ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΡΑΦΟΥΡΗΣ ο ήχος του hammond (και του wurlitzer) σήμερα

Από τους μουσικούς που δίνουν νόημα, τα τελευταία 20+ χρόνια, σε ό,τι αποκαλούμε τζαζ των Ελλήνων (ή ελληνική τζαζ), ο Γιώργος Κοντραφούρης είναι ένας δεξιοτέχνης των πλήκτρων (χαμοντικών, πιανιστικών και άλλων) με ισχυρή προσωπικότητα.

Αν δεν είναι θέμα προσωπικότητας τότε αναρωτιέμαι τι θα μπορούσε να είναι η μεταστροφή εκείνη που έφερε τον Γιώργο Κοντραφούρη –καταξιωμένος πιανίστας της jazz ως πριν μερικά χρόνια– μπροστά από το hammond organ. Φυσικά δεν αναφέρομαι σε μία… εγκατάλειψη του πιάνου, αλλά σε μία αλλαγή κατεύθυνσης, η οποία, κατά τον ίδιον τον Κοντραφούρη, έχει να κάνει με τις δικές του καλλιτεχνικές αναζητήσεις. Να τι μου είχε πει σχετικώς με το hammond και για τον τρόπο που το τοποθετεί μέσα στην ιστορία της jazz (Jazz & Τζαζ #169, 4/2007): «Υπάρχει βεβαίως ο Jimmy Smith και η πρώτη φουρνιά της Blue Note (John Patton, Jack McDuff κ.ά.), όμως εμένα μ’ ενδιαφέρουν το ίδιο κι εκείνοι οι μουσικοί που πήγαν το όργανο ένα βήμα παραπέρα, για να συμπορευθούν με το νέο πρόσωπο της τζαζ, όπως το καθόριζαν ο Coltrane και όλοι οι υπόλοιποι την ίδια εποχή. Σκέφτομαι φερ’ ειπείν ‘ποιος ήταν εκείνος ο οργανίστας που άλλαξε τη ροή κάνοντας, κατ’ αναλογία, ό,τι και ο Coltrane;’. Ήταν ο Larry Young με το ‘Unity’ στην Blue Note, το 1965. Με Joe Henderson σαξόφωνο, Woody Shaw τρομπέτα, Elvin Jones ντραμς (και πάντα χωρίς μπάσο, αφού το χάμοντ κρατάει τις μπασογραμμές), ο Young έκανε τη δική του επανάσταση. Έπαιξε δηλαδή κάτι που δεν υπήρχε πριν απ’ αυτόν, όντας σε συμφωνία με την τζαζ πρωτοπορία της εποχής. Βέβαια στην πορεία το χάμοντ συνδέθηκε με την εξέλιξη στο στυλ και σήμερα είναι μέσα στη lounge φάση, στη nu-jazz, στους DJs, στα μοντέρνα πράγματα. Μένουν όμως να γίνουν πολλά. Προσωπικά μπορεί να μην αφήνω το πιάνο, αλλά το χάμοντ είναι πλέον η φωνή μου».

Ο Γιώργος Κοντραφούρης είναι ένας λαϊκός, ανοικτός στο πνεύμα, δημιουργός. Αγαπάει με πάθος το rock, και ιδίως το μεταλλικό rock (από τους Black Sabbath μέχρι το thrash και οτιδήποτε άλλο υπάρχει ανάμεσα ή πέραν αυτών), αγαπάει φυσικά την κλασική μουσική (καθότι κλασικό πιάνο σπούδασε), αγαπάει την jazz, αγαπάει κάθε ήχο που μπορεί να τον κινητοποιεί, απ’ οπουδήποτε και αν προέρχεται. Επίσης –και επεξηγώντας, ταυτοχρόνως, εκείνο το «λαϊκός»– ο Κοντραφούρης είναι ένας μουσικός του πάλκου, του live, της σκηνής. Εκεί δοκιμάζει τις ιδέες του, εκεί μπορεί να εξελιχθεί ο ίδιος ως performer, εκεί μπορεί να πάρει άμεσα το feedback της αίθουσας, μετασχηματίζοντάς το, αμέσως, σε κάτι δικό του, πυροδοτώντας τα soli του στα πλήκτρα, παρασύροντας σε… εκστατικές καταστάσεις συμπαίκτες και κοινό. Όπως είχε πει σε μιαν άλλη συνέντευξή του στο Jazz & Τζαζ στον Ανδρέα Βιολάρη (#200, 11/2009): «Βασικά στα live παίζουμε ακριβώς αυτό που πιστεύουμε. Κύριο χαρακτηριστικό μας (σ.σ. αναφέρεται στο δικό του Baby Trio) είναι η ενέργεια που βγάζουμε στα gigs, αλλά και η υπερβολή. Κάθε φορά που βγαίνουμε να παίξουμε αποτελεί για εμάς ένα event, που το περιμένουμε πως και πως. Το κοινό έχει αφομοιώσει την ενέργεια αυτή και η ανταπόκρισή του είναι θερμή».

Το Baby Trio είναι το βασικό, ελληνικό, εκφραστικό όχημα του Γιώργου Κοντραφούρη από το 2008 και εντεύθεν. Εν σχέσει  με το όνομα είχε πει ο ίδιος (Jazz & Τζαζ #200): «Διάβαζα κάποτε μία συνέντευξη του Kenny Barron, ενός πιανίστα που εκτιμώ ιδιαιτέρως, ο οποίος στα λεγόμενά του διαχώριζε τα δύο του τρίο σε… Regular Trio και Baby Trio. Επίσημα, όμως, έβγαινε απλά ως Kenny Barron Trio. Από ’κει υιοθέτησα το Baby Trio ως βασική μας ονομασία». Υπάρχει όμως και κάτι άλλο, που χαρακτηρίζει αυτό το σχήμα. Λέει ο Κοντραφούρης (Jazz & Tζαζ #200): «Το Baby Trio είναι ένα συγκεκριμένο πρότζεκτ, αφού στα μέλη που το απαρτίζουν –εκτός από εμένα– υπάρχει όριο ηλικίας τα 25 χρόνια. Οι μουσικοί αντικαθίστανται μόλις πατήσουν τα 25 τους βάσει του ‘πρωτοκόλλου’!». Και όντως. Αν δούμε την line-up του 2008 συμμετείχαν σ’ εκείνη ο Αλέξανδρος Βήχος κιθάρα και ο Βαγγέλης Κοτζάμπασης ντραμς. Το 2009 ντράμερ ήταν ο Βασίλης Ποδαράς, ενώ σήμερα το γκρουπ αποτελούν (πέραν του σταθερού Κοντραφούρη), ο Κωνσταντίνος Στουραΐτης κιθάρες και ο Βασίλης Ποδαράς ντραμς.

Ρίχνοντας κάποιος μια ματιά στην αναλυτική δισκογραφία που παρουσιάζεται στη συνέχεια δεν μπορεί παρά να διαπιστώσει το προφανές. Το ότι ο Γιώργος Κοντραφούρης έχει μία πολυποίκιλη παρουσία στο χώρο της ελληνικής τζαζ (αλλά και του ελληνικού τραγουδιού), ενώ δεν είναι μικρή (απεναντίας) η δράση του στην Φινλανδία (και από εκεί σε ολόκληρο τον κόσμο – π.χ. ο Κοντραφούρης έχει εμφανισθεί, ως μέλος του σχήματος τού θρύλου φινλανδού σαξοφωνίστα Eero Koivistoinen, ακόμη και στο Μπαλί, στην Ινδονησία), όπως και οι δισκογραφικές παρουσίες του στην Αμερική, στην εταιρεία Chicken Coup του top οργανίστα Tony Monaco, ή, προσφάτως, στην ιταλική Schema. Ρώτησα λοιπόν τον Γιώργο Κοντραφούρη εν σχέσει με τα του… εξωτερικού, όπως και για τα μελλοντικά του σχέδια. Να τι μου είπε… «Είμαι στο γκρουπ του φινλανδού σαξοφωνίστα Timo Lassi εδώ και κάποια χρόνια. Δεν είναι μόνον οι δίσκοι που βγάζουμε μαζί είναι και οι εμφανίσεις μας σε όλο τον κόσμο, όπως λέμε. Για τον Απρίλιο, ας πω, έχουν κλειστεί εμφανίσεις στην Κουάλα Λουμπούρ, στη Μαλαισία, ενώ ίσως παίξουμε και στην Σιγκαπούρη. Τον Φεβρουάριο ήμασταν στην Φινλανδία. Εμφανιστήκαμε σ’ ένα ραδιοφωνικό στούντιο, ενώ θα μας μαγνητοσκοπήσει και το Yle, το κρατικό τηλεοπτικό κανάλι. Παίξαμε στο Ελσίνκι με το Baby Trio, στο Koko Jazz Club και στο Τούρκου, στο Monk Jazz Club. Με το Baby Trio έχουμε εμφανιστεί στο Βίλνιους της Λιθουανίας, στην Ισπανία, όπως και στο Pori Jazz Festival του 2010».

Αλλά και για την ελληνική σκηνή η άποψη του Γιώργου Κοντραφούρη είναι συγκεκριμένη κι έχει ενδιαφέρον. «Νομίζω πως η σκηνή βρίσκεται στην καλύτερη φάση της» λέει. «Μιλάμε δηλαδή πραγματικά για σκηνή, για μουσικούς που παίζουν συνεχώς σε μικρά μαγαζιά, για πολλά παιδιά με φοβερές γνώσεις, βγαλμένα από Ωδεία κ.λπ. Βέβαια, όλο το πράγμα είναι… low-budget, να το πούμε έτσι, αλλά αυτό δεν έχει ιδιαίτερη σημασία. Υπό την έννοια ότι έχει απλωθεί το πράγμα στους χώρους, ενώ, παρ’ όλες τις γενικότερες δυσκολίες, λειτουργεί καλά και η σχετική δισκογραφία». Μάλιστα, και για τη δισκογραφία ο Γιώργος Κοντραφούρης έχει τη δική του ξεχωριστή άποψη (Jazz & Tζαζ #169): «Τη δισκογραφία την αντιμετωπίζω σαν το ‘κλείσιμο’ μιας εποχής και το ‘άνοιγμα’ μιας καινούριας – και απ’ αυτή την άποψη έχει ένα νόημα για μένα».

Νάτο λοιπόν το «νόημα» στην πιο ανεπτυγμένη μορφή του (76 κομμάτια)…

Δισκογραφία

Το ξεκίνημα – η rock φάση

1. Various – Συνταγή Αντι-θανάτου – Famous Music FM 2003 – 1986 (Εναλλάξ)

2. Εναλλάξ – Κόντρα – Famous Music FM 2004 – 1986

3. Blue Jeans – Blue Jeans – 12ιντσο maxi single, Wipe Out Records W.O.R. 002 – 1986

Προσωπικές ηχογραφήσεις

1. Funky People – Europe Records 3002 – 1991 (με τον Τάκη Πατερέλη)

2. Don’t Be Shy – Lyra ML 0671 – 1999

3. Too Close – Legend 5031 2 – 2000 (ως George Kontrafouris Trio featuring Ralph Peterson Jr.)

4. My Only Way – Europe Records 3018 – 2001

5. Little Daddy’s Blues – USA. Chicken Coup CCP 7005 – 2007

6. The Storyteller – Puzzlemusik PIECE 002 – 2007 (ως George Kontrafouris Trio)

7. Don’t Be Shy – El Capitan 3401576096 – 2008 (digipak επανέκδοση του 2)

Με το Baby Trio

1. Various – First Steps/ 2 years of Puzzlemusik – Puzzlemusik PIECE  C01 – 2008 (Baby Trio)

2. A New Snack – CD-single, Puzzlemusik piece L01 – 2008

3. Various – Jazz Society Thessaloniki 2008/2009 – Polytropon 054 – 2009 (Baby Trio featuring Timo Lassy)

4. The Main Curse – Puzzlemusik PIECE 011 – 2009

5. Urban Jazz – Puzzlemusik PIECE 021 – 2012

Συμμετοχές

1. Takis Barberis – Something from July – Lyra 4546 – 1990

2. Takis Barberis – Are you happy? – Lyra 4684 – 1992

3. George Trantalidis – A.M / P.M. – Ακτή ΑΚΤ 471524-2 – 1992

4. Page One – Page One – Utopia 1008 – 1994

5. East Vision – East Vision – Utopia 1009 – 1994

6. Διονύσης Τσακνής – Το Φάντασμα Απ’ το Παρελθόν – Ακτή AKT 478295-2 – 1994

7. Page One – Beyond the Blue – FM Records 710 – 1995

8. Βαγγέλης Κατσούλης – Μέσ’ Απ’ το Σκοτάδι – Lyra ML 0624 – 1997

9. Makis Ablianitis & The Jazz Crew – Flame Keeper – Θέσις ΘCD 0010 – 1997

10. Stratos Vougas Quartet – Breakin’ Loose – MBI 10711 – 1997

11. Takis Barberis – Naiva – Lyra ML 0661 – 1998

12. Dimitrios Vassilakis – Secret Path – UK. Candid CCD 79765 – 1998

13. Φοίβος Δεληβοριάς – Χάλια – Ακτή ΑΚΤ 491676-2 – 1998

14. Various – Balkan Voices/ A Musical Geography of the Balkan Peninsula – FM Records 1051 – 1999

15. Various – Jazz & Παράδοση – Jazz & Τζαζ/ Lyra 99150 – 1999

16. Stratos Vougas Quartet – A tribute to Hank Mobley – Legend 5029 2 – 1999

17. Διονύσης Τσακνής – Με την Πλάτη στον Τοίχο – Ακτή ΑΚΤ 494658-2 – 1999

18. Διονύσης Σαββόπουλος – Ο Χρονοποιός – Mercury 542252-2 – 1999

19. Σοφία Νοητή – Άγιος Χρόνος – Legend 5043 2 – 2000

20. Benny Golson – The Athens Sessions – Legend 2201550322 – 2000

21. Μάγδα Γιαννίκου – Ουδέν Πρόβλημα, TV-OST – Legend 2201550332 – 2000

22. Exit – In Between Times – Legend 2201550402 – 2000

23. George Polyhronakos – Blink – Legend 2201550512 – 2000

24. Various – Stories – Jazz & Τζαζ/Lyra 99185 – 2001

25. Dimitrios Vassilakis – Labyrinth/ Daedalus Project – UK. Candid CCD 79776 – 2001

26. Τάνια Τσανακλίδου, Μιχάλης Δέλτα – Το Χρώμα της Μέρας – Mercury 014969-2 – 2001

27. Theologos Gryllis – Chabouna-jazz – M Records 5204876 01016 – 2001

28. Lydia Filipovic – Nekada – Private Pressing άνευ κωδικού – 2002

29. Various – EuroJazz 2002 – Jazz & Tζαζ 0020-2 – 2002

30. Ionian Jazz Ensemble – Ionian Jazz Ensemble – Jazz & Τζαζ 0027-2 – 2003

31. Φοίβος Δεληβοριάς – Ο Καθρέφτης – Ακτή AKT 512601-2 – 2003

32. Various – All That Magic Vol. 5/ Jazzy – Lyra 1039 – 2004

33. Dimos Dimitriadis – The Game – A&N Records AN9104 – 2006

34. Yiannis Kassetas & The Funk Wizards – The Truth About the Alien Invasion in Egypt – Puzzlemusik PIECE 003 – 2007

35. Sofia Noiti – Mystic Blues – ? – 2007 (άγνωστο αν κυκλοφόρησε)

36. Yiannis Kassetas & The Funk Wizards – FunkAbyss – Puzzlemuzik PIECE 013 - 2009

37. Yorgos Krommydas Organ Trio – Jazzium – El Capitan 3401677115 – 2010

38. Dimitri Vassilakis – Across the Universe – UK. Candid/ Zone7 ZOCD 78507 – 2010

39. George Trantalidis – Global Vision – Seven Islands 10041957 – 2011

40. Various – JazzNow!, New Music from Ionian University Jazz Program – Jazz & Τζαζ 00121-2 – 2011

41. Wade Mikkola Quartet – The Impromptu Session – USA. Chicken Coup CCP 7015 – 2011

42. Yiorgos Psihoyios – The Art of Melancholy – Polytropon/ Syntax 059 – 2011

43. Blues Revenge – Blues Ain’t Minor – Ανεξάρτητη Παραγωγή άνευ κωδικού – 2012

44. Timo Lassy – In with Lassy – IT. Schema SCCD458 – 2012 (και LP ως SCLP458)

Φινλανδική φάση (παρουσίες)

1. Timo Lassy – African rumble/ High at noon – 12ιντσο EP, Ricky-Tick 008 – 2005/06

2. Mandy Gaines & The Wade Mikkola Quintet – Taking a Chance – AMK 1003 – 2006

3. Eero Koivistoinen Music Society – X-Ray – Wolfgang/Silenze SLC 027 – 2006

4. Dalindèo – Open Scenes – Ricky-Tick RTCD03 – 2007
5. Timo Lassy – The Soul & Jazz of Timo Lassy – Ricky-Tick RTCD04 – 2007 (και LP με κωδικό RT08)

6. Timo Lassy – The call/ Sweet spot – 12ιντσο EP, Ricky-Tick RT015 – 2007

7. Manuel Dunkel – Darn that Dream – KSJAZZ 3309-2 – 2007

8. Jarno Kukkonen – PRESENT & Absent – Kuru CD 073 – 2007

9. Various – Jazz/ from Finland 2008 – Finnish Music Information Center ISBN: 978-952-5076-63-9 – 2007/08 (με Eero Koivistoinen Music Society, Timo Lassy και Manuel Dunkel)

10. Contrasts – The Quintet – AMK 1004 – 2008

11. Timo Lassy – Round Two – Ricky-Tick RTCD014 – 2009 (και LP με κωδικό RT033)

12. Jarno Kukkonen – Open Case – Siba SACD-1002 – 2009

13. Dalindèo – Soundtrack for The Sound Eye – Ricky-Tick RTCD015 – 2010
14. Various – Jazz/ from Finland 2011 – Finnish Music Information Center ISBN 978-952-5076-75-2 – 2010/11 (με Timo Lassy)

15. Dayna Stephens, Andre Sumelius, George Kontrafouris, Teemu Viinikainen – A Week Ago Today – Prophone PCD 110 – 2011

16. Contrasts – The Quintet Live! – KSJAZZ 71159-3317-2 – 2011

17. Eero Koivistoinen – Minor Solutions – Pro Records PRO DVD 001 – 2011 (DVD)