για το ΛΑΪΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ…

Το περιοδικό «Λαϊκό Τραγούδι», που έβγαζε (και βγάζει ακόμη;) o Γιώργος Κοντογιάννης και οι συνεργάτες του, το παρακολούθησα από το πρώτο τεύχος του (Οκτώβριος 2002), εκείνο με τον Καζαντζίδη στο εξώφυλλο, και έκτοτε, με κάποιες… απώλειες, μέχρι και πριν από 2-3 χρόνια. Μετά είναι αλήθεια πως το έχασα. Αραίωσε η κυκλοφορία του; Σταμάτησε; Δεν είμαι σίγουρος. Μέσω ενός παλαιότερου συνεργάτη τού «Λαϊκού Τραγουδιού», του Νίκου Μητρογιαννόπουλου (θα σας πω στη συνέχεια με ποια αφορμή γνωριστήκαμε), έπιασα πάλι επαφή με το περιοδικό – εννοώ πως ξέθαψα καμμιά 15αριά τεύχη, που βρήκα στη βιβλιοθήκη μου, ακόμη κι εκείνο με τον Τσιτσάνη στο εξώφυλλο, το υπ’ αριθμόν 6, το οποίον, είναι μάλλον δυσεύρετο – αρχίζοντας και πάλι να το ξεφυλλίζω. Στο νούμερο 10 (Δεκέμβριος 2004), εκείνο με την Πόλυ Πάνου στο cover – ένα τεύχος που το είχα, αλλά μου το έδωσε και ο Νίκος – έμεινα για λίγο στο κείμενο που αφορούσε σ’ έναν άγνωστο τραγουδιστή του λαϊκού, τον Παναγιώτη Μπεμπέλη. Ο Μπεμπέλης περιγράφει τη διαδρομή του στον συντάκτη του περιοδικού Λεωνίδα Στούμπο και κάπου λέει πως, το 1967, τραγουδούσε στο Ντόλτσε Βίτα στην Πλάκα μαζί με τα «παιδιά της Αφροδίτης», τον Βαγγέλη Παπαθανασίου και τον Ντέμη Ρούσσο. Ο Μπεμπέλης φαίνεται πως θυμάται καλά, λέγοντας χρονιές και ονόματα· έτσι, πιθανώς, δεν κάνει σοβαρό λάθος, όταν λέει πως το 1968 δούλευε στα Ξημερώματα (τέρμα Πατησίων) με τον Δημήτρη Μητροπάνο και τη Ρίτα Σακελλαρίου. Στη σελ.63 του περιοδικού υπάρχει μάλιστα μια διαφήμιση που αφορούσε στο εν λόγω κέντρο. Κοιτώντας την προσεκτικά διαβάζουμε πως στο μαγαζί μαέστρος της ορχήστρας ήταν ο Γεράσιμος Λαβράνος (στο, ας το πούμε, ελαφρό κομμάτι του προγράμματος θα κατέτασσα επίσης τον Τώνη Στρατή και τη Λίτσα Σακελλαρίου – εκείνη τραγουδούσε και όχι η Ρίτα Σακελλαρίου, τουλάχιστον στην περίοδο που αναφερόταν η συγκεκριμένη ρεκλάμα), ενώ με το λαϊκό κομμάτι είχε να κάνει ο περίφημος σολίστας του μπουζουκιού Χάρης Λεμονόπουλος και φυσικά οι τραγουδιστές Δημήτρης Μητροπάνος, Παναγιώτης Μπεμπέλης, Καίτη Ντάλη κ.ά. Υπάρχει, όμως, κάτι που με μπερδεύει στην όλη φάση. Τα Ξημερώματα έχουν δύο τηλέφωνα, εκ των οποίων το ένα είναι επταψήφιο (επταψήφιο τηλέφωνο το 1968; – δεν ξέρω…). Να μην είναι η ρεκλάμα από το ’68 (όπως αναγράφεται στο Λαϊκό Τραγούδι), αλλά να είναι μεταγενέστερη; Δυσκολεύομαι να πάρω όρκο.
Ο Μητροπάνος έχει μιλήσει πολλές φορές για τα Ξημερώματα, ως ένα κέντρο που έπαιξε μεγάλο ρόλο στη διαδρομή του στο δεύτερο μισό του ’60. Το ίδιο και η Καίτη Ντάλη, το πρώτο LP της οποίας είχε ακριβώς τον ίδιο τίτλο! Λεγόταν Ξημερώματα.. δηλαδή και είχε βγει στην Olympic [SBL 1073], συμφερόντων Ελλαδίσκ, το 1971 (στο εξώφυλλο, δε, αναφερόταν ως Καίτη Ντάλι, με «ι»). Μάλιστα η ανάρτηση για την κυρία Ντάλη πριν από λίγο καιρό (http://is.gd/S0kyTs) ήταν και η αφορμή ώστε να γνωριστούμε με τον Μητρογιαννόπουλο, ο οποίος, αφού διάβασε το κείμενο στο blog, προθυμοποιήθηκε, ως θιασώτης της τραγουδίστριας, να μου αντιγράψει τους τρεις δίσκους της που μου έλειπαν (αλλά και το «Αναζητώ…», που το είχα σε βινύλιο), και τους οποίους δίσκους πάντα μ’ ενδιέφερε να τους μελετήσω. Τον ευχαριστώ πολύ και από ’δω. Ήδη έχω ακούσει 3-4 φορές τα «Ξημερώματα..». Θ’ ακολουθήσουν και οι υπόλοιποι.Τα «Ξημερώματα..» είναι ένα κλασικό λαϊκό άλμπουμ (τη διεύθυνση της ορχήστρας είχε ο κιθαρίστας Πάνος Πετσάς), το οποίον όμως δεν έχει ένα το ίδιο κλασικό εξώφυλλο (τη φωτογραφία της τραγουδίστριας μπροστά), αλλά έναν... κόκκορα, ζωγραφισμένον από τους Μαριδάκι/Λουκέρη. (Για όλα μπορεί να υπάρχει εξήγηση...). Ο δίσκος θα μπορούσε με άνεση να πάει παράλληλα με τους «αναλόγους» της Ρίτας Σακελλαρίου φερ’ ειπείν (ηχογραφούσε κι αυτή για την Ελλαδίσκ/ Polydor) και βεβαίως της Μαίρης Μαράντη (που έγραφε για την HMV), αν και το track list το αποτελούσαν, στη συγκεκριμένη περίπτωση, κλασικά τραγούδια του Τζουανάκου, του Τσιτσάνη, του Καπλάνη, του Καλδάρα, του Μπαγιαντέρα… Η Καίτη Ντάλη, νεαρή τραγουδίστρια ακόμη, είναι άψογη στα ζεϊμπέκικα (όχι πως υπολείπεται στα χασάπικα), όπως ας πούμε στο «Στάσου στο δεκατέσσερα» των Καλδάρα-Βίρβου, ή στο άλλο καταπληκτικό «Τι έχεις άνθρωπέ μου», που εδώ καταχωρίζεται στον Χιώτη, αλλά ανήκει μάλλον στον Καλδάρα (η μουσική), ενώ οι στίχοι στο Γιάννη Κυριαζή. (σ.σ. Αυτά τα λέω με επιφύλαξη, γιατί δεν προέρχονται από δική μου έρευνα. Απλώς, ύστερα από ένα ψάξιμο στο δίκτυο τα προκρίνω). Μάλιστα, το κομμάτι, ως ανάμνηση, υπάρχει και στο άλμπουμ της Ντάλη με τον Σταύρο Ξαρχάκο «Η Κυρία Καίτη κι Εγώ», που βγήκε στην Legend πριν από έξι χρόνια. «Πάλι σε βλέπω σκεφτικό/ τι έχεις άνθρωπέ μου/ ποιο βάσανο σε τυραννά/ και δε μιλάς καλέ μου…».
1971 ήταν… αλλά μπορεί και πάντα...

Μίλησα με τον Νίκο Μητρογιαννόπουλο, πριν από λίγο, ούτως ώστε να διευκρινιστούν ορισμένα σημεία σε σχέση με το παραπάνω κείμενο.
Κατ’ αρχάς η ρεκλάμα από τα Ξημερώματα δε σχετίζεται με το 1968 (είναι κι αυτό το επταψήφιο τηλέφωνο, όπως προέγραψα…), αλλά με το χειμώνα του ’71 (στα Πατήσια υπήρχαν από τότε 7ψήφια;). Έτσι, εκείνη τη σεζόν στο κέντρο εμφανίζονταν ο Δημήτρης Μητροπάνος (όπως λέει ο ίδιος, σε μια συνέντευξή του που είναι διάσπαρτη στο δίκτυο, παρουσιάστηκε στο Στρατό την άνοιξη του '71), η Καίτη Ντάλη, η Λίτσα Σακελλαρίου, ο Τώνης Στρατής, ο Παναγιώτης Μπεμπέλης και όλοι οι υπόλοιποι (μπουζούκι ο Λεμονόπουλος, μαέστρος ο Λαβράνος κ.λπ.). Το μαγαζί ανήκε στον Γιώργο Καραμουσαλή, το όνομα του οποίου το ξανασυναντάμε στο blog μετά από μερικούς μήνες (http://is.gd/aGe8iV). Υπενθυμίζω πως ο Καραμουσαλής ήταν ιδιοκτήτης και του Igloo στην Κυψέλη του ’65, του κλαμπ δηλαδή που φιλοξένησε τον Eric Clapton στο πέρασμά του από τη χώρα μας. Μετά από εκείνα τα Ξημερώματα και λόγω της επιτυχίας που είχαν έγιναν τα Ξημερώματα στην Εθνική οδό, το 1973. Το καλοκαίρι του ’74 εμφανίστηκαν εκεί η Καίτη Ντάλη, η Ξανθίππη Καραθανάση, ο Θόδωρος Κάτσαρης και ο Νίκος Ξανθόπουλος.
Και κάτι σε σχέση με το άλμπουμ. Μπουζούκια στο LP της Καίτης Ντάλη έπαιζαν οι Θανάσης Πολυκανδριώτης και Γιάννης Μπιθικώτσης.