Συνεχίζοντας το μοναχικό ταξίδι της στα άδυτα της
σενεγαλέζικης μουσικής των 60s,
των 70s και των early 80s η ελληνο-σενεγαλέζικη εταιρεία Teranga Beat έχει στην αγορά ένα
ακόμη «νούμερο», το έκτο στη σειρά, με ανέκδοτες εγγραφές του τραγουδιστή Mar Seck οι
οποίες συνέβησαν στο διάστημα 1969-1980. Πρόκειται για το περιποιημένο 2LP (και CD) “Vagabonde/ From Super Cap-Vert to Number One/ Unreleased Recordings 1969-1980”, που διαθέτει ωραίο μεταξοτυπωμένο
cover και ακόμη innersleeves
με τις σχετικές πληροφορίες και φωτογραφίες (που «απλώνονται» και στο
εσωτερικό μέρους του unipak
εξωφύλλου). Έκδοση, οπωσδήποτε, παλαιάς αισθητικής, που συνάδει (και) με το
ακουστικό περιεχόμενο.
Όποιοι ασχολούνται κάπως επισταμένως με την σενεγαλέζικη
μουσική σίγουρα θα γνωρίζουν τον τραγουδιστή Mar Seck, αφού το όνομά του εμφανίζεται σε σημαντικούς δίσκους
ιστορικών συγκροτημάτων της πατρίδας του. Ας πω λοιπόν πως τραγουδά το “Gossando”, ένα παραδοσιακό
κουβανικό κομμάτι, στο άλμπουμ των Star Band de Dakar με τα στοιχεία IK 3021 από το 1973 (ΙΚ είναι ο… Ibra Kasse, διακεκριμένος
παραγωγός της εποχής) – με τ’ όνομά του όμως να μην αναφέρεται στο οπισθόφυλλο
του LP, παρά μόνο στο label. Τραγούδησε επίσης και
στο… ΙΚ 3027 LP του 1976 (πάλι των Star Band de Dakar) μαζί με τον 17χρονο τότε Youssou N’Dour, ενώ αργότερα (1978) περνά στην Orchesta Number One de Dakar γράφοντας
σίγουρα δύο LP μαζί της, για να
ακολουθήσουν το 1980 οι Number One du Senegal
που έδωσαν ακόμη δύο(;) βινύλια (με το “Jiko ~ Nafiissatu Njaay”
να προσφέρει έξοχα παιξίματα στις κιθάρες και τα σαξόφωνα). Άρα, έχουμε να
κάνουμε με μια προσωπικότητα της μουσικής της χώρας, με έναν διακεκριμένο
καλλιτέχνη οι ανέκδοτες εγγραφές του οποίου δεν μπορεί παρά να έχουν τη δική
τους σημασία.
Το πρώτο από τα δύο LP περιέχει 7 κομμάτια, όλα ηχογραφημένα
από τους Super Cap-Vert το 1969 (στο Εθνικό
Ραδιόφωνο του Dakar). Το
συγκρότημα ήταν εξαμελές, με τον Mar Seck να κρατά τον ρόλο του κεντρικού
τραγουδιστή. Τα κομμάτια των Super Cap-Vert έχουν
πλείστες όσες latin/cuban αποχρώσεις,
αντανακλώντας τις «αναφορές» της εποχής. Όποιος έχει ακούσει παλαιές
ηχογραφήσεις των Orchestra Baobab από τα πρώτα χρόνια του ’70 θα αντιληφθεί πως τραγούδια όπως
το απίθανο “Sibouten” θα
μπορούσε να λάμπουν στο ρεπερτόριο του μεγάλου, και παγκοσμίως διασήμου,
γκρουπ. (Το εν λόγω track,
με τα φωνητικά του Seck
να είναι σκέτο βάλσαμο, είναι μία ξεχωριστή latin μπαλάντα η οποία εκπέμπει απίθανα,
νοσταλγικά, exotica vibes).
Στην πρώτη πλευρά και το “Vagabonde”,
που αποτέλεσε επιτυχία για τους Super Cap-Vert σε
τοπικό επίπεδο (βασικά στην πόλη Rufisque, που, σήμερα, είναι κάτι σαν προάστιο του Dakar και
από την οποίαν προερχόταν ο Seck).
Στη δεύτερη πλευρά το τραγούδι που ξεχωρίζει είναι το… κουβανέζικο “El dulcerito” με τις timbales να επιβάλλουν τον
ρυθμό και με τα φωνητικά τού Seck
να δίνουν από μόνα τους άλλη διάσταση στα κομμάτια των Super Cap-Vert. Από κοντά και η… latin ballad “Una vida”, που επιβάλλεται με τον
νωχελικό tempo της και βεβαίως με τα φωνητικά του Seck, που παρότι 18χρονος είναι ήδη
ένας εκφραστικότατος ερμηνευτής.
Τα τρία tracks
της τρίτης πλευράς του 2LP είναι ηχογραφημένα το 1973 και αφορούν στο ρεπερτόριο των Star Band de Dakar, μιας από τις
σημαντικότερες μπάντες που εμφανίστηκαν ποτέ στη μουσική σκηνή της Σενεγάλης
(και όχι μόνο), αφού για περισσότερο από 50 χρόνια το γκρουπ αποτελεί φυτώριο
για νέους μουσικούς και συγκροτήματα. (Ας μην ξεχνάμε πως από τις τάξεις τους
προέκυψαν κατά βάση οι Orchestra Baobab,
με τον Youssou N’Dour να
αποτελεί το πιο προβεβλημένο μέλος τους – των Star Band de Dakar εννοώ). Στην μπάντα
αυτή ο Mar Seck
μπαίνει το 1970 και αμέσως αναδεικνύεται σε βασικό τραγουδιστή της. Ηχογραφεί
επισήμως έχοντας δίπλα του διαπρεπείς οργανοπαίκτες, όπως τον κιθαρίστα Yakhia ή Yakhya Fall, τον περκασιονίστα Mamane Fall, αλλά και τον έτερο
τραγουδιστή Maguette N’Diaye. Με τους μουσικούς να
αλλάζουν σαν τα πουκάμισα στις line-up των Star Band de Dakar, που έδιναν κι έπαιρναν
στο Le
Miami Bar Dancing
του Dakar, ο Seck έχει
αποκτήσει από νωρίς ερμηνευτική περσόνα· και τούτη «βγαίνει» κάθε στιγμή, σε
κάθε εγγραφή του με το συγκρότημα, μέλος των οποίων υπήρξε και ο σαξοφωνίστας Pape Seck. Έτσι και τα τρία θέματα
των Star Band de Dakar,
που ανθολογούνται εδώ για πρώτη φορά, είναι πλήρως χαρακτηριστικά όχι μόνον της
«άνεσης» του Seck, αλλά
και του «ζωντανού» ρεπερτορίου του γκρουπ, που είναι όσο δημοφιλές πρέπει να
είναι. (Ήτοι, συνθέσεις του κουβανού φλαουτίστα και band leader Pancho el Bravo, του Κονγκολέζου Tabu Ley Rochereau, αλλά και του ιδίου
του Seck). Η τέταρτη
πλευρά περιλαμβάνει δύο tracks
(αμφότερα συνθέσεις του Mar Seck),
τα οποία προέρχονται από την εποχή των Number One de Dakar (εγγραφές του 1980). Στην μπάντα αυτή ο Seck μπαίνει το
1978 και μένει για δυο χρόνια. Όπως λέει και ο ίδιος, στις σημειώσεις του
ενθέτου, η ζήλεια που αναπτύχθηκε μεταξύ των μουσικών δεν επέτρεψε στους Number One de Dakar να πάνε μακριά στο
χρόνο (και στις ηχογραφήσεις). Παρά ταύτα ό,τι άφησαν είναι «διαμάντι». Και δεν
αναφέρομαι μόνο στις επίσημες εγγραφές τους, αλλά και σε τούτες τις δύο
ανέκδοτες συνθέσεις (“Sama dialy”,
“Li loumouye nourou”), οι οποίες ανθολογούνται
στο 2LP της Teranga Beat και
που είναι κάτι περισσότερο από must have. Εντυπωσιακά κομμάτια, με προφανή χορευτική διάθεση το πρώτο και με ψυχεδελικές
εκτροπές το δεύτερο (ωραίες οι πενιές του Yakhya Fall και το break στην τρομπέτα του Aly Penda N’Doye)
αποδεικνύουν πως ο Mar Seck
ήταν/είναι ένα «κεφάλαιο» της σενεγαλέζικης μουσικής (όχι μόνο στον
ερμηνευτικό, αλλά και στον συνθετικό τομέα) και πως επιβαλλόταν να τιμηθεί μέσω
ενός προσωπικού (διπλού) long play.
Το ότι το πράττει η Teranga Beat
του Αδαμάντιου Καφετζή έχει (και αυτό) τη δική του σημασία.
Επαφή: www.terangabeat.com
Καλημέρα & καλό χειμώνα !
ΑπάντησηΔιαγραφήΔεν έτυχε να ακούσω / αποκτήσω ακόμα το άλμπουμ, αλλα είμαι σχεδόν σίγουρος (από την αποσπασματική ακρόαση του στο "Believe") ότι το τελευταίο κομμάτι (Li loumouye nourou) του δίσκου έχει κυκλοφορήσει.
Υπάρχει στο "Nafiissatu Njaay", που αναφέρεις και εσύ, με τον τίτλο "Lii Lumuy Nuru", και επίσης περιέχεται στην συλλογή τη Sterns Music "Νο.2 dε Νο.1", με τον λανθασμένο όμως τίτλο Ngomar - πράγμα που δημιούργησε και μια κάποια σύγχυση,
Υπάρχει φυσικά η περίπτωση να πρόκειται για μια άλλη εκτέλεση (αν και η εισαγωγή που άκουσα είναι η ίδια). Το κομμάτι υπάρχει στο youtube και θάθελα να μου πεις και εσύ γνώμη σου....
http://www.youtube.com/watch?v=whu40DQpwtE
Επίσης καλό χειμώνα Nicky Vour.
ΑπάντησηΔιαγραφήΆκουσα ξανά το “Li loumouye nourou” από την έκδοση της Teranga Beat και αμέσως μετά το “Ngomar” από το βινύλιο των Number One Du Senegal στην έκδοση της Eddy’son με κωδικό 1157 (ένα LP, που έχω να το ακούσω περισσότερο από μια δεκαετία – δύσκολα δηλαδή θα θυμόμουν το κομμάτι, αν και θυμόμουν τα φανταχτερά παιξίματα στις κιθάρες και τα σαξόφωνα). Τα δύο tracks είναι ίδια –έχεις δίκιο!– όσο και αν το mastering της Teranga Beat τα κάνει… διαφορετικά.
Πρόσεξε τώρα. Στο οπισθόφυλλο του LP των Number One Du Senegal, στην παρισινή Eddy’son Consortium Mondial, το “Li loumouye nourou” αναγράφεται ως “Ngomar” και αποκαλείται folk! Δεν μπορώ να ξέρω τι γίνεται, καθώς η λέξη “folk” αναγράφεται και στα δύο labels, κάτω από τους τίτλους των κομματιών! Πιθανώς να πρόκειται λοιπόν για πειρατική (γαλλική) έκδοση – και γράφτηκε το “folk” για να μην πληρωθούν δικαιώματα.
Είναι επίσης γνωστό πως διάφορα senegambian tracks είναι στηριγμένα σε παραδοσιακές μελωδίες, οι οποίες αποτελούν την «βάση» νεότερων, επώνυμων, συνθέσεων. Δύσκολο να βγάλεις άκρη. Αν και, απ’ όσο μπορώ να γνωρίζω, τα δικαιώματα πληρώνονται κανονικά στους νεότερους συνθέτες.
Λοιπόν, έτσι είναι!
ΑπάντησηΔιαγραφήΈχει γίνει ένα μπάχαλο.... ρίξε μιά ματιά εδώ ..
http://www.asahi-net.or.jp/~xx3n-di/07-disco/07053.html
Τα άλμπουμ με κωδικούς 1156 & 1157 (βλ.αριθμήσεις 6 & 7) έχουν ίδιο εξώφυλλο, πολλά κοινά κομμάτια (ίσως και όλα), και πρέπει να έχουν γίνει και κάποια λάθη σε τίτλους, όπως στην συγκεκριμένη περίπτωση.
Μάλλον η εκδοχή της "πειρατικής έκδοσης" είναι η πιό πιθανή τελικά. Αλλά δεν είναι και η πρώτη φορά ....
Κατάλαβα…
ΑπάντησηΔιαγραφήΕγώ πάντως μπορώ να βεβαιώσω μόνο για το LP [1157], το οποίον έχω. Στο οπισθόφυλλό του –το ξαναλέω– το τρίτο track της SIDE B έχει τον τίτλο “Ngomar (Folk)”, ενώ και στα δύο labels, κάτω από τους τίτλους των κομματιών, αναγράφεται η λέξη “Folklore” (και όχι “Folk”, όπως έγραψα πιο πάνω).
Πιθανώς το “Lii lumuy nuru” του LP [1156-B] να είναι το “Ngomar (Folk)” του [1157], που είναι, σίγουρα, το “Li loumouye nourou” της Teranga Beat.
Προεόρτιος μποναμάς απ' την Teranga Beat! Το "Sibouten" είναι αριστούργημα!
ΑπάντησηΔιαγραφή