Τρίτη 8 Νοεμβρίου 2016

προεδρικές εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες

Κατά καιρούς, στην Ελλάδα, έχουν τυπωθεί διάφορα βιβλία εν σχέσει με τα πολιτικά πράγματα στις ΗΠΑ, κι ένα απ’ αυτά το είχε γράψει ο αείμνηστος Μιχάλης Γ. Παπακωνσταντίνου (ο προδικτατορικός βουλευτής της Ένωσης Κέντρου και αργότερα Υπουργός Εξωτερικών κ.λπ. επί κυβερνήσεως Μητσοτάκη). Το βιβλίο είχε τίτλο Πολιτική Συγκρότηση και Προεδρικές Εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες [Φέξης] και είχε κυκλοφορήσει τον Οκτώβριο του 1968. Πρόκειται για ένα αρκετά ενδιαφέρον βιβλίο –με ισχύ σημερινή– γύρω από τα διαχρονικά πολιτικά διακυβεύματα στις ΗΠΑ, και από ’κει επιλέγω ένα μικρό απόσπασμα παίρνοντας αφορμή από τις σημερινές αμερικανικές εκλογές.
«Δε νομίζω ότι ο Αμερικανός ψηφοφόρος ψηφίζει με κριτήριο τις ιδεολογικές διαφορές μεταξύ των κομμάτων. Υπάρχουν, αναμφίβολα, κι αυτές και σε μερικές εκλογές παίξανε σημαντικό ρόλο, αλλά δεν έχουν τη θέση που κρατούν στα κόμματα της Δυτικής Ευρώπης.
Εκδηλώνονται, συνήθως, σήμερα με τους δημοκρατικούς, ως το προοδευτικό κόμμα, το κόμμα που πιστεύει περισσότερο στις κοινωνικές εξελίξεις, το κόμμα του λογισμένου κρατικού παρεμβατισμού στην οικονομία, το κόμμα των κοινωνικών μεταρρυθμίσεων και του κράτους της πρόνοιας, το κόμμα των μεταναστών, των “μειονοτήτων”, των “καταπιεζομένων” τάξεων και, στα νεώτερα χρόνια, και των νέγρων, και με τους ρεπουμπλικάνους, ως το κόμμα των συντηρητικών, της απόλυτης σχεδόν ελευθερίας στην οικονομία, των μη εντυπωσιακών μεταβολών στην οικονομική διαδικασία, της σχεδόν απεριόριστης ατομικής πρωτοβουλίας, της διατηρήσεως ενός οικονομικού συστήματος που απέδωσε τόσα πολλά στην Αμερική. Αυτά σε γενικώτερες γραμμές, αλλά όχι και αδιαπέραστες, καθώς αν κοιτάξουμε τα κόμματά τους με ευρωπαϊκό μάτι κι αναζητήσουμε άκαμπτη ιδεολογική συνέπεια θα απογοητευτούμε.
Στην ιστορία τους πολλές φορές οι ρεπουμπλικάνοι υπήρξανε πιο προοδευτικοί απ’ τους δημοκρατικούς, κι οι δημοκρατικοί πιο συντηρητικοί απ’ τους ρεπουμπλικάνους, γινήκανε πάντοτε απίστευτοι για τους Ευρωπαίους συμβιβασμοί κι εκείνοι που ήτανε λιγώτερο προσκολλημένοι στην ιδεολογία δεν υπήρξανε οι χειρότεροι πολιτικοί.
Οι ρεπουμπλικάνοι στα παληά χρόνια ήταν το προοδευτικώτερο κόμμα, αφού εκπροσωπούσε την ανερχόμενη αστική τάξη και τη βιομηχανική ανάπτυξη του Βορρά σ’ αντίθεση προς το δημοκρατικό, που ήταν κυρίως το κόμμα των μεγάλων ιδιοκτητών γης στο Νότο – ενώ, αργότερα, όταν η βιομηχανική ανάπτυξη του Βορρά οδήγησε στη δημιουργία μεγάλης και δυσαρεστημένης εργατικής τάξεως, οι ρεπουμπλικάνοι μείνανε με τους βιομηχάνους και το δημοκρατικό κόμμα εισέπραξε την εργατική δυσαρέσκεια, την οποίαν υπέθαλπαν οι λεγόμενοι “φιλελεύθεροι”, που ποτέ δεν είχαν ίδιο κόμμα, αλλά, κατά τις περιστάσεις και τα προγράμματα των δύο κομμάτων, βοηθούσαν πότε το ένα και πότε το άλλο.
Το δημοκρατικό κόμμα είναι –και σήμερα ακόμα– μια περίεργη σύνθεση από συντηρητικούς του Νότου, πατροπαράδοτα δημοκρατικούς απ’ τον καιρό που οι ρεπουμπλικάνικες κυβερνήσεις της εποχής τού Λίνκολν και αργότερα καταπίεσαν το Νότο μέσα στην έξαψη των παθών του εμφυλίου πολέμου, κι από φιλελεύθερους του Βορρά, μόνιμα πια σ’ αυτό το κόμμα από την εποχή του Φραγκλίνου Ρούζβελτ.
Οι ρεπουμπλικάνοι είναι γενικά το κόμμα των πιο συντηρητικών τάξεων σ’ όλη τη χώρα και των παραδοσιακά αντίθετων και δυσαρεστημένων με τους δημοκρατικούς στο Νότο. Αυτή η σύνθεση οδήγησε στους συμβιβασμούς που ανέφερα(…).
Στη γενική πάντως γραμμή, οι διαφορές ανάμεσα στα κόμματα είναι περισσότερο στις λεπτομέρειες, σε βασικές έστω λεπτομέρειες, κι όχι σε θέματα ουσίας. Και τα δύο κόμματα συμφωνούν στο υπάρχον κοινωνικό και οικονομικό καθεστώς –το Νιού Ντηλ δεν ήταν ούτε κατά διάνοια σοσιαλιστική πολιτική– και ασφαλώς συμφωνούν στην εξωτερική πολιτική και στην πολιτική εθνικής αμύνης, τουλάχιστο στη στρατηγική, στον επιδιωκόμενο σκοπό, αν όχι και στην τακτική, στον τρόπο που θα μπορούσε ο σκοπός αυτός να επιτευχθεί».(…)

5 σχόλια:

  1. Πολύ καλή και ουσιώδης παρουσίαση της αμερικανικής πολιτικής νοοτροπίας.

    Μία παρατήρηση για το εξώφυλλο. Απουσιάζει ο JFK και υπάρχει ο R.Reagan ο οποίος μόλις το 67 εκλέχθηκε κυβερνήτης της Καλιφόρνια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. >>Απουσιάζει ο JFK<<
      Υπάρχει όμως o Robert Kennedy, που είχε δολοφονηθεί λίγους μήνες νωρίτερα (από την έκδοση του βιβλίου).

      Επίσης εικονίζεται, αριστερά του Ρήγκαν, ο Channing Phillips – ο πρώτος Αφροαμερικανός, που έθεσε υποψηφιότητα στις εσωκομματικές εκλογές του Δημοκρατικού Κόμματος, το 1968, για να λάβει το χρίσμα τού υποψηφίου προέδρου των ΗΠΑ.

      Πρόκειται πραγματικά για ένα πολύ καλό βιβλίο για τα αμερικανικά πράγματα, με εκτεταμένη ξενόγλωσση βιβλιογραφία από την οποία δεν απουσιάζουν και δύο ελληνικά (παλαιά) βιβλία:

      1. Γ. Δ. Δασκαλάκης «Το Πνεύμα της Aμερικανικής Δημοκρατίας» [Αθήνα, 1952]
      2. Κωνσταντίνος Τσάτσος «Στις Ρίζες της Αμερικανικής Δημοκρατίας» [Αθήνα, 1955]

      Επίσης απ’ ό,τι είδα μόλις στην Wiki (στο λήμμα Μιχάλης Παπακωνσταντίνου) το βιβλίο έχει επανατυπωθεί από την Εστία το 1992.

      Διαγραφή
  2. mak58

    Καλημέρα Φώντα, λίγα σχόλια σχετικά με τις αμερικανικές εκλογές μιας και επισκέπτομαι τη χώρα τα τελευταία 15 χρόνια τακτικά. Βέβαια οι επαφές που έχω είναι κύρια με επιστήμονες του ιατρικού χώρου και οι απόψεις τους και οι συζητήσεις μου είναι "biased" (οι συζητητές είναι κυρίως λευκοί και ανώτερου μορφωτικού επιπέδου και πολυταξιδεμένοι με ευρωπαϊκές επαφές).
    Πρώτον οι δημοκρατικοί πολιτικοί έχουν το μικρόβιο της επέμβασης στα εσωτερικά των χωρών και να "επιβάλουν" την άποψη τους για το πως πρέπει αυτές να διακυβερνούνται είναι στην κουλτούρα τους (δείτε πόσες επεμβάσεις έγιναν επί Ομπάμα, αλλά και Κλίντον και Κένεντυ παλαιότερα).
    Αντίθετα οι ρεπουμπλικάνοι θέλουν την "απομόνωση" και το μάζεμα. Δεν τους πολυνοιάζει τι γίνεται στην Ουκρανία στη Συρία στο Βιετνάμ (εκτός και τα εταιρικά συμφέροντα τους αναγκάσουν). δείτε τί έγινε με τον Μπους νεότερο και παλαιότερα με τον Νίξον που θέλησε να σταματήσει τη παρουσία της Αμερικής στο Βιετνάμ. (επαναλαμβάνω αυτές είναι απόψεις Αμερικανών συνομιλητών που έτσι αντιλαμβάνονται τους πολιτικούς τους).
    Δεύτερον ο συντηρητικός λευκός νότος ήταν κατά παράδοση δημοκρατικός οι Αφροαμερικανοί υποστήριζαν ρεπουμπλικάνους (λόγω Λίνκολν) όμως μετά τον 2 ΠΠ έχουν έρθει τα πάνω κάτω.
    Τρίτον ο επιστημονικός κόσμος ενώ είδε μια προοπτική με τον Ομπάμα απογοητεύτηκε και ιδιαίτερα ο ιατρικός που περίμενε το Obamacare να περπατήσει βούλιαξε (οι τρελές αμοιβές των γιατρών κρύβουν από πίσω τρελλά ασφάλιστρα αστικής ευθύνης που δεν τα αντέχουν, γι’ αυτό περίμεναν από τον Ομπάμα ένα έστω αμερικάνικου τύπου ΕΣΥ).
    Αυτά μην σας πρήζω και με περισσότερα μιας και αυτά δεν απηχούν πλήρως το πως σκέφτεται η αμερικανική κοινωνία αλλά ένα μέρος της.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πολύ ενδιαφέρουσα περιγραφή και ακόμα πιο ενδιαφέρον το ποιοί βλέπουν έτσι την κατάσταση. Και λογικό οι αφροαμερικανοί να ψήφιζαν ρεπουμπλικανούς, ο Λίνκολν ήταν εξάλλου ρεπουμπλικανός.
      Ευχαριστώ mak58.

      Διαγραφή