LUÍS CÍLIA δύο πορτογαλικά τραγούδια του αγώνα

Ο 72χρονος πλέον Luís Cília (γεννηθείς το 1943 στην πόλη Huambo, πρώην Νέα Λισαβόνα, της Ανγκόλα) είναι ένας από τους σημαντικότερους πορτογάλους τραγουδοποιούς. Όπως διαβάζουμε στην Wikipedia, ο Cília ήρθε στην Πορτογαλία από τη γενέτειρά του, για σπουδές, το 1959, ενώ το 1964 αυτοεξορίζεται στο Παρίσι, όπου και ηχογραφεί τον πρώτο μεγάλο δίσκο του (“Portugal-Angola: Chants De Lutte”, τα «Τραγούδια του Αγώνα» δηλαδή) στη γαλλική Chant Du Monde.

Στο Παρίσι θα ζήσει δέκα χρόνια (θα επιστρέψει στην Πορτογαλία μετά την Επανάσταση των Γαρυφάλλων), κι εκεί θα συνθέσει το πιο διάσημο τραγούδι του, το “Avante camarada” (αποδόθηκε από την Luísa Basto κι εκδόθηκε για πρώτη φορά στην Σοβιετική Ένωση το 1967, στο LP της Μελόντια “Canções Portuguesas”), ένα τραγούδι που θα γίνει από την αρχή ένα είδος ύμνου για το Πορτογαλικό Κομμουνιστικό Κόμμα (PCP).

Στο πρώτο LP του Cília υπάρχουν μερικά εξαιρετικά θέματα, τα οποία δεν έγιναν ποτέ γνωστά στην Ελλάδα – αν και θα μπορούσε, αφού ο ακροατής θα ανακαλύψει σε ορισμένα «ομοιότητες» με κάποια από τα πρώτα τραγούδια του Σαββόπουλου («Ήλιε… κόκκινε αρχηγέ/ δωσ’ το σύνθημα εσύ/ κι η χαρά ν’ αναστηθεί») ή της Αρλέτας (το «Δέκα στρατιώτες κι ένας λοχαγός» των Γιάννη Σπανού - Κώστα Γεωργουσόπουλου).

Παρά ταύτα, παρά το γεγονός πως εκείνα τα άσματα έμειναν παντελώς άγνωστα στη χώρα μας, οι στίχοι του άλμπουμ “Portugal-Angola: Chants De Lutte” μεταφράστηκαν κάποτε από την Ελένη Δωρή και κυκλοφόρησαν στο βιβλίο Πορτογαλία – Αγκόλα / Τραγούδια του Αγώνα [Πελασγός, Αθήνα 1977]. Εκτός των στίχων του Cília ακούμε στο δίσκο, και διαβάζουμε στο βιβλίο, και λόγια των Jonas Negalha, Manuel Alegre, Daniel Felipe, José Gomes Ferreira, Geraldo B. Victor, Antonio Borges Coelho και Rui Namorado.

Αντιγράφω, λοιπόν, το «Αντιστάσου» (“Resiste”) και το «Τραγούδι του λιποτάκτη» (“Canto do desertor”), αμφότερα σε στίχους Luís Cília… 

ΑΝΤΙΣΤΑΣΟΥ

αντιστάσου, αγάπη μου, αντιστάσου
πίσω απ’ τα σίδερα αυτής της χώρας-φυλακή
μη θλίβεσαι
μην είσ’ απελπισμένη

αγάπη μου, όχι!
μη σκέφτεσαι πως σ’ άφησα
γιατί έχω αδέρφια αμέτρητα
μαζί με ’κείνα θα σε σώσω

κόκκινη θα ’ρθει η νέα αυγή
κόκκινη θ’ ανατείλει
και θα γελάσει αυτός που σήμερα δακρύζει
σαν με καινούργια λόγια τραγουδήσω 

 

ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΛΙΠΟΤΑΚΤΗ

θάλασσα!... θάλασσα!...
τη γη π’ αγκαλιάζεις
της μάνας μου τρέξε να πεις
στον πόλεμο δεν φεύγω

της μάνας μου, θάλασσα πες
να σκοτωθώ δεν θέλω
γιατί στον πόλεμο όποιος πάει
είναι –αλήθεια– αυτός που δεν τον κάνει

τη λευτεριά θα τραγουδήσω
για την Πατρίδα που λατρεύω
και για τη Μαύρη λυπημένη Μάνα
που ζει αλυσοδεμένη

μα του λαού μας η φωνή
της κρίσης σαν χαράξει η μέρα
θα σου μιλήσει, θάλασσα!
στα κύματα τρέχοντας και τον αγέρα

ποιοι είναι οι προδότες;
εκείνοι που μας κλέβουν το ψωμί
ή εμείς οι λιποτάκτες
στον πόλεμο που λέμε: «όχι!»;



Και αυτή η σχετική ανάρτηση http://diskoryxeion.blogspot.gr/2009/12/blog-post_20.html ...