RΟKKURRΟ ισλανδική pop

Η pop μουσική στην Ισλανδία (με τις άπασες παραφυάδες της) είναι παλαιά ιστορία και δεν ξεκινά, ούτε τελειώνει στους Sugarcubes, στην Björk, στους Sigur Rós και στους múm. Ξεκινά, όπως σε όλον τον κόσμο, στα sixties με ονόματα όπως οι Hljómar, οι οποίοι ως Thor’s Hammer κατόρθωσαν να κάνουν (ανάμεσα σε άλλα) κι ένα δισκάκι στην αμερικανική Columbia το 1967 (“Show me you like me/ Stay”) σε παραγωγή του John Simon (γνωστός από τις δουλειές-παραγωγές του με τους Band, τους Big Brother and The Holding Company, τους Blood Sweat & Tears, τον Leonard Cohen…), ενώ μέλη τους (μέλη των Hljómar/ Thor’s Hammer δηλαδή) θα σχηματίσουν το 1969 τους Trúbrot, ένα κάπως σούπερ-γκρουπ για τα ισλανδικά δεδομένα, που κατόρθωσε να ηχογραφήσει τέσσερα αξιόλογα psych/prog LP στο διάστημα 1969-72 (τα δύο πρώτα επανεκδόθηκαν προσφάτως από τη γερμανική Shadoks). Στα seventies ένας καλλιτέχνης που υπήρξε εξαιρετικά δημοφιλής στη χώρα ήταν ο Megas, το άλμπουμ του οποίου “Á bleikum náttkjólum” [Iðunn, 1977], που έγινε σε συνεργασία με τους Spilverk þjóðanna ψηφίστηκε –όπως διάβασα στην Wikipedia– ως το καλύτερο ισλανδικό LP όλων των εποχών. Ο Megas επηρέασε άπαντες τους νέους της γενιάς του και βεβαίως την Björk, η οποία εμφανίστηκε με τους Sugarcubes, ή χωρίς αυτούς, σε τρεις τουλάχιστον δίσκους του στο διάστημα 1987-1990 (“Loftmynd”, “Höfudlausnir”, “Hættuleg Hljómsveit & Glæpakvendið Stella”). Αυτά εν ολίγοις για το πολύ παρελθόν, αφού από τα nineties και μετά τα γεγονότα και οι καταστάσεις γίνονται περισσότερο γνωστά, με τα ισλανδικά συγκροτήματα να σκάνε κατά δεκάδες, πρωταγωνιστώντας μάλιστα, κάποιες φορές, σε πανευρωπαϊκό ή ακόμη και σε παγκόσμιο επίπεδο. Να ένα ισλανδικό συγκρότημα λοιπόν, που έχει και… ελληνικό ενδιαφέρον, και για το οποίον έχω γράψει παλαιότερα λίγα λόγια. Είναι οι Rökkurró…

Ας υπενθυμίσω λοιπόν πως η τραγουδίστρια των Rökkurró Hildur Kristín ακούγεται στο 7ιντσο των Ελλήνων Film “Harmur Fuglsins” που βγήκε από την Inner Ear το 2010, ενώ η ίδια εταιρεία κυκλοφόρησε ταυτοχρόνως σε LP και το δεύτερο άλμπουμ των Ισλανδών, το “Í Annan Heim”, για το οποίον είχα σημειώσει τότε: «Στον δίσκο κυριαρχεί η φωνή τής Hildur Kristín, με την παιδική χροιά της να μην εμποδίζεται από τις ενορχηστρώσεις του γκρουπ, στις οποίες τα έγχορδα έχουν το πάνω χέρι. Τούτο δεν σημαίνει πως απουσιάζουν τα κλασικά όργανα (κιθάρα, μπάσο, ντραμς – για pop, με την ευρεία έννοια, μπάντα συζητούμε), απλώς ότι αυτά, ο ρόλος των κλασικών δηλαδή, «υποσκάπτεται» από το πληθωρικό background. Χαρακτηριστικό δείγμα της art-pop αισθητικής των Rökkurró, το τραγούδι τους “Augun opnast”, που κλείνει την πρώτη πλευρά, με το αδιαπραγμάτευτο βαρύ στρώμα και το σαφέστατο αρμονικό υπόστρωμα. (Και) στη b side δεν μπορεί παρά να κυριαρχούν οι ερμηνείες της Kristín, οι οποίες, συχνά, μοιάζει σαν να ξεπηδούν μέσα από… ρωγμές του εδάφους, λειτουργώντας, συμπληρωματικώς εν σχέσει με τις μαγικές ενορχηστρώσεις. Στο “Fjall” π.χ., ένα από τα ωραιότερα τραγούδια του άλμπουμ, η όλη επεξεργασία αφήνει μιαν αίσθηση προσευχής, ενώ στο έσχατο “Svanur” η εισαγωγή πιάνο-φωνή και η επακόλουθη στοιχειώδης ενοργάνωση παρέχουν σκυτάλη σ’ ένα λυρικό… ουρανομήκες κλείσιμο· ίδιον μιας σκηνής που σείεται από γήινες και υπερ-γήινες δονήσεις».

Τρία χρόνια πριν το “Í Annan Heim” η τότε ισλανδική πεντάδα (Arnór Gunnarsson, Árni Por Árnason, Björn Pálmi Pálmason, Hildur Kristín Stefánsdóttir, Ingibjörg Elsa Turchi) ηχογραφεί και κυκλοφορεί το “Það kólnar í kvöld...” [12 Tónar, 2007] ένα όμορφο ντεμπούτο άλμπουμ, γεμάτο από ενδιαφέρουσες μελωδίες, ενορχηστρωμένες σ’ ένα folk-pop ύφος, με το ακορντεόν και τις κιθάρες να κυριαρχούν στα περισσότερα κομμάτια, αλλά και με τα έγχορδα να προσθέτουν σε… ελεγειακό βάθος. Υπάρχουν και… ρυθμικά κομμάτια βεβαίως στο CD, όπως το “Ringulreið” ή το “Allt Gullið”, δίχως να υποτιμώνται τα περισσότερο αργά· απεναντίας, μπαλάντες όπως η “Heiðskýr heimsendir”, η “Í blíðu stríði” και κυρίως η “Dagur þrjú” δεν μπορεί παρά να μας παραπέμπουν στις early days του british folk, από ’κει όπου μπορούμε να αναζητήσουμε τα «καλύτερα χαρτιά» τού είδους.