ΘΡΑΚΙΩΤΙΚΑ παραμυθένια και προχωρημένα

Τα παραμύθια για παιδιά  (καθότι υπάρχουν και παραμύθια για ενήλικες – με ή χωρίς τρεις τελείες) αποτελούν σημαντικό στοιχείο του λαϊκού πολιτισμού, που εξακολουθεί να συναρπάζει, αλλά και να διαμορφώνει την παιδική ψυχή. Μπορεί η λειτουργικότητά τους να έχει αμβλυνθεί στο πέρασμα των χρόνων, όμως πάντα θα υπάρχει χώρος για ένα καλό παραμύθι, για μια προσεγμένη (στην εποχή μας πια)… παραμυθένια έκδοση. Επειδή τα παραμύθια τα διαβάζουν συνήθως οι… μεγάλοι στα παιδιά, δεν θα ήταν άστοχο αν έλεγα πως το παραμύθι (όταν είναι καλογραμμένο και καλοδιατυπωμένο – καθότι, από τότε που… πέθαναν οι γιαγιάδες, τα παραμύθια απλώς διαβάζονται, ή ακούγονται μέσω CD) μπορεί να αποτελέσει καταφύγιο κάθε ανθρώπινης ψυχής. Έχει τη δύναμη να παρασύρει (μεγάλο) αναγνώστη και (μικρό) ακροατή στη δική του πλευρά της ζωής· μια πλευρά όπου τα φανταστικά και τα ρεαλιστικά στοιχεία (αν και για τον παραμυθόκοσμο τα πάντα είναι ρεαλιστικά) συμπλέκονται υπηρετώντας τον ίδιο στόχο. Έτσι, και ο μικρός μπορεί να καλλιεργήσει σκέψη και φαντασία, να μάθει και να διδαχθεί, αλλά και ο μεγάλος να ανατρέξει σ’ έναν εντελώς διαφορετικό κόσμο από εκείνον στον οποίον καλείται, καθημερινώς, να επιβιώσει. Η πρόσφατη έκδοση Το Δαφνοκούκουτσο & άλλα Θρακιώτικα Παραμύθια [ΠΑΚΕΘΡΑ, Ξάνθη 2013], που περιλαμβάνει καλοτυπωμένο 60σέλιδο βιβλίο, αλλά και 43λεπτο CD (στο οποίο ακούγονται, και με συνοδεία μουσικής, τα παραμύθια του βιβλίου), έρχεται να προστεθεί σε άλλες ανάλογες, διατηρώντας όμως τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

Το Πολιτιστικό Αναπτυξιακό Κέντρο Θράκης (Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ), όπως πληροφορούμαστε από το σχετικό site, είναι… «μία πολιτιστική μη κερδοσκοπική αστική εταιρία, που ιδρύθηκε το 1992 και εδρεύει στην Ξάνθη.(…) Κύρια πεδία έρευνας, παραγωγής και δράσης του ΠΑΚΕΘΡΑ είναι ο ευρύτερος χώρος της ιστορικής Θράκης αλλά και η διαχρονική ελληνική παρουσία, με έμφαση στον Ανατολικό Ελληνισμό. Επί πλέον, επιδιώκει να έχει παρουσία στα κοινωνικά προβλήματα και ενεργό ρόλο στην ανάδειξη και προστασία του φυσικού περιβάλλοντος της Θράκης». Το ΠΑΚΕΘΡΑ τυπώνει βιβλία και CD, προβαίνει σε επιστημονικές εκδόσεις, διοργανώνει μαθήματα Οικολογίας κ.λπ. Στην συγκεκριμένη έκδοση η Ανθή Θάνου και ο Παναγιώτης Κούλελης επιμελούνται μία σειρά θρακιώτικων λαϊκών παραμυθιών. «Η επιλογή και η αφήγηση», όπως διαβάζω στον πρόλογο, «είναι της Ανθής Θάνου και η μουσική τους ένδυση του Παναγιώτη Κούλελη». Το αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό, τόσο από αισθητικής απόψεως, βλέποντας και ξεφυλλίζοντας το βιβλίο, όσο και επί του περιεχομένου διαβάζοντας και ακούγοντας τα παραμύθια. Μάλιστα, το CD, με την άψογη αφήγηση και την απλή κιθαριστική συνοδεία, η οποία υποκαθιστά τρόπον τινά την έκφραση, τις χειρονομίες ή τους μορφασμούς ενός ζωντανού αφηγητή (στοιχεία απαραίτητα για την… συνειδητοποίηση του παραμυθιού) βοηθά ακόμη περισσότερο στην απόλαυση του Δαφνοκούκουτσου… καθότι, όσο και καλή διάθεση να έχουμε πολλοί από εμάς στο να διαβάζουμε παραμύθια, απέχουμε από το να χαρακτηρισθούμε «σωστοί» παραμυθάδες.

Επαφή: www.pakethra.gr, τηλέφωνο: 25410 73808

Στον πειραματιστή Μαρίνο Κουτσομιχάλη έχω αναφερθεί και στο παρελθόν (12/3/2011). Τώρα, έχω μπροστά μου και ακούω ένα νέο, ημίωρο, θρακιώτικο CD (CD-R για την ακρίβεια), που έχει τίτλο «Ηχοπερίπατος στη Λίμνη Βιστωνίδα» [chryssalida, 2013], τυπωμένο σε 50 μόλις αριθμημένα αντίτυπα. Το οικολογικό να το πω art cover (εξωτερική λινάτσα, διανθισμένη με αποξηραμένα λουλούδια, ένα μικρό κοχύλι κι ένα κλαράκι – όλα παρμένα από την περιοχή) δεν είναι άσχετο του ηχογραφημένου υλικού. Όπως διαβάζω και στο ένθετο: «Στις 2 Φεβρουαρίου 2013, και με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων, πραγματοποίησα (σ.σ. γράφει ο Κουτσομιχάλης) εκτενείς ηχογραφήσεις και υδρο-ηχογραφήσεις στην ευρύτερη περιοχή πλησίον της λίμνης Βιστωνίδας, στο Πόρτο Λάγος, τόσο στα πλαίσια σχετικού εργαστηρίου με συμμετέχοντες μαθητές και καθηγητές από το 3ο Γενικό Λύκειο Ξάνθης, όσο και ανεξάρτητα. Αποσκοπώντας σε μια μετα-ρεαλιστική παρουσίαση του ηχητικού κόσμου της Λίμνης, τόσο πάνω όσο και κάτω από το νερό, συνέθεσα στην Αθήνα, μερικές μέρες αργότερα, ένα ημίωρο έργο χρησιμοποιώντας αποκλειστικά τις εν λόγω ηχογραφήσεις». Field recordings, επιτόπιες εγγραφές δηλαδή από έναν γνωστόν τοις πάσι υγροβιότοπο, οι οποίες παρέχουν «εικόνα» της καθηλωτικής ηχητικής ποικιλίας της περιοχής· αμφίβια, πουλιά, έντομα και βεβαίως το πανταχού παρόν υγρό στοιχείο σε… ασυμφωνία φάσης, ανεξαρτήτως της επίδρασης που μπορεί να έχει επ’ αυτών ο ανθρώπινος παράγων. Ακούγεται με το volume στο maximum.

Επαφή: www.chrysallida.gr