Δευτέρα 14 Οκτωβρίου 2013

EPAVLIS PAVLAKIS – ΧΡΙΣΤΟΣ ΛΑΣΚΑΡΗΣ

Δεν πάει πολύς καιρός (ήταν 2009) από την κυκλοφορία του άλμπουμ «Το Ποτάμι» [Low Impedance] με τους ήχους και τις μουσικές του Γιάννη Μουρτζόπουλου πάνω στα ποιήματα του πατρινού (εγώ θα πω) ποιητή Χρίστου Λάσκαρη (1931-2008)· αν έχεις χρόνο κοιτάς εδώ… http://diskoryxeion.blogspot.gr/2010/01/blog-post_13.html. Τώρα, μία νέα μουσική-ηχητική προσέγγιση στο έργο του Λάσκαρη έρχεται να προστεθεί στη δισκογραφία [Granny Records, 2013] από τον εκ Θεσσαλονίκης ορμώμενον Παύλο Βάκαλο, άλλως Epavlis Pavlakis (πρόκειται για ένα 12ιντσο long play, που γυρίζει στις 45 στροφές). Είναι «μία ακόμη» (μουσική-ηχητική προσέγγιση στο έργο του Λάσκαρη), είναι «μία άλλη», ή μήπως είναι «κάτι άλλο» εκείνο που καταγράφει ο βορειοελλαδίτης(;) μουσικός (με σπουδές Μουσικολογίας και κλασικού φλάουτου να προσθέσω); Εγώ θα πω πως είναι «κάτι άλλο», κάτι μοναδικό, κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί εν σχέσει με τον τρόπο επένδυσης ενός ποιητικού λόγου (όταν μάλιστα αυτός ακριβώς ο λόγος απαγγέλλεται από τον ίδιον τον ποιητή). Ο Epavlis Pavlakis επενδύει τα ποιήματα του Λάσκαρη δίνοντας απόλυτη προτεραιότητα στο έργο που έχει εμπρός του και όχι στην ηχητική του κάλυψη· κάτι που, εν πάση περιπτώσει, δεν συμβαίνει συχνά, αφού οι περισσότεροι συνθέτες, που βασίζονται σε ποιήματα προκειμένου ν’ αρθρώσουν έναν μουσικό λόγο, μάλλον κρατούν για τον εαυτό τους το μεγαλύτερο κομμάτι της δόξας…
Ας πω από την αρχή, προκειμένου να γίνουν πιο κατανοητά τα πράγματα, πως η ποίηση του Λάσκαρη είναι λιτή. Λίγες λέξεις, λίγοι στίχοι χωρίς περιττά «στολίδια»· με την μόνιμη αίσθηση της θλίψης, της νοσταλγίας και του δράματος να επιτείνεται από την τρεμάμενη, «σπασμένη» προφορική αφήγηση τού ιδίου του ποιητή. Σκέψεις, αναμνήσεις, βιώματα καταγράφονται «ξερά», αλλά με τεράστια ψυχική ένταση. Λέξεις απλές, καθημερινές, που καθώς τις λέμε εμείς δεν σημαίνουν τίποτα, ή σημαίνουν «κάτι», στο στόμα (και τη γραφίδα) του Λάσκαρη αποκτούν άλλην αξία. Έτσι, το πρόβλημα του συνθέτη, που θα θελήσει να «τοποθετήσει» ήχους πάνω στους στίχους τού συγκεκριμένου ποιητή, είναι ιδιαίτερο. Γιατί, έτσι όπως είναι ολιγόλογα τα ποιήματα, η μουσική, ανά πάσα στιγμή, μπορεί να περισσεύει, να χάσκει. Πόσο μπορεί να διαρκεί ένα ποίημα καθώς τούτο απαγγέλλεται; Ελάχιστα. Τι να επενδύσεις; Θα οδηγηθείς να δημιουργήσεις 30 διαφορετικά κομμάτια φερ’ ειπείν, καθένα από τα οποία θα διαρκεί 10 δευτερόλεπτα. Τι μουσική αξία θα έχει αυτό, ως καταγραφή; Ποιαν αίσθηση ενότητας και κλίματος θα κατακρατεί ένας υποτιθέμενος δίσκος; Κανένα και τίποτα. Μάταιος κόπος. Πώς υπερπηδά αυτό το ανυπέρβλητο, εκ πρώτης, εμπόδιο, ο Epavlis Pavlakis; Με το εξής ευφυές τέχνασμα. Σπάει τους στίχους του ποιητή, απλώνοντάς τους μέσα στα μεγαλύτερης διάρκειας θέματά του. Τούτο δεν είναι προφανές. Δεν μπορείς να το εφαρμόσεις στο έργο κάθε ποιητή, γιατί η σύνδεση του λόγου χάνεται. Ένας στίχος εδώ, ένας εκεί, ένας παραπέρα… Στην περίπτωση του Λάσκαρη όμως είναι οι ίδιοι οι στίχοι που θα σε οδηγήσουν προς τα ’κει. Αργοί, πένθιμοι, με λέξεις που κουδουνίζουν στο κεφάλι σου για ώρες. Λέξη και νόημα, πρόταση και κόσμος, ποίημα και σύμπαν – και η επανάληψη, ξανά και ξανά, που σε σπρώχνει συνεχώς προς την άκρη. Και υπεράνω, ή μάλλον δίπλα, ή καλύτερα σε παράλληλη δράση, ένα ευφυές «υποτονικό» electro με εκρηκτικά (ανά περίσταση) breakbeats, να πολλαπλασιάζει τις παύσεις, τις ανάσες, τις σιωπές…
«Απλώς μια επιφάνεια», ήχο δεν έχω… 

Απλώς, μια επιφάνεια 
Ούτε ευτυχισμένος,
ούτε δυστυχισμένος.
Απλώς,
μια επιφάνεια,
που πάνω της
κάνει τσουλήθρα ο χρόνος.

Επαφή: www.grannyrecords.org

2 σχόλια:

  1. Πολύ ωραίος δίσκος, μου άρεσε όπως και της May Roosevelt, περιμένω ανάρτηση για τους Κεφάλαιο 24

    Χρήστος

    ΑπάντησηΔιαγραφή