Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου 2023

10 δίσκοι του ελαφρολαϊκού τραγουδιού, που κυκλοφόρησαν πριν από 50 χρόνια – μεγάλοι ερμηνευτές και ερμηνεύτριες, που άφησαν εποχή, με τα τραγούδια τους να είναι ακόμη στα στόματα πολλών

Το κλασικό ελαφρολαϊκό είναι το πιο υποτιμημένο είδος ελληνικού τραγουδιού απ’ όλα όσα εμφανίστηκαν τα τελευταία 50+ χρόνια. Αυτό είναι άδικο. Πολύ άδικο. Γιατί τα καλύτερα ελαφρολαϊκά είναι τόσο σημαντικά όσο και τα καλύτερα λαϊκά, «έντεχνα», ποπ ή και ροκ της εποχής.
Οι λόγοι για τους οποίους θάβεται, ακόμη και σήμερα, το κλασικό ελαφρολαϊκό τραγούδι είναι κυρίως πολιτικής φύσεως.
Βασικά το τραγούδι αυτό, που θεωρείται και είναι υβρίδιο, άκμασε επί δικτατορίας, η οποία δικτατορία το στήριξε και το προώθησε – ένα γεγονός, που από μόνο του συνέβαλε στη σταδιακή περιθωριοποίησή του (μετά τη φάση της ακμής του, στο πρώτο μισό των σέβεντις) και τον από ’κει και πέρα στιγματισμό του.
Η χούντα σιχαινόταν το αυθεντικό λαϊκό τραγούδι, δεν γούσταρε το «νέο κύμα», επειδή στις μπουάτ σύχναζε πολιτικοποιημένη νεολαία, ήταν ευνοϊκά διακείμενη έναντι της ελληνικής «κλασικής μουσικής», ενώ για το «έντεχνο» είτε αδιαφορούσε είτε, στο κρίσιμο διάστημα 1972-73, δυσανασχετούσε με τις δράσεις συγκεκριμένων συνθετών του.
Απεναντίας, δεν είχε κανένα πρόβλημα, εννοείται, με το ξένο τραγούδι (ποπ, ροκ κ.λπ.), ούτε βεβαίως με τις ελληνικές εκδοχές τού ξένου τραγουδιού, με την ελληνική ποπ και το ελληνικό ροκ δηλαδή, που ως «δυτικά» είδη είχαν και αυτά την αμέριστη στήριξή της (με πολλές προωθητικές εκπομπές σε ραδιόφωνο και τηλεόραση). Ο κανόνας ήταν αυτός.
Οι «συνταγματάρχες», σαν ηλικίες και σαν άτομα, γουστάρανε το ελαφρό τραγούδι (Σώτος Παναγόπουλος, Άντζελα Ζήλεια, Τζίμης Μακούλης, Κλειώ Δενάρδου, Γιάννης Βογιατζής κ.λπ.), αλλά το τραγούδι αυτό δεν έπιανε προς τα κάτω, προς το λαό, είχε ξοφλήσει στο πρώτο μισό της επταετίας, οπότε η μόνη λύση θα ήταν να προωθηθεί ένα νέο είδος τραγουδιού, που να ήταν εξευγενισμένα λαϊκό.
Αυτό το νέο τραγούδι θα είχε στοιχεία και από το λαϊκό, και από το ελαφρό, ακόμη και από την ποπ, και το οποίο θα μπορούσε να αποτελέσει το βασικότερο μενού της «αθηναϊκής νύχτας», που εξελισσόταν με ταχείς ρυθμούς και αυτή (σε παραλία το καλοκαίρι και σε κέντρο το χειμώνα), προβάλλοντας μια διασκέδαση πλήρως απενοχοποιημένη (το... πάλευαν τα μίντια να πείσουν γι’ αυτό), που συμβόλιζε, υποτίθεται, μια ζωή χωρίς προβλήματα και δίχως ανησυχίες.
Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον αναπτύσσεται το ελαφρολαϊκό τραγούδι, δίνοντας από νωρίς τους πρώτους «ήρωές» του – όπως ήταν η Μαρινέλλα και ο Τόλης Βοσκόπουλος. Οι «ήρωες» δηλαδή ήταν οι τραγουδιστές και οι τραγουδίστριες (και όχι οι συνθέτες), οι οποίοι-ες υπογράφουν και τους μεγάλους δίσκους.
Οι επιτυχίες υπήρξαν τεράστιες και συνεχείς. Οι άνθρωποι που βρίσκονταν από πίσω και που έγραφαν τα ελαφρολαϊκά, οι συνθέτες και οι στιχουργοί, ήταν τεράστια ταλέντα, με αποτέλεσμα τα καλύτερα από τα ελαφρολαϊκά να θεωρούνται σήμερα αριστουργήματα (έστω και υποτιμημένα), ενώ πάμπολλα ελαφρολαϊκά ήταν πολύ καλά τραγούδια – απ’ αυτά που λέμε πως πλέον... δεν ξαναγράφονται.
Εν τω μεταξύ μια φοβερή εικόνα τού τι ακριβώς συνέβαινε στα κέντρα του ελαφρολαϊκού τραγουδιού, «λημέρια» των καλοβαλμένων της εποχής, της μεγαλοαστικής και αστικής τάξης και βεβαίως των χουντικών, μας δίνει η Ντέλλα Ρουφογάλη-Ρούνικ (φωτομοντέλο και σύζυγος του Μιχαήλ Ρουφογάλη, αρχηγού, τότε, της ΚΥΠ) στο βιβλίο της «Να Γιατί...» [Εκδόσεις Φερενίκη 2002]:
«Στην καθημερινή μας ζωή ο Μιχάλης πηγαίνει αργά στο γραφείο, γυρίζει αργά, κοιμάται λίγο και τα βράδια βγαίνουμε με μικρές παρέες σε ταβερνάκια ή πάμε στα μπουζούκια. Εκεί, οι μαγαζάτορες, τα γκαρσόνια και οι καλλιτέχνες, τον υποδέχονται με εμφανή χαρά. Πετάει λουλούδια, ξοδεύει χρήματα και ζητά να τραγουδήσουν απαγορευμένα τραγούδια του Θεοδωράκη (σ.σ. !!) Δεν μπορώ να καταλάβω εάν θέλει να αποδείξει ότι είναι υπεράνω του νόμου ή ότι η επταετία δεν είναι τελικά και τόσο αυστηρή. Σίγουρα πάντως αυτό του δίνει δύναμη, αίγλη και τον κάνει δημοφιλή. Μαζί του, σε αυτές τις νυχτερινές εξόδους, γνώρισα τη Μαρινέλλα, τη Λίτσα Διαμάντη και στα πρώτα τους βήματα τον Γιάννη Πάριο, την Άννα Βίσση, τον Γιώργο Νταλάρα και την Χαρούλα Αλεξίου. Η καλύτερή μου ανάμνηση είναι από μια βραδιά στη “Νεράιδα”, που ο Μιχάλης ζήτησε από τον Μπιθικώτση να τραγουδήσει κομμάτια του Θεοδωράκη. Εκείνο το βράδυ ο “σερ” τραγούδησε με τρία λαρύγγια (σ.σ. γέλιο). Ξεκίνησε με τη “Φτωχολογιά” και κατέληξε να τραγουδά αντιστασιακά τραγούδια (σ.σ. !!). Ο κόσμος ζητωκραύγαζε και ο Ρουφογάλης παρακολουθούσε με ένα ελαφρύ χαμόγελο. Εγώ είχα χαθεί κάτω από ένα βουνό λουλούδια».
Oh, mon dieu! Σκέτη ρεύση!
Και μετά από αυτή την απίστευτη σκηνή... εθνικής συμφιλίωσης, από τη ζώνη του λυκόφωτος, ας περάσουμε στους δίσκους και τα τραγούδια, με τη σειρά να είναι (σχεδόν) αλφαβητική...
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/music/10-diskoi-toy-elafrolaikoy-tragoydioy-poy-kykloforisan-prin-apo-50-hronia

3 σχόλια:

  1. Από το fb...

    Thanos Laganas
    Έξοχο

    Παντελής Αμπαζής
    Εύγε! Εξαιρετικό.

    Patritsopoulos Nikos
    για τους νεοτερους κυριως που δεν γνωριζουν εκεινες τις εποχες

    Pitsoulis Achilleas
    Παίζει να έχει η μάνα μου στη δισκοθήκη της τους 8 από τους 10.
    Εύστοχη τοποθέτηση.

    Mparpa Mimis
    πολύ εμπεριστατωμένο και με πολλές πληροφορίες.μπαινει στα bookmarks για ψαξιμο καποιων απο τους δισκους και ακρόαση,..👏👏👏

    Nikos Athanassakis
    κάποια στιγμή πρέπει να γίνει αναφορά και στους ενορχηστρωτές της δεκαετίας του 70. Συγχαρητήρια για το άρθρο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Nikos Mitrogiannopoulos
    Πολύ ωραίο και ουσιαστικό, Φώντα. Όλοι οι δίσκοι που ανέβασες είναι του 1973. Πιάνεις έτσι βέβαια τα 50 χρόνια, αλλά δεν ξέρω αν θεωρείς ότι τότε πάνω κάτω άρχισε το ελαφρολαϊκό. Αν το ανοίγαμε κάπως, ένας π.χ. Καλατζής και ο επιπόλαιος δε θα ήταν μέσα.

    Φώντας Τρούσας
    Το ελαφρολαϊκό άρχισε το 1967-68 και τραγουδήσανε όλοι ελαφρολαϊκά, και ο Καλατζής, και ο Κόκοτας, και ο Πουλόπουλος, και η Μοσχολιού, και η Λίτσα Διαμάντη κ.λπ. Το κείμενο αυτό όπως λέει και ο τίτλος του αφορά σε "10 δίσκους του ελαφρολαϊκού τραγουδιού που κυκλοφόρησαν πριν από 50 χρόνια", δηλαδή το 1973. Υπήρχαν μερικά ακόμη ελαφρολαϊκά LP από εκείνη τη χρονιά, αλλά εδώ επελέγησαν τα 10 "καλύτερα".

    Νίκος Σούρσος
    Η σκηνή που διηγείται η Ντέλα Ρουφογάλη, πόσο αληθινή μπορεί να είναι; Ο Μπουνιουέλ γύριζε κάτι τέτοια περίεργα.

    Σπυρίδων Παπαδημητρίου
    Τα σαρωσε η μεταπολιτευση.

    Γιώργος Φρατζεσκάκης
    Εξαιρετικο κείμενο!Μου λείπει ένας μόνο!Μπράβο Φώντα!

    Vassilis Serafimakis
    Ντέλλα Ρουφογάλη-Ρούνικ: "Ο Μιχάλης [Ρουφογάλης]...κοιμάται λίγο και τα βράδια...πάμε στα μπουζούκια. Εκεί...ζητά να τραγουδήσουν απαγορευμένα τραγούδια του Θεοδωράκη."
    Τέτοια συμπεριφορά συναπαντάται αρκετά συχνά από υψηλά ιστάμενα στελέχη μυστικών υπηρεσιών σε αρκετές χώρες κατά τον Ψυχρό Πόλεμο. (Ο Ρουφογάλης ως γνωστόν διοικούσε την ΚΥΠ.) Ηταν ίσως ένα μίγμα αυτών που γράφει ηι τότε σύζυγός του αλλά κυρίως μία κίνηση τού ύψιγστου εκφραστή τής ιδεολογικής άμυνας "να αποδείξει ότι είναι υπεράνω του νόμου" και δεν φοβάται τον ιδεολογικό εχθρό.
    Είδαμε μία εξαιρετική αναπαράσταση τού φαινομένου πρόσφατα στην ταινία "Tinker Tailor Soldier Spy", όταν στη χριστουγεννιάτικη γιορτή τής βρετανικής αντικατασκοπίας οι παριστάμενοι τραγουδάνε με πολύ κέφι μάλιστα τον Σοβιετικό εθνικό ύμνο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Φώντα, το κείμενο είναι καταπληκτικό ! Με έβαλες στην διαδικασία να ψάξω πολύ βαθιά στην δισκοθήκη των δικών μου! Πάντα τέτοια ! (Εννοείται ότι αγαπάμε Διακορυχείο,γιατί μόνο εδώ βρίσκεις τέτοια κείμενα !)

    ΑπάντησηΔιαγραφή