματα μελωδισμού που ανατρέπονται πάνω στην ολοκλήρωσή τους, γενικώς (γενικώς λέω) μία εικονοκλαστική διάθεση που κονιορτοποιεί τα πάντα (σχεδόν) στην εμφάνισή της. Στο διάρκειας 11:25 “Plasma chat”, πάντως, αλλά και στα δύο επόμενα (και έσχατα) κομμάτια του CD, το αποτέλεσμα είναι περισσότερο συμβατικό, αποπνέοντας έναν κάπως kraut ταξιδευτισμό, ανακατωμένον άλλοτε με οπερατικά φωνητικά και άλλοτε με «υπό» λαρυγγισμούς, ψιθύρους και κατακερματισμένους φθόγγους, παρέχοντας, κατά τόπους, μιαν αλλόκοτη αίσθηση «σόλο πολυφωνίας».

Επαφή: www.leorecords.com