DELFEAYO MARSALIS presents the UPTOWN JAZZ ORCHESTRA

Όπως έχουμε ξαναγράψει (4/12/2014) εκείνο, το «πολύ», που συμβαίνει με την οικογένεια Marsalis στην Αμερική (ο πατέρας Ellis, τα αδέλφια Delfeayo, Branford, Wynton και Jason) δεν πρέπει να μας παραξενεύει. Οι άνθρωποι αυτοί έχουν πάρει… επ’ ώμου την ιστορία της jazz στη χώρα τους και μέσα από ποικίλα και μεγαλεπήβολα πρότζεκτ επιχειρούν να διατρανώσουν (και σωστά) τη σημασία των Αφροαμερικανών στη γέννηση και την εξέλιξη τής μεγάλης μαύρης μουσικής, τα τελευταία 100 χρόνια – εστιάζοντας και στο πολιτικοκοινωνικό κομμάτι. Στη συμβολή, εννοώ, των Αφροαμερικανών στην εμπέδωση και αξιοποίηση των δημοκρατικών ελευθεριών, όπως εκείνες καταγράφονται στο αμερικανικό σύνταγμα. Και μάλιστα, συχνά-συχνότατα, μέσα σε συνθήκες ρατσισμού και βίας (κάτι που είναι πολύ σωστό, βεβαίως).

Δεν ξέρω από πού παίρνει αφορμή, αυτή τη στιγμή, ο Delfeayo Marsalis, προκειμένου να παρουσιάσει, μαζί με την εντυπωσιακή Uptown Jazz Orchestra, το “Make America Great Again!” [Troubadour Jass Records, 2016]. Πιθανώς από τους αλλεπάλληλους φόνους Αφροαμερικανών, εσχάτως, από λευκά «όργανα της τάξης», πιθανώς από μια γενικότερη κατάπτωση των αξιών στη μεγάλη χώρα (στην οποία δεν ζούμε, για να έχουμε από πρώτο χέρι μια γνώμη… ό,τι διαβάζουμε), πιθανώς από τις επικείμενες (διάβαζε σημερινές) εκλογές και απ’ ό,τι τέλος πάντων έχει επενδυθεί από τον μαύρο πληθυσμό πάνω σ’ αυτές – ποιος ξέρει… Εκείνο που ξέρουμε είναι πώς το «θέμα» το θέτει σωστά ο Marsalis, υποστηρίζοντάς το τόσο αισθητικώς (με τη θαυμάσια μουσική του και τις έξοχες versions), όσο και πολιτικοκοινωνικώς με τα στιχάκια, τις αφηγήσεις και τα τραγούδια του.

Το άλμπουμ, ούτως ειπείν, λειτουργεί κάπως σαν ένα αφροαμερικανικό μνημείο σε σχέση με την jazz και την πορεία της στη χώρα και τον κόσμο στα τελευταία 100 χρόνια χοντρικώς – αν και η ιστορία μας πάει πολύ πιο πίσω στο χρόνο, στα πρώτα χρόνια της σκλαβιάς και στις προσπάθειες διαφύλαξης της αφρικανικής κουλτούρας μέσα από τη μουσική και τα τραγούδια. Κομμάτια, εξάλλου, όπως το φοβερό “Back to Africa” υπεραμύνονται αυτής ακριβώς τής ανάγκης – να επανασυνδεθεί η μαύρη κοινότητα με το παρελθόν της, επενδύοντας στην ιδιοσυστασία και τις αξίες της. Όπως λέει και ο Marsalis:

«Οι Αφροαμερικανοί έχουν βιώσει τα αμερικανικά ιδανικά περισσότερο από κάθε άλλη εθνοτική ομάδα στη χώρα. Βοήθησαν να οικοδομηθεί η Αμερική, κι ας κακοποιούνταν κι ας ζούσαν περιθωριοποιημένοι, εξακολουθώντας να διατηρούν έναν αέρα χαράς, μια σοφιστικέ αντίληψη και μια διαχρονική πίστη στην αμερικανική δημοκρατία».

Όλες αυτές τις αντιλήψεις ο Marsalis τις ντύνει με μουσικές. Με… μαύρες τζαζ μουσικές, ξεκινώντας από τους γενεσιουργούς ήχους της Νέας Ορλεάνης (της πατρίδας του), για να καταλήξει στο rap (εννοώ πως κάποια στιγμή περνάει και από ’κει).

Έτσι, κομμάτια κλασικά της Crescent City, όπως το “Put your right foot forward” (Rebirth Brass Band) ή το “Snowball” (Dirty Dozen Brass Band), συνυπάρχουν με «ελινγκτονισμούς» (στο swing “Second line”) και με λεπτεπίλεπτες «φανκιές» (διασκευάζεται το “Java” του Allen Toussaint), μέσα από ένα πνεύμα γιορτής, γλεντιού και ακόμη απλής εθνικής (“Star Spangled Banner”) και κυρίως εθνοτικής υπερηφάνειας.

Το αποτέλεσμα, δεν χρειάζεται να το πω, τον δικαιώνει εντελώς.

Επαφή: www.dmarsalis.com