Πέμπτη 27 Ιανουαρίου 2011

ΦΩΤΗΣ ΣΤΑΣΟΥΛΑΚΗΣ η φανταστική ή… what’s on a man’s mind?

Είμαι fan των 45αριών. Γουστάρω δηλαδή τη φόρμα του μικρού δίσκου. Δεν μ’ ενοχλεί το κάτσε-σήκω, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν κάθομαι ποτέ, όταν ακούω δισκάκια. Είμαι μπροστά στο πικάπ, όρθιος και… βάζω-γυρίζω-βγάζω. Αυτή τη δουλειά. Κάπως σαν να ρίχνεις μοσχαρίσιες στα κάρβουνα. Επί μια ώρα, ας πούμε, χωρίς σταματημό. Παλαιά, όσα μού άρεσαν περισσότερο, τα έγραφα σε κασέτες. Τώρα δεν έχω χρόνο για τέτοιες πολυτέλειες. Ούτε mp3, ούτε τίποτα. Το λίγο χρόνο που διαθέτω (για πάρτη μου, που λένε), τον έχω για να γράφω κάνα κείμενο. Να δω καμμιά ταινία, ξεπετάγοντας ταυτοχρόνως κάνα βιβλίο, ή ξεφυλλίζοντας κάνα περιοδικό. Η μουσική δε λείπει ποτέ, αλλά και τι να πρωτοπρολάβεις;
Πάντα γοητευόμουν από τα δισκάκια, που είχαν καλά και τα δυο τραγούδια τους… και είναι πάμπολλα. Ακόμη περισσότερο γοητευόμουν, όταν η πίσω πλευρά είχε καλύτερο τραγούδι από την πρώτη. Κάτι τύφλωνε τους παραγωγούς και δεν μπορούσαν να διαβλέψουν την πορεία ενός τραγουδιού. Άλλο πριμοδοτούσαν, άλλο τους έβγαινε.
Ένα από τα καλύτερα λαϊκά 45άρια – γιατί για λαϊκό θα γράψω – που έχω ποτέ ακούσει είναι το… «Αξιοπρέπεια/ Όλες είσαστε ίδιες» [Olympic OE 75167] του Φώτη Στασουλάκη, από το 1971. Ο τραγουδιστής δεν είναι από τους πολύ γνωστούς, αν και έκανε καλή καριέρα στα χρόνια του ’70 κυρίως, αλλά και του ’80. Παρά ταύτα είπε δύο τραγούδια (έχει πει κι άλλα), τα οποία θα τιμούν για πάντα την ιστορία του λαϊκού.
Το πρώτο, η «Αξιοπρέπεια» είναι σε μουσική του Γιώργου Μανισαλή και σε στίχους του Κώστα Ψυχογιού. Οι δυο τους έχουν φτιάξει μερικά από τα ωραιότερα λαϊκά του ’70, τραγούδια αξεπέραστα, που ακόμη και σήμερα ακούγονται με συγκίνηση (για όσους συγκινούνται, εν πάση περιπτώσει, με τέτοια πράγματα). Δικά τους είναι το «Αν κάνω άτακτη ζωή», «Ιστορία μου» και «Κάθε ηλιοβασίλεμα» με τη Ρίτα Σακελλαρίου, «Δώσε μου φωτιά» με τον Δημήτρη Μητροπάνο και άλλα διάφορα.Η «Αξιοπρέπεια» είναι ένα ωραίο τραγούδι (με ελαφρολαϊκή φινέτσα) και με τον Στασουλάκη να ερμηνεύει πειστικά τα λόγια του Ψυχογιού, «βοηθούμενος» στη δεύτερη φωνή από την Φωτούλα Χατζή. Δεύτερη πλευρά, το «Όλες είσαστε ίδιες», πάλι των ιδίων δημιουργών. Το τραγούδι αυτό το είχα πρωτακούσει πιτσιρίκος, καλοκαίρι του ’76 (δεν πρέπει να κάνω λάθος) από τον Σπύρο Ζαγοραίο· και μάλιστα το έβαζα συχνά στα τζουκ-μποξ της εποχής. Παφ και δίφραγκο... Δεν μπορώ να εντοπίσω, γιατί μου άρεσε. Νά’ταν οι στίχοι του «Όταν ήμουν παιδί/ πριν γνωρίσω το δάκρυ…»; Η μελωδία του; Ο τρόπος, που το έλεγε ο Ζαγοραίος; Δεν ξέρω. Πάντως, όποτε το άκουγα, περιστασιακώς – και αργότερα που… μεγάλωσα δηλαδή – πάντοτε μου άρεσε. Όταν, μάλιστα το βρήκα στη δεκαετία του ’90 πια, στο εν λόγω 45άρι με τον Στασουλάκη (την πρώτη εκτέλεση δηλαδή), το εξετίμησα ακόμη περισσότερο. Δεν είναι ο φροϋδισμός των στίχων που με συγκινεί, ακόμη και σ’ αυτήν την πρωτόλεια μορφή του – what’s on a man’s mind?... αδελφέ μου – δεν είναι η ερμηνεία τού Στασουλάκη, που είναι cool, χωρίς νταλκάτζες ή μάλλον με ανεπαίσθητες, δεν είναι η μελωδία, δεν είναι η απουσία του τύπου κουπλέ-ρεφρέν-κουπλέ-ρεφρέν (υπάρχουν τρεις στροφές και στο τέλος επαναλαμβάνονται οι δύο τελευταίες, αλλά δεν…), δεν είναι η ορχήστρα με το περιγραφικό μπουζούκι, το όργανο, την κιθάρα… είναι όλα αυτά μαζί και ταυτοχρόνως. Ένα απλό (και γι’ αυτό σπουδαίο) λαϊκό τραγούδι, με αισθητό βάθος.Η «Φανταστική» δεν ξεχάστηκε στο πέρασμα του χρόνου. Τραγουδήθηκε με μεγάλη επιτυχία από το Ζαγοραίο όπως προείπα, στα μέσα του ’70 – σ’ αυτόν οφείλεται η φήμη της –, ξανά από το Φώτη Στασουλάκη (σε άσπρη Olympic), από τον Πάνο Μαρίνο, από τον Αντύπα στα χρόνια του ’80, ακόμη και πιο πρόσφατα το είπε ο Τριαντάφυλλος (ένα παιδί ταλαντούχο – ασχέτως εκείνων που άφησε –, που όπως ξαφνικά εμφανίστηκε, έτσι ξαφνικά παραγκωνίστηκε). Η πρώτη εκτέλεση, ως συνήθως, είναι η αξεπέραστη. Εδώ, και τα δυο τραγούδια…

8 σχόλια:

  1. Δηλώνω οτι δεν εχω ιδέα απο λαικά κλπ αλλά αυτο το «Όλες είσαστε ίδιες» θα παιχτει το αλλο Σαββατο στο παρτυ του φιλου μου του Ξενοφώντα (χρόνια πολλά κι ολας Φώντα αν γιόρταζες προχτές,και ο κολλητός μου απο την Κέρκυρα κατάγεται)που ειναι χωρισμένος, πλούσιος,ομορφος και ακούει disco,Jazz,House & Wigwam στα 48 του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Αγαπητέ Φ.Ν., γι’ αυτό λέγονται «λαϊκά» τραγούδια. Γιατί, σε δεδομένη στιγμή, μπορεί να αφορούν στον καθένα μας. Σ’ εσένα, σ’ εμένα, στο φίλο σου τον Ξενοφώντα…
    Ναι, ήταν προχθές του Οσίου Ξενοφώντος. Γιορτάζαμε. Σ’ ευχαριστώ για τα «χρόνια πολλά». Μπορεί να μην έχουμε ιερό, αλλά έχουμε τουλάχιστον όσιο…

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Xρόνια πολλά Φώντα. Πάντα στις επάλξεις!

    Κώστας Παπ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. πως να αλλαξεις την αγαπη για τα 45αρια κι ας σηκωνεσαι καθε 2 λεπτα απ'τον καναπε για να αλλαξεις πλευρα.συμφωνω!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Γεια σου Ζώη. Η ιδανική ταχύτητα, η ιδανική χάραξη… Για τ’ αυτιά μου τίποτα δεν ακούγεται καλύτερα από ένα mint 45άρι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Στασουλακης........δεν εγινε πολυ γνωστος για δεν εδωσε η εστησε......ηταν αρσενικο! δυστηχως....αλλα οσοι τον γνωρισαν......τους εμεινε στο μυαλο !!

    ΑπάντησηΔιαγραφή