THE ESCAPE KEY λιώνοντας βινύλιο

Δεν είμαι fan της hip-hop κουλτούρας. Δεν λέω ότι την απορρίπτω, λέω ότι δεν είμαι fan. Μου αρέσει το rapping όταν είναι επιτυχημένο (κατά τα δικά μου… φιλοσοφικά, συνεπώς και αισθητικά πρότυπα), αλλά θιασώτης δεν είμαι· έτσι, τα κείμενα που έχω γράψει, μέσα σ’ όλα αυτά τα χρόνια, για το hip-hop είναι ελάχιστα. Προσπαθώντας να εντοπίσω τι είναι εκείνο που μ’ «ενοχλεί», γενικώς, στο ενοργανωμένο rapping καταλήγω πως είναι η επιθετικότητα του λόγου του γκέτο (προφανώς αιτιολογημένη), σε συνδυασμό με την απουσία μελωδίας. Ακόμη κι αν συμφωνώ με όσα λέγονται, δυσανασχετώ στην ιδέα πως, ερμηνευμένα τοιουτοτρόπως, μοιάζουν αυταπόδεικτα. Σαν να είναι έτσι όπως τ’ ακούς. Δεν υπάρχει περιθώριο να σκεφτείς, να επεξεργαστείς, να κοντρολάρεις το μήνυμα. Είσαι «ένα» μ’ εκείνο. Έχω την αίσθηση δηλαδή (δεν λέω τη βεβαιότητα) πως η συγκεκριμένη μουσική, με τα απολύτως βιωματικά-σκληρά στοιχεία, έχει πολύ συγκεκριμένο βεληνεκές, το οποίον εξαντλείται εντός των ορίων του γκέτο. Δεν γίνεται να υποκριθείς ότι αντιλαμβάνεσαι, όντας έξω από ’κει.

Έχω ακούσει τα βασικά γκρουπ και καλλιτέχνες της σκηνής από το εξωτερικό (κυρίως από τα 80s και τα early 90s – θυμάμαι φίλους να με πρήζουν με τους Public Enemy εκεί στα τέλη του ’80), αλλά και από την εγχώρια σκηνή τα επίσης βασικά (Active Member, Terror X Crew, Ζωντανοί Νεκροί…) και βεβαίως τα πιο εμπορικά ονόματα, τους Goin’ Through ή τα Ημισκούμπρια, όπως όλοι μας· όχι, τον Παύλο Φύσσα δεν τον ήξερα (τον έμαθα μετά τα γεγονότα). Όταν λέω πως δεν είμαι fan εννοώ, επίσης, πως ακούω χωρίς προκαταλήψεις. Αν μου αρέσει κάτι θα το πω, αν δεν μου αρέσει επίσης θα το πω. Κάπως έτσι έβαλα το LP των Escape Key στο πλατώ πριν από λίγες μέρες, και κάπως έτσι έχω εμπρός μου το ωραιότερο, καλύτερο, αμεσότερο και… μουσικότερο ελληνικό hip-hop άλμπουμ που έφθασε ποτέ στ’ αυτιά μου. Πιθανώς να υπάρχουν κι άλλα – δε λέω. Εγώ, όμως, άκουσα το “The Escape Key” και γι’ αυτό θέλω να γράψω.

Το άλμπουμ κυκλοφόρησε σε CD το 2011 και σε βινύλιο πέρυσι. Επειδή όμως η διανομή υπήρξε μάλλον προβληματική ξαναβγήκαν οι ίδιες βινυλιακές κόπιες στην αγορά πριν από λίγο καιρό. Το LP το αναλαμβάνουν 4 ετικέτες. Η X-Records, που είναι παράρτημα της 33 1/3 Entertainment, το στούντιο 396-Rainlab και η (σε αναβίωση) Ηχοκρατορία, που μας γυρίζει πίσω στα χρόνια των Terror X Crew (TXC). Έχουν κάποια σχέση οι Escape Key με τους TXC; Οπωσδήποτε. Βασικό μέλος τους είναι ο DJ ALX, το ένα τρίτο των TXC, που έχει αναλάβει τη μουσική παραγωγή, τη σύνθεση και τον προγραμματισμό και ακόμη οι Lexx και Rainman, που συμμετέχουν στους στίχους και την ερμηνεία. Στους guests, και στα credits των κομματιών, συναντάμε ακόμη τους Τάκι Τσαν, Νικήτα Κλιντ και Φανταστικοί Ήχοι, μερικούς «κανονικούς» οργανοπαίκτες (Μάριος Χασαλεύρης κιθάρα, μπάσο, Σπύρος Ζούγρης yaylı tanbur, κρουστά, Θανάσης Κουζαμπάσης σαξόφωνα) και την φωνητική ομάδα με την Εστερίνα Κανέλλου και όλους τους υπολοίπους.

Το project κυλάει με φόρα από την αρχή, κάτι που οφείλεται στην γεμάτη, εμπνευσμένη, «ζεστή» και ανθρώπινη παραγωγή του DJ ALX. Δεν είναι μόνο τα samples, που προσφέρουν στην ηχογράφηση άλλον αέρα, δεν είναι τα διάφορα «κόλπα» και οι «εκπλήξεις» που καραδοκούν σε κάθε δευτερόλεπτο της εγγραφής, είναι το μοντάζ, η μίξη και η ηχογράφηση του υλικού (επίσης ο DJ ALX), που εξακοντίζει το “The Escape Key” στα όρια του απολαυστικού. Υπάρχουν εμπνευσμένα κομμάτια που επιβάλλονται μέσα από τα up-tempi και τους συνδυασμένους ρυθμούς («Αναμορφωτήριο»), άλλα που σε ταξιδεύουν με τα χαλαρά breakbeats και τα downbeats («Βροχοποιός») και άλλα που σε μεταφέρουν μέσα από τις psych, raga ή jazzy πινελιές σε περισσότερo οικεία περιβάλλοντα («Σε έναν κόσμο»). Και όσον αφορά το rapping, το στιχουργικό κομμάτι, κι εδώ οι Escape Key τα καταφέρνουν όχι απλώς «καλά», αλλά κάτι (πολύ) παραπάνω. Κανένα τράβηγμα. Ουδεμία προσπάθεια να κολλήσουν τα μια-χαρά-ελληνικά τους στo διαλεχτό DJing. Στίχοι με σοβαρό κοινωνικό περιεχόμενο, δίχως ανέξοδες λεκτικές ακρότητες, με χιούμορ όπου χρειάζεται και κυρίως με την επικοινωνιακή άνεση εκείνου που ενώ τα έχει πει πολλές φορές, δεν «κολλάει» να τα ξαναπεί περισσότερες ακόμη. Τι κομματάρα οι «Πληγές Ι» («ήταν ο φόβος, η παράνοια, αγάπη σπάνια-αγάπη σπάνια/ ήταν εκείνη ο κόσμος όλος, κρύος και μόνος-κρύος και μόνος») με τα διπλά (ανδρικά-γυναικεία) φωνητικά και το easy background και τι παλίμψηστο αναφορών το έσχατο “Press enter to escape”!
Ούτε που ξέρω πόσες φορές άκουσα μέσα σ’ ένα απόγευμα-βράδυ αυτό το άλμπουμ. Αληθινή απόλαυση! Σπουδαίος δίσκος!!

Επαφή: www.esc2enter.com